Заттар интернетіндегі криптография

1.

Заттар интернетіндегі
криптография

2.

Заттар интернеті – ақпарат жинауға және алмасуға
мүмкіндік беретін электроникамен, арнайы бағдарламамен,
сенсорлармен
және
интернетке
шығу
мүмкіндігімен
жабдықталған физикалық объектілердің желісі. Мұндай
физикалық объектілер қатарына: ұялы телефон, кофеқайнатқыш,
кір жуғыш машина, көлік, мұздатқыш және осы секілді көптеген
заттар кіреді. Осы заттардың барлығы, интернетке шыға алса,
Заттар интернетінің мүшесі бола алады.

3.

Заттар интернеті
• Заттар интернеті (Internet of Things, IoT) – бір-бірімен немесе сыртқы
ортамен әрекет жасау үшін кіріктірілген технологиялармен
жабдықталған, осындай желілерді ұйымдастыруды экономикалық
және қоғамдық үдерістерді қайта құруға қабілетті құбылыс ретінде
қарастыратын, әрекеттер мен операциялардың бөлігіне адамның
қатысу қажеттілігін болдырмайтын физикалық объектілердің
«заттардың» есептеу желісінің тұжырымдамасы.
• IоT тұрмыстық техникадан бастап кішкентай датчиктерге дейін бірбіріне қосылған интеллектуалды құрылғылардың кешенін білдіреді.
• Бүгінгі күні Интернет желісі бұлттық технология көмегімен
миллиардтаған өндірістік және тұрмыстық техникаларды өзара
байланыстыруды қамтамасыз етеді.

4.

Интернет заттары құрылғылары

5.

Заттар интернет құрылғылары ең көп таралған және белгілі:
Термостат,
Ылғалдылық сенсорлары
Термометрлер
Есік сенсорлары
Диммерлер
Жолдарда жылдамдықты өлшейтін құрылғылар (мен радарлар туралы айтып тұрған
жоқпын)
Тоңазытқыштар
Ыдыс жуғыш машина
Пештер
Жуынатын бөлме таразылары
Күзет камералары
Смарт орын тегтері
Арнайы киім, соның ішінде аяқ киім
Әрекетті бақылау білезіктері
Ақылды сағаттар
GPS бақылау құрылғылары
Ақылды динамиктер.

6.

7.

8.

• «Заттар интернеті» — құрылғылардың арасында және әртүрлі
ақпараттық жүйелердің арасында деректер беруді, жинауды және
талдауды қамтамасыз ететін бағдарламалар кешені бар кез-келген
көптеген құрылғылар жиынтығынан тұратын желі. M2M (Machine to
Machine) деректер беру технологиясы құрылғыларды ақпаратты
сақтаудың және оларға қашықтан қол жеткізудің бұлтты
инфрақұрылымына қосылған компьютер желісіне қоса отырып, Заттар
интернетін
толықтырады.
Құрылғылардың
мұндай
өзара
әрекеттестігінің арқасында қаржылық, энергетикалық, уақыттық және
кадрлық ресурстар оңтайландырылады, сондай-ақ адам өмірінің
жайлылығы арта түседі.
• Интернет заттар санатына жататын құрылғылар, автоматтандырумен
байланыстыруға болады. Мысалы, үйіміздің терезесіндегі жарық
сенсоры қараңғы түскенін байқаса, перделердің қозғалтқыштарын іске
қосып, оларды төмендетеді.

9.

Заттар интернет қауіпсіздігі
• Заттар интернетінің жүйелерін әзірлей отырып, деректерді
қорғау туралы ойлану қажет. Егер хакер желіні бұзатын
болса, ол мәліметтердің бәрін білетін болады. Бүгінгі күні
бізді әртүрлі «қосылған» құрылғылар қоршайды: көшеде
қауіпсіздік және экомониторинг жүйелері жұмыс істейді.
Заттар интернеті тұрмыста, тұрғын үй коммуналдық
шаруашылығы және индустриялық салада, көлікте,
ауылшаруашылығында және медицинада қолданыла
бастады.

10.

Заттар интернет қауіпсіздігі
Криптология термині cryptos – құпия және logos – хабар
деген ұғымдарды білдіретін грек сөздерінен шыққан.
Криптология екі бөлімге бөлінеді; криптография
(шифрлау)
және
криптоанализ
(криптоталдау).
Криптография басқа бөгде адамдардың (қарсыластың)
хабарламаны ұрлауынан, өшіруінен, көруінен және т.б.
өзгертулерден қорғау үшін хабарламаның түрленуін
қарастырады.

11.

Криптография(гр. κρυπτός — жасырын және гр. γράφω —
жазамын) - деректер мен хабарлардың әлдеқайда қауіпсіз
сақталуы мен таратылуы үшін оларға код тағайындауға
арналған стандарттар мен хаттамалар жиынтығы.
Таралымортасы (мысалы, Интернет) сенімсіз болса, сіз өз
сезімтал файлдарыңызды шифрлау үшін криптографияны
қолдана аласыз — басқа адамның оны түсінуі мүмкіндігі
азаяды және деректердің біріктірілуі олардың құпиялығын
сақтау сияқты қамтамасыз етіледі.