7-sinf. Geografiya. Dunyo okeani va uning qismlari

1.

Dunyo Okeani va
uning qismlari.

2.

Olimlarning fikricha, “okean”
atamasi yunoncha qirg‘oqsiz
dengiz, Yerni aylanib oquvchi
buyuk daryo, degan ma’nolarni
anglatadi

3.

“DUNYO OKEAN”- atamasini fanga Y.M
Shokalskiy 1917-yilda fanga kiritgan

4.

“Qirg’oqsiz dengiz”va
“Yerni aylanib oquvchi
daryo” degan ma’noni
bildiradi.
OKEAN
atamasi

5.

Egallagan maydoniga ko’ra

6.

7.

8.

XX asrning 30- yillaridan boshlab
Arktika havzasi sinchiklab tekshirilgandan
keyin, 1953- yilda 4 ta alohida ocean
ajratildi: Tinch, Atlantika, Hind va Shimoliy
Muz okeanlari

9.

10.

11.

12.

13.

Dengizlar-okeanning bir qismi
bo’lib ular okeanlardan orol,
yarim orol, suv osti relyefini
ko’tarilgan joylari bilan ajralib
turadi.

14.

O‘zining geografik o‘rni va
havzalarining xususiyatiga qarab 3
turga bo‘linadi: 1) materiklar orasidagi
dengizlar; 2) materik ichkarisidagi
dengizlar; 3) chekka dengizlar.

15.

Okeanning (dengiz yoki ko‘lning)
quruqlik ichkarisiga kirib turgan qismi
qo‘ltiq deb ataladi
Qo‘ltiqlarning laguna, liman
va fyord kabi turlari bor
Bengaliya, Meksika, Gudzon, Katta
Avstraliya, Alyaska kabi qo‘ltiqlar eng
katta qo‘ltiqlardir

16.

17.

Okeanlarni (dengiz yoki ko‘llarni) birbiri bilan qo‘shib turadigan kambar
suv bo‘g‘iz deyiladi. Bularga Dreyk,
Mozambik, Gibraltar, La-Mansh

18.

19.

XVII—XIX asrlarda okeanni
tadqiq etish ilmiy yondashuv
asosida olib borildi

20.

J. Kuk, I. Kruzenshtern va Y. Lisyanskiy, F.
Bellinsgauzen va M. Lazarev, S. Makarov,
“Chellenjer” kemasi a’zolari Dunyo okeani
geografiyasi uchun eng zarur ma’lumotlarni
to‘pladi. Masalan, “Chellenjer” ekspeditsiyasi
natijalari okeanografiya faniga asos soldi

21.

XX asrdan boshlab maxsus dengiz
tashkilotlari tuzilib, Dunyo okeanini
xalqaro hamkorlik asosida
o‘rganish ishlari tashkil etildi

22.

1920- yildan keyin okean
suvlari chuqurlik bo‘yicha
o‘rganila boshlandi.

23.

JAK PIKAR
1960-yilda 11022
metr chuqurlikka
tushib Tinch
okeanidagi
MARIANA
chuqurligini zabd
etdi.
Bu okeanlarning
eng chuqur botig’i

24.

Fransuz okeanografi Jak Iv Kusto va
uning jamoasi ham Dunyo okeanini ilmiy
o‘rganish va jamoatchilikni bu bilan
tanishtirishda muhim ishlarni amalga
oshirdi

25.

26.

1-TINCH OKEANI

27.

2-ATLANTIKA OKEANI

28.

3-HIND OKEANI

29.

4-SHIMOLIY MUZ
OKEANI

30.

Topshiriqlar
1-mavzuni o`qish
2. Jadvalni to`ldirish
3. Kitobdan 1-topshiriqni bajarib
kelish va savollarga javob bering
4. Rasmlarni chizib kelish
5. Atamalarga ta`rif berish
6. Okeanlarga tegishli bo`lgan
dengizlarni yozib keling.
7. Topishmoqlarni topib kelish

31.

1. Yelkaga osib yukni, Suratga olib ko‘kni.
Orol yasar o‘rkach tog‘, Bog‘bonsiz
yaratar bog‘.
2. U dunyoda eng katta ummon,
Tinchligiga bor erur gumon.
3. A‘lochi ikki o‘rtoq, Bitimga kelmas har
choq. Dunyoda eng yosh ummon,
Tortishuv boshi hamon...
4. Men beray izoh to‘liq, Shimol – muz
ummon to‘siq.
Kesar ekvator chiziq, Qaysi ummon eng
issiq?

32.

Yil, asrlar
1917-yi
1650-yil
1845-yili
XIX asrning oxiri va
XX asrning boshida
XX asrning 30yillaridan
1953-yil
XV asrning ikkinchi
yarmi — XVII
asrning birinchi yarmi
XVII—XIX asrlar
XX asrdan
1920-yil
1960-yil
Sodir bo`lgan voqealar

33.

1. okean
2
2. 361 mln km
3. Dengizlar
4. Qo‘ltiq
5. Bo‘g‘iz
6. “Chellenjer” kemasi