Резистор және реостат. Өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау

1.

ФИЗИКА ПӘНІНЕН ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ
8 – СЫНЫП
Сабақтың тақырыбы: «Резистор және реостат.
Өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау
Сабақтың мақсаты:
1.
2.
3.
Білімділік мақсаты: резистор және реостат, өткізгіштерді тізбектей
және параллель жалғаудың негізгі заңдылықтары мен
ерекшеліктерін түсіндіру.
Дамытушылық мақсаты: Оқушылардың білім деңгейін және білім
мазмұнының тұрақтылығы мен оны игерудегі іскерлік пен дағдыны
бақылау.
Тәрбиелік мақсаты: Оқушыларды батылдыққа, көрегендікке, өз
бетінше еңбектенуге, жылдам ой қорыта білуге дағдыландыру,
топпен жұмыс істей білуге баулу.
Email:[email protected]

2.

ФИЗИКА ПӘНІНЕН ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ
8 – СЫНЫП
Күтілетін нәтиже
Өткізгіштерді тізбектей және параллель қосу
жайлы мағлұмат алады
Өткізгіштерді тізбектей және параллель қосуды
күнделікті өмірде және өндірістерде, есептер
шығаруда қолдана білуге үйренеді

3.

ФИЗИКА ПӘНІНЕН ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ
8 – СЫНЫП
Email:[email protected]

4.

ФИЗИКА ПӘНІНЕН ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ
8 – СЫНЫП
ІІІ. Жаңа сабақ (20 минут)
Техникалық мақсатпен тізбектегі кедергіні өзгерту үшін резисторлар мен
реостаттар қолданылады.
Техникада резисторлар, негізінен, токты шектеу үшін қолданылады. Тізбекті
тұйықтағанда резистор болмаса, қысқа тұйықталу байқалады.
Реостат – электр тізбегіндегі токты немесе кернеуді реттеуге (шектеуге)
арналған аспап. Тізбектегі ток күшін реттеу үшін көптеген жағдайларда реостаттар қолданылады.
Email:[email protected]

5.

ФИЗИКА ПӘНІНЕН ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ
8 – СЫНЫП
Ток көзі және оның полюстерін қосатын өткәізгіш тұйық электр тізбегін
жасайды.
Электр құрылғыларын тізбектей қосу.
Өткізгіштерді тізбектей жалғағанда ток күштері тең, ал тізбектегі жалпы кернеу
оның бөліктеріндегі кернеулердің қосындысына тең болады, ал жалпы кедергі
әрбір өткізгіштің кедергілерінің қосындысынан тұрады:
U=U1+U2+U3+…
I1=I2=I3=…
R=R1+R2+R3+…
Email:[email protected]

6.

ФИЗИКА ПӘНІНЕН ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ
8 – СЫНЫП
Электр құрылғыларын параллель қосу.
Өткізгіштерді параллель жалғағанда, тізбектің барлық бөліктерінде кернеу
бірдей, ал жалпы ток күші әрбір өткізгіштегі ток күштерінің қосындысына тең,
жалпы кедергі әрбір өткізгіштің кедергісінен кем болады.
I=I1+I2+I3+…
U1=U2=U3=…
1/R=1/R1+1/R2+1/R3+…
Email:[email protected]

7.

ФИЗИКА ПӘНІНЕН ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ
8 – СЫНЫП

8.

ФИЗИКА ПӘНІНЕН ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ
8 – СЫНЫП
ІV. Есептер шығаруды көрсету
1-есеп. R1 резистордағы кернеу 3 В-қа тең. R2 резистордағы кернеу неге тең?
Берілгені:
U1=3B; R1=1Ом; R2=4Ом
т/к: U2-?
Шешуі:
Екі резистор тібектей жалғанғандықтан өтетін ток күші бірдей. Сондықтан өткізгі
штерді тізбектей жалғау кезіндегі формулаларды қолданамыз.
1
U1 3
U
3 A ; 1 2 3A . 2 2 формуласынан шығатыны
R1 1
R2
U 2 2 R2 3 4 12B
Жауабы: U2=12B
Email:[email protected]

9.

ФИЗИКА ПӘНІНЕН ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ
8 – СЫНЫП
2-есеп. Әрқайсысы 6 Ом резистордың қосылу сызба нұсқасы суретте көрсетілген. Электр
тізбегінің барлық бөлігіндегі жалпы кедергісін анықтаңдар.
Берілгені:
R1=R2=R3=6 Ом
т/к: Rж-?
Шешуі:
Бұл сызбада астыңғы екуі параллаль жалғанып, үстіңгі біреуіне тізбектей
жалғанаған. Сондықтан екі түрлі жалғау жағдайын қарастырамыз.
R 6
1 1 1 2
; R1, 2 3Ом ;
2 2
R1, 2 R R R
Rж R1, 2 R 3 6 9Ом
Жауабы: Rж=9 Ом
Email:[email protected]

10.

ФИЗИКА ПӘНІНЕН ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ
8 – СЫНЫП
V. Тапсырмалар ауызша
Жасаған жұмыстарын 1 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
Email:[email protected]

11.

ФИЗИКА ПӘНІНЕН ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ
8 – СЫНЫП
Топтық
жұмыс:
Жасаған жұмыстарын 2 жұлдыз, 1 ұсыныспен бағалау.
Email:[email protected]

12.

ФИЗИКА ПӘНІНЕН ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ
8 – СЫНЫП
VІ. Сабақты бекіту. Жеке жұмыс «Блум таксономиясы»
ауызша сұрау
1
Білу
Параллель және тізбектей
жалғау дегеніміз не?
2
Түсіну
3
Қолдану
Параллель және тізбектей
жалғау формуласын жаз?
Мектеп
бөлмесінің
электр
лампаларының
жалғануына
мысал келтір?
4
Талдау
Параллель және тізбектей
жалғау түрлерін салыстыр?
5
Жинақтау
Өз бетінше есептерді шығару
6
Бағалау
Параллель және тізбектей
жалғауды білудің маңызы
қаншалықты?
Email:[email protected]

13.

ФИЗИКА ПӘНІНЕН ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ
8 – СЫНЫП
VIІ. Кері байланыс (не үйрендім, не қиын болды, сұрақ.
(ауызша жауап беру-топ басшылары сөйлейді))
Кейінгі
тапсырмалар
20-ж. № 4-9
Кейінгі оқу
§43-44. Резистор мен реостат. Электр
тізбектері. Өткізгіштерді тізбектей және
параллель қосу.
Email:[email protected]

14.

ФИЗИКА ПӘНІНЕН ПАНОРАМАЛЫҚ САБАҚ
8 – СЫНЫП
Email:[email protected]