Қылмыстық іс бойынша сотқа дейінгі тергеп тексеру

1.

ҚР Қылмыстық процестік құқығы
(ерекше бөлім)
1 Дәріс.Қылмыстық іс
бойынша сотқа дейінгі
тергеп тексеру
Sit Dolor Amet

2.

Қарастырылатын сұрақтар:
1) Сотқа дейінгі тергеп тексерудің басталуы
2)
Сотқа дейінгі тергеп-тексерудің жалпы шарттары
3)
Адамды күдікті деп тану және күдіктінің іс-әрекетінің саралануын айқындау
14.02.2024

3.

1. Сұрақ.
Сотқа дейінгі тергеп тексерудің басталуы
Сотқа дейінгі іс жүргізу дегеніміз (ҚР Қпк- 7Б-41Б)
Қылмыстық істі сотқа дейінгі тергеп-тексеру
басталғаннан бастап
оны прокурор мәні бойынша қарау не іс
жүргізуді тоқтату үшін
сотта жібергенге дейін іс бойына іс жүргізу,
сондай-ақ жекеше айыптаушының және
қорғаушы тарапынан қылмыстық іс бойынша
материалдар дайындауы
14.02.2024

4.

СОТҚА ДЕЙІНГІ ІС ЖҮРГІЗУ
МЫНАЛАРДЫ ҚАМТИДЫ:
1. Сотқа дейінгі тергеп –тексерудің басталуы
2 Сотқа дейінгі тергеп-тексеру
3. Жеке айыптаушының және қорғаушының тараптың
қылмыстық іс бойынша матреиалдар дайындауы
4. Күдіктінің іс-әрекетінің саралануын айқындау
5. Сотқа дейінгі тергеп тексеруді жүргізетін адамның айыптау
актісін жасауы
14.02.2024

5.

СОТҚА ДЕЙІНГІ тергеп тексеру 2
бөліктен тұрады.
Сотқа
дейінгі
тергеп
тексеруді
ң
БАСТАЛУ
Ы
Бастапқы:
Қорытынды
Қылмыстық құқықбұзушылық
1. Сотқа дейінгі тергеп-тексеру
туралы хабардың сотқа
жүргізетін адамның жасаған айыптау
дейінгі тергеп-тексерудің
Место для уравнения.
актісін прокуордың бекітуі
бірыңғай тізілімінде
2. Прокурордың қылмыстық теріс
(СДТБТ)тіркелуі;
қылықтар туралы хаттаманы бекітуі
Бірінші кезек күттірмейтін
3.Прокурордың айыпталушыны сотқа
тергеу әрекетінің жүргізілу
берутуралы қаулы шығару және
уақыты, хаттамада
қылмыстық істі соттылығы
жүргізілген әрекеттің жылын,
айын күнін сағатын дәл
4. Іс бойынша ңс жүргізуді тоқтату
көрсету
Сотқа дейінгі тергеп-тексерудің
басталғаны туралы бір тәулік
14.02.2024
ішінде прокурор хабардар етіледі.

6.

АЛДЫН АЛА ТЕРГЕП
ТЕКСЕРУ
(алдын ала тергеу)
АНЫҚТАУДЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРАТЫН
ТҰЛҒАНЫҢ, АНЫҚТАУ
ОРГАНЫНЫҢ, ТЕРГЕУШІНІҢ,
СОНДАЙ-АҚ, ПРОКУРОРДЫҢ
ПРОЦЕСУАЛДЫҚ ҚЫЗМЕТІ
АЛДЫН АЛА ТЕРГЕУ
СОТҚА ДЕЙІНГІ ТЕРГЕПТЕКСЕРУ СТАДИЯСЫ
ЖҮРГІЗІЛЕТІН НЕГІЗГІ
ПРОЦЕСУАЛДЫҚ НЫСАН. Алдын
ала тергеу сотқа дейінгі тергеп
тексеру басталғаннан кейін
дереу басталады.
14.02.2024

7.

1
Сотқа дейінгі
тергептексерудің
басталуы
2.
Сотқа дейінгі тергеп
тексеру
(жекеше
айыптаушының және
қорғаушы тараптың
қылмыстық іс
бойынша
материалдар)
Сотқа дейінгі іс
жүргізу
стадиялары
(сатылары)
4.
Айыптау
актісін
жасау
3.
Күдіктінің ісәрекетінің
саралануын
айқындау
14.02.2024

8.

Қылмыстық істі қозғау үшін сотқа дейінгі тергептексеру бастау себептері керек (ҚР ҚПК 180-б)
жеке тұлғаның арызы не
мемлекеттік органның
лауазымды адамының
немесе ұйымда басқару
функцияларын орындайтын
адамның қылмыстық құқық
бұзушылық не адамның
хабарсыз кеткені туралы
хабары
бұқаралық ақпарат құралдарындағы
хабарлар;
қылмыстық қудалау органы лауазымды
адамының дайындалып жатқан,
жасалып жатқан немесе жасалған
қылмыстық құқық бұзушылық туралы
баянаты
кiнәсiн мойындап келу;
14.02.2024

9.

жеке тұлғаның арызы 181-бап.
Қылмыстық құқық бұзушылық
туралы жеке тұлғаның арыздары
ауызша және жазбаша құжат
нысанында болуы мүмкiн.
Қылмыстық құқық бұзушылық
туралы мемлекеттік органның
лауазымды адамының хабары және
заңды тұлғаның арызы растайтын
құжаттар мен материалдарды қоса
бере отырып, жазбаша нысанда
беріледі.
Қылмыстық құқық бұзушылық туралы
ауызша арыз оны қабылдаудың жеке
хаттамасына енгізіледі, онда арыз иесі,
оның тұрғылықты жері немесе жұмыс
орны, сондай-ақ оның жеке басын
куәландыратын құжат туралы мәліметтер
қамтылуға тиіс. Хаттамаға арыз иесі және
арызды қабылдаған лауазымды адам қол
қояды.
Келіп түскен арызда, хабарда әкімшілік
құқық бұзушылық не тәртіптік теріс қылық
белгілері туралы мәліметтер болған кезде
жолданым үш тәуліктің ішінде ілеспе хатпен
14.02.2024
тиісті уәкілетті мемлекеттік органға немесе
лауазымды адамға беріледі.

10.

182-бап. Кiнәсiн мойындап келу адам
әлі күдікті деп танылмаған не ол осы
қылмыстық құқық бұзушылықты жасады деген
күдікпен ұстап алынбаған кезде, адамның
қылмыстық қудалау органына өзi жасаған немесе
дайындап жатқан қылмыстық құқық бұзушылық
туралы жеке өзі, ерiктi түрде, жазбаша немесе
ауызша хабарлауы.
Егер кiнәсiн мойындап келген кездегi арызда
қылмыстық құқық бұзушылықтың сыбайлас
қатысушылары көрсетілсе, арыз иесі көрінеу
жалған сөз жеткізгені үшiн қылмыстық
жауаптылық туралы ескертiледi.
14.02.2024

11.

183-бап. Қылмыстық құқық бұзушылық туралы
бұқаралық ақпарат құралдарындағы хабар
Бұқаралық ақпарат құралдарындағы хабар газетте немесе журналда
жарияланғанда не радио, теледидар немесе телекоммуникациялық желілер
арқылы таратылғанда, ол сотқа дейінгі тергеп-тексерудің басталуына себеп
бола алады.
Қылмыстық құқық бұзушылық туралы хабарды жариялаған
немесе
таратқан
бұқаралық
ақпарат
құралында
басқарушылық функцияларды орындайтын адамдар сотқа
дейінгі тергеп-тексеруді бастауға құқығы бар органның
талабы бойынша жасалған хабарды растайтын қолда бар
құжаттар мен өзге де материалдарды беруге, сондай-ақ ол
адамның мәлiметтердi ақпарат көзiн құпия ұстау талабымен
беру жағдайларын қоспағанда, бұл мәлiметтердi берген
адамды атауға мiндеттi.
14.02.2024

12.

184-бап. Қылмыстық құқық бұзушылықтың
анықталғаны туралы баянат
1) өзiнiң лауазымдық
мiндеттерiн атқару кезiнде
анықтау органының
қызметкерi, тергеушi, прокурор
қылмыстық құқық
бұзушылықтың куәсі болғанда
не қылмыстық құқық
бұзушылықтың iзiн немесе
салдарын ол жасалған бойда
анықтағанда;
2) қылмыстық қудалау
органының лауазымды
адамы, прокурор өз
өкілеттіктерін жүзеге
асыру кезiнде қылмыстық
құқық бұзушылық туралы
мәліметтерді алғанда, олар
сотқа дейінгі тергептексерудің басталуына
себеп болады.
14.02.2024

13.

2. Сұрақ.Сотқа дейінгі тергеп-тексеру
жүргізудің жалпы шарттары
1Тергеу тәртібін сақтау
2 СДТТ жүргізетін жердің тәртібін сақтау
3 СДТТ тиісті нысанын дұрыс анықтау
4 СДТТ мерзімдерін сақтау
5 СДТТ заңдылығын прокурордың қадағалауы
6 СДТТ процесуалдық бақылау
7 Тергеу әрекеттері өндірісінің ережелерін сақтау
8 Тергеу әрекеттерінің хаттамасын жасаудың талаптарын сақтау
9 СДТТ барысындағы басқа да талаптарды сақтау
14.02.2024

14.

Сотқа дейінгі тергеп тексерудің
басталу стадиясы
Тіркелген құқық
бұзушылық туралы
арыздың немесе
хабардың тергеулік
бойынша жіберілуі
Өкілетті тұллғаның
қылмыстық істі өзінің
өндірісіне қабылдап
алуы
Жеке айыптау істері
бойынша соттылығы
бойынша жібереді
14.02.2024

15.

1-Шарт. Тергеу тәртібін сақтау.
Тергеулік дегеніміз – осы қылмыстық құқық бұзушылықты тергеп-тексеруді
қандай да бір қылмыстық қудалау органының құзыретiне жатқызатын, осы
Кодексте белгiленген белгілердің жиынтығы (ҚР КПК7б-46б)
Аумақтық
және
тұрғылықты
тергеулік
Дербес және
жеке
тергеулік
Тергеулік (ҚР ҚПК 187бабы)
Әмбебап
тергеулік
Альтернативті
немесе таңдау
тергеулік
Істердің
14.02.2024байланыстылғ
ы бойынша

16.

Аумақтық және тұрғылықты
тергеулік-қылмыстыққұқықтық салдардың болу орнынан тәуелсіз, соңғы ісәрекеттің
жасалған
жері
бойына
анықталады.
белгілері
Қылмыстық қудалау органының
қызмет көрсету аумағы (әкімшілік
аумақтық бөліну негізге алады)
Қылмыстық құқықбұзушылық
белгілерінің алғышқы рет
анықталған жері (сотқа дейінгі
тергеп тексеру сол жерден
басталады)
Қылмыстық істі басқа органға
беру мүмкіндігі
Қылмыстық істі басқа органға беру негізі
Айыпталушының тұратын жері
Куәлардың көпшілігі тұратын жер
Қол сұғушылық объектісінің тұрған жері
14.02.2024

17.

Дербес және жеке тергеулік-белгілі бір ерекшеліктерге
немесе арнайы белгілерге ие тұлғаның процесуалдыққұқықтық мәртебесімен анықталады.
1.
Ішкі істер органының тергеушісіменсыбайлас жемқорлыққа
.
қарсы қызметтің қызметкеріне қатысты ҚР ҚК-146 (азаптаулар),412
(Көрiнеу кiнәсiз адамды қылмыстық жауаптылыққа тарту),433 бойынша
(Қылмыстық құқық бұзушылықты жасыру) СДТТ алдын ала тергеу нысаны
жүргізіледі.
Сыбайлас
жемқорлыққа қарсы қызметттің тергеушісімен – ішкі
істер
органдарының
қызметкерлеріне
қатысты-ҚР
ҚК-146
(азаптаулар),412 (Көрiнеу кiнәсiз адамды қылмыстық жауаптылыққа
тарту),433 бойынша (Қылмыстық құқық бұзушылықты жасыру) СДТТ алдын
ала тергеу нысаны жүргізіледі.
14.02.2024

18.

Ішкі
істер
органдарының
тергеушісімен
–экономикалық
тергеу
қызметкерлеріне қатысты ҚР ҚК 189,2т,3,4 (Сенiп тапсырылған бөтен
мүлiктi иемденiп алу немесе талан-таражға салу) 190 бап 2б-1т,3т, 3б-4б(алаяқтық )
СДТТ анықтау және хаттамалық нысанда:
Әскери полиция органдарымен-әскери қызметкерлерге қатысты
ҰҚК әскери полиция органдары-әскери қызметкерлерге және
мемлекеттік арнайы органдарының қызметкерлеріне қатысты
алдын-ала тергеу нысаны жүргізіледі.
14.02.2024

19.

Альтернативті немесе
таңдау бойынша
тергеулік:
Ең бірінші болып
қылмыстық
құқықбұзушылықты
тапқан, оны СДТТ
тіркеген және сотқа
дейінгі тергеп –
тексеруді жүргізуге
кіріскен қылмыстық
қудалау органымен
анықталады.
Ішкі істер органдарымен, сондай ақ сыб жемқорлыққа қарсы
қызметпен –ҚР ҚПК 187-4б
Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнiң 149 (Тұрғынжайға
қолсұғылмаушылықты бұзу),
362 (Билiктi немесе лауазымдық өкiлеттiктердi асыра пайдалану),
371, (Салғырттық),
413,(Салғырттық)
414 (Көрiнеу заңсыз ұстап алу, күзетпен қамауға алу немесе күзетпен ұстау),
415 (Айғақтар беруге мәжбүрлеу)
416 (Дәлелдемелерді және жедел-іздестіру, қарсы барлау материалдарын
бұрмалау),
418(Көрiнеу әдiлетсiз сот үкiмiн, шешiмiн немесе өзге де сот актiсiн шығару)
баптарында көзделген қылмыстық құқық бұзушылықтар туралы iстер
бойынша алдын ала тергеудi сотқа дейiнгi тергеп-тексерудi бастаған iшкi
iстер органдары немесе сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет жүргiзедi.
Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнiң 146, 412, 412-1, 433баптарында көзделген қылмыстық құқық бұзушылықтар туралы iстер
бойынша алдын ала тергеудi осы органның қызметкерi болып табылмайтын
адамға қатысты сотқа дейiнгi тергеп-тексерудi бастаған iшкi iстер органдары
немесе сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет жүргiзедi.
14.02.2024

20.

Ішкі істер органдарымен, сондай ақ ҰҚК органдарымен ҚРПК 187б-6б көрсетілген баптар бойынша:
Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнiң 218 ( Қылмыстық жолмен алынған
ақшаны және (немесе) өзге мүлікті заңдастыру (жылыстату)),
262, Ұйымдасқан топ, қылмыстық ұйым құру және оларға басшылық ету, сол сияқты оларға
қатысу
263, Қылмыстық қоғамдастық құру және оған басшылық ету, сол сияқты оған қатысу
264, Трансұлттық ұйымдасқан топ, трансұлттық қылмыстық ұйым құру және оларға басшылық ету,
сол сияқты оларға қатысу
265 Трансұлттық қылмыстық қоғамдастық құру және оған басшылық ету, сол сияқты оған қатысу
266- Қылмыстық топтың әрекетін қаржыландыру, сол сияқты мүлкін сақтау, бөлу, қаржыландыру
арналарын әзiрлеу баптарында көзделген қылмыстық құқық бұзушылықтар туралы iстер
бойынша алдын ала тергеудi сотқа дейiнгi тергеп-тексерудi бастаған iшкi
iстер, ұлттық қауiпсiздiк органдары, сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет немесе
экономикалық тергеу қызметі жүргiзедi.
Экономикалық тергеу қызметімен, сондай ақ ҰҚҚ органдарымен ҚР ҚК 258б бойынша:
258 бап(Террористiк немесе экстремистiк әрекетті қаржыландыру және терроризмге не
экстремизмге өзге де дем берушілік)
14.02.2024

21.

Істердің байланыстылығы бойынша тергеулікбұл жекелеген қылмыстық
құқықбұзушылықтардың құрамының объективтік
байланыстылығы немесе ерекшеліктерінің
белгілерімен анықталады
ҚР ҚҚ 366 бап (Пара алу), 367 бап (Пара беру), 368 бап (Параға делдалдық) жатқызуға болады.
Бұл құқықбұзушылықтар өзара объективті байланыста болады.
14.02.2024

22.

Әмбебап тергеулік
Прокурордың ҚР ҚПК 58 бабында (Негіздер болған кезде және осы ҚР ҚПК те
көзделген тәртіппен, прокурор өз қаулысымен істерді өзінің іс жүргізуіне
қабылдауға және бұл ретте, тергеушінің өкілеттіктерін пайдалана отырып,
тергеп-тексеруді жеке өзі жүргізуге құқылы. Сотқа дейінгі тергеп-тексерудің
заңдылығын қадағалауды осыған уәкілеттік берілген прокурор жүзеге асырады)
бекітілген процесуалдық өкілеттіктерінен туындайды.
Прокурор өзінің қаулысымен істі өзінің өндірісіне қабылдап, тергеушінің
өкілеттігін пайдалана отырып, жеке өзі тергеп тексеруді жүргізуге құқылы.
14.02.2024

23.

2 шарт. СДТТ жүргізетін жердің тәртібін сақтау- ҚР ҚПК 188-бабы аумақтық
тергеуліктің түріне жақындау. Сотқа дейінгі тергеп-тексеру қылмыстық
құқықбұзушылық жасалған ауданда, жүргізіледі. СДТТ жедел және толық болуына
байланысты мақсатында:
Қылмыстық
құқықбұзушылық
анықталған орын
бойынша
Куәлардың көпшілігі
тұаратын жер
бойынша жүргізіледі
Күдіктінің тұратын
жері бойынша
14.02.2024

24.

3 шарт. СДТТ тиісті нысанын дұрыс
анықтау (ҚР ҚПК 189-191,194,196б)
Сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүргізетін тиісті өкілетті
қылмыстық қудалау органының олардың тергеулік туралы
құзыреттерінің өзара байланысына жауап береді. ҚР КПК 189бабының ережелеріне сәйкес, СДТТ 3 нысанда жүргізіледі.
1)Анықтау
2)Алдын ала тергеу
3)Хаттамалық нысанда
14.02.2024

25.

Анықтау –қылмыстық іс бойынша тергеудің жеке
немесе құрамдық бөлік түрі. ҚР ҚПК 61 бабы
Анықтау органының міндеті кезек күттірмейтін тергеу
әрекетттерін жүргізуде, сотқа дейінгі тергеп-тексеру
басталған күннен бастап 5 тәуліктен кешіктірмей,
анықтау органы бұл туралы 24 сағаттың ішінде
прокурордың жазбаша хабардар ете отырып істі дәл осы
органының тергеушісіне беруге міндетті.
(Анықтау нысанындағы сотқа дейінгі тергеп-тексеруді ҚР ҚП
Кодекстің 191-бабының екінші – он екінші, жиырма бесінші
және жиырма алтыншы бөліктерінде көрсетілген қылмыстар
бойынша қылмыстық қудалау органы жүргізеді.)
14.02.2024

26.

Алдын ала тергеу –СДТТ стадиясының жүзеге
асырылатын негізгі процесуалдық нысаны. Бұл стадияның
негізгі тұлғасы -
Алдын ала
тергеуді
бастау
Тергеу және
жасырын тергеу
әрекеттері
Медицианлық
сипаттағы
мәжбүрлеу
шарасын қолдану
үшін сотқа жіберу
туралы қаулы
шығарады
Тергеуші
Жедел іздестіру
шаралары
14.02.2024

27.

Хаттамалық нысан-қылмыстық іс бойынша қысқартылған
СДТТ-дің мәні, анықтау органы қылмыстық теріс қылық
туралы хаттама жасауға міндетті. ҚР ҚПК 191 бабының
16-24 бөліктерінде көрсетілген терісқылықтар бойынша
жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнiң 111, 115, 117 (бiрiншi бөлiгiнде), 118 (бiрiншi бөлiгiнде), 119
(бiрiншi бөлiгiнде), 137 (бiрiншi бөлiгiнде), 138, 140, 145, 150 (1-1-бөлігінде), 152 (бiрiншi бөлiгiнде, егер бұл
соттың жұмысқа қайта орналастыру туралы шешiмiн орындамаумен байланысты болса, үшiншi бөлiгiнде), 154, 155
(бiрiншi бөлiгiнде), 156 (бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде), 158 (бiрiншi бөлiгiнде), 159, 183, 187, 204 (бiрiншi
бөлiгiнде), 205 (бiрiншi және екінші бөлiктерінде), 206 (бiрiншi бөлiгiнде), 208 (бiрiншi бөлiгiнде), 211 (бiрiншi
бөлiгiнде), 213 (бiрiншi бөлiгiнде), 247 (бiрiншi және екінші бөлiктерінде), 276 (бiрiншi бөлiгiнде), 288 (төртiншi
бөлiгiнде), 289, 294, 295-1 (бірінші бөлігінде), 296 (бiрiншi, екiншi және үшiншi бөлiктерiнде), 303 (бiрiншi
бөлiгiнде), 306 (бiрiншi бөлiгiнде), 316 (бірінші және екінші бөліктерінде), 317 (бiрiншi бөлiгiнде), 320 (бiрiншi
бөлiгiнде), 322 (бiрiншi бөлiгiнде), 325 (бiрiншi бөлiгiнде), 326 (бiрiншi бөлiгiнде), 328 (бiрiншi бөлiгiнде), 331
(екiншi бөлiгiнде), 334 (бiрiншi бөлiгiнде), 336, 340 (бiрiншi, екiншi және үшiншi бөлiктерiнде), 342 (бiрiншi
бөлiгiнде), 345 (бiрiншi бөлiгiнде), 349 (бiрiншi бөлiгiнде), 351 (бiрiншi бөлiгiнде), 354 (бiрiншi бөлiгiнде), 356
(бiрiншi бөлiгiнде), 357 (екiншi бөлiгiнде), 358 (бiрiншi бөлiгiнде), 359 (бiрiншi
бөлiгiнде), 376 (бiрiншi бөлiгiнде),
14.02.2024
381, 383, 384, 389 (бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде), 391, 395, 397, 398 (бiрiншi және екiншi бөлiктерiнде), 400, 402
(бірінші бөлігінде), 403, 406, 407 (екінші бөлігінде), 410, 436-баптарында көзделген қылмыстық терiс қылықтар

28.

Жеделдетілген тәртіпте мына қылмыстық құқықбұзушылық
тергеледі:
Онша ауыр емес
және ауырлығы
орташа қылмыстар
Аса ауыр қылмыстар
14.02.2024

29.

Сотқа дейін жеделдетілген тергеп
тексерудің шарттары
Жиналған дәлелдемелермен қылмыс фактісі мен оны
жасаған адам анықталса;
Адам кінәсін толық мойындаса
Келітірілген зала мөлшерімен келіссе
СД жеделдетілген тергеп тексеру мерзімі- 15 тәулік
сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексеру жүргізілуі мүмкін.
Сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексеру кезінде
сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыратын
адам жасалған қылмыстық құқық бұзушылықтың мәнжайларын анықтайды және күдіктінің оны жасауға
қатысқанын растайтын дәлелдемелерді жинайды.
14.02.2024

30.

Сотқа дейін тергеп тексеру қолданылмайтын
жағдайлар:
1. Қылмыстық жиынтыққа байланысты олардың біреуі аса ауыр
болып табылған жағдайда
2. Сот ісін жүргізілетін тілді білмейтін адамдарға қатысты
3. Қылмыстық қудалаудан артықшылықтары мен иммунитеті
бар адамдарға қатысты
4. Қылмыстық құқық бұзушылыққа сыбайлас қатысушылардың
біреуі болса да өз кінәсін мойындамаған жағдайда
5. Кәмелетке толмағандар немесе дене бітімінің немесе
психикасының кемістіктеріне байланысты өзінің қорғалу
құқығынөздері жүзеге асыра алмайтын адамдарға қатысты
14.02.2024

31.

Сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексеру аяқталғаннан кейін
сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыратын адам күдіктіні,
(қорғаушысын) сондай-ақ жәбірленушіні, оның өкілін, азаматтық
талапкерді, азаматтық жауапкерді, олардың өкілдерін іс бойынша
тергеу әрекеттерін жүргізудің аяқталғаны туралы хабардар етеді.
Хабарламада танысу орны және олар қылмыстық іс
материалдарымен таныса алатын мерзім туралы хабархат
қамтылады.
Істі жүргізуші істің материалдарын танысу үшін ұсынады, бұл
туралы сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексеру хаттамасында
олардың қолтаңбаларымен және қорғаушының (ол қатысқан
кезде) қолтаңбасымен куәландырылатын тиісті белгі жасалады.
14.02.2024

32.

Анықтау органының бастығы сотқа дейінгі жеделдетілген тергептексеру хаттамасын және оған қоса берілген материалдарды зерделеп,
мынадай әрекеттердің біреуін жасайды:
1) сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексеру хаттамасын келіседі
және қылмыстық істі прокурорға жібереді;
2) сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексеру хаттамасын келісуден
бас тартады және қылмыстық істі анықтау жүргізу үшін қайтарады.
Тергеу бөлімінің бастығы сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексеру
хаттамасын және оған қоса берілген материалдарды зерделеп, мынадай
әрекеттердің біреуін жасайды:
1) сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексеру хаттамасын және
қылмыстық істі прокурорға жібереді;
2) қылмыстық істі алдын ала тергеу жүргізу үшін қайтарады.
14.02.2024

33.

Прокурор сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексеру хаттамасымен бірге қылмыстық
істі алып, ол бойынша үш тәуліктен кешіктірмей, ал күдікті ұстап алынған жағдайда
дереу мынадай әрекеттердің біреуін жасайды:
1) сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексеру хаттамасын бекітеді және
қылмыстық істі сотқа жібереді;
2) істі анықтау не алдын ала тергеу жүргізу үшін жібереді;
3) қылмыстық істі толық көлемде не бір бөлігінде тоқтату туралы қаулы
шығарады;
4) сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексерудің жаңа хаттамасын жасайды;
5) өз қалауы немесе қорғаушы тараптың өтінішхаты бойынша процестік келісім
жасасу туралы мәселені шешеді.
Прокурор сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексеру хаттамасының айыпталушыға табыс
етілуін қамтамасыз етеді. Айыпталушының құқықтары түсіндірілгені қамтылған
айыпталушының сотқа дейінгі жеделдетілген тергеп-тексеру хаттамасын алғаны туралы
қолхат іске қоса тігіледі
14.02.2024

34.

4 шарт. Сотқа дейінгі тергеп-тексерудің
мерзімдерін сақтау (ҚР ҚПК 192 б)
Сағат, тәулік , т.с қатаң
уақыт аралығы
СДТТ
жалп
ы
мерзі
мдері
Өкілетті тұлғаның іс
бойынша қисынды деп
алатын тиісті
мерзімдермен
Анықтау істері бойынша- 1
айдан аспайтын уақыт
Алдын ала тергеу істері
бойынша 2 айдан аспайтын
мерзімге
Қылмыстың күрделілігі
Тергеу әрекетінің көлемі
Істің мән жайын жеткілікті
зерттелуі
14.02.2024

35.

6 шарт. СДТТ-ге процессуалдық бақылауды
жүзеге асыру (ҚР ҚПК59,62,194,195б)
1.
Тергеу бөлімінің бастығымен –өндірістегі барлық істер бойынша
2.
Анықтау органының бастығымен- өндірістегі барлық істері бойынша
3.
Тергеу, жедел –тергеу тобының тергеушісі-жетекшісімен – қылмыстық
істің аяқаталуына байланысты
4.
Тергеу, жедел-тергеу тобының прокурор-жетекшісімен
Істі жүргізуде процессуалдық бақылау өкілеттіктері берілген
14.02.2024

36.

7- шарт. Тергеу әрекеттері өндірісінің
ережесін сақтау
Тергеу әрекеттерін жүргізудің жалпы ережелері:
СДТТж адамның міндеттері: терегуге қатыстырылатын адамның жеке
басына көз жеткізу, тергеу тәртібін түсіндіру;
Тергеу әрекеттеріне қылмыстық қудалау органының басқа да қызметтерін
тарту
Қарап-тексеру, тінту, кезінде куәгерлердің міндетті қатысуы
Кейінге қалдырылмайтын жағдайды қоспағанда, тергеу әрекеттерін түнде
жүргізбеу
14.02.2024

37.

8 шарт. Тергеу әрекеті хаттамасын
жасаудың тәртібін сақтау (ҚР ҚПК 199б)
Хаттама –бұл қылмыстық процесті жұзеге асыратын орган
жасайтын процестік әрекет тіркелетін процестік құжат
Тергеу хаттамасы-бұл тергеу әрекеттерінің нәтижелері
бекітілетін, тергеу әрекеті барысында , ол біткеннен ейін
жасалатын процесуалдық құжат
Хаттамада реттелік сақталу керек
14.02.2024

38.

9 шарт. СДДТ барысында басқа да
талаптарды орындау (ҚР ҚПК 198,200,201 б)
Процестік маңызды шешеім қабылдау барысында сотқа дейінгі тергеп тексеру
органының қаулы шығаруы (істі тоқтату, өндіріске қабылдау, адамды күдікті деп
жариялау, істі бір өкілетті тұлғадан басқа тұлғаға беру
Қылмыстық құқық бұзушылық жасауға ықпал еткен мән-жайларды және заң
бұзушылықты жою жөніндегі шаралар ұолдану туралы ұсыныс енгізу)
Сотқа дейінгі тергеп-тексеру деректерi жария етiлмеуге тиіс. Олар, егер бұл тергептексеру мүдделерiне қайшы келмесе және басқа тұлғалардың құқықтары мен заңды
мүдделерiн бұзуға байланысты болмаса, прокурордың рұқсатымен қандай көлемде
жария ету мүмкiн деп танылса, сол көлемде жария етiлуi мүмкiн.
2. Сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыратын адам қорғаушыға, куәларға,
жәбiрленушiге, азаматтық талапкерге, азаматтық жауапкерге немесе олардың
өкiлдерiне, сарапшыға, маманға, аудармашыға, куәгерлерге және тергеу әрекеттерiн
жүргiзу кезiнде қатысқан басқа да адамдарға өзiнiң рұқсатынсыз iстегi мәлiметтердi
жария етуге жол берiлмейтiнi туралы ескертедi, бұл туралы көрсетілген адамдардан
жауаптылық туралы ескертіле отырып қолхат алынады.
14.02.2024

39.

.
3. сұрақ.Адамды күдікті деп тану және
күдіктінің іс-әрекетінің саралануын айқындау
14.02.2024

40.

Күдікті – ҚР ҰПК
64б-1б
. Қылмыстық қудалау органының
лауазымды адамы, мына негiздердiң бiрi:
1) осы адам қылмыс жасау кезiнде немесе тiкелей оны
жасағаннан кейiн ұсталған;
2) көзімен көргендер (куәлар), оның iшiнде жәбiрленушiлер
қылмыс жасаған адам ретінде осы адамды тікелей көрсетсе;
3) осы адамда немесе оның киімінде, өзiнің бойында немесе
тұрғынжайында қылмыстың анық iздерi табылған кезде;
4) жедел-iздестiру, қарсы барлау қызметiнiң және
жасырын тергеу іс-қимылдарының заңға сәйкес алынған
материалдарында адамға қатысты ол жасаған немесе
жасауға дайындап жатқан қылмыс туралы анық деректер
болғанда,
14.02.2024

41.

17-тарау. КҮДІКТІНІ ҰСТАП АЛУ
128-бап. Ұстап алу негіздері
Адамға қылмыстық құқық бұзушылық жасады деп күдік
келтіруге негiз беретiн өзге де деректер болған кезде,
егер ол адам жасырынуға әрекет жасаса не оның
тұрақты тұрғылықты жерi болмаса
күдіктінің жеке басы анықталмаса
сотқа күзетпен ұстау түріндегі бұлтартпау шарасын
санкциялау туралы өтінішхат жіберілсе ғана ұстап
алынуы мүмкін.
14.02.2024

42.

131-бап. Қылмыстық құқық бұзушылық жасады деп күдік
келтірілген адамды процестік ұстап алу тәртiбi
қылмыстық қудалау органының лауазымды адамы оның қандай
қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша ұстап
алынғанын ауызша хабарлайды, оған қорғаушы шақыру құқығын,
үнсіздік сақтау құқығын және оның айтқандары сотта оған қарсы
қолданылуы мүмкін екендігін түсіндіреді.
Егер ұстап алынған адам қазақ және (немесе) орыс тiлдерiн бiлмесе
не ұстап алу кезінде алкогольден, есірткіден, уытқұмарлықтан масаң
күйде не психосоматикалық ауру жағдайында өзіне түсіндірілген
құқықтарын барабар қабылдай алмаса, онда күдіктінің құқықтарын
түсiндiру одан күдiктi ретiнде жауап алу басталғанға дейiн тиісінше
аудармашының (қажет болған кезде) және қорғаушының қатысуымен
жүзеге асырылады, бұл туралы жауап алу хаттамасында белгi жасалады.
14.02.2024

43.

Ұстап алу хаттамасында мынадай мәліметтер көрсетіледі:
1) күдіктінің тегі, аты, әкесінің аты (ол болған кезде);
2) күдіктіні кімнің ұстап алғаны, ұстап алу негізі, уәждері, орны,
нақты ұстап алу және жеткізу уақыты (сағаты мен минуты көрсетіле
отырып);
3) күдіктінің құқықтары түсіндірілгені туралы мәліметтер;
4) жеке тінту нәтижелері;
5) ұстап алынған адамның денсаулық жағдайы туралы мәліметтер;
6) хаттаманың жасалған уақыты мен орны;
7) ұстап алу мерзімі.
Хаттамаға оны жасаған лауазымды адам, күдікті және қорғаушы (ол
қатысқан кезде) қол қояды.
Хаттамаға медициналық куәландыру қорытындысы қоса беріледі.
14.02.2024

44.

Анықтау органының лауазымды адамы, анықтаушы,
тергеуші осы Кодекстің 129-бабының бірінші бөлігінде
(Жеткізу – адамның қылмыстық құқық бұзушылыққа
қатыстылығын анықтау мақсатында үш сағаттан
аспайтын мерзімге қолданылатын процестік мәжбүрлеу
шарасы.(
көрсетілген мерзімде ұстап алу хаттамасын жасайды
Сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыратын адам
жүргізілген ұстап алу туралы прокурорға ұстап алу
хаттамасы жасалған кезден бастап 12сағаттың ішінде
жазбаша хабарлауға міндетті.Күдіктіні соттың
санкциясынсыз 72 сағаттан аспайтын мерзімге ұстауға
болады.
14.02.2024

45.

Адамды күдікті деп ұстау уақыттары
1) аса ауыр ауыр қылмыс жасады деген күдік бойынша ұстап алу;
2) террористік немесе экстремистік қылмыс жасады деген күдік
бойынша ұстап алу;
3) жаппай тәртіпсіздік барысында қылмыс жасады деген күдік
бойынша ұстап алу;
4) қылмыстық топ құрамында қылмыс жасады деген күдік бойынша
ұстап алу;
5) есірткі, психотроптық заттардың, прекурсорлардың және сол
тектестердің заңсыз айналымына байланысты, кәмелетке
толмағандарға жыныстық тиіспеушілікке қарсы қылмыстар, сондай-ақ
адам өліміне алып келген қасақана қылмыс жасады деген күдік
бойынша ұстап алу кезінде;
14.02.2024

46.

6) жердің шалғайлығы немесе тиісті қатынас
жолдарының жоқтығы салдарынан, сондай-ақ төтенше
жағдай немесе төтенше ахуал жағдайларында адамды
тергеу судьясына уақтылы жеткізуді қамтамасыз ету
мүмкін болмаған кезде жетпіс екі сағаттан аспайтын
мерзімге ұстап алуға жол берілетін жағдайларды
қоспағанда,
адам қылмыс жасады деген күдік бойынша –
қырық сегіз сағаттан аспайтын мерзімге,
ал кәмелетке толмаған адам жиырма төрт
сағаттан аспайтын мерзімге ұстап алынуы мүмкін.
Шетелдік азаматтарға қатысты сол елдің елшілігіне 24 сағаттың ішінде
хабарланады
14.02.2024

47.

Қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша
ұстап алынған адамды босату негiздерi
1. Қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік бойынша
ұстап алынған адам, егер:
1) қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдік расталмаса;
2) ұстап алынған адамға күзетпен ұстау түрiндегi бұлтартпау
шарасын не қамаққа алу не Қазақстан Республикасының шегінен
тысқары жерге шығарып жіберу түріндегі жазаны қолдануға негiздер
болмаса;
3) ұстап алу ҚР ҚП Кодекстiң 131-бабының талаптарын елеулі
түрде бұза отырып жүргiзiлген болса;
4) ұстап алу үшін заңды негіздер болмаса, сотқа дейінгі тергептексеруді жүзеге асырып жатқан адамның немесе прокурордың
қаулысы бойынша босатылуға жатады.
14.02.2024

48.

Егер нақты ұстап алынған кезден бастап – қырық сегіз
сағат ішінде,
ал кәмелетке толмағандарға қатысты жиырма төрт сағат
ішінде ұстап алынған адамды ұстау орнының бастығына
күдіктіні күзетпен ұстауды санкциялау туралы сот
қаулысы келiп түспесе, ұстап алынған адамды ұстау
орнының бастығы,
өзiнiң қаулысымен дереу босатады және бұл туралы іс
жүргізуінде іс жатқан адамды және прокурорды хабардар
етеді.
егер ұстап алынған адамды ұстау орнының бастығына нақты ұстап
алынған кезден бастап жетпіс екі сағат ішінде күдіктіні күзетпен
ұстауды санкциялау туралы сот қаулысы келіп түспесе, ол осы адамды
өзінің қаулысымен дереу босатады және бұл туралы іс жүргізуінде іс
жатқан адамды және прокурорды хабардар етеді.
14.02.2024

49.

Қызылорда қалалық
сотының төрағасы
Қызылорда қала
прокуроры
Қызылорда қаласы,
Петров көшесі 52 үй
тұрғындарына
ХАБАРЛАМА
Күдіктіні ұстап алу туралы
«
» маусым 2022 жыл
Қызылорда қаласы
Қазақстан Республикасы ҚПК-нің 128-бабының талабына сәйкес, ҚР ҚК- 297
бабының 1 бөлігімен қозғалған №154300031000254 санды қылмыстық іс бойынша,
Қызылорда қаласы Петров көшесі 52 үй № 15 үй тұрғыны 12.05.1968 ж.т. Некрасов Т.Т
2015 жылдың маусым айының 18-і күні
« » -сағат «
» -минутта, ҚР ҚПК-нің 131бабының тәртібіне сай, Қызылорда ҚІІБ-ның УҰА –на ұсталғандығы жөнінде
хабарлаймын.
Қызылорда ҚІІБ-ның
ТБ-нің тергеушісі
полиция лейтенанты
14.02.2024
Петров Н:С

50.

Қызылорда ҚПБ-ның
бастығы
полиция подполковнигі
ФИО
АРЫЗ
Осы арызым арқылы Сізден, сотқа дейінгі тергеп-тексерудің бірыңғай
тізіліміне №21431003100 санды қылмыстық істі қазақ тілінде жүргізуді
сұраймын. Себебі мен қазақ тілін меңгергенмін.
Арыз иесі:
14.02.2024