Qishloq xo’jaligi va sanoat sohasidagi o’zgarishlar

1.

QISHLOQ XO’JALIGI VA SANOAT
SOHASIDAGI O’ZGARISHLAR
REJA:
Qishloq xo’jaligi
Qishloq Xo’jaligi va uning tarmoqlari
Sanoat sohasidagi eng ilg’or yutuqlar

2.

Qishloq xo’jaligi
Tarixiy taraqqiyotning turli osqichlarida O’zbekiston xalq xo’jaligi, uning iqtisodiy
rivojlanish darajasi zigzaksimon yo’lni bosib o’tgan. Tarixiy manbalarda keltirilishicha,
O’zbekiston o’tmishda Yer kurrasidagi aholi xo’jalik faoliyatig`oyat qizІin kechgan eng
qadimiy o’lkalardan biri bo’lgan. Mamlakatimizning ўarb bilan Sharq o’rtasidagi
iqtisodiy taraqqiyoti uchun qulay bo’lgan jo’Іrofiy o’rni, saxiy tabiati, boy va rangbarang tabiiy resurslari, mehnatkash va dono xalqi umumbashariy taraqqiyotga asrlar
osha o’z ulushini qo’shimcha ob'yektiv sharoit yaratgan. Bundan ming yil burun
Sharqning buyuk allomasi Abu Rayhon Beruniy tomonidan Ma'mun akademiyasining
ochilishi, hamda o’sha davrda tibbiyot ilmining dahosi bo’lgan Abu Ali ibn Sinoning
jahonshumul kashfiyotlari va boshqalar xalqimizning boy madaniy merosidan guvohlik
beradi.

3.

So’ngi yillarida O’zbekistonning xalq xo’jaligi bir tomonlama rivojlantirildi.
Ya'ni qishloq xo’jaligida paxta yetishtirishga, sanoatda esa paxta yalpi hosilini
birlamchi qayta ishlash (ya'ni Rossiya to’qimachlik sanoati uchun xomashyo paxta tolasi ishlab chiqarish)ga asosiy e'tibor qaratildi. Respublika sanoatining
qolgan muhim tarmoqlari ham paxta majmuini rivojlantirishga muvofiq
ravishda taraqqiy qildirildi. 1913 yilda mamlakatimiz hududida 425 ta sanoat
korxonasi mavjud edi. Mamlakatimiz xalq xo’jaligi mustaqillik yillarida yangi
bosqichga qadam qo’ydi. Bozor iqtisodiyotining birinchi bosqichidayoq (19911994) iqtisodiy islohotlarga oid qonunlar qabul qilindi, uning huquqiy negizi
yaratildi. Islohotlar hayotning barcha jabhalarini qamrab oldi. 1995 yildan
boshlab O’zbekiston jamiyatni isloh qilishning ikkinchi bosqichiga qadam
qo’ydi. Ushbu bosqich bozor munosabatlariga o’tish tuzilmalarini
shakllantirishni yakunlashni, mamlakat xalq xo’jaligini har tomonlama
rivojlantirishni, milliy valyutani barqarorlashtirishni va uning ichki
konvertasiyasini ta'minlash bilan boІliq davlat mulkini xususiylashtirishni
yakunlash hamda iqtisodiyotni xomashyo yetishtirib berishdan tayyor mahsulot
chiqarishga yo’naltirishni ko’zda tutilgan.

4.

Shuningdek, iqtisodiy islohotlarning yuqorida zikr qilingan ikkinchi
bosqichida iqtisodiyotni barqarorlashtirish va xalq xo’jaligi uzoq
tarmoqlari o’sishini ta'minlash, ishlab chiqarishda aholi keng iste'mol
mollariga ko’ra ularning ehtiyojini nazarda tutib o’zgarishlar qilish va
boshqa hayotiy masalalar xalq xo’jaligida qator tarkibiy o’zgarishlar yuz
berdi. Jumladan, mamlakat xalq xo’jaligining yetakchi sohasi - sanoatda
importning o’rnini bosa oladigan tovarlar ishlab chiqarish: neft
mahsulotlari,g`alla
ishlab
chiqarishni
ko’paytirish
bilan
neft
mahsulotlari vag`alla mustaqilligini ta'minlash; eksportbop tovarlar
ishlab chiqarish miqdorini ko’paytirishga qaratilgan yo’nalishlarga
iqtisodiy siyosatda ustuvorlik beradi.

5.

Sanoat sohasidagi eng ilg’or yutuqlar
Yangi texnologiya va innovatsiyalarni joriy qilish, mehnat unumdorligi va ish
haqini oshirish maqsadida 76 ta paxta-to'qimachilik klasterlari tashkil etildi.
Yangi texnologiya va innovatsiyalarni joriy qilish, mehnat unumdorligi va ish haqini
oshirish maqsadida 76 ta paxta-to'qimachilik klasterlari tashkil etildi.
Joriy yilning o'zida 25 ming gektar paxta maydonlarida suv tejovchi yangi sug'orish
tizimi joriy qilindi. Foydalanishdan chiqqan 1 million 100 ming gektar yerni qayta
ishga kiritish bo'yicha sa'y-harakatlar boshlandi.
Bular, albatta, yaxshi natijalar, lekin mazkur ishlar – islohotlarning birinchi bosqichi.

6.

Joriy yilning o'zida 25 ming gektar paxta maydonlarida suv tejovchi yangi sug'orish tizimi
joriy qilindi. Foydalanishdan chiqqan 1 million 100 ming gektar yerni qayta ishga kiritish
bo'yicha sa'y-harakatlar boshlandi.
Joriy yilning o'zida 25 ming gektar paxta maydonlarida suv tejovchi yangi sug'orish tizimi
joriy qilindi. Foydalanishdan chiqqan 1 million 100 ming gektar yerni qayta ishga kiritish
bo'yicha sa'y-harakatlar boshlandi.
Bular, albatta, yaxshi natijalar, lekin mazkur ishlar – islohotlarning birinchi bosqichi.
Prezidentimiz faqat bugunni emas, balki ertangi kunni ham o'ylab, uzoqni ko'zlab islohotlarni
yangi bosqichga ko'tarish vazifasini qo'ymoqda.

7.

Shu maqsadda qishloq xo'jaligini rivojlantirishning 2020-2030 yillarga
mo'ljallangan strategiyasi ishlab chiqilmoqda. Bu iqtisodiyotimizning asosiy o'sish
nuqtasi, "drayveri" bo'ladi. Ming-minglab ish joylari yaratiladi, odamlarning
daromadi oshadi.
Shu maqsadda qishloq xo'jaligini rivojlantirishning 2020-2030 yillarga mo'ljallangan
strategiyasi ishlab chiqilmoqda. Bu iqtisodiyotimizning asosiy o'sish nuqtasi,
"drayveri" bo'ladi. Ming-minglab ish joylari yaratiladi, odamlarning daromadi oshadi.
Yig'ilishda mazkur strategiyani amalga oshirish uchun zarur bo'lgan muhim vazifalar
belgilab berildi.

8.

Qayd etilganidek, unumdorlikni oshirishga, ko'p yillik mevalar yetishtirishga
intilishi uchun yer egalarining ertangi kunga to'la ishonchi bo'lishi kerak. Shu bois
Prezidentimiz qonunchilikni qayta ko'rib chiqib, yer ajratishning shaffof tizimi va
yerga bo'lgan huquqning kafolatlanishini ta'minlash zarurligini ta'kidladi.
Qayd etilganidek, unumdorlikni oshirishga, ko'p yillik mevalar yetishtirishga intilishi
uchun yer egalarining ertangi kunga to'la ishonchi bo'lishi kerak. Shu bois
Prezidentimiz qonunchilikni qayta ko'rib chiqib, yer ajratishning shaffof tizimi va yerga
bo'lgan huquqning kafolatlanishini ta'minlash zarurligini ta'kidladi.
Sanoat va xo’jalik
Mamlakat
qishloq
xo’jaligi
intensiv
rivojlangan,texnikalashgan
dehqonchilik
madaniyatini yuksak darajada ko’targan ixtisoslashtirishni ichki geografik rayonlararo
yo’lga qo’ygan va chuqurlashtirgan.

9.

Qishloq xo’jaligi.
Ayni paytda o’zbekiston qishloq xo’jaligi ko’p tarmoqli
bo’lib,unga paxtachilik bilan birga
g’allachilik,kanopchilik,mevachilik,uzumchilik,sabzavot
va
polizchilik,qoramolchilik,qo’ychilik,parrandachilik,yilqich
ilik,asalarichilik,pillachilik sohalari kiradi.