Крандар: кабель крандары, штабельдер

1.

15 - Крандар: кабель
крандары, штабельдер

2.

Жоспар:
Кіріспе
Негізгі бөлім:
a. Крандар туралы жалпы түсінік;
b. Крандар түрлері: кабель крандары, штабельдер;
c. Крандарды пайдалану маңызы;
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

3.

Кіріспе
Көтеру биіктігінің өсуімен барлық көтергіш құрылғылардың жүк көтергіштігі
номиналдан аз болатыны белгілі. Мұндай жағдайларда олар қалдық жүктеме туралы
айтады. Қалдық жүктеме сыйымдылығын арттыру үшін гидравликалық
тұрақтандырғыштар қолданылады-көтерудің максималды биіктіктерінде жұмыс
кезінде ғана шығарылатын тіректер.Кейбір модельдер бастапқы көтеру деп аталатын
функциямен шығарылады. Опция ретінде ол бір уақытта екі табанды бір уақытта
тасымалдау қажет болған жағдайда немесе жинағыштың клиренсін арттыру үшін
қолданылады
(шағын
табалдырықтарды,
еңістерді
және
т.б.
жеңуді
жеңілдетеді).Алдыңғы сөрелерге арналған ең ауыр, "ауыр" техника класы –
жылжымалы кареткасы бар штабелер(мачтамен, Жүк көтергішпен) немесе ричтрак
(ағылшын reach truck-тен). Бұл машина гибридтің бір түрі болып табылады:"
тартылған " мачтада ол жинағышқа ұқсайды, ұзартылған кезде ол классикалық
тиегіш сияқты жұмыс істейді, осылайша екі типтегі техниканың ең жақсы
қасиеттерін біріктіреді.

4.

Крандар туралы жалпы түсінік
Жүккөтергіш машиналардың негізгі параметрлері Жүк көтеру машиналары мына негізгі параметрлермен
сипатталады, оларға жүккөтергіштігі, жұмыстық жылдамдығы және геометриялық параметрлері жатады.
Берілген параметрлер стандарт немесе машинаны жобалаудың техникалық талаптарына сәйкес келуі керек.
Жүккөтергіштігі Q – жұмыстық жүкті көтеруге рұқсат етілетін ең үлкен салмағы, өйткені ол салмақ
жүккөтергіш кран бөлшек тері нің қажетті орнықтылығы мен беріктілігін, сенімділігін сақтауға есеп
телінген. Мұндай жүккөтергіштігін номиналдық (паспорттық)деп атайды. Беріктілігін есептеуде жүктің
сәйкесті номиналдық жүк көтеру салмағын ескереді:
G Qg гр = ⋅ (2.1)
мұндағы, g = 9,81 м/с2 – еркін түсу үдеуі.
Жүккөтергіштігі жүктің түрін және мөлшерін ескере отырып, машиналардың өнімділігіне байланысты
алынады. Жүккөтергіш машиналарды бірыңғайландыру мақсатында МЕСТ 1575-81 стандарт бойынша
машиналардың барлық түрлеріне арнап, 100 т-ға дейін 1,25 коэффициенті бар және 100 т-дан көп болса
1,125 коэффициенті бар геометриялық прогрессияларын көрсететін бірқатар номиналдық жүк
көтерімділіктерді (0,01-ден 1250 т-ға дейін) бекіткен. Сонымен,жүккөтергіш крандардың стандарт
бойынша келесі жүккөтергіш тікте рі болады: 1,0; 1,25; 1,6; 2,0; 2,5; 3,2; 4,0; 5,0; 6,3; 8,0; 10,0; 12,5; 16;

5.

Кран құрылғысының жүк көтеру шамасы тұрақты және айнымалы болуы мүмкін. Көпірлі және
консольді крандардың және теңестірілген жебелі крандардың жүккөтергіштігі тұрақты болады. Жалпы
қолданылатын пневмодөңгелекті, автомобильді, теміржолды жебелі крандардың және кейбір
мұнаралы крандардың жүккөтергіштігі жебенің ең аз ұзару шамасында көрсетіледі. Осындай кран
жебесінің әртүрлі шығуларындағы жүккөтергіштігі машинаның жұмыс істеу кезіндегі артқы
теңестіруші, кері салмақтың салмағымен анықталып, жебенің орнықтылығымен шектеледі. Жебенің
шығуын ұзарта бастаған сайын, кранның жүк көтерімділігі төмендей бастайды, оны кранның
жүктемелі сипаттамасы деп атайды. Мұндай өзгерістегі жүк көтерілімдіктен басқа, жүкті тиеуге
рұқсат берілетін бұру моменті де машинаның параметрі болып табылады. Жүктелу моменті M=Q .R
(т.м) жебенің шығу ұзындығын, көтерілетін жүк салмағының көбейтіндісіне тең деп қабылдайды.
Кранның бөлшектері немесе механизмдерінің жұмыстық жылдамдығы жүккөтергіш машиналардың
маңызды көрсеткіші болып табылады. Кран механизмдерінің жылдамдық мәнін таңдап алу тиелетін
жүктің түрі мен қасиетіне, машинаның пайдалану саласына байланысты болады. Жылдамдықтарды
белгілеген кезде, өндіріс жұмысының қауіпсіздігі, жүктің нақты орнықтылығын талап ететінін,
басқарудың ыңғайлығы және тағы басқа факторлар ескеріледі. Кран құрылымдарының негізгі
геометриялық параметрлеріне: жебенің шығуы; жүкті көтеру биіктігі; алдыңғы параллель орналасқан
дөңгелектерінің арақашықтығы (колея), алдыңғы және артқы дөңгелектің ос аралық қашықтығы
(базасы); кран өткілі; жүкті түсірудің тереңдігі; көтеру-түсіру жылдамдығы, қайта қозғалудың өзгеріс
жылдамдығы; кран айналымының жиілігі, т.б. жатады. Жебенің (крюктің) шығуы R, м – кранның
бұрылатын бөлігінің айналу осінен горизонталь бойынша жүкті қармау органының вертикаль осіне
дейінгі арақашықтығы.

6.

Кран түрлері:
1)Кабельді крандар көпірлерді, құлыптарды және басқа құрылыстарды салуда
қолданылады. Қабыршақ жабдығымен жабдықталған кабельді кранды құм және қиыршық
тас, ағаш және көмір қоймаларында пайдалануға болады.Кабельді крандар бекітілген және
жылжымалы болуы мүмкін. Бекітілген кабель крандарының арқан негіздеріне орнатылған
мачталарға бекітіліп, кабельдік жігіттермен (кебіндермен) бекітіледі. Ауыр жүк көтергіш
крандарда арқан негіздерге орнатылған мұнараларға бекітіледі.Бекітілген діңгекті кабелькран тік күйінде жігіттік сымдармен ұсталатын екі мачтадан, мачталардың басына
бекітілген жүк арқанынан, тартқыш арқан мен тартқыш лебедканы қолдана отырып, арқан
бойымен қозғалатын жүк арбасынан тұрады; көтергіш лебедканы, көтергіш арқанды және
ілмекті қыстырғышты қамтитын көтеру механизмі; көтеру және тарту арқандарының
салбырауын болдырмайтын арқандардың тіректері, сондай-ақ сол мачтаның негізіне
жақын орнатылған басқару кабинасы.
Кабельдік крандар қозғалғыштық дәрежесіне, қызмет көрсетілетін жұмыстың сипатына
және т.б. байланысты көптеген типтер мен сорттарға бөлінеді.Біріншіден, мұнда
бекітілген және жылжымалы кабельдік крандар бар.

7.

Стационарлық крандар үшін тіректер (мұнаралар немесе мачталар) іргетастарға бекітіледі
және жүк операциялары тек жүк көтеретін арқанның астында орналасқан тар жолақ
шеңберінде жүзеге асырылуы мүмкін (3-сурет, а).Қызмет фронтын біршама кеңейту үшін
олар кейде жасайды:

8.

Бекітілген
кабельдік
крандардың
түрлері:а - бекітілген кран; б ауытқитын мачталары бар кран; в бүйірлік
жүк
тасымалымен
кран.кабельдік крандардың тіректерінің
(мачталарының)
көлденең
тербелу
мүмкіндігі (3.6-сурет). Бұл жағдайда
тіректерді іргетастармен біріктіреді, ал
олардың
жігіттері
шынжырлы
көтергіштермен және қолмен немесе
механикалық лебедкалармен қамтамасыз
етіледі. Бір шынжырлы көтергішті
көтеріп, екінші жұпты бір уақытта
босату арқылы екі діңгекті де еңкейтіп,
тасымалдаушы арқанды ортаңғы күйінің
бүйірлеріне
жылжытуға
болады.
Діңгектердің ең үлкен бұрылу бұрышы
тігінен
8
°
дейінгі
шектерде
қабылданады.

9.

Жылжымалы крандарда тіреу мұнараларын кранның ұшу-қону жолақтары бойымен жылжытуға
болады, осылайша мұндай крандар үлкен жұмыс алаңдарына қызмет ете алады.Жылжымалы
кабельдік крандардың үш түрі бар:а) параллельді крандар (5-сурет, а), олардың әрқайсысында
параллель түзу сызықты кранның ұшу-қону жолағымен қозғалатын екі мұнарасы бар; мұндай
крандар тікбұрышты жұмыс алаңдарына қызмет ете алады;б) радиалды крандар (5,6-сурет),
әрқайсысында бір бекітілген мұнарасы және бір немесе бірнеше сабақтасқан радиалды кранның
ұшу-қону жолағы бойымен қозғалатын бір немесе бірнеше қозғалмалы мұнарасы бар; мұндай
крандар жұмыс аймағына 360 ° C-қа дейінгі шыңы бар сектор түрінде қызмет етеді;
в) дөңгелек жаралар (5-сурет, в),
олардың әрқайсысында дөңгелек
концентрлі
кранның
ұшу-қону
жолақтары бойымен қозғалатын екі
мұнарасы бар.Тізімде көрсетілген үш
негізгі
жылжымалы
кабельді
крандардан
басқа,
пайдалану
практикасында тік сызықты кранның
ҰҚЖ
жекелеген
учаскелері
дөңгелектелетін
аралас
типтегі
крандар бар.

10.

Тірек консольдер
Тірек консольдері бар қаттауыштар- бұл жабдықтың ең көп таралған түрі. Машинаның жұмыс принципі
келесідей: паллет гидравликалық арбадағыдай тірек консольдерінен жоғары көтеріледі, ал ауырлық
орталығы мачта мен жүк арасында – шанышқы аймағында орналасқан. Бұл үлкен қарама-қарсы салмақсыз
жасауға мүмкіндік береді, бұл жинақтағыштарды жүк тиегіштерге қарағанда ықшам етеді. Стеллаждарға
1200 мм паллетті орнату үшін қаттауышқа талап етілетін өту жолының ені (техникалық сипаттамаларда ол
Ast-мен белгіленеді) 2...2,6 м құрайды.Тар және кең тірек консольдері бар жинақтағыштарды
ажыратыңыз.Бірінші типтегі жинағыштар тек ашық типтегі паллеттермен жұмыс істей алады, оларға
ашық қысқа жағынан "кіреді". Тірек консольдеріндегі дөңгелектердің диаметрі кішкентай-80...90 мм,
сондықтан сақтау бөлмелерінде машинаның қалыпты жұмыс істеуі үшін жоғары сапалы және тіпті
едендер болуы керек. Кең тірек консольдері ашық және жабық паллеттермен жұмыс істей алады, оларды
кең консольдер арасында өткізуге болады (паллетпен көлденең, жартылай жабық жағынан да жұмыс
істеуге болады). Олардың диаметрі үлкейтілген тірек дөңгелектері-әдетте 150 мм, сондықтан мұндай
құрылғылар жолдың бұзылуын оңай жеңеді. Рас, бұл жинақтағыштардың айтарлықтай кемшілігі бар: егер
сіз оларды сөрелермен жұмыс істеу үшін қолдансаңыз, онда бірінші деңгей жүктемесі бар паллет еденге
емес, арқалықтарда болуы керек, бұл тірек құрылымдарының қымбаттауына әкеледі.

11.

Электр гидравликалық көтергіші бар қол гидравликалық қаттауыштар /
қаттауыштар. Тұғырықтарды стеллаждарға көтеруге арналған қарапайым
құрылғылар көтеру биіктігі 1,5...2,5 м қолмен гидравликалық қаттауыштар
болып саналады, әдетте олардың көмегімен екі қабатты стеллаждар қызмет
көрсетеді немесе жүктерді автокөліктен шығарады. Құрылғылардың жүк
көтергіштігі 1000 ... 2500 кг.жоғары өнімділік – қолмен қозғалатын және
электрогидравликалық көтергіші бар жинақтағыштарда. Әдетте олар қолмен
жинағыштардан іс жүзінде ерекшеленбейді, бірақ салмағы әлдеқайда үлкен
және әдетте кішкентай автомобиль батареяларымен жабдықталған. Мұндай
құрылғылар салмағы 1000...2000 кг жүкті 3 ... 3,5 м биіктікке көтереді және
көбінесе үш деңгейлі сөрелерге қызмет көрсету үшін қолданылады.
Жинақтағыштардың екі түрі де жақсы, өйткені олар салыстырмалы түрде арзан;
дегенмен, олар жоғары қарқындылықты қамтамасыз етпейді, сондықтан олар аз
жүк айналымы бар қоймаларға ғана жарамды.

12.

Штабельер
Өздігінен жүретін ілесіп жүретін қаттауыштар. Кең тараған осы класс алып жүретін штабелеры (олар
ведомые, штабелер бастап бұрылыс саппен, "с поводком"). Оларды ішкі қойма жабдықтарын
өндірушілердің барлығы дерлік жасайды, сондықтан техникалық параметрлер мен баға мен сапа
қатынасы бойынша дұрыс модельді таңдау өте қарапайым. Екі негізгі түрі ерекшеленеді: оператор
жүретін шынымен бірге жүретін жинағыштар және оператор қойма бойымен қозғалатын жиналмалы
платформасы бар жинағыштар. Екінші типтегі жинағыштар тезірек қозғалады (жылдамдығы сағатына 8
км-ге дейін), сондықтан олар тиімдірек және бұл олардың басты артықшылығы. Алайда, олардың
жалпы өлшемдері үлкен, сондықтан тар аралық өткелдерде оператор кейде платформаны бүктеп,
машинаны еденнен басқаруға мәжбүр болады. Көтеру биіктігі бойынша – 4,5...5,5 м дейін және жүк
көтергіштігі (1000...3000 кг) бұл машиналар аздап ерекшеленеді. Өндірушіге байланысты құрылғылар
автомобиль типіндегі батареямен (24 В, 70...100 а·сағ) немесе тартқыш батареямен (24 В, 160...350
а·сағ) жабдықталуы мүмкін. Олардың жүк көтергіштігі әдетте 1,0...2,0 тонна, бірақ 3,0 тонналық
модельдер де бар. Көтеру биіктігі вил 1500...5500 мм, ені жұмыс өткелінің Ast = 2100...2300 мм
(платформа жоқ), 2500 ... 2700 мм (платформасы бар), қозғалыс жылдамдығы 5 км/сағ платформасыз
және 8 км/сағ платформамен.

13.

Ұзақ қашықтыққа тасымалдау және қарқынды жұмыс істеу үшінжиналмалы платформасы бар
модельдер. Әдетте, бұл машиналар операторға бұрылыстарда тұрақтылықты сақтауға және
ықтимал соқтығысулардан қорғауға көмектесетін қорғаныс бүйірлік тұтқаларымен жабдықталған.
Қарама-қарсы салмақпен бірге жүретін қаттауыштың түрі бар. Басқару принципіне сәйкес, ол
жоғарыда сипатталғаннан өзгеше емес – оператор машинаның артынан жүреді немесе
платформада тұрады, ал жұмыс принципі – классикалық тиегіш сияқты, мачта тірек
доңғалақтарының сызығында орналасқан. Бұл құрылғылар жеткілікті үлкен және әдетте тиегіштің
орнына қолданылады (егер еден мүмкіндік берсе).Кабинасы бар өздігінен жүретін қаттауыштар.
Жүкті өңдеудің технологиялық процесіндегі сапалы секіруге кабинада тұрған немесе отырған
операторы бар қаттауыштарға өту кезінде қол жеткізуге болады. Олардың негізгі дизайны ілеспе
модельдермен бірдей: тірек консольдері тікелей шұңқырлардың астында орналасқан. Негізгі
айырмашылық оператордың жағдайында: ол бүйірден және жоғарыдан қорғалған кабинада
орналасқан, соның арқасында ол машинаны тиімді басқара алады және жүкпен жұмыс істеуге
жақсы көңіл бөледі.
Егер сіз қозғалыс пен көтеру жылдамдығын арттырсаңыз, рульдік электр жетегі, сондай – ақ
белгілі бір оператор үшін жұмыс орнын конфигурациялау мүмкіндігі-бұл машиналардың
өнімділігі неге жоғары екендігі белгілі болады.Әрине, бұл сыныптың техникасы қымбатырақ,
бірақ оны сатып алу бір машинаның жұмыс көлемінің ұлғаюымен негізделген. Сондай-ақ, бұл
қаттауыштардың көтеру биіктігі 1000...1500 кг қалдық жүк көтергіштігі және AST = 2,3...2,5 м
аралық өту ені кезінде 6...6,5 м-ге жетеді.

14.

Модельдер тартқыш батареямен жабдықталған (24 В, 240...775 а·сағ), олардың жүк көтергіштігі
1,0...2,0 т (3,0 т Г/п модельдері бар). Вил көтеру биіктігі 3000 ... 6500 мм, Ast = 2300 ... 2500 мм
(кабинада тұрған оператор) немесе 2400 ... 2600 мм (отыратын оператор). Қозғалыс жылдамдығы
кабинада тұрған оператормен 8...10 км/сағ және отыратын оператормен 9 ... 11 км/сағ. Алаңы бар
қаттауыштарды әдетте тасымалдау қашықтығы 40...60 м және нақты жұмыстың жалпы ұзақтығы 4...6
сағ/с болғанда пайдаланады. Егер бұл мәндер асып кетсе, отыратын оператормен опцияны пайдалану
ұсынылады.Көтеру биіктігінің өсуімен барлық көтергіш құрылғылардың жүк көтергіштігі номиналдан
аз болатыны белгілі. Мұндай жағдайларда олар қалдық жүктеме туралы айтады. Қалдық жүктеме
сыйымдылығын арттыру үшін гидравликалық тұрақтандырғыштар қолданылады-көтерудің
максималды биіктіктерінде жұмыс кезінде ғана шығарылатын тіректер.Кейбір модельдер бастапқы
көтеру деп аталатын функциямен шығарылады. Опция ретінде ол бір уақытта екі табанды бір уақытта
тасымалдау қажет болған жағдайда немесе жинағыштың клиренсін арттыру үшін қолданылады (шағын
табалдырықтарды, еңістерді және т.б. жеңуді жеңілдетеді).Алдыңғы сөрелерге арналған ең ауыр,
"ауыр" техника класы –жылжымалы кареткасы бар штабелер(мачтамен, Жүк көтергішпен) немесе
ричтрак (ағылшын reach truck-тен). Бұл машина гибридтің бір түрі болып табылады:" тартылған "
мачтада ол жинағышқа ұқсайды, ұзартылған кезде ол классикалық тиегіш сияқты жұмыс істейді,
осылайша екі типтегі техниканың ең жақсы қасиеттерін біріктіреді.

15.

Ричтрак
Ричтрак– ең күрделі, бірақ сонымен бірге өнімділігі жоғары қойма ішіндегі машиналардың бірі. Ол жоғары көтеру
және қозғалыс жылдамдығын қамтамасыз етеді (сәйкесінше 0,6 м/с және 12 км/сағ дейін), салмағы 1,5...2,5 тонна
паллеттерді көтеруге қабілетті, ал 11 м биіктіктегі қалдық жүк көтергіштігі 1000 кг-ға жетуі мүмкін. әрине, мұндай
мүмкіндіктері бар техниканы төмен биіктікте қолдану экономикалық тұрғыдан мүмкін емес, сондықтан ричтрактар
әдетте биіктігі 6 м-ден асатын сөрелермен жұмыс жасау кезінде қолданылады. Бұл арнайы жағдайларды, қажетті жүк
көтергіштігін немесе жұмыс жылдамдығын қамтамасыз ету үшін ақталуы мүмкін.Ричтрактар көптеген
модификацияларда шығарылады. Шын мәнінде, сынып стандарты еркін көтергіші бар қос телескопиялық мачта және
біріктірілген "sidshift" (шанышқының бүйірлік жылжуы бар арба) болды. Жүк тиегіштер сияқты, олар міндетті түрде
жүк көтергіштің көлбеу функциясына ие, бірақ көтеру биіктігі 9 м-ден асатын болса, оның орнына тік мачта қалған
шанышқы көлбеу қолданылады. Сонымен қатар, әр өндірушінің өзіндік құрылымдық ерекшеліктері бар, сондықтан
мұндай машинаны таңдау оңай емес және құзыретті маманның кеңесі қажет. Ричтрактар тартқыш аккумулятормен
жабдықталған (48 В,460 ... 900 а·сағ).Олардың жүк көтергіштігі 1,4 ... 1,6-дан 2,0...2,5 тоннаға дейін (еуропалық
өндірушілер үшін) немесе 1...2 тонна (Азиядан келген модельдер үшін). Көтеру биіктігі вил 3000 ... 11 500 мм, Ast2600 ... 2900 мм, қозғалыс жылдамдығы еуропалық модельдер 10...12 км/сағ, көтеру жылдамдығы 0,4 ... 0,6 м/с.
әдетте, ричтраки-өте жоғары технологиялық машиналар; олар воплощают ең соңғы техникалық шешімдер. АСтехнологиялар (айнымалы тоқ электр қозғалтқыштары), гидравликаны басқарудың пропорционалды клапандары,
борттық басқару компьютері – жылжымалы жүк көтергіші бар заманауи қаттауыштың ажырамас компоненттері.

16.

Бұл құрылымдарды құру кезінде оператордың эргономикасына көп көңіл бөлінеді. Электр
жетегі бар руль, кішкентай Джойстиктер (тұтқалар емес!) басқару. Әрбір өндіруші жұмыс
орнын өз бетінше оңтайландыруға тырысады: Rocla ыңғайлы бумеранг жұмыс панелін
қолданады, ол барлық басқару элементтері оператордың алдында болатындай етіп
орналастырылған; Atlet жүктемені биіктікте жақсы көру үшін автоматты түрде бұралмалы
орындықты және оператордың ұзақ және қарқынды жұмысын жеңілдету үшін тірекке
бекітілген мини-рульді ұсынады.
Қарастырылған еуропалық машиналардан басқа, негізінен Азияда шығарылатын
жеңілдетілген нұсқалар бар. Әдетте, бұл көтеру биіктігі 6 м – ге дейін және кабинада
тұрған оператор (сирек отырады). Сондай – ақ, арнайы машиналар бар, мысалы,
жиналмалы платформада тұрған оператор басқаратын кореялық Soosung-қатпар мен
ричтрактың "Крестінің" бір түрі.
Ұзақ өлшеуіштермен жұмыс істеу үшін бөлек орналастырылған: кейбір өндірушілер бұл
машиналарды бөлек топқа бөледі. Айналымсыз өзара перпендикуляр бағытта қозғалу
мүмкіндігі үшін бұл құрылғылар төрт жақты немесе төрт жақты деп те аталады. Бұл
машинада барлық үш доңғалақ бұрылады: алдыңғы доңғалақ және доңғалақтар жағынан
жүк доңғалақтары. Әдетте, richtrak 450-ден 2200 мм-ге дейін гидравликалық немесе
қолмен сырғу мүмкіндігі бар жүк вагонымен жабдықталған және барлық техникалық
параметрлер бойынша классикалық richtrak-қа жақын.

17.

Крандарды пайдалану маңызы;
Тапсырыстарды таңдауға арналған машиналардың екі негізгі түрі бар: төменгі деңгейдегі
жинақтаушы және жоғары деңгейлі – операторды тауарларды сақтау орнына көтеретін кабинасы
бар. Неміс тіліне сүйене отырып, құрылғылар кейде "комиссионерлер"деп аталады.
Машиналардың екінші түрі оператор кабинада жүкпен бірге көтеріліп, көтеру және жылжыту
процесін толығымен басқаратын етіп жасалған. Бұл ретте бір мезгілде көтеру және өтпе жол
бойымен қозғалу (диагональды орын ауыстыру) есебінен жұмыстың жоғары жылдамдығы
қамтамасыз етіледі, ал көтеру биіктігі 15 м – ге жетеді. бұл машиналар тарту АКБ-ны (48 В, 700
а·сағ немесе 80 В, 560...700 а·сағ) жинақтайды; олардың жүк көтергіштігі 1,0...1,2-ден 2,4...1,6 т-ға
дейін; көтеру биіктігі вил 5000...15 000 мм, Ast-1600...1850 мм; қозғалу жылдамдығы 10 км/сағ;
көтеру 0,4 м/с. Жабдықтар мен эргономика бойынша олар қазіргі заманғы ричтрактарға қарағанда
күрделі және технологиялық.Мұндай жоғары өнімді техника өте қымбат, оның құны бірінші
нұсқада – 2 есе, ал екінші нұсқада – классикалық биіктіктегі ричтрактың құнынан 2...3 есе жоғары.

18.

Телескопиялық шұңқырлары бар қаттауыштарҚос тереңдіктегі сөрелер үшін. Қос
тереңдіктегі сөрелер жүйесі классикалық сөрелердің қосарланған қатарлары болып
табылады.
Әдетте ол шектеулі аймақта орналасқан қойманың сыйымдылығын арттыру қажет болса,
тым көп қаражат жұмсамай қолданылады. Алдыңғы сөрелермен салыстырғанда мұндай
жүйенің артықшылығы сөрелердің өзіндік құны мен салыстырмалы түрде арзан техникада
(қарапайым ричтрактардың бағасынан шамамен 20% жоғары). Осының арқасында сол
аймақтағы қойманың сыйымдылығын 25% - ға арттыруға болады.
Қос тереңдіктегі стеллаждармен жұмыс істеу үшін телескопиялық шұңқырлармен
жабдықталған қаттауыштар қолданылады. 6 м көтерілу биіктігіне дейін кабинада тұрған /
отырған операторы бар тіреу консольдері бар жоғарыда қаралған қаттауыштар, ал одан
жоғары (10 м – ге дейін) ричтрактар пайдаланылуы мүмкін.
Бұл ретте 6 м жоғары көтерілу биіктіктерінде қауіпсіз және тиімді жұмыс істеу үшін әдетте
бейнекамера (вилларда орнатылады) және ТВ-монитор (оператордың кабинасында)
қолданылады.
Құрылғылар тартқыш аккумулятормен жабдықталған (24 В, 250...500 а·сағ), олардың г/п
1,2...2,0 т, көтеру биіктігі 200...1000 мм, қозғалыс жылдамдығы 10 км/сағ дейін.

19.

Қорытынды
Бұрын қарастырылған машиналардан айырмашылығы, тар өткелдер аралық өту жолымен (ені
1,5...1,8 м) бұрылмай тікелей қозғалады. Олардың шұңқырлары бар вагон 180° бұрыла алады және
сөренің шетіне 1200 мм жылжи алады, бұл сізге жүкті дұрыс бағытта бұруға және оны сөренің
тереңдігіне жылжытуға мүмкіндік береді. Тар өтпелі технология деп аталатын қойма, яғни осы
типтегі техниканы қолдана отырып, жобалау мен өндірудегі ең қиын, сондықтан қымбат.
Сөрелердің өздері қымбатқа түсуі мүмкін, өйткені сөре құрылымының өлшемдерінің дәлдігіне
қойылатын талаптар Жоғары; сонымен қатар, оларды орнату әлдеқайда қымбат. Бұл жағдайда өту
ені мен тіректің вертикалдылығына төзімділік өте қатал, құрылымдардың биіктігінің
жоғарылауына байланысты құрастыру техникалық жағынан қиынырақ. Мұндай деңгейдегі қойма
үшін еденнің сапасы туралы айтудың қажеті жоқ: қойманың бұл өте маңызды және қымбат
компоненті өте жақсы орындалуы керек. Қатты және тозуға төзімді еден жабынын жағудың
күрделі технологиясын пайдаланудан басқа, қатарлардың стеллажаралық өткел бойынша қозғалуы
үшін бүйірлік рельс бағыттағыштарының жабдықтарына қосымша шығындар талап етіледі.Енді
арнайы тар өтпелі қаттауыштар туралы толығырақ. Бұл шын мәнінде ең заманауи және күрделі
ішкі машиналардың бірі. Техниканың екі негізгі түрі қолданылады – төменде жұмыс істейтін
оператормен немесе жүкпен бірге көтерілген оператормен.

20.

Пайдаланылған әдебиеттер:
1.
www.opiq.kz
2.
Борботько, В.Г. Общая теория дискурса (принципы формирования и
смыслопорождения) [Текст] : дис. ... д-ра. филол. наук / В.Г. Борботько. - Краснодар,
1998.-250 с.
3.
СП 23-101-2004 «Проектирование тепловой защиты зданий»
4.
А.Н. Шихов. Светотехнический расчет производственных зданий. Методическое
указание. ПГТУ. 2006Г.- 46с.
5.
Қ.Ө. Есенова. Қазіргі тіл біліміндегі дискурс мәселесі. ҚазХҚӘТУ Хабаршысы
«Педагогика ғылымдары» сериясы. 2012. -№1. -61-65 б. 6. Б.А.Ахатова. О понятии
«дискурс». Вестник КазУМО и МЯ, 2004. -№1(7). 36-39б.