«Концерн Цесна Астық» ЖШС-де макарон өнімдерінің сапа көрсеткіштерін статистикалық талдау және оларды жақсарту

1. С.СейФуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті “Стандарттау, метрология және сертификация”

С.СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ
УНИВЕРСИТЕТІ
“СТАНДАРТТАУ, МЕТРОЛОГИЯ ЖӘНЕ СЕРТИФИКАЦИЯ”
Тақырыбы: «Концерн Цесна Астық» ЖШС-де макарон
өнімдерінің сапа көрсеткіштерін статистикалық талдау
және оларды жақсарту үшін ұсыныстарды әзірлеу
Орындаған: 415 топ студенті
Аяп Ержан
Жетекші: аға оқутышы
С.Т. Жалкенова

2.

Мақсаты:
«Концерн Цесна Астық» ЖШС-де макарон өнімдерінің
сапа көрсеткіштерін статистикалық талдау және оларды
жақсарту үшін ұсыныстарды әзірлеу.
Міндеттері:
-Қазақстандағы макарон өнімдерінің нарығына сипаттама
беру;
-Макарон өнімдерінің сапасының ерекшеліктерін яғни
сақтау тәртібін талқылау;
-Макарон өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігін бағалау;
-Сапалы өнімге тұтынушылардың қанағаттануын анықтау;
-Өткізілетін макарон өнімдерінің бәсекелестігін көтеру
мүмкіндігін қарастыру.

3.

Кәсіпорынның қысқаша тарихы
ЖШС «Концерн Цесна Астық» Астана қаласындағы
макарон өнімдерін өндіру және сату мақсатында 1994 жылы
мамырда құрылған. Макарон кәсіпорыны жаңа технология
бойынша салынған, кәсіпорынның ұзындығы – 93 метр, ені
– 32 мерт, биіктігі – 10 метржәне дайын өнім сақтау
қоймалары бар, ол барлық талаптарға сай салынған.
Қойманың ұзындығы – 80 метр, ені – 32 метр, биіктігі – 10
метр. Кәсіпорында жоғары білімі, жұмыс тәжіриебесі бар
қызметкерлер өзінің жұмыстық міндеттерін өте жақсы
орындайды. Кәсәпорында жалпы 44 адам жұмыс істейді.
ЖШС «Концерн Цесна Астық» Астана қаласындағы Ақжол
24 «а» көшесінде орналасқан.

4.

5.

6.

7.

8.

Балл
Сапа көрсеткіші
Үлгі
Өндіруші
1
2
Дәмі яғни
Сыртқы
иісі
бетінің
кездегі
жағдайы
жағдайы
3
4
Түсі
Піскен
5
6
7
Түтікше макарон өнімдері
Рожки
ЖШС
Қанатша
«Концерн
Спираль
Макарон паста
8
4
1
2
15
8
4
2
2
16
9
5
2
3
19
9
4
1
2
16
Цесна
Астық»

9.

1-ші кестенің жалғасы
1
2
3
4
5
6
7
Жіп тәріздес макарон өнімдері
Ұзын вермишель
Вермишель
«Концерн
Цесна Астық»
9
5
2
2
18
8
5
1
2
16
Таспа тәріздес макарон өнімдері
Ұзын
рифрленген ЖШС
18
9
4
2
3
Жайма жұмыртқалы Цесна Астық»
9
5
2
2
18
Лапша
9
5
2
2
18
лапшы
«Концерн
Фигуралы макарон өнімдері
Ракушка
ЖШС
9
5
2
3
19
Ұлу
«Концерн
9
5
2
3
19
Спираль
Цесна Астық»
10
5
2
3
20
2
3
19
«Петушиные
гребешки»
9
5
Қорыта айтқанда ЖШС «Концерн Цесна Астық» шығаратын макарон өнімдерінің
5
2
3
19
сапасы жеткілікті жоғары дәрежеде. 9
Ұя

10.

Көрсеткіштер
% ұн массасына қосу үлесі
Бақылау
3
5
10
15
12,8
12,9
12,3
12,5
12,6
коэффициенті
1,58
1,53
1,5
1,5
1,49
Қышқылдығы, град
2,6
2,7
2,7
2,8
2,9
Ылғалдығы, %
Түсі
Тегіс
Сары
Тегіс
Сүр-сары
қ
Беткі жағының жағдайы
ұлғаю
жалпа
өнімнің
оңыр
кезінде
Ашыққ Азғана
Қайнау
Қоңы
Жалп
ақ
р

11.

Сұлы ұнын дайын макарон өнімінің сапасына әсері
Жалпы ұн массасынан сұлы ұны
қосылған үлгілері,
Көрсеткіш
Бақылау
%
40
50
60
Ылғалдығы, %
10
8
8
10
Қайнау уақыты, мин
12
12
14
14
ұлғаю
1,8
2,32
2,15
2,12
Қайаған суда құрғақ зат
6,06
8,54
9,09
10,25
Массаның
коэффициенты (Км)
мөлшерін жоғалту (Жқз),
%

12.

«КОНЦЕРН ЦЕСНА АСТЫҚ» ЖШС-ДЕ МАКАРОН
ӨНІМДЕРІНІҢ САПА КӨРСЕТКІШТЕРІН СТАТИСТИКАЛЫҚ
ТАЛДАУ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ЖАҚСАРТУ ӘДІСТЕРІ

13.

Сапаны статистикалық бақылау
Үлкен сериялы және жаппай өндіруде сапаны статистикалық
бақылау (statistical quality control (ағыл.), SQC). әдістері кеңінен
таралды. Олардың ішінде ең кең тарағаны кәсіпорынның қатардағы
жұмысшылары үшін тиімділі мен қолжетімділігі арқасында ең
алдымен Жапон сапа үйірмелерінде, ал сосын басқа да елдерде
кеңінен қолданылған «сапаны бақылаудың жеті құралы» болды.
Бұл «Жеті құрал» құрамына кіретіндер:
• Парето диаграммасы,
• себеп-салдарлық диаграмма,
• бақылау карталары,
• гистограммалар,
• қабаттарға бөліну әдістері,
• кестелер,
• таралу диаграммасы.

14.

МЕТРОЛОГИЯЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ
М-02-100 жартылай жолағы

15.

7 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
«Концерн Цесна Астық» шығаратын макарон өнімдерінің бәскелестік бағасы
Аталуы
Өндіруші
Норма-тивті көрсеткіш
Органолеп-тикалық көрсеткіш
Экономи-калық көрсеткіш (тг.)450г.
Бәсеке-лестік коэфф.
Түтікше тәрізді макарон өнімдері
Рожки
ЖШС «Концерн Цесна Астық»
10
17
71
14,97
Спираль
10
16
71
14,26
Макарон паста
10
18
63
17,40
«Рифрленген рожки»
10
17
63
17,60
Жіп тәріздес макарон өнімдері (вермишель)
Ұзын вермишель
ЖШС «Концерн Цесна Астық»
10
16
71
25,26
10
17
71
25,97
10
17
63
22,60
Жайма жұмыртқалы
10
15
71
19,56
Лапша
10
16
71
20,26
10
18
63
20,40
Ұлу
10
19
63
21,20
Спираль
10
19
63
21,20
Ұя
10
20
81
18,42
Вермишель
Таспа тәріздес макарон өнімдері (лапша)
Ұзын рифрленген лапшы
ЖШС «Концерн Цесна Астық»
Фигуралы макарон өнімдері
Ракушка
ЖШС «Концерн Цесна Астық»

16.

Макарондық бұйымдардың құны
Макарондық
1 тоннаға
бұйымдар
көтерме
өндірілді,т.
2016(іс жүзінде)
баға, сан.
2017
жоспар
іс
жүзінде
«Рожки» макароны
жоғарғы сорт
540
20
20
30
бірінші сорт
400
86
60
70
«Қанатша»
560
40
30
30
макароны
425
40
40
30
жоғарғы сорт
630
40
45
40
бірінші сорт
490
50
55
60
«Спираль»макароны
жоғарғы сорт
бірінші сорт

17.

Макарондық бұйымдардың құны
Бракталынған бұйымдар құны
6,5
Бракты жөндеуге кеткен шығындар
3,0
Пайдалану бағасы бойынша брак құны
0,5
Жеткізушілерден сомалар
3,8
Бракты жасаушылардан ұсталынған сома
0,4
Жалпы өнімнің өндірістік өнім құны
500

18.

ҚОРЫТЫНДЫ
Дипломдық жұмыста Астана қаласында шығарылатынЖШС «Концерн Цесна Астық»макарон өнімдері
сарапталды. Макарон өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігін бағалау яғни сапа сараптамасының теориялық
негіздемесіне талдау жасалды, яғни макарон өнімінің ассортименттеріне байланысты тұтыну үлестері
қарастырылды. Сонымен қатар макарон өнімдерінің нарығына сипаттама беру арқылы өнім сапасына әсер ететін
факторлар талданды, макарон өнімдерінің сапасын жақсарту яғни ассортименттерін көбейтудің қазіргі бағыттары
анықталды. Дипломдық жұмыстың макарон өндірісінде ұлттық емес шикізаттарды қолдана отырып пайдасы мен
кемшілігі сонымен қатар негізгі шикізатқа ұн массасына қосу үлесі қарастырылып талданды.
Отандық өндірушілердің сұрақ-жауаптары бойынша Қазақстан аумағында макарон өнімдері жоғарғы сұрып
ұнының қатты сұрыпынан жасалатындығы айқындалып отыр. (69%) Осы дерек басқа елдің өндірушілерінің алдында
жоғары бәсекелестік артықшылығын көрсетеді. Макарон өнімдерін өндіруде жергілікті шикізаттың болуы, шетелге
экпортқа шығарылатын отандық өнімдердің бәсекелестік ұтымды құнын қоюға мүмкіндік береді. Осы өнімнің
жергілікті өндірісі өте диверсификациялаған яғни тұтынушыларға макарон өнімдерінің әртүрлісін дәстүрлі кеспеден
бастап пішіндес өнімдеріне дейін ұсынатын кеңейтілген өнім сызығы бар. Жергілікті өндірістің 78%-ы дәмдеуіш
қоспалар мен байытқыштарды қоспай-ақ, табиғи қосындыларды қолданады, яғни бәсекелестік артықшылық болып
табылады. Біздің республикамызда өндірілетін макарон өнімдерінің сақталу мерзімі 24 ай (65% өндірушілер).

19.

ҰСЫНЫСТАР
Дипломдық жұмысты орындай отырып келесі ұсыныстар жасалынды:
- Макарон ассортименттерін көбейту, тамақтық құндылықты жоғарлату мақсатында дәстүрлі емес
шикізаттарды қолдану;
-Импорттық өнімді ішкі нарықтан ығыстырып шығарып, отандық өнімді ішкі, сыртқы нарыққа шығару;
-Өнімнің сапасын халықаралық стандарт талаптарына сәйкес өндіру.