Халқаро жиноят ҳуқуқи

1.

Халқаро жиноят ҳуқуқи
М.Махаматов – Халқаро ҳуқуқ ва инсон
ҳуқуқлари кафедраси доценти

2.

РЕЖА:
1. Халқаро жиноят тушунчаси
2.
Халқаро
ҳуқуқбузарликларнинг
турлари.
3. Жисмоний шахсларнинг жавобгарлиги
4. Халқаро ҳамкорлик
5. Халқаро жиноий судлов (ICC,
трибуналлар)

3.

Халқаро ҳуқуқбузарлик
Халқаро ҳуқуқбузарлик – бу халқаро ҳуқуқ
субъектининг ҳаракати ва ҳаракатсизлиги
бўлиб, бунинг натижасида халқаро ҳуқуқ
нормаларини ва субъект ўзининг халқаро
мажбуриятини бузади, халқаро ҳуқуқнинг
бошқа субъектлари ёки бутун халқаро
ҳамжамиятга моддий ёки номоддий характерга
эга зиён келтиради.

4.

Халқаро
ҳуқуқбузарликлар:
• 1) халқаро жиноятлар
• 2) халқаро характердаги жиноятлар;
• 3) қилмиш, деликтлар

5.

Халқаро жиноятлар– бу халқаро
хавфли ҳуқуқбузарлик бўлиб,
давлатлар ва миллатларнинг
муҳим ҳаётий манфаатларига,
ҳаётий
асосларига
путур
етказади, халқаро ҳуқуқнинг
муҳим
принциплари
во
нормаларини қўпол равишда
бузади,
халқаро тинчлик ва
хавфсизликка таҳдид солади ва
зарар етказади.

6.

Халқаро жиноятлар таснифи
геноцид
Агрессия
Тинчликка ва халқаро
хавфсизликка
қарши
жиноятлар
Инсониятга
қарши
жиноятлар
Ҳарбий
жиноятлар
Халқаро
жиноятлар
биоцид,
ялпи
қирғин

7.

ГЕНОЦИД
(таржимаси – уруғ,
қабилаларни ўлдириш,
қирғин қилиш) ирқий,
миллий,
этник
ёки
диний
белгиларига
асосан
бутун
бир
аҳолини жисмонан йўқ
қилишни билдиради.
илк бор Иккинчи жаҳон
урушида
яҳудийларни
қириб
юборилиши
натижасида
илмий
адабиётларда
пайдо
бўлди.
ЭКОЦИД
(таржимаси – уй, турар
жойларни йўқ қилиш)
халқаро ҳарбий жиноят
бўлиб,
атроф-муҳитга,
табиатга
цивилизация
учун ижтимоий хавфли
тажовуз
қилишни
билдиради.
Экоциднинг
таркибий
қисми
ҳарбий экоцид, яъни урушда
душмандан ҳарбий устунликка
эришиш ва ғалабани таъминлаш
учун табиий шарт шароитлардан
мажбурий
фойдаланиш
ҳисобланади.
OUR SOLUTIONS
БИОЦИД
(таржимаси – ҳаётни
тугатиш) халқаро жиноят
сифатида
экоциддан
охирги ўн беш йил ичида
ажралиб
чиқди.
Биоциднинг
экоциддан
фарқи шундаки, у фақат
инсониятга
қарши
қаратилган бўлади ва
табиатга таъсир этмайди.
Биоцид манбаи агрессив
уруш
ва
қуролли
тўқнашувлар
ҳисобланади

8.

ИНСОНИЯТГА ҚАРШИ
ЖИНОЯТЛАР
бу
урушгача ёки уруш даврида тинч
аҳолини
ўлдириш, йўқ қилиш, пул
эвазига сотиш, сургун қилиш ва бошқа
қатъий чораларни қўллаш ёҳуд сиёсий,
ирқий, диний
сабабларга
таъқиб
ёинки,
қилиш
кўра уларни
қаерда
амалга
оширилганидан ёки улар давлатларнинг
ички ҳуқуқини бузиш бўлишдан қатъий
назар
Трибунал
кирадиган
оширишдир.
юрисдикциясига
жиноятларни
амалга

9.

АПЕРТЕИД
(таржимаси – алоҳида яшаш) ирқий
камситилишнинг
кескин
шаклларидан
бири
бўлиб,
давлатларнинг
бутун
бир
аҳолисининг гуруҳи, ирқига кўра
давлатдаги бошқа аҳолига нисбатан
ҳуқуқлари
камситилади,
улар
сиёсий, ижтимоий иқтисодий ва
фуқаролик ҳуқуқларидан маҳрум
қилинадилар
1973-йилда БМТ Бош Ассамблеяси Апартеид
жиноятининг олдини олиш ва бунинг учун жазолаш
тўғрисида Конвенция қабул қилди. Унга кўра,
апартеид халқаро тинчлик ва хавфсизликка таҳдид
солувчи, халқаро ҳуқуққа, инсониятга қарши
қаратилган жиноят деб топилди.

10.

“Агрессия
(лотинча
“agressio”,
инглизча
“aggression” сўзларидан олинган) умумэътироф
этилган
принциплар
ва
халқаро
ҳуқуқ
нормаларига биноан тинчлик ва хавфсизликка
қарши жиноят ҳисобланади.
1974 йил 14 декабрда бўлиб ўтган БМТ Бош
Ассамблеяси сессиясида қабул қилинган қарорда
агрессия атамаси “давлат томонидан қуролли
кучларни бошқа давлатнинг суверенитетига, ҳудудий
дахлсизлигига ёки сиёсий мустақиллигига қарши
БМТ Уставига хилоф тарзда қўллаш” деб
таърифланади.
10

11.

ҲАРБИЙ
ЖИНОЯТЛАР
бу уруш қонунлари ва
одатларини жиддий бузишдир.

12.

Ҳарбий жиноятлар урушларнинг қуйидаги қонунлари
ва одатларини бузганда содир бўлади :
а) истило этилган ҳудудлар аҳолисини ўлдириш, қийноққа
солиш ёки мажбурий меҳнат учун ҳайдаб кетиш;
б) ҳарбий асирларни ўлдириш ёки қийноққа солиш;
в) гаровдагиларни ўлдириш;
г) жамоат мулки ва хусусий мулкни талон-торож этиш;
д) ҳарбий зарурат талаб этмаган ҳолларда шаҳарлар ва
қишлоқларни мақсадсиз равишда яксон қилиш, хонавайрон
этиш ва бошқа шу каби хатти-ҳаракатларни содир этиш.

13.

Халқаро характерга эга
жиноятлар бир неча ёки
барча давлатларнинг
манфаатларига тажовуз
қиладиган, халқаро хавфхатар келтириб
чиқарадиган
қилмишлардир.
Баъзан бу жиноятларни
конвенциявий ҳам деб
аташади.
13

14.

Қулчилик, қул савдоси
ва одам савдосининг
бошқа шакллари;
Гиёҳвандлик воситалари
ва психотроп
моддаларини ноқонуний
ишлаб чиқариш ва
тарқатиш;
Денгиздаги қароқчилик;
Ҳаво кемаларини
ноқонуний эгаллаш ва
фуқаро авиацияси
хавфсизлигига қаратилган
бошқа ноқонуний актлар;
Терроризм ва унинг
турли
кўринишлари;
Халқаро
характердаги
жиноятлар
Коррупция;
Қимматли қоғозлар
ва пулларни
қалбакилаштириш;
Ядровий
моддаларни
ўғирлаш.

15.

ТЕРРОРИЗМ
бу сиёсий кураш тактикаси
бўлиб,
доимий
равишда
мафкуравий
асосланган
зўрликни
ишлатиш
билан
характерланади,
кишиларнинг
ҳаёти ва хавфсизлигига таҳдид
солувчи, ўлдириш, диверсия,
саботаж,
ўғирлаб
кетиш
ҳаракатларида ифодаланади.
“Терроризм” атамаси лотинча “terror” сўзидан олинган
бўлиб, саросимага солиш, қўрқитиш маъноларини
англатади.

16.

Терроризмнинг анъанавий шакллари
01 Ядровий
терроризм
02 Биологик
03 Кимёвий
04 Самовий
терроризм
терроризм
терроризм

17.

Коррупция
шахснинг ўз мансаб ёки хизмат
мавқеидан шахсий манфаатларини
ёхуд
ўзга
шахсларнинг
манфаатларини кўзлаб моддий ёки
номоддий наф олиш мақсадида
қонунга
хилоф
равишда
фойдаланиши, худди шунингдек
бундай нафни қонунга хилоф
равишда тақдим этиш.
БМТ Бош Ассамблеясининг
2003-йил октабрдаги
58-сессиясида БМТнинг
Коррупцияга қарши
Конвенцияси қабул қилинган.

18.

Одам савдоси - куч билан
таҳдид қилиш ёки куч ишлатиш
ёхуд
бошқа
мажбурлаш
шаклларидан
фойдаланиш,
ўғирлаш, фирибгарлик, алдаш,
ҳокимиятни
суиистеъмол
қилиш
ёки
вазиятнинг
қалтислигидан
фойдаланиш
орқали ёхуд бошқа шахсни
назорат
қилувчи
шахснинг
розилигини олиш учун уни
тўловлар ёки манфаатдор этиш
эвазига оғдириб олиш орқали
одамлардан
фойдаланиш
мақсадида
уларни
ёллаш,
ташиш, топшириш, яшириш ёки
қабул қилиш.

19.

Қулчилик ва одам
савдоси
Қулчиликни
тақиқлаш,
аниқроғи, қуллар билан савдо
қилиш масаласи илк бор
1815-йилда Вена конгрессида
кўриб чиқилган ва бунда
Қуллар билан савдо қилишни
бекор
қилиш
тўғрисида
декларация қабул қилинган
эди.

20.

1926-йил 25-сентабрдаги
Қулчиликка қарши кураш
тўғрисидаги Конвенция
ва
1956-йилнинг
7сентабрида “Қулчиликни,
қул
савдосини
ва
қулчиликка
ўхшаш
институт ва одатларни
тугатиш
тўғрисида”
қўшимча Конвенциялар
Place your screenshot here
20

21.

Х а л қ а р о ҳ у ж ж а тл а р
Гиёҳвандл
икнинг
тарқалиши
ва
гиёҳвандл
икнинг
ноқонуний
савдоси.
Психотроп
моддалар
тўғрисидаги Конвенция (1971 йил
21 февраль, Вена),
Гиёҳвандлик
воситалари
тўғрисидаги Ягона конвенция
(1961 йил, Вена), Бирлашган
Миллатлар
Ташкилотининг
наркотик воситалар ва психотроп
моддалар билан қонунга хилоф
равишда
муомала
қилишга
қарши курашиш тўғрисидаги
Конвенцияси (1988 йил 20
декабрь, Вена),

22.

1961-йилги
Конвенцияга
асосан
1968-йилда
Гиёҳвандлик моддаларни назорат қилиш бўйича
халқаро қўмита тузилган.
Қўмитанинг 13 та аъзоси бўлиб, улар ЭКОСОС
томонидан индивидуал тартибда беш йил муддатга
сайланади.
Қўмита
Гиёҳвандлик
моддалар
тўғрисидаги
Конвенцияга ҳукуматларнинг риоя этишини назорат
қилади

23.

Конвенция 28 моддадан иборат.
1929-йил
20-апрелда
Женевада Пул белгиларини
қалбакилаштиришга қарши
кураш
бўйича
Халқаро
Конвенцияси
ва
унинг
Протоколи қабул қилинган.
Ушбу Конвенцияни тузишда
26 давлат иштирок этган.
Конвенцияда
пулларни
қалбакилаштиришга
қарши
курашнинг
халқаро
ҳуқуқий
ҳамкорлиги
мазмуни,
қалбакилаштириш
категориясига
кирадиган
жиноят
турлари
белгиланган.

24.

Халкаро жиноят содир этган жисмоний
шахсларнинг жавобгарлиги
Халкаро хукукда жисмоний шахсларнинг тинчликка
ва инсоният хавфсизлигига қарши жиноят содир
этганлиги учун индивидуал жавобгарлиги тан
олинади.
Жисмоний шахсларнинг халкаро жиноят учун
жавобгарлиги кўпроқ уларнинг жиноий килмиши
давлатнинг жиноий фаолияти билан боғлик равишда
вужудга келади.
Жиноят содир этган давлат халкаро-хукукий
жавобгарликка,
жисмоний
шахслар
жиноий
жавобгарликка тортиладилар.

25.

Бундан ташқари….
Шахс
томонидан
буйрукни
(ўз
хукумати ёки рахбарининг буйругини)
бажариш натижасида жиноий хатти-харакат
содир этиши жиноий жавобгарликдан озод
килмайди. Бундай шахсларни жазолаш учун
халкаро
ва
миллий
конунчилик
қўлланилади.
Шахснинг расмий мақоми (давлат ёки
хукумат
рахбари)
уни
жиноий
жавобгарликдан озод килиш учун асос
булмайди.

26.

"Иммунитет" атамаси лотинча
"immunitas" - бирор нарсадан озод
қилиш (амалда кўпинча
жавобгарликдан озод қилиш
маъносини билдиради) сўзидан келиб
чиқади.

27.

01
Функционал
иммунитет
ratione materiae
02
Шахсий
иммунитет
ratione personae

28.

Функционал иммунитет давлат номидан амалга
ошириладиган хулқ-атворни ҳимоя қилади.
Бу давлат суверен ва тенг ҳуқуқли бўлгани учун бошқа
давлатнинг сиёсати ва ҳаракатларини бошқара олмайдиган
тамойилга боғлиқ.
Функционал дахлсизликка нисбатан мансабдор шахслар
тоифасига – давлат функцияларини бажарувчиларнинг
барчасини ўз ичига олади.
Шуни таъкидлаш керакки, функционал иммунитет шахс учун
тўлиқ ҳимояни таъминламайди; у фақат давлатнинг расмий
ҳаракати бўлган хулқ-атворни қамраб олади.

29.

Шахсий иммунитет ҳар қандай муайян хулқ-атвор
билан чекланмайди; муайян мансабдор шахслар учун
муҳим вакиллик функцияларини бажаришдагина тўлиқ
шахсий иммунитетни таъминлайди.
Шахсий иммунитет фақат мезбон мамлакатга
аккредитация қилинган кам сонли давлат раҳбарлари
ва дипломатларга нисбатан берилади.
Бу вақтинчалик, чунки мазкур иммунитетга эга
бўлган шахс бу вакиллик ролини бажаргандагина
давом этади.
29

30.

Жиноят ишлари бўйича халқаро
ҳамкорлик йўналишларининг асосий
институтлари
Жиноят содир этган шахсларни
экстрадиция қилиш;
Жиноят ишлари бўйича ўзаро
ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш;
Озодликдан маҳрум этиш тариқасидаги
жазони ўташ учун, шунингдек руҳий
касалликка чалинган шахсларга нисбатан
тиббий йўсиндаги мажбурлов чораларини
қўллаш учун фуқаролигига тегишли бўлган
давлатга топшириш ва қабул қилиш.

31.

1
4
БМТнинг
“Экстрадиция
тўғрисида”ги
Намунавий
шартномаси
“Экстрадиция
тўғрисида”ги
Европа
Конвенцияси
2
5
3
6
БМТнинг “Жиноят иш
юритуви соҳасида ўзаро
ҳуқуқий ёрдам
тўғрисида”ги
Намунавий шартномаси
“Жиноят ишлари
бўйича ўзаро
ҳуқуқий ёрдам
тўғрисида”ги
Европа
Конвенцияси
“Шартли айбланган
ва озод қилинган
ҳуқуқбузарлар
устидан
назорат
қилиш
учун
топшириш
тўғрисида”ги
Намунавий
шартнома
“Жиноят суд иш
юритуви учун
топшириш
тўғрисида”ги Европа
Конвенцияси

32.

• Жиноят ишлари бўйича халқаро ҳамкорлик,
ўзининг мазмунига кўра, амалдаги халқаро ҳуқуқ
меъёрлари ва миллий қонунчилик асосида
келишилган ҳаракатларни, дунё ҳамжамияти ёки
бир неча давлатларнинг манфаатларига дахлдор
ва иштирок этаётган давлатларнинг ўзаро ёрдами
асосида ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларнинг
жиноятнинг олдини олиш, жиноятни очиш,
жиноят содир этилишини тўхтатиш, тергов қилиш
ва жиноят ишларини кўриб чиқиш учун судга
тақдим этиш, шунингдек ҳуқуқбузарлар билан
муомалада бўлиш ва жазони ижро этиш
ҳаракатларини ўз ичига олади.

33.

ЭКСТРАДИЦИЯ
Жиноят содир этишда гумон
қилинган
ёки
айбланаётган
шахсларни (судлов учун), ёки
бошқа давлат суд идоралари
томонидан
судланган
шахсларнинг
(ҳукмни
ижро
этиш учун) ҳибсга олиш ва бир
давлат томонидан иккинчисига
(иккинчисининг
илтимосига
биноан) ушлаб бериш билан
боғлиқ бўлган, жиноятчиликка
қарши
курашда
давлатлар
ўртасида халқаро ҳамкорлик
шаклидир.

34.

ХАЛҚАРО ҲУҚУҚИЙ ЁРДАМ
КЎРСАТИШНИНГ ШАКЛЛАРИ
01
02
03
шахслардан
кўрсатувлар ва
гувоҳлик олиш
тутиб турилган ва
бошқа шахслардан
гувоҳлик ва
кўрсатувлар олишда
ёрдамлашиш
юридик
ҳужжатлар
тақдим этиш
04
05
06
излаш ва қўлга
олишни ижро
этиш
жой ва
обектларни
текшириш
гувоҳлик предметлари ва
маълумот ва керакли
ҳужжатлар ва ёзма
тасмалар билан таъминлаш

35.

“aut dedere aut
judicare”
“топшир ёки суд қил”
давлатларнинг
халқаро
ҳуқуқ
нормаларига
биноан,
жиддий
халқаро жиноятларни содир этган
шахсларни бошқа бирон бир
давлат
экстрадиция
қилишни
талаб
қилмаган
бўлса,
жавобгарликка
тортиш
тўғрисидаги
қонуний
мажбуриятни
бажаришни
англатади.

36.

RATIONE PERSONAE
(ортга қайтиш кучининг йўқлиги)
Мазкур принципга кўра, шахс Статут кучга
киргунча бўлган даврда содир қилган
ҳаракатлари учун Статутда белгиланган
тартибда
жиноий
жавобгарликка
тортилмайди. Ушбу масала юзасидан суд иши
тугалланмаган
ёки
сўнгги
қарор
чиқарилмаган тақдирда суд қилинаётган ёки
иши кўриб чиқилаётган шахс учун енгилроқ
жазо қўлланилади.

37.

NON BIS IN IDEM
бир жиноят учун икки марта жазоланмаслик
шартнома тузиш мобайнида давлатлар одатда
ушлаб беришни рад этиш асосларидан бири
сифатида ушлаб бериш талаб этилаётган жиноят
ҳодисаси юзасидан ҳукм ёки жиноят ишини
тугатиш бўйича қарор чиқарилганлигини
келтириб ўтадилар.
Ушбу принцип халқаро жиноят ҳуқуқида “Ne bis
in idem” номи билан машҳур бўлиб, жиноятчини
ушлаб беришга оид деярли барча Конвенция ва
икки томонлама шартномаларда ўз аксини
топган.

38.

Иккиёқлама судловлилик принципи
(double criminality)
Мазкур принципни амалга ошириш учун қуйидаги
шартлар бажарилиши лозим:
қилмиш ҳар иккала мамлакат қонунчилигида ҳам
жиноят сифатида тан олинган ҳамда жиноят
қонуни тегишли нормалари билан тақиқланган
бўлиши лозим.
Шахсни
ушлаб
беришда
икки
томонлама
судловлиликка
ҳар
доим
ҳам
риоя
этилавермайди.

39.

Ҳарбий трибуналлар
Нюрнберг
Халқаро
ҳарбий
трибунали.
Собиқ
Югословия
учун Халқаро
жиноят
трибунали.
19451949
йй
19932017
йй
19461948
йй
Токио
Халқаро
ҳарбий
трибунали.
19942015
йй
Руанда учун
Халқаро
жиноят
трибунали.

40.

Нюрнберг Халқаро ҳарбий трибунал Уставининг 6моддасига биноан Трибунал доирасида ҳал қилинувчи
ва жиноий ҳаракатлар
ТИНЧЛИККА ҚАРШИ ҲАРАКАТЛАР
01
халқаро келишувларни бузган ҳолда уруш қилишни режалаштириш,
бунга тайёргарлик кўриш ёки уни ривожлантириш.
ҲАРБИЙ ЖИНОЯТЛАР
02
03
уруш тартиб-қоидаларини бузиш, бириктирилган ҳудуддаги
фуқароларни қулликка ёки бошқа мақсадларда олиб кетиш,
қотиллик, қийноққа солиш; денгизда ҳарбий асирликка
олинганларни қийнаш, ўлдириш; каби ҳаракатлар
ИНСОНИЯТГА ҚАРШИ ҚАРАТИЛГАН
ЖИНОЯТЛАР
одам ўлдириш, қийноққа солиш, сургун қилиш ва бошқа
ваҳшийликлар, урушгача ёки уруш пайтида аҳоли, фуқароларга
нисбатан қилинган вахшийликлар

41.

Халқаро жиноят судининг ташкил этилиши.
Бош Ассамблея 1997 йил 15 декабрдаги
52/60 резолюциясида БМТга тенг
ҳуқуқли аъзо давлатларнинг Халқаро
жиноят суди тўғрисидаги
конференциясини Рим шаҳрида
ўтказилишини белгилади.
БМТ Бош Ассамблеяси 1996 йил
15
декабрдаги
51/207
резолюциясида
1998
йилда
халқаро жиноят судини ташкил
этиш тўғрисида конвенция қабул
қилиш конференция ўтказишни
белгилади.
01
03
1998 йил 17 июлда Конференцияда
жиноятлар, суд иши тартиби, унинг
давлатлар билан ўзаро алоқалари
аниқланган Рим Халқаро Жиноят Суди
кўпчилик овоз билан маъқулланди.
04
Италия ҳукумати Халқаро жиноят
суди ташкил қилиш тўғрисидаги
конференцияни айнан ўз ҳудудида
1998 йил 15 июнь – 17 июлда
бўлишига чиндилдан хоҳиш
билдирди
02

42.

Халқаро жиноят суди
01
02
Дастлабки
Президиум иш юритув
палатаси
03
04
05
06
Суд
бўлими
Аппеляция
бўлими
Прокурор
девони
Котибият

43.

Халқаро жиноят суди
юрисдикцияси – жиноят турлари
инсониятга
қарши
жиноятлар
геноцид
ҳарбий
жиноятлар
агрессия

44.

Халқаро жиноят суди юрисдикцияси
Тўлдирувчилик тамойили – қайси давлат бўлишидан
қатъий назар жиноятчига оқилона жазони тайинлай
олмаса, ХЖС давлатнинг юрисдикциясини тўлдириб,
жиноий жазони тайинлаши.
Алоқадор давлатларнинг розилиги тамойили – агар
давлат ўз юрисдикциясини белгиламаса, жиноят содир
этилган давлат ёки гумонланувчи фуқароси бўлган
давлатлардан бири Статутга аъзо бўлса ёки аъзо бўлмаса
ҳам ХЖСнинг юрисдикциясига рози бўлса, ХЖС ишни
кўриб чиқиши мумкин.

45.

“Халқаро жиноят суди
доирасида жиноий таъқиб
механизмини ишга тушириш”
прокурор Статутнинг
15-моддасига биноан,
“ҳар қандай манбадан,
шу
жумладан,
жабрланувчи
ёки
унинг
оиласи
кўрсатувларидан
келиб
чиққан
маълумотларга
асосланиб,
бундай
жиноят бўйича тергов
қилишни
мустақил
равишда
бошлаган”
вазият.
Халқаро жиноят
суди ваколатига
кирувчи
жиноятлар содир
этилган
ҳақида
тахмин қилиниб,
давлат
томонидан
прокурорга
топширилган
вазият
бир ёки ундан
ортиқ
бундай
жиноятлар содир
этилгани ҳақида
тахмин қилиниб,
вазият
прокурорга БМТ
Уставининг VII
бобига мувофиқ
фаолият
юритадиган
Хавфсизлик
Кенгаши
томонидан
топширилади.

46.

Халқаро жиноят судини тузиш
тўғрисидаги шартномага имзо чекмаган
давлат ёки унинг фуқаролари устидан
иш кўриши мумкин бўлган ҳолатлар:
01
бу давлат суд юрисдикцияси
мавжуд, аниқ воқеа учун тан
олиши
(қабул
қилиши)
лозим;
02
БМТ Хавфсизлик кенгашининг
белгиланган тартибдаги
мурожаати билан;
иштирокчи
давлатлар
суд
юрисдикциясига
тушган
жиноятларни тергов қилиш мажбуриятини ўзларининг
қонунчилик тизимларига ўзгартириш киритган ҳолда бекор
қилишлари лозим (Суд статутининг 5-моддаси).

47.

●Халқаро жиноят судида озодликдан
маҳрум қилиш жазоси белгиланган
тақдирда, Судни маҳкумларни қабул
қилишга тайёр эканлиги ҳақидаги
давлатлар рўйхатидан белгиланган
давлатда ўталиши лозим. Мазкур
рўйхат Суд котиби томонидан
тузилади ва юритилади.
●Давлат
ҳукм
чиқарилган
маҳкумларни
қабул
қилишга
тайёрлигини билдирган вақтда, у
Халқаро жиноят суди билан келишган
ҳолда,
ушбу
қабул
қилиш
шартларини кўрсатиб ўтиши мумкин.

48.

Агар ҳукмни ижро этиш учун
бирорта давлат танланмаган
бўлса, Халқаро жиноят суди
билан қабул қилувчи давлат
ўртасида тузилган 2007 йилдаги
Бош қароргоҳ тўғрисидаги
Келишувнинг 49-моддасига
мувофиқ, Суд қабул қилиш жойи
давлати, яъни Нидерландия
давлатини, ҳукмни улар
томонидан бериладиган қамоқ
муассасасида ўташ лозимлиги
ҳақида хабардор этади.
Ҳаттоки ҳукмни ижро этиш
бошланган бўлсада, Суд
озодликдан маҳрум қилиш
жазосини ўташ учун бошқа
давлатни танлаш бўйича ўз
уринишларини давом эттириши
шарт.
48

49.

Маҳкум шахсларни қабул қилишнинг аниқ
тартибини белгилаш учун Халқаро жиноят
суди
давлат
билан
икки
тарафлама
келишувлар тузиши мумкин.
Ҳозирга қадар Суд томонидан чиқарилган
ҳукмларни ижро этиш борасида жами
қуйидаги саккизта давлат билан келишувлар
тузилган, хусусан: Австрия, Буюк Британия,
Бельгия, Финляндия, Сербия, Дания.

50.

ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАҲМАТ !!!