Мектеп жасына дейінгі балалық шақта ойынның балаға басты әрекеті

1.

ҚР ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ
Өзбекәлі Жәнібеков атындағы Оңтүстік Қазақстан педагогикалық
университеті
ПРЕЗЕНТАЦИЯ
Тақырып:
Мектеп жасына дейінгі балалық шақта
ойынның балаға басты әрекеті
Орындаған: Масат А.
Топ: 1201-13
Қабылдаған: Мамытбаева Ж.
Шымкент 2024

2.

Мазмұны
Кіріспе
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Мектеп жасына дейінгі балалар ойыны мақсат-міндеттері
Ойынның ерекшеліктері
Ойынның құрылымдық элементтері
Ойынның түрлері
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер тізімі

3.

Кіріспе:
• Мектепке дейінгі балалардың жан-жақты дамуы үшін ойынның
ролі ерекше. Ойын – жалпы адамзат мәдениетінің бірегей
феномені, оның қайнар көзі мен шыңы. Мәдениет феномені
ретінде ойын оқытады, дамытады, тәрбиелейді.
• Баланың өмірге қадам басардағы алғашқы қимыл-әрекеті – ойын,
сондықтан да оның мәні ерекше. Қазақ халқының ұлы ойшылы
Абай Құнанбаев: «Ойын ойнап, ән салмай, өсер бала бола ма?»деп айтқандай баланың өмірінде ойын ерекше орын алады.
• Ойын мектеп жасына дейінгі баланың жеке басының дамуына игі
ықпал ететін жетекші, басты құбылыстың бірі.
• Ойын арқылы баланың дене құрылысы жетіліп, өзі жасаған
қимылына сенімі артады.Баланың бойында ойлау, тапқырлық,
ұйымдастырушылық, шыдамдылық,белсенділік қасиеттер
қалыптасады. Ойын дегеніміз – жаттығу, ол арқылы бала өмірге
әзірленеді.

4.

Мектеп жасына
дейінгі балалар
ойыны мақсатміндеттері
Ойын арқылы бала өзін қоршаған ортамен,
табиғатпен, қоғамдық құбылыстармен,
адамдардың еңбегімен, қарым-қатынасымен
танысады.
Ойын негізінен балаларға дене шынықтыру
және эстетикалық тәрбие берудің маңызды
құралы.
Ойын- адам баласының өсуіндегі ең таза
рухани көрінісі. Шынайы өмірдің жарқын
келбеті, ішкі қазынасы.

5.

Ойын
Ойынның мақсатыбалалардың нені ойлау
керектігін және қалай ойлау
керектігін жалпы анықтау.
Тұрмыстық
құбылыстарды
бейнелейтін
ойындар(отбасы,
балабақша,
емхана т.б.)
Еңбекті
бейнелейтін
ойындар(үйлер
салу, стадиондар
тазалау т.б.)
Ойынның мазмұны-оның
жанды тұлғасын құрайды,
ойын әрекеттерінің,
балалардың өзара қарымқатынастарының дамуын,
көп жақтылығын және өзара
байланысын анықтайды.
Қоғамдық
оқиғаларды,
дәстүрлерді
бейнелейтін
ойындар(мерекел
ер,саяхаттар т.б.)

6.

Ойынның ерекшеліктері
Ойында қарым қатынастың бейнеленуі
Ойын шынайлығына және шындығына
сену
Ойынның өз әрекеттік сипаты
Ойын әрекеті мен сөздің ұштасуы

7.

Сюжеті
мен
мазмұны
Түпкі
мақсаты
Ойынның
құрылымдық
элементтері
Ойын
әрекеттері
Рольдер
Ойын
ережесі

8.

Ойын
мазмұнының
тәрбиеліктанымдық мәнінің
болуы;
Ойнаушылардың
ережелерге
бағынуы және
олардың
басшылыққа ала
білуі;
Бейнелейтін ісәрекеттің түсінікті,
толық,дұрыс және
орынды болуы;
Педагог ойынды
педагогикалық
үдеріске енгізе
отырып, балаларды
ойнауға, «жақсы
ойын»жасауға
үйретеді.
Ойыншықтар мен
ойын материалдарын
нақты мақсатқа
пайдалану;
Балалар
белсенділігінің,
ұйымшылдығының
болуы;
Балалардың
жағымды қарымқатынастары және
шаттық көңілкүйлері.

9.

Ойынның түрлері
Ережелі
Шығармашылық
Мазмұнды-рольді
ойындар
Дидактикалық ойындар
Құрылыс ойындары
Қимылды ойындар
Драмалық ойындар
Ермек ойындар
Қуыршақ театры
Конус театры
Саусақ театры
Көлеңке театры
Қолғап театры

10.

Ұлттық ойындар-қазақ халқының ерте заманнан
қалыптасқан дәстүрлі ойын сауықтарының бір түрі.
Оның бастауы алғашқы қауымдық қоғамда шыққан.
Ұлттық ойындар негізінде әр халық түрлі жаттығулар
жасау жолымен дене шынықтыру ісінің негізін салды.
Бертін келе шынайы спорт ойындарының шығуына
түрткі болды. Ұлттық ойындарымыз балаларға
тәрбиелік мәнімен, дене бітімінің әсем де, сымбатты
болуға пайдасы зор. Бірақ мысал ретінде: «Қуырқуыр,қуырмаш» ойыны балалардың саусақ
моторикасын дамытуға, тіл байлығын жетілдіруге,
көңілін көтеруге қолдануға болады. Балалардың қазақ
халқының ұлттық ойындарымен ойната отырып, жанжақты болуға тәрбиелейміз.

11.

Қорытынды:
Бала ойын арқылы өзінің күш-жігерін жаттықтырады, қоршаған орта мен
құбылыстарды ақиқат сырын ұғынып, еңбек дағдысына үйрене бастайды. Былайша
айтқанда болашақ қайраткердің тәрбие жолы, тәлімдік өнегесі ойыннан бастап
өрбиді.
Ойын мен еңбектің бір-біріне ұқсас сипаттары көп, сондықтан кейбір педагогғалымдар «жақсы ойын — жақсы жұмыс сияқты да, жаман ойын- жаман жұмыс
сияқты» деп қарап, бұлардың арасында айырма шамалы деген түйін жасайды.
Өйткені, әрбір жас кезінде ойын тиісті дәрежеде ақыл мен қажыр-қайрат жұмсауды
керек етеді.Белсенді іс-әрекет пен күш-жігер жұмсалмаған ойын, жақсы ойын
болып табылмайды. Жақсы ойын да жақсы жұмыс та көңілді қуанышқа толтырып,
рахатқа бөлейді. Демек, осы жағынан ойын мен жұмыстың ұқсастығы байқалады.
Баланың ойынында да белгілі дәрежеде тиісті жұмыстағыдай жауапкершілік болуға
тиіс. Олардың негізгі айырмашылығы тек мынада: баланың ойыны нақты
материалдық рухани байлықты көздемейді, ал жұмыс ондай игілікті өндірудің
негізгі жолы екені айқын.Баланың қуанышы мен реніші ойында айқын көрінеді.
Ойын кезіндегі баланың психологиялық ерекшелігі мынада: олар ойланады,
эмоциялық әсерін ұшқындайды, белсенділігі артады, ерлік қасиеті, қиял елестері
дамиды, мұның бәрі баланың шығарымпаздық қабілеті мен дарынын ұштайды.

12.

Пайдаланған әдебиеттер:
1. «Зерек бала» мектепке дейінгі жастағы
балаларды тәрбиелеу мен оқыту бағдарламасы.
2. «Тәрбиеге жетекші», 2014ж. Б.И.Иманбекова
3. «Балабақшада рухани мәдениетке тәрбиелеу»,
Нечаева В.Г.
4. Мухина В.С. Возрастная психология. М
.