Бауыр анатомиясы

1.

Бауыр анатомиясы
Орындаған: Байболат Ақбөпе
21-1 топ, 7-курс
Қабылдаған: Ермашов Б.Ш.

2.

Бауыр
• Бауыр(hepar)
• адам организміндегі көлемі жағынан
ең үлкен безді мүше.
• Салмағы-1,5-2 кг
• Оң қабырға астында орналасқан
• Бауырдың көкеттік беті және
висцералды беті , төменгі жиегі және
артқы жиегі бар.
• Бауырдың көкеттік беті орақ-тәрізді
байлам арқылы екі бөлікке
бөлінеді:Үлкен оң үлеске,Кіші сол
үлеске
• Висцералды бетінде бауыр қақпасы,
оң бойлық сала, сол бойлық сала
болып бөлінеді.
• Бауыр қақпасы арқылы бауырға:
меншікті бауыр артериясы, нерв,
қақпа венасы кіреді, кері бағытта
лимфа тамырлары мен өт шығады.

3.

• Сол бойлық салада алдында
бауырдың жұмыр байламы, бұл
байлам кіндік венасының қалдығы.
• Сол бойлық салада артында
веналық байлам, бұл байлам
нәресте өмірге келген соң бітісіп
байламға айналған, төменгі қуыс
вена мен кіндік венаның аралық
қоспа венасы болып табылады.
• Оң бойлық саласы өтқуық
шұңқыры мен төменгі қуыс вена
батыңқысы болып табылады.
• Бауырдың сол бойлық саласы
бауырды оң және сол үлеске
бөледі.Оң үлесі өз ішінде шаршы
үлеске, құйрықты үлеске, меншікті
үлеске бөлінеді.
• Жүректік, өңештік, бүйректік он екі
елі ішектік батыңқылар орналасқан.

4.

Бауыр топографиясы
• Скелетопиясы: Жоғарғы
шекарасы: Оң жақта 10
қабырғааралықтан басталып,
жоғары ортаңғы қолтық сызығымен
4 қабырғааралыққа жетіп, сол жаққа
көлденеңінен өтіп, 5
қабырғаларалыққа сол емшек
сызығымен тіреледі.Төменгі
шекарасы оң жақ ортаңғы қолтық
сызығынан басталып, солға қиғаш
бағытта 9,8,7
қабырғаларалықтармен сол 5
қабырға тұсында аяқталады.
• Синтопиясы: жоғарғы артқы беті
көктен, төменгі висцералды беті
өңеш, асқазан, 12 елі ішекпен,
бүйрекпен шектелген.

5.

Бауыр сегменттері
• Бауырдың
қантамырлары мен өт
жолдары тармақталып
орналасуына
байланысты бауырдың
терең қабаты 2 бөлікке,
бөліктері 7 секторға: оң
бөлігі 2 секторға, сол
бөлігі 5 секторға
бөлінеді.
• Оң секторы 4
сегментке, сол секторы
4 сегментке бөлінеді.

6.

Қандануы
Бауыр қақпасына меншікті бауыр
артериясы,a.hepatica propria мен
қақпа венасы v.porta кіреді. Қақпа
венасы веналық қанды асқазаннан,
ұйқы безден, көкбауырдан,
ішектерден жинайды. Әрі қарай
үлесшеаралық артериялар мен
веналар тарайды.
aa.vv.interlobulares.Үлесшеаралық
вена артериялар үлесшеаралық
түтіктермен бірге орналасады.
Үлесшеаралық капиллярларға
таралады. Олар бауыр
табақшаларында орналасады.
Орталық венаға ашылады. Бауыр
үлесшелерінің орталық веналары
өзара бірігіп, vv.sublobulares түзеді. 23 ірі вена түзіліп, төменгі қуыс
венасына ашылады.

7.

Қызметі
Өт шығару
Зат алмасуға қатысу
Белок алмасуы
Қан ұюға қатысатын белок
синтезі
Май алмасуы
Холестерин түзу
Тұз, су, витамин синтезі
Қан қоймасы
Қорғаныш
Залалсыздандырғыш
Жылу реттеу
иммунитет

8.

Өтқуық және өт жолдары
Өтқуық vesica fellea сыртқы пішіні
алмұрт тәрізді, бауырдың өтқуығы
шұңқырында орналасқан өттің қоймасы.
Өтқуықтың Түбі fundus,Денесі corpus
Мойыны collum,Түтігі ductus бар.
Өтқуықтың түтігі шұғыл иіліп, төмен
қарай бағытталып, жалпы бауыр
түтігімен ductus hepaticus communis
бірігіп, жалпы өт түтігін ductus
choledochus құрайды. Ол бауыр-12елі
ішек байламымен қосылып, ұйқыбез
түтігімен қосылады, 12елі ішектің үлкен
бүртігіне ашылады papilla duodeni major.
Өтқуықтың көлемі 40-60 см, ұзындығы
8-12см, ені 30-50 мм.
Өтқуықты меншікті бауыр артериясы
тармағы өтқуық артериясы a.cystica
қанмен қамтамасыз етеді. Веналар аттас
вена арқылы қақпа венасына ағады.