Жазық механизмдерді күштік талдау

1. Дәріс 6 Жазық механизмдерді күштік талдау

1.
Механизмнің мүшелеріне әсер етуші күштер
• қозғаушы күштер Рқ,
• кедергі күштер РК
• пайдалы кедергі күш РПК және зиянды кедергі күш FҮІК
• ауырлық күш Gi m i g
• серпімділік (пружина) күш Fупр kx
• инерция күштері
• кинематикалық жұптардағы реакциялар.
1

2. 2. Мүшелердегі инерция күштері

PU
А
PU maS
МU
В
S
аS
PU аS
МU J S
2

3. a) Ілгерілемелі қозғалудағы мүшелердің инерция күші

аS
а i 1 a i 2 a i k a i s
dPu k a i k dm k
n
n
1
1
Pu ai s dmk ai s dmk ai s m
мұндағы: m – мүше массасы, кг.
Сонымен, ілгерілемелі қозғалыстағы мүшенің инерция күші оның массасы
мен үдеуінің көбейтіндісіне тең, үдеуге кері бағытта және масса ортасына
тіркелген.
3

4. б) Тұрақты нүктені айналатын мүшенің инерция күші

dk
O
n
aso aso
aso
n
Pu
a so
n
aso
rs
a so
n 2 r , a n || S O
aso
s
so
k
S
Pu
J
lok rs s
mrs
Pu
a SO SO
n
P P P
a SO rS ,
u
u
n
Pun ma so
u
Pu ma so
n
n
Pu Pu Pu m aso aso maso
Сонымен айналмалы қозғалыс жасайтын мүшелердің инерция
күші оның массасы мен масса ортасы үдеуінің көбейтіндісіне тең.
Ол айналу кіндігінен lok арақашықтығында тіркелген және масса
ортасының үдеуіне қарсы бағытталған.
4

5.

k
l AB l AK болғанда, А тірегіне соққы төменгі,
S
А
В
ал l AB l AK болғанда – соққы әлгі А тірегіне
жоғарғы жағына әсер етеді,
l AB l AK болғанда А топсаға соққы мүлде
әсер етпейді.
Бұл k нүктені тербелу ортасы немесе соққы ортасы деп атайды
5

6. 3. Күрделі қозғалыс жасайтын мүшенің инерция күші

(ав) 2
aS a A aSA
В
k
( а ) 1
3
S
А
а
s
в
PU
Т
1
2
а ) -ға жүргіземіз
1) S нүкте арқылы 1 (
3 ( s )
2) белгілі формуламен соққы ортасын табамыз
Js
AK l AK
l
ml AS
3) k нүкте арқылы 2 (ав) -ға жүргіземіз
l AK l AS
4) 1 және 2 сызықтар қиылысу нүктесі Т
арқылы 3 ( s ) жүргіземіз
PU maS т( s ) a
6