Дәрілік түрлердің ағзаға енгізу жолы және

1.

ПРЕЗЕНТАЦИЯ
ТАҚЫРЫБЫ: ДӘРІЛІК ТҮРЛЕРДІҢ АҒЗАҒА ЕНГІЗУ ЖОЛЫ ЖӘНЕ
АГРЕГАТТЫҚ ЖАҒДАЙЫ БОЙЫНША ЖІКТЕЛУІ .
ДИСПЕРСИОЛОГИЯЛЫҚ ЖІКТЕЛУІ ДӘРІЛЕР ТЕХНОЛОГИЯСЫ
ҮШІН МАҢЫЗЫ
Орындаған:Салидинова Н.Б
Тобы : ФӨТҚБ 04-20
Қабылдаған: Жарылқасын А.Н.

2.

Жоспар :
◦ Кіріспе
◦ Негізгі бөлім
◦ Дәрілік түрлердің интегральді жіктелуінің маңызы.
◦ Агрегаттық күйі және ағзаға енгізу жолы бойынша дәрілік түрлердің жіктелуі
◦ Эрантальды және парентеральді қолдануға арналған дәрілік түрлердің
ерекшеліктері
◦ Дисперстік жүйе ретіндегі дәрілік түрлердің жіктелуі
◦ Қорытынды
◦ Пайдаланылған әдебиеттер

3.

Кіріспе
◦ Дәрі-дәрмек - емдік немесе алдын ала емдеу мақсатында
қолданылатын заттар немесе олардың қоспасы, ауруды емдеу
және аурудан сақтандыру үшін қолданатын шипалы заттар.

4.

Агрегаттық күйі және ағзаға енгізу жолы бойынша дәрілік түрлердің
жіктелуі
◦ Агрегаттық күйіне байланысты дәрілердің жіктелуі
академик ғалым Ю.К.Трапп ұсынған барлық дәрілік
түрлер агрегаттық күйіне байланысты төрт топқа
бөлінеді :
◦ 1) қатты
◦ 2) сұйық
◦ 3) жұмсақ
◦ 4) газ тәріздес

5.

Қатты дәрілік түрлергеұнтақтар , таблеткалар
,суппозиторийлі шариктер
және тағы басқада түрлері
жатады
Жұмсақ дәрілік түрлерге жағар майлар пластырлер
.
Сұйық дәрілік түрлерге
тамшылар шаюға арналған
ерітінділео
Газ тәріздес дәрілік
түрлерге - аэрозольдар
мен булар жатады

6.

Эрантальды және парентеральді қолдануға арналған дәрілік
түрлердің ерекшеліктері
Эрантальды дәрілік түрдің ( ұнтақ, таблетка , капсула т.б.) ауыз қуысы арқылы
ағзаға түсуін қамтамасыз етеді және қарапайым ыңғайлы жолы болып
табылады
Ағзаға эрентральді енгізудің кемшіліктері Ішек арқылы енгізгенде қанда
сіңірілуі есептелген мөлшерге сай келмейдіКейбір дәрілік түрлер ішекте
және бауырда ыдырайды сондықтан олар өз белсенділігін жоғалтады.

7.

Дәрілік түрлерді парентеральды енгізу
◦ Парентеральды - инъекциялық, инфузия немесе адамдармен жануарлар
ағзасына инплантациялау арқылы енгізілетін стерильді дәрі - дәрмектер .
Пареньральді енгізудің аптықшылықтары
нақты және ыңғайлы дозалау науқас ес
түссіз жатқан кезде енгізуге болады
әсері тез және 100% биологиялық жетімді
дәрілік зат асқорыту фермент әсерәнің
болмауы үлкен мөлшерде
стерильденген ерітінді мөлшерін
жинақтау мұмкіншілігі яғни ол дегеніміз
дәріханадан өткізуді жеңілдетеді жәнеде
жылдам түрде болады
Ағзаға пареньральді енгізудің кемшіліктері
:Сұйықтарды тері арқылы енгізу кезінде
қанға потогенді микрорганизмдер түсуі
инекцияға арналған ерітіндіні ағзаға
енгізгенде ауа кіруі, жүрек қызметінің
бұзылуына алып келуі мүмкін құрамында
аз мөлшерде бөгде заттардың болуы
науқас ағзасына зиян әсерін тигізуі мүмкін
дәрілердің инекциясын дек білімді маман
жүргізеді

8.

Дисперстік жүйе ретіндегі дәрілік түрлердің жіктелуі
◦ Дисперстік жүйе ( латын тілінен аударғанда dispersio «шашырау») - іс жүзінде
араласпайтын және бір-бірімен химиялық реакцияға түспейтін фазалардан
(денелерден) түзілулер . Екі фазалы жүйенің әдеттегі жағдайында заттардың біріншісі
( дисперсті фаза ) екіншісінде ( дисперсиялық ортада ) жақсы таралады. Бірнеше
фазалар болса, оларды бір-бірінен физикалық түрде бөлуге болады
( центрифуга , бөлек және т.б.).
◦ Әдетте дисперсті жүйелер коллоидты ерітінділер (золдар) болып табылады . Дисперстік
жүйелерге сонымен қатар дисперсті фаза орналасқан қатты дисперсті ортаның жағдайы
жатады. Жоғары молекулалық қосылыстардың ерітінділері де дисперстік жүйелердің
барлық қасиеттеріне ие

9.

◦ Дисперстік жіктелу басқа жіктелу түрлерімен салыстырғанда
маңыздырақ . Емдеу эффектифтілігі дәрілік түрге тікелей
байланысты болғандықтан оның өзіндік жалпы талаптары
бар:емдік белгілеріне сәйкестігі , дәрігерлік құралдың тиімділігі
және фармококинетикасы қосымша ингриденттер
массасында дәрілік құралдың біркелкі таралуы , дәл
дозаланылуы сақтау кезінде тұрақтылығы микробтық
контаминация нормаларына сәйкестігі қабылдау үшін
қолайлы болуы жағымсыз дәмін корригирлеу мүмкіншілігі
ықшамдылығы жергілікті ресурстардың болуы

10.

Қорытынды:
◦ Қорытындылай келе дәрілердің
агрегаттық жағдаыйна байланысты
дәрілік түрлерді 4 топқа бөлеміз ,
жәнеде әр дәрілік түрлерді өз
нұсқаулығы бойынша дұрыс қолдану
керек . Яғни біздің 4 түрге жүктелген
дәрілік түрлеріміздің өзінің
қолданылатын аймағы болады сол
бойынша дұрыс қолдана білу керек

11.

Пайдаланылған әдебиеттер
Аванесьянц Э.М. Технология изготовления лекарственных форм. Ростов-на-Дону, «Феникс»,
2002
Погорелова В.И. Фармацевтическая технология. Ростов-на-Дону, «Феникс», 2002 г.
Краснюк И.И., Михайлова Г.В. Фармацевтическая технология: Технология лекарственных
форм. М., «Академия», 2006 г.
Технология лекарственных форм. - /Под ред. Т.С.Кондратьевой. – М.: Медицина, 1991 г.- 1-й
том.
«Руководство к лабораторным занятиям по аптечной технологии лекарственных форм» - (Под
ред. Кондратьевой Т.С.) - М., 1986.

12.

Назарларыңызға рахмет

13.

Сұрақ –жауап
◦ Дәрі дегеніміз не ?
◦ Дәрі –дәрмектердің қанша агрегаттық күйлері бар және оларды ата
◦ Дәрілік түрлерді пареньральді енгізу
◦ Дәрілік түрлерді эрантальды енгізу

14.

◦ 1 Дәрілік түрлердің жіктелуі
А . Агрегаттық күйіне, қолдану тәсіліне дисперсиялық Жүйесіне
В . Жынысының, қолдану тәсіліне
С. Табиғатына , түріне қарай
◦ 2 Дәрілерлі энтральді жолмен енгізуге жатады.
◦ А Көзге
◦
В тіл астына
◦
С Тыныс алу жолдарына
◦ 3 Қатты дәрілік түрлерге жататын қатарды белгіле
◦
А Таблетка тұнба
◦
В жақпа май пластрь
◦
с газ аэрозоль
◦ 4 Жұмсақ түрге жатпайды
◦
А жақпа май пластьр
◦
В таблетка
◦
С мазь
◦ 5 Қатты түрге жатпайтын дәрілік түрлерді атаңыз
◦ А жақпа май
◦ В таблектка
◦ С ұнтақ

15.

◦ 7) сұйық дәрілік түрлері
А . Таблетка
В суспензия
С капсула
8) сұйық дәрілік түрге жатпайды
А суспензия
В метрогил
С таблетка
9) Жұмсақ дәрілік түрге жатады
А метрополитен
в
жақпа май
С таблетка
10)Жұмсақ дәрілік түрге жатады
А пластрь
В
таблетка
С капсула