Таңғажайып жүгері ұлпалары

1.

Таңғажайып жүгері ұлпалары:
неге атылады?
Авторы:Онгдасын Мөлдір
Асылбекқызы
Жетекшісі:Нурмаханова Ардак
Ыдырысовна

2.

Қазіргі уақытта жүгері ұлпалары ұлттық
құндылығымыз ретінде маңызды орын алмаса да,
көпшіліктің сүйіп жейтін тағамына айналған.
Ертеректе ауылды жерде аналарымыз жүгері
талқанын жасау барысында, қуырып отырып, дәл
осы қожалақтарды алатын, оны жапа тармағай балашаға қуана теріп жейтін. Қазіргі уақытта жүгері
талқанын жасайтын адамдар жоқтың қасы.

3.

Жүгері попкорны пайдалы ма, зиян ба?
Сонымен қатар жүгері дәндерінің неге
«жарылып кететінін» анықтау. Үй
жағдайында попкорн дайындау.

4.

Попкорн (жүгері ұлпалары, ағылш.
popcorn) - қызған кезде ішінен
жыртылған жүгері дәндерін білдіретін
тағам. Әдетте тұздалған немесе
тәттілендірілген.
Жүгері – бұл қалың сабағы бар және
жеуге болатын үлкен сары дәндері бар
дәнді өсімдік, сонымен қатар осы
өсімдіктің дәндері

5.

Попкорн (жүгері ұлпалары, ағылш. popcorn) - қызған
кезде ішінен жыртылған жүгері дәндерін білдіретін тағам.
Әдетте тұздалған немесе тәттілендірілген.
Жүгері – бұл қалың сабағы бар және жеуге болатын үлкен
сары дәндері бар дәнді өсімдік, сонымен қатар осы
өсімдіктің дәндері

6.

1492 жылы Колумб Американы ашқанға дейін попкорн
американдық үндістерге бұрыннан белгілі болған және оларды
тамақ және әшекей ретінде пайдаланған.

7.

«Поппер» деп аталатын попкорн шығаратын құрылғыны
1885 жылы Чарльз Криторз ойлап тапқан, ол қуырылған
жержаңғақ сататын кондитерлік дүкенге ие болған. Жүгері
қуыруға арналған аппарат оған ұнамады және оны өзгертуге
шешім қабылдады.

8.

Химиялық құрамы
Өнімде В тобының витаминдері бар (B1, B2). Онда ас қорыту
жүйесінің қалыпты жұмыс істеуі үшін қажет талшық, сондай-ақ
калий бар. Попкорн полифенолдар сияқты қосылыстарға байкүшті антиоксиданттық әсерімен танымал химиялық заттарға
бай. Магний, мырыш, натрий, фосфор, темір және басқа
элементтер де осы тағамда кездеседі.[

9.

Попкорн калориясы
Калория мөлшері: 407 кКал / 100г.
Попкорн өнімінің энергетикалық құндылығы (ақуыз, май,
көмірсулардың қатынасы): ақуыздар: 7.3 г (~29 кКал)
майлар: 13.5 г (~122 кКал) көмірсулар: 62.7 г (~251 кКал)
энергия қатынасы (B|W): 7%|30%|62%

10.

Попкорн пайдасы
Попкорнның үлкен пайдасы – оның құрамында талшық көп.
Бұл қалыпты ас қорыту үшін қажет өнім. Бұл өнім тез
қанықтыруға мүмкіндік береді, тәбетті бұзбайды, өйткені ол
асқазаннан тез шығарылады.
Попкорндағы В1 дәрумені шаш пен тырнақтың өсуін реттейді,
көмірсулар мен майлардың метаболизмі үшін, сонымен қатар
жүректің, жүйке мен ас қорыту жүйесінің қалыпты жұмысын
сақтау үшін маңызды. Кейде қарттарға, спортшыларға,
балаларға және ауыр физикалық жұмыстармен айналысатын
адамдарға попкорнды қолдану ұсынылады.

11.

Попкорн зияны
Попкорнның айқын зияны да құпия емес. Алайда, бұл
өнімді көп мөлшерде тұтынған кезде ғана көрінеді.
Сондай-ақ, қоспалар мен хош иістерге бай майлы,
тұзды немесе тәтті өнімді жеуге кеңес берілмейді. Бұл
шөлдеу сезімін тудырады және тәбетті арттырады.

12.

Попкорн туралы басқалардың не білетінін анықтау үшін мен 7
сұрақтан тұратын сауалнаманы жасадым.
Сұрақтар:
- Попкорн туралы білесің ба және ұнай ма?

13.

Сіз попкорнды қалай жасайтынын білесіз бе?

14.

Үйде попкорн жасауға бола ма?

15.

Попкорн пайдалы немесе зиянды деп ойлайсыз ба?

16.

Қазіргі уақытта попкорн әртүрлі қоспалары бар тағам
ретінде қолданылады. Сондай-ақ, попкорн
мерекелерге арналған зергерлік бұйымдар түрінде
қолданылады. Попкорн әртүрлі қолөнерге арналған
материал ретінде қолданылады.

17.

18.

Тым жеңіл дәндер ауаны сыртқа шығарады, тым ауыр
заттар орталықтан шетіне ауысады. Ортасында
оңтайлы салмақ қалады. Содан кейін арнайы құрылғы
— электронды индикатор — ластану мен зақымдалған
дәндердің қалдықтарын анықтап, оларды ауа
ағынымен тастайды. Әр партиядан алынған дәндердің
бір бөлігі қуыру цехына түседі, онда олар маймен
құйылып, жарылғыштығын тексеру үшін
дайындалады. Осыдан кейін оралған жартылай
фабрикат кинотеатрларға түседі.

19.

№1 Тәжірибе
Тәжірибе жасау үшін мен жүгері дәндері
мен табаны, күнбағыс майын қолдандым.
Шарты: жүгері дәндерінің жарылуы үшін,
әдетте, 175-200°C температура жеткілікті,
ал барлық дәндер тұтас, сапалы және
қалыпты жағдайда сақталған болуы керек
– кептірілген жүгері жарылып кетпейді.

20.

№2 тәжірибе
Үйде попкорнды басқа дәнді
дақылдардан дайындауға бола ма,
өйткені олардың құрамында су бар
(мысалы, жасымық, күріш,
қарақұмық, бұршақ)? Эксперимент
үшін алдымен қарақұмық дәндері
алынды, қыздырылған кезде
қарақұмық дәндері қызады, бірақ
дәндер көбеймеді немесе ұлпадарға
айналмады, яғни қарақұмық дәнінің
қабығы берік емес және астықтан
суды оңай өткізеді, су буға
айналады. Әрі қарай күріш, бұршақ
дәндері қыздырылды, содан кейін
бәрі қайталанды, дәндер ұлпадарға
айналмады, ал су буға айналды.

21.

Көлемі -2 уыс
Пісіру уақыты-5 мин.
Құрамы:
Кептірілген жүгері дәндері (попкорн) – 50 - 80 гр. (3 4 ас қасық.),
Өсімдік майы (немесе май) - 2-3 ас қасық,
Ұнтақ қант немесе тұз – дәміне қарай,
Дәмдеуіштер (мысалы, ваниль немесе даршын) –
дәміне қарай.

22.

Шоколад пен чипстерге сенудің қажеті жоқ. Ол кезде тістерді
кариеспен, ал асқазанды консерванттармен құртасыз. Ал бірақ
попкорн – бұл басқа мәселе. Дәмді, пайдалы, қауіпсіз және тоқ
қылады. Жүз грамм попкорнның құрамында 325 килокалория
бар, ал жүгеріге бай талшық ас қорытуға оң әсер етеді. Сондайақ, попкорн, тәбетті арттырып, дәмі арқасында оны ересектер
де қуана жейді.

23.

Жүгері ұлпаларын үй жағдайында дайындап жеуге болады;
Жергілікті жерде жүгеріні егіп, одан попкорн жасайтын
өндіріс орны ашылса, өйткені жүгері ұлпалары пайдалы әрі
оған деген сұраныс та үлкен.
Қазіргі ғылым мен техниканың дамыған заманында жүгері
ұлпалары қазақтың құнды тағамы ретінде өз орнын айқындап,
терең танылса екен.