Латентті тректер құрылымы

1.

2.

Ауыр ион трегі, радиациялық-химиялық эффектілер
сипаты бойынша едәуір ажыратылатын, өзекшеден
және қабықшадан тұрады. Ионның полимер арқылы
өту сәтінде диаметрі бірнеше атомаралық
қашықтық болатын тректің өзегінде барлық
атомдар иондалған болып шығады. Тепе-теңдіксіз
плазмадан құралған, трек өзегінің әрі қарайғы
дамуы полимер құрылымының терең өзгерістеріне
және бос көлемнің едәуір ұлғаюына әкеледі. Бұл
аймаққа іріктемелі өңдеу қасиеті тән.

3.

Радиусы
ондаған
нанометр
болатын
тректің
қабықшасында
радиолиздің
белсенді
аралық
үрдістерінің
қатысуымен
радиациялық-химиялық
реакциялар жүреді. Трек аумағында құрылымсыздық,
сондай-ақ , қусыру (сшивание) сиықты үрдістер де
жүреді, әрі соңғысы басым болуы мүмкін. Осы
аймақтың өлшемі зарядтың, бөлшектің энергиясының
және материалдың қасиетінің функциясы болып
табылады.
Тректердегі
химиялық
өзгерістердің
сипаттамасы және олардың шынайы өлшемдері
толығымен зерттелмеген, сондықтан қазіргі таңда
ғылыми зерттеулердің нысаны болып табылады

4.

Конденсацияланған ортадағы тректің түзілу теориясын,
осы мәселеге арналған жұмыстардың көптігіне
қарамастан, толық аяқталған деп есептеуге болмайды.
Латентті тректердің (ЛТ) құрылымына одан әрі
теориялық және эксперименттік зерттеулер қажет, бұл
үдетілген
иондардың
қатты
денемен
өзара
әрекеттесуінің механизмін әзірлеуге іргелі үлес қосуға,
сол сияқты қуысты наноқұрылымдарды қалыптастыру
технологиясының негізін құруға мүмкіндік береді.
Конденсацияланған ортадағы тректің қалыптасу
үрдісінің алғашқы – микрожарылыс теориясын –1975 ж.
Гольданский ұсынған болатын. Одан бері жоғары
энергиялы бөлшектер трегінің табиғатына деген
көзқарас едәуір өзгерді.

5.

ЛТ дегеніміз ион траекториясына маңындағы заттың
қасиеттерінде, құрылымында немесе фазалық күйінде
өзгерістер болған орта аймағы болып табылады. Бұл өзгерістер
ортаның ион тудыратын бүлікке реакциясының нәтижесі болып
табылады. Ортада тұрақтылық орнағанға дейін онда
энергияның үлесін беру актісінен басталатын әр түрлі
түрленулердің тізбегі жүреді. Ионның 10 кэВ/м.а.б. астам
энергиясы кезінде, энергияның жоғалтылуы негізінен серпімсіз
қақтығыстар нәтижесінде туындайды. Серпімсіз үрдістер
кезінде ион ортаның электрондық жүйесімен әрекеттеседі.
Молекулалық ортадағы мұндай өзара әрекеттесудің нәтижесі
болып электрон-қозған молекулалардың немесе электрон-ион
жұптарының пайда болуы табылады. Иондау кезінде түзілген
жоғары энергиясы бар, екінші реттік электрондар соқтығысулар
каскадында молекулаларды қоздыра, электрондар мен
иондарды өндіре алады.

6.

Бірінші реттік иондардың жоғары жылдамдығы
кезінде жоғалту актілері бір-бірінен оқшауланған,
мұндай жағдайда трек бойында қарапайым тректік
пішін түзіледі (электрон-ион жұптары және дара
электрон-қоздырылған
молекулалар).
Ионның
баяулауына қарай бірнеше жұптардың бөгелуі
нәтижесінде конфигурациясы анағұрлым күрделі
(тепкілер, блобтар және қысқа тректер) тректік
пішіндер пайда болады.

7.

Нәтижесінде, ионның еркін жүруінің орташа ұзындығы
тепкі өлшемінен аз болғанда, ортада тұтас трек пайда
болады. Тұтас тректе өзекше деп аталатын, тректік
пішіндермен толтырылған, тікелей бірінші, екінші
реттік электрондармен түзілген, конус пішіндес
аймақты бөліп қарауға болады. Диэлектриктердегі
тректерді өңдеу әдісімен шолуға жататын зерттеулерде,
өзектің өлшемі ретінде тректің мейілінше бұзылған,
радиусы 4 нм шамасында шектелген аймағын таңдау
ұсынылған. Тректің нақты осы аймағында ортаға
ионмен берілген энергияның жартысынан көбі
жұтылады. Өзектің ұсынылған өлшемі өңдеу кезінде
алынған қуыс радиусының минимал шамасына сәйкес
келеді.

8.

Молекулалық орталардағы трек дамуының келесі
сатысы заттың химиялық түрленулеріне немесе трек
көлемінен артық энергияларды шығару үрдісі
аясындағы құрылымдық қайта құруларға және белсенді
аралық
бөлшектер
диффузиясына
байланысты.
Конденсацияланған ортада химиялық саты тректік
кезең, яғни химиялық белсенді бөлшектердің
үлестірілуінде кеңістіктік біркелкі еместік және келесі
кезең, яғни реагенттердің біркелкі үлестірілуі болып
бөлінеді. Осы химиялық сатының аяқталғаннан кейін
ортада химиялық тепе-теңдік орнатылады. Қатты
диэлектрикте бұл саты латентті тректің түзілуімен
аяқталады.

9.

Түрлену үрдісінің көптігінен ЛТ ақауларының
қалыптасуына көптеген механизмдер үлес қосады
деп қорытынды жасауға болады. Қандайда бір
механизмнің ақаулардың өндірілуінде қатыстық
рөлі ортаның құрылымына және осы ақаулардың
кеңістіктік
орналасуына
байланысты.
ЛТ
ақауларының өндірілуі үшін жауапты механизмді
орнату үшін, физика-химиялық сатыда тректе
жүретін үрдістер мұқият талдануы қажет

10.

СУДЫ ТАЗАРТУ МЕМБРАНАЛЫҚ ЖҮЙЕСІСУДЫ СҮЗУДІҢ ЕҢ ЗАМАНАУИ ӘДІСІ

11.

Мембраналық су тазарту жүйесі-ең танымал
заманауи сүзу әдістерінің бірі. Қоршаған табиғи
орта Қазіргі уақытта оның ішетін немесе тамақ
ретінде пайдаланатынына ешкім сенімді емес
күйде. Су пайдалану бүкіл әлемде су көздерін
өздігінен қалпына келтіруге уақыт жоқ деңгейге
жетті. Табиғи және ағынды сулардың ластану
деңгейі үнемі өсіп келеді.

12.

Механикалық тазарту сүзгілері

13.

Белсендірілген көмір сүзгісі

14.

Темір мен марганецті кетіру

15.

Жууға арналған сүзгі

16.

Суды тазартудың дәстүрлі технологиялары суды
тиімді тазартуды қамтамасыз ете алмайды.
Ластанудың барлық қолданыстағы түрлерінен
босату
экологиялық
таза
болатын
сүзгі
технологияларын қолдануды талап етеді. Бұл
табиғи және ағынды суларды тез, тиімді және
үнемді тазартуға мүмкіндік беретін жаңа
технологияларды үнемі жетілдіруге мәжбүр етеді.

17.

Мембраналық су тазарту жүйесі бүгінгі таңда ең озық технология
болып табылады. Мұндай жүйелер су ағыны өтетін және оны
қоспалардан тазартатын жартылай өткізгіш кеуекті мембраналарға
негізделген. Мембраналық жүйелер ластануды кешіктіреді және ең
жақсы Елек ретінде әрекет етеді. Қажетсіз ұсталған заттар
Жиналмайтын, бірақ жүйеден шығарылатын ағынға (концентрат)
шоғырланған. Тазартылған су мембрана арқылы сүзінді (пермеат)
түрінде өтеді. Мембраналардың тесіктері неғұрлым аз болса,
тазарту дәрежесі соғұрлым жоғары болады, бірақ сүзу үшін
соғұрлым көп қысым қажет. Мембраналық су тазарту жүйелері
олардың ішіндегі қысымға байланысты төмен, орташа және
жоғары қысымды жүйелерге бөлінеді. 6 атмосфераға дейінгі
қысыммен жұмыс істейтін сүзгілер көбінесе тұщы суды кез-келген
қоспалардан тазарту үшін қолданылады. 40 атмосфераға дейінгі
орташа қысым жүйелері суды деминерализациялауға қызмет етеді.
Жоғары-40
атмосферадан
астам-тұзды
ерітінділерді
деминерализациялау немесе ағынды суларды тазарту үшін.

18.

Суды тазартудың дәстүрлі жүйелерінің жұмыс принципі
судың сүзгі ортасы арқылы өтуіне негізделген,
нәтижесінде ластану жиналады. Бұл ортаны арнайы
ерітінділермен қалпына келтіру және дезинфекциялау
немесе оны ауыстыру қажеттілігіне әкеледі. 18 ғасырда
еріткіштің пленка арқылы өздігінен өту құбылысы
ашылды. Егер сіз екі ерітіндіні алсаңыз — аз
концентрацияланған және көп концентрацияланған
және оларды пленкамен бөліп алсаңыз, онда аз
концентрацияланған
ерітіндіден
еріткіш
көп
концентрацияланған ерітіндіге ауысады.

19.

Мембраналық тазарту жүйелері тамақ өнімдерін,
дәрі-дәрмектерді, электрониканы және т.б. өндіруде
белсенді қолданылады. қазіргі заманғы әзірлемелер
олардың құнын едәуір төмендетуге мүмкіндік
береді, сондықтан оларды ауыз суды сүзу үшін
күнделікті өмірде қолдануға болады. Монша мен
бассейні бар сарай салынды - олар үшін суды
тазартуға ақша жұмсамаңыз. Көгілдір су үшін өз
монша әсер етпейді зиянды әсер етеді теріге, ал
үлкен бассейн көрінеді тартымды.

20.

Суды тазартудың мембраналық жүйесінің бірқатар
артықшылықтары
бар:
ластану
жиналмайды,
экологиялық тазалық, қарапайым жұмыс және шағын
көлем және автоматтандырудың жоғары деңгейі.
Мұндай жүйе ерекше таза суды қоспасыз алуға
мүмкіндік береді. Ал қызмет ету мерзімі бастапқы
судың құрамына байланысты. Қаттылық тұздары,
ерітілген темір, органикалық қосылыстар оларға зиянды
әсер етеді. Егер су тазарту жүргізілсе, сүзгі ұзаққа
созылады, нәтижесінде картридждерді жиі ауыстыруға
қарағанда арзанырақ болады.