Әлемдік оффшор зоналары

1. Әлемдік оффшор зоналары

Ахмет Қуаныш
Сапарбек Нұрлан
Өмірхан Мажит

2. Оффшор

Оффшор – ағылшын тілінен аударғанда «жағалаудан қашық» деген
мағынаны білдіреді. Әлемдік қаржы орталықтары, сондай-ақ банк
операцияларының кейбір түрлері үшін қолданылатын термин.
Оффшорлық бизнестің қаржы орталықтары шетел капиталын салық
жеңілдіктері мен басқа да жеңілдіктер беру, орталық орналасқан елде
тіркелген шетел компанияларының табысына салынатын салықты
азайту немесе толық жою жолымен тартады. Оффшорлық бизнестің
дамуын көтермелей отырып, елдер қыруар табыс алады. «Оффшорлық
аймақтар тек аралдарда ғана болады» деген жаңсақ пікір. Еуропаның
көптеген елдерінде де оффшорлық фирмаларды тіркеуге мүмкіндік
бар. Оффшорлық компания тек салық шығынын азайтуға ғана емес,
шетелдік компанияның атынан келісімді жүзеге асырып, шетелдік
банктердегі несие қорларына қол жеткізе алады.

3. Әлемдік оффшорлық зоналар

4.

5.

Оффшорлық
зоналар

6. Дамыған Гонконг

Гонконг Бұл теңіз аймағы,
халықаралық және отандық
бизнес-екеуі өте тартымды
болып табылады тегіс салық
ставкасын, құрылған. Жаңа
теңіз аймағы ретінде, осы
режимде сәйкес, Гонконг
отандық компаниялар
оффшорлық аймақта сауда
және баламалы нарықтарға
өту үшін мүмкіндік береді,
бірақ шетелдік компаниялар
үшін кез келген арнаулы салық
режимі шектелмейді. Бұл теңіз
барлық салық және
инвестициялық
артықшылықтарды нақтылы.

7. Қазақстанға әсері

Кез келген қазақстандық өзінің атына оффшор тіркей алмайды. Әдетте,
оффшорлық аймақтар арқылы жұмыс істейтін фирмалар қаржы
полициясы мен тәртіп сақшыларының назарына тез түседі. Олар үшін
оффшорлық компания – салықтан жалтарып, капиталды шетелге
асырудың бір жолы. Бірақ оффшорлық компанияның тағы бір ұтымды
жағы бар: мұндай жерде тіркелген кез келген активке рейдерлік шабуыл
жасалмайды. Себебі, бұл активтер халықаралық соттың қорғауында
болады. Еліміздің қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен
бақылау агенттігі қазақстандық компаниялардың жұмыс істейтін
төмендегі оффшорлық аймақтарды жіті қадағалап отырады: Андорра
княздігі; Антигуа және Барбуда; Багам аралдары Достастығы; Барбадос;
Белиз; Бруней Даруссалам; Вануату республикасы; Гватемала
республикасы; Гренада т.б

8.

Оффшорлық және жеңілдікке ие фирмалардың
қызметіне негізінен мұнай және металл
шикізатын сатушылар жиі жүгінеді. Сондықтан,
біздің шикізат өндіруші компаниялар елімізге өте
аз мөлшерде салық төлейді. Егер біз
Қазақстандағы кез келген шикізат немесе ірі
активтер туралы келісімдерін алып қарасақ,
олардың дені оффшорларда жүзеге асқан. Яғни
салықтан жалтарған немесе меншік иесін
жасырған. Мәселен, мұнай саласындағы ең ірі
активтердің бірі – «Маңғыстаумұнайгазды»
алайық. Ол да оффшорлық аймақта сатылып,
оффшорлық компанияға тиесілі. Естеріңізде
болса, 1997 жылы «Маңғыстаумұнайгазды»
индонезиялық белгісіз «Central Asia Petroleum
Ltd» компаниясы сатып алған болатын.
Айтпақшы, Индонезияның өзі оффшорлық
аймаққа жатады. 2009 жылдың басында
«Маңғыстаумұнайгазды» «Mangistau Investments
B.V.» – «ҚазМұнайГаз» бірлескен кәсіпорны мен
қытайдың CNPC сатып алған. Немесе
Павлодардағы мұнай-химия зауытының қомақты
үлесі «Refinery Company RT» ЖШС-не тиесілі.
Ал бұл компания Амстердамда тіркелген
«KazMunaiGaz N.V.» фирмасына 100 пайыз
тиесілі

9. Жаңа оффшорлық аймақтар

Азия және Латын Америкасы
елдері әлемдегі дамыған
оффшорлық аймақтарға
айналды.Оған себеп нөлдік
немесе төмен пайыздық ставка
ғана емес,үлкен нарықтара
болуы, арзан бағада шикізаттарға
қол жетімділігі және мықты
мамандардың болуы.

10. Оффшорлық аймақтардағы салық процедуралары

Көптеген оффшорлық аймақтардағы
елдер салықтан босатады,бірақ
компанияның тіркелуі үшін қаражат
алады.Салық стафкалары кейбір
елдерде төмендегідей:
Ұлыбритания 20%
Кипр 12%
Дания 25%
Голландия 25,5%
Лихтенштейн 12%
Барбадос 1-2%
Чехия 10-15%
Канада 4-12%

11. Оффшорлық үлгілер

12. Агенттік үлгі. Өте қарапайым үлгі болып табылады. Оффшорлық компания әлемнің кез-келген нүктесіндегі компаниядан агентті

жалдайды,ал агент жұмыс берушінің тапсырмасы
бойынша жұмыс жасайды. Пайда оффшорлық компанияның шотына түседі және де агент
өзінің алған сыйақысынан салық төлейді.

13. Құрылыстық үлгі. Бұл үлгіде оффшорлық компания тапсырыс беруші мен қосалқы мердігер арасындағы мердігер рөлін атқарады.

Нәтижесінде компания
ақшаның көп бөлігін өзінде қалдырады