Нәрестелерде ішек жолының бітелуі себептері, патанатомиясы, хирургиялық емдік іс-шаралары

1. Қ.А.Ясауи атындағы халықаралық қазақ-түрік университеті

С Ө Ж
Тақырыбы :Нәрестелерде ішек жолының
бітелуі себептері, патанатомиясы, хирургиялық
емдік іс-шаралары.
Орындаған:Есентаев Н.Б
Қабылдаған:Жұманазаров Н.А
Тобы:ЖМ-409х
Түркістан – 2019 ж

2.

Жоспар
Ι Кіріспе
ΙΙ Негізгі бөлім.
1. Ішек өтімсіздігінің этиологиясы және
патогенезі.
2. Ішек өтімсіздігінің патанатомиясы
3. Ішек өтімсіздігінің хирургиялық емдік
іс- шаралары.
ΙΙΙ Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер

3. Кіріспе

• Ішек өтімсіздігі- ауыр түрде өтетін ауру,
асқазаннан тік ішекке баратын ішек
сұйыктығының тоқтауымен сипатталады. Ішек
өтімсіздігі –асқазан мен тік ішек арасындағы
ішек құрамы қозғалысының бұзылуынан пайда
болатын хирургиялық ауру.

4. Этиологиясы.

• Қауіп-қатер
• Туындатқыш
факторлар:
факторлар:
• Туа біткен + жүре
• Ішектің шектен тыс
пайда болған
қозғалуы,
анатомошажырқайының
морфологиялық
ұзын болуы
өзгерістері.
• Іш қуыс ағзаларына
жасалған
операциялар,травма
лық жарақаттар.

5. Ішек өтімсіздігінің патогенезі, патанатомиясы.

• Ішек өтімсіздігі кезінде ағзада жалпы және
жергілікті көріністер байқалады.Странгуляция
кезінде ішекте көп өзгерістер болады, өйткені онда
шажырқайдың қан тамырлары зақымданады. 3-4
сағаттан кейін қан құйылулар болады, ішек
қуысына қанның транссудат сияқты жиналуы және
де құрсақ қуысында да жиналады.

6. Патанатомиясы

• Қысылған түйінде перистальтика болмайды, тамырларда
тромбоз болады,артериальді қан айналып тоқтайды,тіндер
некрозға ұшырап шырыш ажыратылып, содан кейін ішек
қабырғасының түгелдей өлуі болады. Сонымен қатар
ішектің нервтік түйіндері зақымданады. Осы өзгерістердің
бәрі қайтымсыз болады және 4-5 сағаттан кейін ішектің
түгелдей некрозы болады.

7.

• Ішек қуысынан токсикалық заттар қанға
түседі.(гистамин, холин, серотонин,
кетохоломин тәрізділер) бұлар тамыр
орталығына барып әсер етіп АҚ қысымын
төмендетеді. Ағзаның улануы болады.
Басында перистальтика күшейіп, кейін атония
болады(парез).

8. Ішек өтімсіздігінің жіктелуі

• 1.Болғанына байланысты туа біткен, жүре
пайда болған.

9.

2.Даму механизмі бойынша:
Механикалық
Динамикалық
Обтурациялы
Странгуляциялы
Паралитикалық
Спастикалық

10.

3. Клиникалық ағымы бойынша - бөліктік,
толық, жедел, созылмалы, қайталанбалы.

11.

Бөгелу жолына байланысты:
1) Жоғарғы -ащы ішек өтімсіздігі
2) Төменгі
- тоқ ішек өтімсіздігі

12.

Механикалық ішек өтімсіздігі:
Странгуляциялы
Обтурациялы
( ішектің бұратылуы,
(Тыртықтар,кисталар,
түйінделуі, ішектің
ісіктер)
қысылуы)

13. Паралитикалық: (Жарақат,колика лапаротомия, шажырқай тамырларының тромбозы т.б.)

Динамикалық:
Спастикалық:
( дизентерия,
(улану)
Паралитикалық:
(Жарақат,колика
лапаротомия,
шажырқай
тамырларының
тромбозы т.б.)

14.

• Жедел ішек өтімсіздігінің ағымы.
• (О.С. Кочнев 1984): бойынша ішек
өтімсіздігінің ағымында 3 кезеңді ажыратады.
1-кезең. *Илеусты айғайлау* кезеңнің
басты белгісі болатын ауырсыну
синдромы, ішектегі заттардың жүруінің
жедел тоқтауымен сипатталады.(1214сағатқа дейін)

15.

• 2-кезең. Интоксикациялық кезең (12-36
сағат) гемодинамикалық өзгерістер, ішекте
қанайналымының ,су-тұз,белок зат алмасу
процесінің,нәжіс пен желдің толық
тоқтауы,ағзада сусыздану болады.

16.

• 3-кезең. Кеш немесе терминальді *перитонит*
36 сағаттан соң дамиды. Функциональды
өзгерістер тұрақты болады. Гемодинамика
бұзылысының өршуі: пульсі жиі, кіші, АҚ
қысымы төмен, тілі құрғақ, нәжіс иісті құсық,
олигоурия, іші кепкен, перистальтикалар жоқ.
Көптеген Клойбер табақшалары болады.

17.

• Механиқалық
Динамиқалық
1.Ұстама тәрізді ауырсыну
2.Жағдайдың ауырлығы
3.Мазасыздану
4.Іш ассиметриялы болуы
мүмкін
1.Тұрақты ауырсыну
2.Ауырлығы жоқ
3.Науқас тыныш
5.Ішек перистальтикасы көрініп
және естіледі
5.Перистальтика жоқ
6.Құсу жиіледі,жеңілдік
әкелмейді
6.Сирек құсу
7.Сифонды клизма көмектеспейді
немесе біраз жеңіл сезінеді.
7.Клизма ем беру
мүмкін
4.Іш ассиметрия

18. Емі

Ішек өтімсіздігінің қандай түрінде болмасын
емді басында консервативті жолмен
бастайды, ол кей жағдайларда науқасқа
көмектесіп жазады, басқадай кезінде
операция алдындағы дайындық болып
саналады:

19. Хирургиялық емдік іс- шаралары.

• Хирург ішектің қысылған жеріне және
странгуляциялы ойық сызыққа ерекше көңіл
аударады. Қалыпты жағдайдан өзгерген болса
және көлденең көк сызық пайда болып қай
жерінде күмән тудырса, сол жерге резекция
жасау керек.

20.

• Ішек резекциясы – сау тінге дейін
жасалынады. Ішектің біткен жерін 30-40 см
аралықта некроздың көрінген шекарасына
дейін қиылыстырады, ал әкеткішті 15 см
аралықта. Егер ішек түбінен қан кетсе онда
ішек өмір сүру қабілеттілігі сақталған деп
көңіл аудару керек. Шырыш түсі қалыпты
деңгейге дейін ішекке резекция жасалынады.
Ішек резекциясы шажырқайда байланудан
басталады, ал ішекті кесу кейінге қалдырады.
Шажырқайды қиылыстырады және бағалаған
кезде артериальды доғаның бірінші қатарынан
төмен болмау керек.

21. Оң жағынан гемиколэктомия

22. Оң жағынан гемиколэктомия

23. Тоқ ішектің оң жағына резекция жасау.Мықын ішегін көлденең тоқ ішекке түбінен-жанына анастамоз жасау.

24. Жіңішке ішектің резекциясы.Жанынан жанына анастамоз

25. Уақытша стома қою. Ішек қабырға-сын кесу

26. Ілініп тұрған энтеростомия

27. Қорытынды

• Тақырыптың өзектілігі. Жіті хирургиядағы жіті ішек
өтімсіздігі (ЖІӨ) өзекті және шешімі қиын мәселелердің
бірі болып қала береді.
Емнің тиімділігі мен науқастардың сауығуына хирургдәрігердің кәсіптік біліктілігі ғана емес, анестезиологдәрігерлермен бірлесе отырып жасаған қадамдары ықпалын
тікелей тигізеді.
Мысалы: Хирургиялық көмек көрсетілген 136 науқастың 28
(20,5%) науқасында энтероэнтероанастомоз салынумен,
қалған 108 (79,5%) науқаста – жабысқақтарды тілумен
шектелген. Сәйкесінше 36 (20,1%) науқастарда Шальков
бойынша жіңішке ішектің интубациясы жүргізілді.
• Қорытынды. Тоқ ішектік және жіңішке ішектік өтімсіздік
кезіндегі өлім көрсеткіштері бірдей емес. Сәйкесінше, екі
түрлі ішек өтімсіздігінде хирургиялық емнің нәтижелерін
анықтайтын негізгі факторлар атап көрсетілді.

28.

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!!!