Маскүнемдік - спирттік ішімдіктерге патологиялық түрде құмартудың арқасында болатын прогредиентті ауру

1.

Маскүнемдік - спирттік ішімдіктерге
патологиялық түрде құмартудың
арқасында болатын прогредиентті ауру.
Алкогольді ішуді қойғаннан кейін
абстиненттi
(бас жазу) синдром дамиды. Алкогольды
ұзақ уақыт ішкеннен соң тұрақты
соматоневрологиялық бұзылулар және
психикалық кері кету болады, ұзақ уақыт
маскүнемдік қалыптасып , өзіне де,
қоғамға да әлеуметтік зиян келтіреді.
Тәртіпті бұзу маскүнемдіктің әлеуметтік
салдарынан болады.
Алкоголь психотропты әсер етіп,
адамды мас қылады.

2.

Қарапайым алкогольды мастану .
Мастанудың
жеңіл ,
орташа,
ауыр дәрежелерін ажыратады.
Осы дәрежелер бірін-бірі бір реттік ішу
кезінде алмастырып отыру мүмкін.

3.

Алкогольдің қандағы
мөлшеріне қарай
мастанудың мынадай
деңгейлері
ажыратылады:
1-2% жеңіл,
3-4% орташа,
5-6%-ға дейін- ауыр,
7%-ден асса - өлімге
алып келетін мөлшер.

4. Жеңіл дәрежесі

Жылу сезімімен, тері жабындысының гиперемиясымен,
пульс жиілеуімен, тәбеттің күшеюімен бірге жүреді.
Көңіл-күй көтеріліп, сергектік сезімі баурайды. Сөзшеңдік
, дауыстап сөйлеу, қимылдары екпінді және сермемелі.
Зейіні жылдам ауыспалы, ой жылдамдаған, ретсіз.
Қозғалыс координациясы бұзылған. Мастанудан кейін
ауыр психикалық және физикалық жағымсыз сезімдер
болмайды. Мастану кезеңі есте сақталады.

5. Орташа дәрежесі.

Қимыл - қозғалыстары сенімсіз, қарапайым
кординациялық қимылдар жасауда құлайды. Сөздері
дизартриялы, дауыстап сөйлейді, бір сөйлемді қайталау
жйі бақыланады. Зейінін басқа жаққа аудару қиындайды.
Өзі мен өзгелердің іс-әрекеттерін бағалау қабілеті
төмедеген. Әуестік тежусіздігінен, және оларды іске
асыру жеңілдейді. Мастану терең ұйқымен ауысады.
Алкоголь қабылдауды тоқтатқаннан кейін бірнеше
сағаттан соң шөлдеу сезімі, ауыз құрғау, асқазан, бауыр,
жүрек аймағындағы жағымсыз сезімдер, жалпы
жайсыздық, әлсіздік пайда болады. Мастану кезеңінің
жеке эпизодтары ғана есте сақталады.

6. Ауыр дәрежесі.

Комаға дейін жетерлік сана бұзылысының әртүрлі
деңгейімен көрніс береді. Еріктен тыс дефекация
мен зәр бөлінуі жиі. Кей кездерде
эпилептиформды үстамалар пайда болуы мүмкін.
Мастану кезеңі толық амнезияланады
наркотикалық амнезия. Осындац жағдайдан кейін
айқын атаксия, дизартрия, бірнеше күнге
созылатын адинамия, вегетативті тербелістер
сақталады.

7.

Маскүнемдіктің шығу тегінде алкогольдің арнайы
әсерінен басқа үш түрлі себеп ықпал жасайды.
Олар:
1)
Әлеуметтік,
2)
Психологиялық,
3)
Тұқым қуалаушылық себептер. Ата анасының
біреуі маскүнем болғандықтан от басындағы
шиеленісу, өз ара ұрыс керісі, үнемі
психологиялық ұнамсыздықты тудырады. Бұл
жағдай жасөспірімдер өз бетімен пайда болатын
қауымдарға кіріп , алкоголь мен басқа есірткі
заттарды қолданады.

8.

Мінез құлқында ақауы бар, констетуциялық
тұрақсыз, қызба адамдарда маскүнемдік жиі
дамиды.
Ата анасы маскүнем балаларда “нәрестенің алкогольді
белгісі” деген атпен алькогольды эмбриопатия белгілері
кездеседі. Мұндай балаларда жоғары психоматорлық
қозу болып , физикалық және психикалық дамуы баяулап,
дисморфоз белгілері орын алады. Дисморфозда қаңқаның
кішіреюі , микроцефалия, төменгі жақтың гипоплазиясы,
кеңсірік жайпаңдығы, төмен отырғызылған құлақ
қалқаны, кейде эпикантус пен синдактиялар болады. Осы
көрсетілген психикалық бұзылулардың нәтижесінен
мидың органикалық кемістігі не “төменгі деңгейдегі ми
дисфункциясы” орын алады.

9. “нәрестенің алкогольді белгісі”

10. Эпидемиологиялық мәліметтер.

Алкогольдың адам басына өсуімен ішкіштер және
маскүнемдердің таралуының арасында тікелей
байланыс бар.
Халықаралық денсаулық сақтау ұйымының
мәліметтері бойынша экономикасы дамыған
елдерде ересек адамдардың 1-10%- ке
маскүнемдік дамыған. Ақырғы жылдары
маскүнемдіктің таралуы дамып келе жатқан
елдерде байқалады. 25-ке дейінгі жас адамдар мен
әйелдер арасындағы маскүнемдік көбеюде.
35-39 жастағылар арасында маскүнемдік ең көп
тараған.

11. Mастану көрнісі.

12. Истериялық сипаттағы мастану.

Мазмұны басынан өткен
әділетсіз реніштерге
нұсқайтын дауысты
фразаларға бйімділікпен
жасанды эффект басым.
Бұл жағдайдың ұзақтығы
айналадағылардың зейін
қою дәрежесімен
қатысуына байланысты
болады.

13. Эпилептоидты мастану.

Көңіл толмаушылық, тиіскіштік, ашу, ұрыс
іздеу басым. Ауыр жағдайларда бірінші
кезекте жақындарына қарсы агрессивті
әректтер пайда болады. Ұзақ уақыт
ұйықтамай жүреді, тек алкогольді массивті
қабылдау ғана тыныштандырады.

14. Депрессивті аффекттің басымдылығымен мастану.

Бастапқы кезеңдегі
эйфория қысқа немесе
мүлдем болмайды.
Әртүрлі сипаттағы
жабырқаулы көңіл күй
басым. Осы жағдайда
суицид қауіптілігі
жоғарылайды.

15. Параноидты бағытылықпен мастану.

Қызғаныш, кінәлау сандырақтары,
айналадағыларға сенімсіздік
бақыланады.
Алаңғасарлық сипатындағы мастану.
Бейқамдық және кеңпейілділік
сипатындағы көтеріңкі көңіл күй
фонында пайда болады. Балаларға тән
жүріс тұрыспен, орынсыз әзілмен,
мотивсіз күлкімен көрініс береді.

16. Патологиялық мастану.

Патологиялық мастану
салыстырмалы түрде сирек,
қайталанбайтын, сананың
қарауытқан күңгірттенуі
түрінде психикалық
қызметтің жедел өтпелі
бұзылысы.

17. Эпилептоидты патологиялық мастану.

Кенеттен ашу, қорқынышпен бірге
жүретін қозғалыстық қозу дамиды.
Сөздері үзікті, байланыссыз немесе
мүлдем болмайды.

18. Маскүнемдіктің клиникасы.

Маскүнемдік тек
орталық нерв жүйесінде
ғана емес жүрек қан
тамырлар, асқазан, несеп
жыныс, ішкі секреция
бездері жүйесінде де
өзгерістер болады.

19. Ауру адамның сыртқы пішінінде айтарлықтай өзгерістер болады:

20. Жасөспірімдер маскүнемдігі

13-18 жастардағы қалыптасқан маскүнемдікті
ертерек болатын не жасөспірімдер маскүнемдігі
дейді. Бұл жаста маскүнемдіктің белгілері
ересектерге қарағанда жылдам дамып, ауру ауыр
түрде өтеді. Ішілген ішімдіктің мөлшерін бақылау
ерте төмендейді. Абстинентті белгі алкогольды
үнемі ішкен кезде бірнеше айдан не 1-3 жылдан
соң қалыптасады. Маскүнемдік дамудан бұрын
қиын, әлеуметтік қалыптан тыс жүріс тұрыс
дамиды. Қояншық тәрізді қозу, тұрақсыз түрлер
қалыптасады. Маскүнемдікпен қатар шылым шегу,
дәрілер ішу, наша сияқты елітпе заттарды
пайдалану болады.

21. Жасөспірімдер маскүнемдігі.

22. Ересектер маскүнемдігі.

Ауру адамдар екі топқа бөлінеді. Олардың
біразында ауру жас кездерінде болған. Бұл
топтағы адамдардың ауруларының ағымы
және болашағы жоғарыда көрсетілген
маскүнемдіктің заңдылығымен өтеді.
Кейінірек дамыған маскүнемдіктің
ағымына байланысты ауру адамдарда
әлеуметтік қабілеті сақталады.

23. Әйелдердің маскүнемдігі.

Әйелдердің маскүнемдігі 25-35 жаста
дамиды. Мұның дамуында психологиялық,
конституциялық биологиялық себептердің
мәні зор. Ерінің маскүнем болуы әйелінің
психикасын зақымдандырып, алкогоьмен
шұғылдандыруға әкеліп соғады. Әйел
маскүнемдігінің ағымы қатерлі болады.
Депрессивті жағдайлардың жиіленуіне
байланысты алкогольге құмарлық арта
береді.

24. Әйелдердің маскүнемдігі.