Өндірістік жарықтандыру

1. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ КeАҚ Сафи Өтебаев атындағы Атырау мұнай және газ университеті

Факультет: «Индустриалды-технологиялық»
Кафедра: «Құрылыс стандарттау және өмір тіршілік қауіпсіздігі»
Тақырыбы:Өндірістік жарықтандыру.
Орындаған: Теңіз техникасы және технологиялар МТТ - 17 Әзиев.Т.М.
Тексерген:т.ғ.д доцент Шахманова А.К
АТЫРАУ-2020

2.

Жарық
Табиғи жарықтандыру
Жасанды
жарықтандыру

3.

Жарық түрлерімен жүйелері.
Жарық түрлері табиғатына байланысты үш түрге бөлінеді:
табиғи; жасанды; аралас жарық.
• Табиғи жарықтық бөлмеге бүйірлік (1 немесе 2-беттік) сырт
қабырғадан немесе қабырғадағы терезе арқылы енеді.
Жоғарғы – фонарьлар және төбе шамдары арқылы
жасалған тесіктерден кіреді; жоғарғы және бүйірлік аралас
табиғи, жарықтандыру төрлерін бейнелейді.
• Аралас жарықтықты табиғи жарық аз болған жағдайда
пайдаланады. Ол кезде табиғи жарықтықты электр жарық
көздерімен қосымшалайды.
• Жасанды (немесе электрлік) жарықтықты орындалатын
жұмыстарға байланысты жұмыстық, апаттық,
зарарсыздандыру, қарауылдық және кезекші жарықтарға
біледі.

4.

Өндірістік
жарықгандыру
Көрінетін
жарық
табиғи
жасанды
жалпы
аралас
жергілікті
қосарланған

5.

Көрінетін жарық
Толқын ұзындығы 770-380 нм электромагниттік толқындар.
Ол толқын ұзындықтары 10-340000нм шектелген
элекгромагниттік спектрдің оптикалық облысына кіреді.
Оптикалық облысқа көрінетін жарықтан бөлек ультракүлгін
сәулелер (толқындарының ұзындығы 10-380 нм
аралығында) жәнеинфрақызыл (жылулық) сәулелер
(толқындарының ұзындығы 770340000 нм аралығында) кіреді.
Табиғи жарық
Аспанның тура жэне шагылған жарығы
есебінен жүзеге асады. Табиғи жарықталуды сипаттау
үшін табиғи жарықталу коэффициенті (ТЖК) қолданылады.
Аралас және қосарланған
Егер, тәуліктің жарық мезгілінде табиғи жарықтануу
мөлшерге сәйкес болмаса, онда жасанды
жарықтандырумен толықтырады.
Жасанды жарықталу электр шамдарымен жүзеге асады.
Оның түрлері: жалпы, жергілікті, қосарланган

6.

Қолданылуы бойынша
жарық
Жұмыстық
Апаттық
Эвакуациялық
Белгі беру
бойынша
Күзеттік

7.

Жарық лампалары
Люминисценті лампалар
Газоразрядты лампалар
Доғалық сынап лампалары
Қыздыру лампалары

8.

Қызу шамы —
вольфрам қосылыста
рынан жасаған
бұранда
сымнан тоқ өткізіп
қыздырудың
арқасында пайда
болатын электрлік
жарық көзі. Бұранда
сым мөлдір вакуумды
немесе инерт газымен
толтырылған ыдысқа
орналастырады.
Электр тоқ вольфрам
жібінен өткен кезде
кең спектрде сәуле
тартады соның ішінде
көрінетін сәулелер
бар.

9. Люминесцентті шамдар (ЛШ) УК сәулелендірудегі сынапты разряд люминоформен ұзын толқынды сәулеленуге түрленетін, төменгі

қысымдағы
жарық көзін разрядтаушы. ЛШ
негізгі артықшылығы:
а) жоғары жарық беруі және
қызмет ету мерзімі көп;
ә) бағасы арзан, жоғары
дәрежедегі механизациясына
байланысты, құрылысы
қарапайым және материалы
мен шикізатын қол жетерлік;
б) түс берудің жоғары
сапасын қамтамасыз ететін
қолайлы сәулелендіру спектрі;
в) төмен жарықтық және
шамның температурасы.

10.

ГШ ерекшелігі және қолдану
аумағы ГШ жарық беруі өте
жоғары және қызмет ету мерзімі
ЛШ қарағанда ұзақтығымен
анықталады, сонымен қатар
әртүрлі сәулелендіру спектріне ие
және қуатының шамасы кең
диапазонда, жарықтығы және басқа
параметрлері болады. Сондықтан
да жаңа ГШ жарықтандыруда
кеңінен қолданыла бастап, ЛШ
ығыстырып жатыр. Қазіргі таңда
әлемнің алдыңғы қатарлы
елдерінде ГШ жарық ағынының
жартысынан көбін жасауда,
мысалы АҚШ заңды тұрғада
электр энергиясын
тұтынушыларды үйді
жарықтандыру үшін ГШ ауысуға
міндеттелген.

11.

Жарық ағынының таралуы бойынша :
Жарықтың тікелей
түсуі (прямого света)
Жарықтың шағылыса
түсуі (отраженного
света)
Жарықтың шашырап
түсуі (рассеянного
света)

12.

Өндірістік бөлмелердің
жарықпен қамтамасыз
етілуін өлшейтін аспап
Люксметр - яркомер
ТКА-ПКМ (02)
Люксметр ТКА-ПКМ (02)
кӛрінетін спектрдегі
жарықты (380 ... 760) Нм
ӛлшеуге арналған,
ӛлшеу диапазоны :
жарық10 - 200 000 лк
және жарықтылық
(яркости) 10 - 200 000
кд/м2

13. НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ