Өндіріс факторларынан түсетін табыстар

1.

Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті
Қазақстан тарихы және саяси пәндер кафедрасы
Орындаған: Байназарова Ф.С
Тексерген: Жұмаділов С.С.
Қарағанды 2011 ж

2.

Кіріспе
Табыстың құрылуына өндіріс факторының әсері
Жалақы.
Жалақы мәні
5. Смит пен Д.Рикардоның теориясы
6.
Жалақы - еңбек бағасы
7. Номиналды және нақты жалақыны8
8. Еңбек туралы заңдар
9. Заңның қолдану аясы
10. Қорытынды
11. Пайдаланылған әдебиеттер
1.
2.
3.
4.

3.

Кәсіпкердің пайдасын меншік иелерінің
табыстарынан ажырата білу қажет. Акция бойынша,
двидент, депозиттерге процент, жер үшін алатын
рента, бұлар – меншік иесіне түсетін табыстар.
Меншік иесі – ЕНЖАР деп аталады.
Табыстың көзі – акционерлік компанияның басқару
органдары, банк, арендаторлар өз қолына басқа
біреудің меншігін алып, жаңа өнімдер өндіріп, оны
өткізуді ұйымдастьыру барысында нарықты белсенді
қызмет атқару. Бірақ олар пайда болып саналмайды.

4. Табыстардың құрылуында экономикалық өндіріс факторларының әсері

Тауар өндірісі үшін экономикалық өндіріс
факторлары – жер, еңбек, капитал өзара белгілі бір
қатынаста болуы шарт. Әрбір факторға деген
сұраныс көлемі басқа факторлардың баға дәрежесіне
тәуелді.
Екіншіден, өндіріс факторларына сұраныс пен
олардың баға дәрежесі тұтыну сұранысынан
туындайды.
Өндіріс факторларының бағасы сұраныс пен
ұсыныстың арақатынасына тәуелді.

5.

Жалақы – еңбек үшін оның күрделілігіне,
саны мен сапасына төленетін сыйақы.
Жалақы- тұтынушылар табысының басым
көпшілігін құрайды, сондықтан ол тауарлардың
сұраныс көлеміне және олардың бағасына елеулі
ықпал етеді.

6.

Жалақының мәні.
Жалақы еңбек бағасы
оның
дәрежесі мен динамикасы
рыноктык факторлар –
сұраныс және ұсыныспен
анықталады
Жалақы жұмыс күші
Тауардың
құнының ақшалай көрінісі.
(еңбектің бағасы емес, өйткені
еңбек тауар бола алмайды.

7. Жалақының екі тұжырымдамасы ағылшынның саяси экономикасының классиктері А.Смит пен Д.Рикардоның теориясына негізделген

А.Смит - оның пайымдауынша, еңбек
табиғи бағасы бар «тауар» деп саналады.
Ал, табиғи баға өндіріс шығындарымен
анықталады. А.Смит «табиғи жалақы»
деп жұмыс күшінің құнын түсінді. Жалақы
мөлшері жұмысшының тіршілігіне қажетті
құн минимумымен анықталады.

8. Рикардо теориясы.

Рикардо - жалақы теориясын
Мальтустың халық өсімі теориясымен
байланыстырды. Жалақы, осы теория
бойынша, халықтың табиғи өсуіне
сәйкес күнкөріс заттарының
минимумына ұмтылады.

9.

Жалақы
еңбек
бағасы
жұмысшы жалақыны
өз
еңбегін
шығындағаннан
кейін алады
бірдей жұмыс
атқаратын
жұмысшылардың
жалақысында
жекелей
айырмашылық
орын алады
жалақы мөлшері
еңбектің
әрекет ету
ұзақтығына тәуелді

10. Номиналды және нақты жалақыны

Номиналды жалақы
ақшаға шығарып
берілетін жалақы,
оны
жалдамалы қызметкер
күндік, апталық, айлық
еңбегі үшін алады
Нақты жалақы
жұмысшының
күнелтуіне қажетті
заттарға
шағылған жалақысы,
яғни жұмысшының
Тапқан ақшасына
өзі үшін және отбасы
үшін қанша және қандай
күнкөріс
заттарын сатып алуға
болатынын көрсетеді.

11.

Еңбек туралы заңдар
Қазақстан Республикасының еңбек
туралы заңдары
РК конститутциясына негізделеді және
осы заң жекелеген санаттарының еңбек
қатынастарын реттейтінормаларын осы
заңның кем болмайтын өзге де
нормативтік құқықтық
актілерден тұрады
Қазақстан Республикасы бекіткен
халықаралық шарттардың осы заңның
және еңбек туралы өзгеде нормативті
құқықтық актілердің алдында
артықшылығы бар ҚР-да олар
тікелей қоладнылады.

12. Заңның қолдану аясы

Осы Заң Қазақстан Республикасының аумағындағы еңбек
қатынастарын реттейдi.
Егер Конституцияда, заңдарда және Қазақстан
Республикасы бекiткен халықаралық шарттарда өзгеше
көзделмесе, осы Заңның күшi Қазақстан Республикасының
азаматтарына, Қазақстан Республикасының аумағында
еңбек қызметiн жүзеге асыратын шетелдiктерге және
азаматтығы жоқ адамдарға да қолданылады.
Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан,
құрылтайшылары немесе меншiк иелерi (толығынан немесе
iшiнара) шетелдiк заңды немесе жеке тұлғалар болып
табылатын ұйымдардың қызметкерлерiне Қазақстан
Республикасының еңбек туралы заңдары қолданылады.

13. РЕНТА

Рента - Ауыл шаруашылығы
кәсіпкерлеріне жерді арендаға бере
отырып, жер иегері бұл үшін төлем
төлеуі.
Жер рентасы – жер учаскесін уақытша
қолданғанға төленетін төлем. Осы
төлем қосымша құнның арендатор
капиталының орташа пайдасынан артық
болу есебінен пайда болады.

14.

Өмірлік рента
Табиғи рента
РЕНТА
Өлі рента
Қаржылық ранта
Жергілікті
рента

15.

Конституцияда, заңдарда және Қазақстан
Республикасы бекiткен халықаралық шарттарда
өзгеше көзделмесе, осы Заңның күшi Қазақстан
Республикасының азаматтарына, Қазақстан
Республикасының аумағында еңбек қызметiн жүзеге
асыратын шетелдiктерге және азаматтығы жоқ
адамдарға да қолданылады. А.Смит «табиғи
жалақы» деп жұмыс күшінің құнын түсінді. Жалақы
мөлшері жұмысшының тіршілігіне қажетті құн
минимумымен анықталады.

16.

Шеденов Ө.Қ Сағындақов Е.Н. Жүнісов Б.А
«Жалпы экономикалық теория» Ақтөбе -2004 «А
Полиграфия »
Я. Әбәкіров, К.Нәрібаев М.Есқалиев
Е.
Жатқанбаев «Экономикалық теория негіздері»
Алматы «Еверо», 2005
С.Әкімбеков «Экономикалық теория» 2002ж
Куликов В Мифы о программах-ж. Экономические
науки №4, 1991, 37 бет
Смит А . Халықтар байлығының себептері мен
табиғатын зерттеу-М. 1962ж, 382бет