Минераллар

1.

Reja
Минералларнинг пайдо бўлиши тўғрисида
тушунча.
Тоғ жинс ҳосил қилувчи минераллар.

2.

Минерал - бу Ер қобиғида ва унга ёндош атроф қобиқларда
(гидросфера, атмосфера, биосфера) содир бўладиган ҳар хил
физик, химик ва биохимик жараёнлар натижасида вужудга
келувчи бир ёки бир қанча химиявий элементлардан ташкил
топган, у ёки бу тоғ жинсларнинг асоси бўлган, кристалл ёки
амроф ҳолатдаги табиий химик бирикма.

3.

ўзларининг пайдо бўлиш
шароитига қараб
Минераллар
магматик
чўкинди
метаморфик
гуруҳларга бўлинади

4.

Магматик гуруҳга кирувчи минераллар, ернинг ернинг чуқур
қатламларидан ниҳоятда муракаб таркибга эга бўлган
силикатли магма массасининг Ер қобиғи бўйлаб кўтарилиши,
совиши ва ана шу совиш жараёнида магмани ташкил қилувчи
химиявий элементларни ўзаро реакцияга кириши натижасида
пайдо бўлади.

5.

Бу гуруҳга кирувчи минераллар магманинг совиб қотишига қараб
қуйидаги босқичларда вужудга келади:
биринчи
босқич - юқори
ҳароратли
(1100-12000С)
магма
моддасининг
ўта чуқурликда
совиши
жараёнида
иккинчи босқич пневматолит ва
пегматитли босқич
бўлиб, магманинг
сўниш жараёнида
ажраб чиқувчи
учувчи
элементларнинг
эриган моддага
таъсир этиши
натижасида
учинчи босқич гидротермал босқичи бунда биринчи на
иккинчи босқичлар
давомида эриган
моддани янада совиши
ва ундан пайдо бўлган
иссиқ сувли эритмани
магма атрофидаги тоғ
жинслари дaрз ва
ёриқларига кириб
қотиши жараёнида
тўртинчивулканик босқич- бунда магма 7008000С ҳароратда
Ер бетига оқиб
чиқиши ва қотиши
ўз таркибидаги
учувчи
компонентлардан
(газ ва б.қ.) соқит
бўлиши
натижасида пайдо
бўлади

6.

Пневмотолит босқичида
вольфрам, маргимуш,
молибден, висмут,
олтин, галиенит,
сфалерит, киновар,
пирит ва б.қ.
Минераллар
минераллар, улардан
ташкил топган тоғ
жинслари ҳосил бўлган

7.

Пегматит босқичида
кварц, слюда,
пъезокварц,
ортоклаз ва б.қ.
минераллар, улардан
ташкил топган тоғ
жинслари ҳосил
бўлган.

8.

Гидротермал
босқичда кварц,
флюорти, кальцит
ва б.қ.
минераллар,
улардан ташкил
топган тоғ
жинслари ҳосил
бўлган

9.

Чўкинди rуруҳиrа кирувчи минераллар физик ва органик нураш
жараёнлари билан, улар юз бераётган ҳудуднинг иқлими, ер
сатҳининг тузилиши, геологик, гидрогеологик, тектоник
шароити, ўсимликлар дунёси билан, уларнинг ўзаро
боғликлиги заминида юзага келади.
Чўкинди