Қашықтықтан оқыту әдістемесі

1. Қашықтықтан оқыту әдістемесі

Қашықтықта
н оқыту
әдістемесі
МНФиз – 21:
Мұхамедова Ләззат

2. Жоспары:

01
04
Қашықтықта
н оқыту
ерекшеліктер
і
Қашықтықтан
оқытудағы
кері байланыс
02
Синхронды
және
асинхронды
оқыту
05
Ақпараттық білім
кеңістігіндегі
киберқауіпсіздік
негіздері
03
Оқу-әдістемелік
кешеннің
электрондық
мазмұнына
қойылатын
талаптар

3. Қашықтықтан оқыту ерекшеліктері

01
Қашықтықтан
оқыту
ерекшеліктері
Back
Next

4. Қашықтықтан оқыту

– адамның білім алуға және ақпарат
алуға деген
құқықтарын іске асыратын үздіксіз білім
беру жүйесі нысандарының бірі ретінде
мамандардың негізгі қызметін атқара
жүріп білімін, біліктілігін арттыруға
мүмкіндік береді.
Back
Next

5. Қашықтықтан оқытудың тиімді ерекшеліктерін санамалап көрейік: 1) Оқуға дайындалу, тапсырманы орындау уақытын оқушы өзі

белгілейді.
2) Еркіндік пен шығармашылық ойлау дами бастайды. Оқушы өзін қаншалықты
дамытқысы келседе, креативті ойларын жүзеге асырса да ешкім кедергі емес.
3) Қолжетімділік – оқушы үйде отырғанымен оған барлық нәрсе қол жетімді.
Көрнекілік, қажетті құралдар т.б. Тек өзінің тәуелсіздігін тиімді пайдалана
білгені
дұрыс.
4) Ұтқырлық — мұғалім мен оқушы арасындағы кері байланысты тиімді жүзеге
асыру оқу процесінің табысты болуының негізгі талаптарының бірі болып
табылады.
5) Технологиялық тиімділік — оқу үрдісінде оқушы мен ұстаз ақпараттық және
телекоммуникациялық технологиялардың соңғы жетістіктерін қолдану.
6) Әлеуметтік теңдік — білім алушының тұрғылықты жеріне, денсаулығының
жай-күйіне, элита мен материалдық қауіпсіздігіне қарамастан бірдей білім алу
мүмкіндігі
бар.
7) Шығармашылық — оқушының шығармашылық ойын дамытуға, жетілдіруге
қолайлы
жағдай.

6. Синхронды және асинхронды оқыту

02
Синхронды және
асинхронды
оқыту
Back
Next

7.

Қашықтан оқыту екі түрлі тәсілмен жүзеге асырылады – синхронды және асинхронды
оқыту.
Синхронды оқыту мысалдары: Сабақты ZOOM, Teams, Google Meet арқылы жүргізу.
Асинхронды оқыту мысалдары: Тапсырмаларды электронды пошта, мессенджер, Kundelik.kz
арқылы жіберу. Тапсырмаларды оқыту платформаларына (Google Classroom) орналастыру.
Онлайн оқулықтар.
Back
Next

8.

Мүмкіндіктері
Синхронды
+ мұғалімнің жедел кері байланыс беру
мүмкіндігі – оқушыларда қиындық
туғызған мәселелер бойынша бірден
түсініктеме беруге болады;
+ топтық өзара әрекеттестікте оқуды
ұйымдастыру;
+ өзара қарым-қатынаста және бірлесе
оқу дағдыларын дамыту;
+ оқушыларды өзара қарым-қатынас
орнату арқылы оқуға ынталандыру
Back
Асинхронды
+ оқу кестесі мен тәртібінің
икемділігі (оқуды басқа сабақтармен
қатар жүзеге асыру мүмкіндігі);
+ оқу бағдарламасын өзіне ыңғайлы
қарқынмен меңгеру мүмкіндігі;
+ оқу материалдарының кез келген
уақытта қолжетімді болуы;
+ өзін-өзі ұйымдастыру және өз
бетінше оқу дағдыларын дамыту.
Next

9.

Шектеулер мен кедергілер
Синхронды
- оқу кестесі мен тәртібін, оқу қарқынын
қадағалау қажеттігі;
- бірқатар оқушыларға мұғалімнің жеке
көңіл бөлуі қажет болған жағдайда басқа
оқушылар күтуге мәжбүр болады;
- оқытудың тиімді болуы мұғалімнің
жеке тұлғалық қасиеттеріне байланысты
болады;
- сабақ кезінде техникалық байланыстың
сапасына жоғары талаптар қойылады.
Back
Асинхронды
- сабақ материалын түсінбеген жағдайда
мұғалімнен жедел кері байланыс алудың мүмкін
болмауы;
- материалды меңгеру барысында мұғаліммен
тікелей қарым-қатынаста үйренуді қажет ететін
дағдыларды (мысалы, музыкалық аспапта ойнау,
шет тілін үйренуде дыбыстарды дұрыс айтуды
үйрену және т.б.) дамытудағы кедергілер;
- білім алушылардың өз бетінше оқу
дағдыларына жоғары талаптар қойылады.
Next

10. Оқу-әдістемелік кешеннің электрондық мазмұнына қойылатын талаптар

03
Оқу-әдістемелік
кешеннің электрондық
мазмұнына қойылатын
талаптар
Back
Next

11.

Қашықтан оқытудың негізгі
ақпараттық
ресурсы
оқуәдістемелік кешен (ОӘК) болып
саналады. ОӘК оқытушыларға
әдістемелік көмек көрсету үшін
құрылады және ол мемлекеттік
талаптарға сай болу керек.
ОӘК деп негізі оқулық болып
саналатын
дидактикалықәдістемелік
құралдар
жиынтығын атайды.
Back
Оқу-әдістемелік кешен дегеніміз –
үйренушілердің таным қызметін
басқаратын әдістемелік жүйенің
толықтығын қамтамасыз ететін
оқу құралдарының жиыны. Оқуәдістемелік
кешен
білімнің
барлық
сатысына
араналған
бірыңғай
коммуникативтітанымдық
тұжырымдаманы
есепке ала отырып әзірленуі
керек.
Next

12. ЭОӘК қойылатын талаптар

1) Дидактикалық талаптар.
Оқудың ғылымдығы, қолжетімділігі, көрнекілігі, жүйелілігі және
реттілігі талаптары, оқу үрдісінде студенттердің белсенділігі мен
саналылығын қамтамасыз ету талаптары, ОӘК көмегімен
жүргізілетін оқытудың білім беру, дамыту және тәрбиелеу
қызметтерінің бірлігі талаптары жатады.
Back
Next

13. ЭОӘК қойылатын талаптар

2) Мазмұн құрылымына қойылатын талаптар.
Сабақтағы міндетті оқыту элементтері болып теориялық материал, мысалдар,
тапсырмалар, сұрақ-жауаптар және тестілер есептеледі, ал мiндеттi емес элементтерге
оқыту ақпаратын меңгеру, түсіну және еске сақтауға себебін тигізетін және ақпараттық
тығыздықты қамтамасыз ететін анықтамалық, графика, аудио және видео жатады.
Теориялық материал таңдап алынған оқу курсы бойынша мазмұны түсінікті, нақты,
толық және қарама-қайшылықсыз болатын көкейкесті ақпаратты қамтуы тиіс және
бұрын өткен сабақта қабылданған білімді қайталамай өздігінен оқу, тапсырманы жасау
және білімді бақылау үшін жеткілікті болуы керек.
Мысалдар теорияның жеке маңызды аспектілерiн жаттығуды орындау, есептi шешу,
сұрақтарға жауаптар тағайындау және т.б. түрiнде детальды талдауын қамтамасыз етуi
керек.
Back
Next

14. ЭОӘК қойылатын талаптар

3) Функционалдық талаптар.
Құрылатын ЭОӘК-нің мазмұны ЖОО-лардың оқу-әдістемелік бірлігі ұсынған
Мемлекеттік білім беру стандартының және типтік оқу программаларының
талаптарына толыққанды сәйкес келу керек. ЭОӘК құрамына сәйкес пәнді білім беру
мекемесінің консультациялық қолдауымен өз бетінше оқу үшін қажетті білім беру
ресурстарының толық жиыны кіру керек. ЭОӘК модульдік принцип бойынша
құрылуы тиіс, оған сәйкес әрбір модульдің құрамында бір пәнді меңгеруге қажетті
білім беру ресурстарының жиынын жинақтаған жөн.
Back
Next

15. ЭОӘК қойылатын талаптар

4) Рәсімдеуге қойылатын талаптар.
ОӘК-де интерфейс көрнекті, түсінікті, бірмәнді болумен қатар, пайдаланушы қате ісәрекеттер жібермеу үшін бүтін ОӘК-нің және оның жеке бөліктерінің жұмыс істеу
логикасын түсінуге көмектесетін түрде болу керек.
ОӘК-нің рәсімделуі оқу материалын жеңіл меңгеру үшін қолайлы және эстетикалық
түрде берілуіне мүмкіндік жасауы керек. Мәтіндік материалдың көлемі оқушыны
жалықтырмау үшін сөздердің саны шектеулі болу керек. ОӘК-дегі түстер ақпаратты
жақсы және шаршамай қабылдауды қамтамасыз етуі тиіс және материалдың жеңіл
игерілуі мен эстетикалық түрде ұсынылуына көмектесу керек. Қара фон ешқандай
жағдайларда болмау керек. Шрифтің түсін стандартты қара, қою-жасыл немесе қоюкөк қылып жасау керек.
Back
Next

16. Қашықтықтан оқытудағы кері байланыс

04
Қашықтықтан
оқытудағы
кері байланыс
Back
Next

17.

Кері байланыс:
- Сабақтың әр кезеңінде
қолданылады;
Мұғалімнің
білім
алушылармен үздіксіз өзара
әрекет етуін жүзеге асырады;
- Нәтижесінде оқу үдерісін
түзетіп, сабақты әрі қарай
жоспарлауға мүмкіндік береді.
Back
Кері байланыс қандай мақсатта жүргізіледі?
- Үдерісті басқару;
- Дер кезінде түзетулер жасау, қателерді және
кемшіліктерді жою;
- Мақсатқа жетуді қамтамасыз ету;
- Үдеріс субъектілерін дұрыс шешім қабылдауға
бағыттау;
- Білім алушылардың өзін-өзі бағалау дағдысын
қалыптастыру;
- Білім алушылардың әлеуметтенуін қамтамасыз
ету;
- Рефлексия жасауға ықпал ету, көмектесу;
- Білім алушыларды табысқа ұмтылу сезімдерін
туындату.
Next

18. Кері байланыстың үш негізгі қызметі:

1) Әрекеттерді түзету мен реттеу
2) Тұлғааралық қатынастарды реттеу
3) Өзін – өзі тану құралы
Back
Қашықтықтан
оқыту
барысындағы
тиімді
кері
байланыс жүргізу мына үш
сұраққа жауап береді:
1) Менің оқуым қандай сатыда?
2) Мен жоғары нәтижеге қалай қол
жеткіземін?
3) Білімімді толықтыру үшін не
істеуім керек?
Next

19.

Кері байланысты тиімді жүргізу үшін, қалыптастырушы бағалаудың
тапсырмаларын өз бетінше құрастыру үшін мұғалімге:
• Оқу бағарламасымен, оқу жоспарымен танысу, оқу мақсаттарына
талдау жасау;
• Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары негізінде бағалау
критерийлерін құру;
• Тапсырма құрастыру кезінде саралау (дифференциалау) тәсілін
қамтамасыз ету үшін бағалау критерийлерін ойлау дағдыларының
деңгейлеріне бөлу;
• Бағалау критерийлері мен ойлау дағдылары деңгейлеріне сәйкес
тапсырмалар құрастыру;
• Әр тапсырмаға оның орындалу кезеңдерін сипаттайтын дескрипторлар
құрастыру ұсынылады.

20.

Жоғарыда көрсетілгендерді жүзеге асыру үшін мұғалімге қажетті онлайн-құралдарға
мысал келтірейік:
1. google jamboard
Сыныпта интерактивті тақтада орындалған жұмысты әр жерден әр компьютерлік құрал
немесе смартфонмен біруақытта түзеп отыру арқылы кері байланыс беруге болады.
2. edpuzzle
Әркім өз аккаунтымен кіріп, мұғалім немесе оқушы мәртебесін ала алады. Мұғалім
оқушыларға видео немесе ресурсты таратып, тақырыпқа сай тесттер құрастырып,
оқушылардың видеоның әр бөлімін қанша рет көргенін, қанша сұраққа дұрыс жауап
бергенін бақылап отыра алады.
3. learningapps
Мұғалімдер оқушыға тесттің әртүрлі варианттарын ұсына алады. Тесттің 25-ке жуық
түрі бар. Сәйкестендіру тесті, «Миллион кімге бұйырады?», кластарға жіктеу, көп
дұрыс жауабы бар тест, «ат жарыс», т.б. ойын элементтері кірістірілген.

21. Ақпараттық білім кеңістігіндегі киберқауіпсіздік негіздері

05
Ақпараттық
білім
кеңістігіндегі
киберқауіпсіздік
негіздері
Back
Next

22.

Кибeрқауіпсіздік – ақпaраттық жүйелер мен
электрондық
желілер
«өнеркәсіптік
aвтоматика және бақылау жүйелері» деген
жалпы атауға ие, яғни өнеркәсіптік
автоматика және бақылау жүйелерінің
қауіпсіздігі жоспарланған жұмысқа заңсыз
енуді,
қасақана
араласуды
нeмесе
қорғалатын
ақпаратқа
қолжетімділікті
болдырмауды айтады. Бaғдарламaлардың,
желілер мен мәліметтердің біртұтастығын
кибер
шабуылдардан
қорғау
технологияларының
әдістемелер
мен
процестердің жиынтығын білдіреді.

23.

Қaшықтықтан оқыту жүйесінде келесі негізгі қауіптер
болуы мүмкін: мәліметтердің құпиялылығы, тұтастығы
және
қолжетімділігінің
бұзылуы.
Aқпараттық
қауіпсіздіктің классикалық үлгісі ақпарат қауіпсіздігі үшін
маңызды үш белгіні қамтамасыз етуге негізделеді:
құпиялылық;
тұтaстық (ақпараттың бұрмаланбаған түрде
сақталуы);
қолжетімділік (ақпаратқа бөгетсіз рұқсат беру
қабілеті).
Егeр ақпаратқа қолжетімділікті уәкілеттілігі жоқ адам
алатын болса, рұқсат етілмеген қолжетімділікке немесе
құпиялықтың бұзылуына жол беріледі.

24.

Ақпарaттық жүйелердің кез келген қауіпсіздігінің негізгі мақсаты объектінің
тұрақты жұмысын қамтамасыз ету, оның қауіпсіздігіне төнетін қатерлердің алдын
алу, құқыққа қарсы іс-әрекеттерден қорғау, қызметтік ақпараттың ашылуын,
жоғалуын, түрлендірілуін және жойылуын болдырмау, объектінің барлық
бөлімшелерінің қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ету болып табылады. Oсыдан
қауіпсіздік жүйесінің осалдығына (criticality of system) — жүйенің қауіп төнген
кезде қорғанысының бұзылуына себепші болатын қасиетіне назар аудару қажет.
Қауіпсіздік жүйесінің осалдығы
Бағдарламалық қамтамасыз етудің осалдығы
ОЖ және қолданба кодындағы қателер
Ақпараттық қамтамасыз етудің осалдығы
Жобалау қателіктері
Ақпараттық қамтамасыз етудің құрылымдық қателері

25.

Деректерді қорғауда:
деректерді шифрлау – шифрланған деректерді тек құпия кілтті
немесе құпия сөзді қолданып оқуға болады;
авторизацияланбаған пайдаланушылармен мазмұнды оқуға жол
бермеңіз;
деректердің сақтық көшірмесін жасау (жергілікті немесе онлайн
(бұлтта);
онлайн нұсқаларды жою.
Желідегі жеке мәліметтерді қорғауда:
сенімді аутентификация (екі факторлы аутентификация – физикалық
объект, биометриялық сканерлеу);
әлеуметтік желілерде тым көп ақпарат жинамау;
мүмкіндігінше аз жарияланымдар жасау;
құпия сұрақтарға жалған жауап беру;
веб-шолғыш көрінісінің құпия режимін пайдалану.

26. НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ!