Menejmentda Xorij tajribasi

1.

Menejmentda Xorij
tajribasi
ILXOMOV JASUR
GURUH: MRA-2

2.

Yapon va Amerika tajribalari.
“Yapon boshqarish tizimi” va uning shakllanishi
Xorijda boshqarish bo’yicha yapon tajribasi sanoati rivojlangan barcha
mamlakatlarda o’rganilmoqda. 1945-yildan so’ng qisqa davrda yapon
boshqaruvchilarining katta yutuqlari ko’pchilikning diqqatini o’ziga qaratdi.
Bu davrda yaponlar an’anaviy boshqarishning tashkiliy tizimini tubdan
o’zgartirdilar: unga ular maqsadga muvofiq Amerika menejmenti
ekspertlarini kiritdilar.
Yapon menejmenti madaniyat, tarix va ma’naviyat masalalarida o’ziga xos
yondashuvlarga ega.

3.

.
Yapon biznesi bayroqdorlaridan biri Konosuke Matsusitining ijodiy
izlanishlari uning o’ziga xos bo’lgan “Yapon boshqarish tizimi” ni
yaratishi bilan tugadi. U shunday degan edi:”Hozirgi tadbirkorlik
tashkilotlari ijtimoiy hayotni qo’llab-quvvatlashda muhim rolni
bajarmoqda. Oziq-ovqat, kiyim-bosh, uy-joy sharoitlari taqsimot
natijasida hammaga yetarli bo’lmoqda. Bu ijtimoiy maqsadlarga
erishish uchun har bir korxona taraqqiyot va ishga qobiliyatli holatini
saqlashi lozim. Biz boshqarish deb ataydigan faoliyat to’la
safarbarlikni talab qiladi, bunda insoniy tajriba va intellekt
mujassamlashgan. O’zini boshqarishga bag’ishlagan odam juda
hurmatli bo’lib to’la safarbarlik va o’z hayotini qurbon qilishgacha
tayyorlikni talab qiluvchi mas’uliyatli lavozimni egallaydi”.

4.

.
Menejment bo’yicha yapon mutaxasisi Xidoki Yosihara fikricha, Yaponiya menejmenti
modeli quyidagi o’ziga xos xususiyatlar bilan farqlanadi:
Bandlikning kafolatchanligi va ishonchlilik holatini yaratish;
Bu kafolatlar mehnat resurslarining barqarorligiga olib keladi. Bandlik kafolati
Yaponiyada umrbod ishlash sistemasini ta’minlaydi.
Birdamlik va oqibatlilik;
Axborotga asoslangan boshqaruv;
Axborotlarni jamlash va ularni sistematik tarzda ishlab chiqarishga joriy qilish, ish
jarayonini, ishlab chiqarish samaradorligini oshiradi.
Sifatga mo’ljallangan boshqaruv.
Mahsulot sifatini yaxshilashda zarur va muhim omillardan biri sifat to’garaklari
faoliyatidir. U ishchilar, muhandislar va xizmatchilardan tashkil topgan ixtiyoriy jamoa
yig’ilmalaridir.

5.

Amerika boshqaruv modeli.
1.Boshqaruv qarorlari jamoaviy ravishda bir ovozdan qabul qilinadi
2.Jamoa javobgarligi
3.Nostandart, moslashuvchan boshqaruv tuzilishi
4.Nazoratning norasmiy tashkil etilishi
5.Jamoa nazorati
6.Xodimlarning ish faoliyatini sekinlashtirish va martaba o’sishi.
7.Liderning asosiy sifati – bu mahorat muvofiqlashtirish va boshqarish
8.Boshqaruvni guruhga yo’naltirish
9.Jamoa ichida va jamoaviy natijada uyg’unlikka erishish uchun
boshqaruvni baholash

6.

Quyidagilar bilan shaxsiy norasmiy
munosabatlar.
1.Ish staji va ish stajiga qarab ko’tarilish.
2.Universal turdagi menejerlarni tayyorlash.
3.Guruhning ishlashi, ish staji va boshqalar bo’yicha ish haqi.
4.Uzoq muddatli ish bilan ta’minlash.
6.Shaxsiy qarorlarni qabul qilish.
7.Shaxsiy javobgarlik.
8.Qattiq rasmiylashtirilgan boshqaruv tuzilishi.
9.Nazoratning aniq rasmiylashtirilgan tartibi.
Ularning fikriga ko’ra, Yaponiya adolatsiz raqobat o’tkazmoqda, chunki u erda
arzon ishchi kuchi va hukumat subsidiyalar bergan; davlat tomonidan haddan
tashqari tartibga solish Amerika sanoatiga putur etkazadi;

7.

.
kasaba uyushmalari juda ko’p huquqlarga ega; inflyatsiya energiya
narxlarining ko’tarilishi. Bu gaplarda bir haqiqat bor edi. Ammo
muammoni sinchkovlik bilan o’rganish natijasida qiziqarli faktlar
aniqlandi. Masalan, energiya narxlari, davlat tomonidan tartibga
solish, Amerika sanoatidagi ish haqi bilan bog’liq vaziyat chet ellik
sheriklarga qaraganda unchalik og’ir emas edi. Mutlaqo amerikalik
iste’molchilar yapon avtomobillari va elektronikalarini ular arzon
bo’lgani uchun emas, balki yaxshiroq ekanliklari sababli sotib
olishlarini sezmaydilar. Vaziyat tahlili g’ayrioddiy faktlarni aniqladi.
Ratsionalizatsiyalashgan yapon usullarining aksariyati eski boshqaruv
darsliklaridan olingan moslashtirilgan g’oyalardir. Shunday qilib,
robototexnika uni tanitishni istagan har qanday Amerika
kompaniyalari uchun ochiq edi, ammo Yaponiya sanoati bundan
yaxshiroq foydalangan.

8.

.
Bundan tashqari, Yaponiya sanoatining Amerika sanoatining
ko’plab sohalariga nisbatan muhim ustunligi borligi aniqlandi:
yaponiyalik rahbarlarning boshqaruv masalalariga yondashuvi
ancha kengroq edi. Amerikalik hamkasblaridan farqli o’laroq, yapon
menejerlari ishlab chiqarish va daromadlarni qisqartirish yo’lini tezkor
usullarini izlashmayapti. Ular ishlab chiqarishning bir martalik o’sishi
hosildorlikni oshirishni ta’minlamasligini va sifat ham muhim ekanligini
yaxshi tushunishdi. Bundan tashqari, yapon menejerlari yopiq eshiklar
ortida unumdorlikni oshirish choralarini ishlab chiqmagan va ularni
beparvo ishchilar boshiga tashlamagan. Ular diqqat bilan
rejalashtirilgan o’zgarishlarni ehtiyotkorlik bilan amalga oshirdilar.

9.

.
Etibor uchun Rahmat !!!!!