Тырыспаға қарсы және психотроптық дәрілік заттардың клиникалық фармакологиясы

1. Орындаған: Сакенова С. 630-топ, ЖТД Тексерген:

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігі
Семей қаласының мемлекеттік медицина университеті
Жалпы фармакология және дәлелді медицина кафедрасы
ИӨЖ
Тақырыбы: Тырыспаға қарсы және психотроптық дәрілік заттардың
клиникалық фармакологиясы
Орындаған: Сакенова С. 630-топ, ЖТД
Тексерген:
Өскемен, 2015 ж

2. Жоспар:

• І Кіріспе
• ІІ Негізгі бөлім –
1. Психотропты заттардың классификациясы
2. Антипсихозды заттар, әсер ету механизмі, фармакокенетика,
көрсеткіштері, қарсы көрсеткіштері, нейролептиктерді дұрыс
таңдау негіздері, жанама әсерлері, басқа дәрілермен өзара
байланысы;
3. Транквилизаторлар, әсер ету механизмі, фармакодинамикалық
эффектісі, фармакокинетикасы, көрсеткіштері, қарсы
көрсеткіштері, дозалау тәртібі, жанама әсерлері, басқа
дәрілермен өзара байланысы;

3.

4. Антидепресанттар, әсер ету механизмі, фармакодинамикалық
эффектісі, фармакокинетикасы, көрсеткіштері, қарсы
көрсеткіштері, дозалау тәртібі, жанама әсерлері, басқа
дәрілермен өзара байланысы;
5. Психостимуляторлар, әсер ету механизмі, фармакодинамикалық
эффектісі, фармакокинетикасы, көрсеткіштері, қарсы
көрсеткіштері, дозалау тәртібі, жанама әсерлері, басқа
дәрілермен өзара байланысы;
6. Нейрометаболикалық стимуляторлар, әсер ету механизмі,
фармакодинамикалық эффектісі, фармакокинетикасы,
көрсеткіштері, қарсы көрсеткіштері, дозалау тәртібі, жанама
әсерлері, басқа дәрілермен өзара байланысы;

4.

• 7. Нормотимиктер, әсер ету механизмі, фармакодинамикалық
эффектісі, фармакокинетикасы, көрсеткіштері, қарсы
көрсеткіштері, дозалау тәртібі, жанама әсерлері, басқа дәрілермен
өзара байланысы;
• 8. Ұйықтататын заттар, әсер ету механизмі, фармакодинамикалық
эффектісі, фармакокинетикасы, көрсеткіштері, қарсы
көрсеткіштері, дозалау тәртібі, жанама әсерлері, басқа дәрілермен
өзара байланысы;
• 9. Тырыспаға қарсы заттар, клиникалық фармакологиясы
• ІІІ. Қорытынды
• ІV. Пайдаланған әдебиет

5. Кіріспе

Адам организмінің эмоциясына, тәртібіне және
когнитивті функцияларына таңдаулы әсер ететін
препараттарды психотропты заттар деп атаймыз. БДҰның деректері бойынша, дамыған елдер ішінде
тұрғындардың 1/3 –і психотопты препараттарды қабылдайды. Сонымен қатар,
осы дәрілік заттарға 20%
рецепт жазылады.Қазіргі
кезде аталған дәрілік заттардың жаңадан шыққан буындарының шығарылу есебінен және олардың
жоғарыдәреже тиімділігімен көрінеді.

6. Психотропты заттар

Психолептикалық
заттар
Психоаналептикалық
заттар
Антипсихотиктер
Антидепресанттар
Транквилизаторлар
Психостимуляторлар
Тимоизолептиктер
Нейрометаболикалық
стимуляторлар

7. Антипсихозды заттар

НЕЙРОЛЕПТИКТЕР – ОЖЖ тежеуші әсер
береді, олар адам есін бұзбайды
антипсихотикалық әсер көрсетеді
/сандырақ, көзге елестеу сезімдерді
жояды/ . Нейролептиктердің бірнеше
әсерлері бар. Ең басты әсерлері
тыныштандырғыш әсер
стимуляторлардың әсерін
төмендетеді, психомоторлы қозу
бәсендейді, корқыныш сезім
бәсеңдейді, қарсылық әсері
төмендейді және басқа шизофрениясы
бар науқастардың. психологиялық
синдромдарын емдейді.

8.

• Нейролептиктер жай дозада ұйқы келтіретін
әсері жоқ, олар ұйқы келтіретін дәрілір
топтарының әсерін ұзартып күшейтеді,
психостимуляторлардың әсерін төмендетеді,
қейбір нейролептиктер кұсық орталығына
әсерлері бар /фенотиазиндер, бутирофенолдар/ .
Кейбір нейролептиктерде антидепрессивті әсері
бар.

9.

Нейролептиктердің
әсерлері:
Антипсихотикал
ық
Седативті
Гипотермиялық
Потенцирлеуші
Құсыққа қарсы
Экстрапирамида
лық өзгерістер

10.

Антипсихоздық эффектінің күші
Седативті әсер ету күші
Белсенді әсер ету күші

11.

Негізгі механизм әсері: Нейролептиктер дофамин рецепторларына
тежеуші әсер көрсетеді мидын әр бір бөлігіне. Д2-рецепторларына
тежеу арқылы антипсихотикалық әсері байқалады. Дофаминнін
медиаторлы белсенділігін тежеу арқылы кері жағымсыз әсері
байқалады экстрапирамидалық өзгерістер паркинсонизмге ұксас. Бұл
кара субстанцияға және ала денешікке әсеріне байланысты осы
аймакта рецепторлар көп орналасады дофаминге сезімтал. Дофамин
рецепторлардын тежеуі арқылы гипофиздағы нейролептиктер
пролактин секрециясын жоғарылатады. Гипоталамуска әсерімен
нейролептиктер кортикотропты және соматотропты гормондарынын
секрециясын тежейді

12.

Нейролептиктердің әсер ету механизмі

13.

Нейролептиктердің седативті әсері альфаадренорецепторлардың гистаминорецепторлардың
тежелуіне байланысты.
Нейролептиктер адренорецепторларды /нейрондарына/
тежеу арқылы ретикулярлы фармациянын нейрондарына,
афференті жолмен ететін импульстарды тежейді.
Гипотензивті әсер: олда альфа-адренорецепторлардың
байланысты. Қусыққа қарсы әсері сопақша мидағы тригер
аймагындағы дофамин рецепторларды тежеу арқылы
жүреді.
Гипотермиялық әсер: Гипоталамустағы сертотонин
рецепторлары адренорецепторларды тежеу аркылы сонын
нәтижесінде шеткейрі тамырлар. Кенейді жылудын шығуы
жоғарылайды. Тыныс алуға қатысатын ферменттердің
белсенділігі төмендейді жылудың пайда болуын
баяулайды.

14. Нейролептиктердің химиялық құрылысына байланысты жіктелуі.

Фенотиазин туындылары:
аминазин /хлорпромазин,
лоргактил/, трифтазин
/стелазин/, левомепромазин
/пицерцин/, фторфеназин
/модитен/, энитразин
/пиоголефен/, этаперазин
/фентазин/, тиоридазин
/сонапакс/.
Тиоксантен
туындылары:
хлопротиксен
Бутирофенон
туындылары:
галоперидол
/галофен/,
дроперидол.
Бензодиазепин
туындылары:
клозапин
/азалептин/.
Индол
туындылары:
карбидин
Аралас бензамидтер:
сульпирид /эглонил/,
псиаприд / тридал/.