Investitsiya faoliyatini rivojlantirishda - investitsiya muhiti. 6 - mavzu

1.

6 - Mavzu: Investitsiya faoliyatini
rivojlantirishda - Investitsiya muhiti,
O’qituvchi: PhD. Ziyodilloyev Xushnud
Email: [email protected]
Tel: +998-99-931-74-42

2.

Reja:
Kirish
Investitsiya muhitining mazmuni va mohiyati
Investitsiya muhitining o’rni va ahamiyati
Investitsiya muhitining baholash ko’rsatkichlari

3.

4.

Savollar
1. Investitsiyalarni amalga oshirish shakllari ?
2. Investitsiyalar va investitsiya faoliyatining asosiy
prinsiplari?
3. Investitsiya faoliyatini cheklash, toʻxtatib turish yoki
tugatish holatlari?
4. Konsessiyalar nima?

5.

Mamlakatimizda tarkibiy о‘zgarishlarni izchil amalga
oshirishda qulay investitsiya muhitining yaratilgani
asosiy omil bо‘lib kelmoqda.
Investitsiya muhiti – bu mamlakatdagi investitsiya
jarayonlariga ta’sir kо‘rsatuvchi iqtisodiy,
siyosiy, meyoriy-huquqiy, ijtimoiy va boshqa shart-
sharoitlar majmui

6.

investitsiya muhiti
Inflyatsiya darajasi;
Milliy valyutaning konvertatsiyasi;
Iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishdagi faoliyat;
Yuqori samarali investitsiya ob'ektlarining mavjudligi;
Istiqbolli sherikning mavjudligi.

7.

Investitsion muhitning bir nechta
xususiyatlari mavjud
investitsion potensial,
investitsion xavf,
investitsion jozibadorlik.

8.

Investitsiyalar jozibador Uchta shartga bog'liq:
qulay investitsiya holati,
soha va mintaqada investitsiya muhiti,
shuningdek investorga qo'shimcha daromad olish
yoki xavfni kamaytiradigan afzalliklarga ega.

9.

Investitsiya salohiyati
o'zida aks ettiradi sifat tavsifi
Bu investitsiya va inshootlarining mavjudligi, xilma-
xilligiga va mintaqaning iqtisodiy rivojlanishi
mintaqaviy rivojlanishiga bog'liq bo'lgan xolis shartlari
miqdorida asosiy makroiqtisodiy xususiyatlarni
hisobga oladi.

10.

Tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki
sarmoyaviy salohiyatni shakllantirishga katta
hissasi shundaki,
hududning infratuzilmasi,
innovatsion potentsial infratuzilmasi,
intellektual salohiyat - aholisi.

11.

12.

Infratuzilma omillari:
mintaqaning iqtisodiy va geografik holati;
hududiy turar joy mintaqa (tashqi chegaralar,
mintaqalar bo'yicha yetkazib beruvchilar
mintaqadagi xavfsizlik

13.

Investitsion xavf
Bu sarmoya kiritilgan kapitalni yo'qotish va
kutilayotgan daromadlarni yo'qotish xavfi.
Har bir mintaqaning investitsiya muhitini baholashda,
odatda quyidagi xatarlarni hisobga oladi

14.

Infrastructure projects in Uzbekistan, by sector

15.

Xatarlar
investitsiya xatarlarini aniqlaydigan va ko'p jihatdan
oldindan belgilab berish:
- iqtisodiy;
- moliyaviy;
- siyosiy;
- ijtimoiy;
- ekologik;
- jinoyatchi;
- qonunchilik.

16.

Innovatsion omillar:
Fanning rivojlanish darajasi;
Mintaqadagi ilmiy va texnologik taraqqiyot yutuqlarini
rivojlantirish va
amalga oshirilishning innovatsion darajasi;
Aholining intellektual va ta'lim darajasi.

17.

18.

Mehnat omillari:
Mehnat resurslarining mavjudligi;
Mehnat resurslarining professionalligi;
Malakali ishchi kuchining mavjudligi.

19.

Investitsiya muhiti eng avvalo quyidagi iqtisodiy
omillar orqali belgilanadi:
tabiiy shart-sharoitlar, shu jumladan foydali qazilmalar
zaxiralari,
ishchi kuchi malakasi va о‘rtacha ish haqi darajasi, iqtisodiy
konyunktura holati,
ichki bozor sig‘imi hamda tovarlarni tashqi bozorda sotish
imkoniyatlari,

20.

Jalbdorligi -

21.

FDI in Uzbekistan by economic activity

22.

23.

Investitsiya muhiti eng avvalo quyidagi iqtisodiy
omillar orqali belgilanadi:
kredit tizimi holati, soliqqa tortish darajasi,
ishlab chiqarish va ijtimoiy infratuzilmaning rivojlanganligi,
xorijiy kapitalga nisbatan davlat siyosati,
unga nisbatan imtiyozli shart-sharoitlarning belgilanganligi

24.

The structure of Tashkent stock
exchange

25.

Toshkent xalqaro investitsiya
forumi
27-yanvar kuni Toshkent xalqaro investitsiya forumini
oʻtkazdi.
Forumning asosiy maqsadi iqtisodiyot drayverlari
hisoblangan
energetika, mashinasozlik, elektrotexnika, axborot
texnologiyalari, toʻqimachilik,
qishloq Xoʻjaligi va oziq-ovqat sanoati,
qurilish sohalari hamda hududlarga toʻgʻridan-toʻgʻri xorijiy
investitsiyalarni jalb qilishni kengaytirishdir

26.

Toshkent xalqaro investitsiya
forumi

27.

Toshkent xalqaro investitsiya
forumi

28.

Investitsion muhitni baholash
hisobni o'z ichiga oladi:
iqtisodiy sharoitlar:
(makroiqtisodiy muhit, YaIM dinamikasi,
milliy daromad,
sanoat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmi,
inflyatsiyaning, yuqori texnologiyali sanoat,
mehnat bozori pozitsiyasi,
pul, moliyaviy, byudjet, valyuta tizimlari
va boshqalardagi vaziyatlar;

29.

Investitsion muhitni baholash
hisobni o'z ichiga oladi:
davlat investitsiya siyosati :
xorijiy investitsiyalarni davlat tomonidan qo'llab-
quvvatlash darajasi,
xorijiy mulkni milliylashtirish,
xalqaro shartnomalarda qatnashish,
siyosiy hokimiyat, davlat muassasalari
va faoliyatining samaradorligi .

30.

Investitsion muhitni baholash
hisobni o'z ichiga oladi:
investitsiya faoliyatining me'yoriy-huquqiy asoslari –
me'yoriy hujjatlar va ularni tuzatish tartibi,
mamlakatdan soliq, valyuta va bojxona rejimi,
ro'yxatdan o'tkazish, ro'yxatga olish,
hisobot berish tartibi,
firmalarning birlashish va tugatilishi,
tartibga solish choralari va ularning faoliyatini nazorat
qilish,
nizolarni hal qilish;

31.

Investitsion muhitni baholash
hisobni o'z ichiga oladi:
sarmoyaviy muhitni belgilaydigan turli omillar
holati to'g'risida –
ma'lumotlar,
haqiqat,
statistik materiallar.

32.

Industry projects in Uzbekistan, by sub-sector

33.

Transport projects in Uzbekistan by
sub-sector In USD million

34.

Atrof-muhit omillari:
Atrof-muhit ifloslanishi darajasi;
Mintaqadagi tabiiy-iqlim sharoiti;
Radiatsion ifloslanish darajasi.

35.

Jinoiy omillar:
Jinoyatlarning og'irligini hisobga olgan holda
mintaqadagi jinoiy xavf (jinoyatchilik darajasi;
Ro'yxatdan o'tgan qotilliklar;
Elektr inshootlarining korruptsiyasi;

36.

Moliyaviy omillar:
Viloyat byudjeti va korxonalarining moliya byudjeti
qoldig'i darajasi;
Soliq tizimi (soliq solinadigan baza; nafaqat viloyat va
munitsipal);
To'lovlar balansi;
Mintaqadagi korxonalarning rentabelligi.

37.

Ishlab chiqarish omillari:
Mintaqadagi aholining iqtisodiy faoliyatining umumiy
natijasi;
Sanoat ixtisosligi xususiyatlari;
Ishlab chiqarish natijalari;
Ishlab chiqarish uchun zarur bo'lgan qismlarning mavjudligi
va joylashishi (mahsuldor kuch): energetika, xom ashyo,
uskunalar, infratuzilma va boshqalar;
Eksport salohiyatining mavjudligi.

38.

Institutsional omillar:
Bozor iqtisodiyotining yetakchi institutlarining
rivojlanishi darajasi;
Bozor iqtisodiyot infratuzilmasini rivojlantirish darajasi;
Investitsiya infratuzilmasi mavjudligi.

39.

Qonunchilik omillari:
Muayyan sohalar yoki sohalarga investitsiyalarning
huquqiy shartlari;
Qonunchilik bazasining rivojlanish darajasi (davlat)
darajasi;
Kafolatlar va investitsiyalarni himoya qilish mexanizmlari
va ularning qamrov darajasi mavjudligi
Individual ishlab chiqarish omillaridan foydalanish tartibi.

40.

41.

42.

investitsiya muhitini shakllantirish
maqsadida
iqtisodiyotni liberallashtirish,
davlat boshqaruvini isloh qilish,
tadbirkorlik subyektlari faoliyatiga aralashuvni cheklash,
litsenziyalash va ruxsat berish tartib-taomillarini qisqartirish
va soddalashtirish,
tovarlar (ishlar va xizmatlar)dan erkin foydalanishni
ta’minlash,
hududlarda zarur infratuzilmani yaratish borasida keng
ko‘lamli chora-tadbirlar amalga oshirildi.

43.

Soliq yukini kamaytirish va investorlar uchun soliqqa
tortish tizimini soddalashtirish,
sog‘lom raqobat muhitini qo‘llab-quvvatlashga
qaratilgan soliq siyosati
va bojxona-tarif jihatdan tartibga solish islohotlari jadal
sur’atlar bilan amalga oshirilmoqda.

44.

Investitsiya loyihalarini amalga
oshirish
odatda uchta alohida bosqichni o‘z ichiga oladi:
Dastlabki bosqich loyiha bo‘yicha yakuniy qaror qabul
qilishgacha davom etadi;
Keyingi bosqich, loyiha natijalarini amalga oshirilgunga
qadar davom etadigan implementatsiya;
Yakuniy bosqich esa loyihaning foydalari amalga
oshiriladigan operatsion bosqichidir