Өкпенің сирек кездесетін аурулары - Хаммен-Рич синдромы, Целена-Геллерстедта синдромы, Гудпасчер синдромы, Айерс синдромы

1. Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік медицина университеті Студенттің өзіндік жұмысы Тақырыбы: Өкпенің сирек

Орындаған: Асқарова Мөлдір
Тобы: 315 А
Қабылдаған: Раманкулова А.Б.
Ақтөбе 2017 жыл

2. Жоспары:

Кіріспе
Негізгі бөлім
- Өкпенің сирек кездесетін аурулары
- Хаммен-Рич синдромы
- Целена-Геллерстедта синдромы
- Гудпасчер синдромы
- Айерс синдромы.
- Жалпы сипаттамасы. Патологиялық анатомиясы.
Ақыры және асқынуы
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

3. Кіріспе

Өкпе (Pulmones, лат. pulmo – өкпе) — адам мен жануарлардың тыныс
алу мүшесі. Пішіні жартылай конус тәрізді, оның төменгі жағы немесе
негізі ойыстау біткен, кеуде қуысын іш қуысынан бөліп тұратын көк
етке кіріп жатады. Жоғарғы жағы сүйір, бұғана сүйегінен 2 – 3 см-дей
шығып, мойынның төменгі бөлігіне еніп жатады. Сыртында сірлі
қабық – өкпеқап (плевра) болады. Өкпеге ауатамырлары (бронх), өкпе
артериясы келеді де, одан екі өкпе венасы шығады. Сол жақ өкпе екі
бөліктен (жоғарғы, төменгі), ал оң жақ өкпе үш бөліктен (жоғарғы,
ортаңғы және төменгі) тұрады. Өкпеішілік ауатамырлар жүйесі
тармақты ауатамыр түзеді, бөліктік ауатамырлардың ұшындағы
тармақтары ауатамыршаларға (бронхиолаларға) бөлінеді әрі тыныс алу
бөлігіне өтеді.

4. Негізгі бөлім

Адамның жалпы орташа өкпе сыйымдылығы – 2680'120. Өкпе дене
температурасының тұрақтылығын сақтауға, қан ұюы, ақуыз, май
және көміртек алмасу процестеріне қатысады Көп кездесетін өкпе
аурулары: өкпе қабынуы, өкпе қатерлі ісігі, туберкулез, т.б. Өкпе
омыртқалалардың эволюциялық даму барысында девон кезеңінде тіршілік
еткен сауытты және саусаққанатты балықтарда, ал палеозойда –
қостынысты балықтарда пайда болды. Кейбір құйрықты қосмекенділерде
(мысалы, өкпесіз саламандрда) өкпе болмайды. Қазіргі кезде тіршілік
ететін қостыныстыларда, қосмекенділерде, кейбір
бауырымен жорғалаушыларда (гаттерия, жармасқы) газ алмасу жүретін бір
бөлікті өкпенің үстіңгі беті дәнекерұлпалы-бұлшықетті перде бөлетін
ұяшықтар немесе көпіршік түзілістер есебінен
ұлғаяды. Кесірткелер мен жыландарда перделер күрделіленіп
ұзарады. Тасбақа, келестерде, негізінен қолтырауындарда күрделіленген
перделер көп бөлікті өкпе түзеді. Құстардың өкпесі тығыз, оны ауамен ауа
қапшықтар жүйесі толтырады. Сүтқоректілердің өкпесі кеуекті, майысқақ,
сондықтан да оның көлемінің ұлғаюы өкпе ішіндегі шеміршекті қаңқа мен
тегіс бұлшық еттің дамуына байланысты.

5. Өкпенің интерстицийлік аурулары

Өкпенің интерстицийлік аурулары деп –
қабыну үдерісі өкпенің альвеолааралық
интерстицийінен,яғни пневмониттен
басталып,екі өкпені де диффузды
жайлап,пневмофиброзға ұласатын әртекті
(гетерогендік) аурулар тобы аталады.Бұл
аурулардың ең басты негізі – фиброзды
альвеолит.

6.

7.

• Фиброзды альвеолиттің үш нысаны бар:
1) идиопатиялық фиброзды
альвеолит.Оның жедел нысаны ХамменРич ауруы деп аталады;
• 2) Экзогендік аллергиялық альвеолит;
• 3) токсикалық (уытты әсерлік) фиброзды
альвеолит.
• Хаммен-Рич синдромы – әдетте дәнекер
тін жүйесінің аурулары ревматизмдік
аурулар мен вирустық созылмалы
гепатит сияқты басқа аурулардың бір
көрінісі ретінде дамитын фиброзды
альвеолит.

8. Хаммен-Рич синдромы

• Хаммен-Рич синдромы – негізінде оң жақ
қарынша гипертрофиясында және өкпелік
гипертензияға әкелетін альвеолааралық
кеңістіктің үдемелі фиброзбен жүретін
диффузды альвеолит.
• Өкпенің диффузды фиброзының 40-60 %
идиопатиялық фиброзды альвеолит
үлесінде.Оның басым көпшілігі созылмалы
ағымды болады.Хаммен-Рич ауруы сиректеу
байқалады.

9. Целена – Геллерстедта синдромы

• Целена – Геллерстедта синдромы
(идиопатиялық өкпенің гемосидерозы)
– өкпеде қайталана беретін қан
құйылумен сипатталатын және оларда
бездердің жинақталуымен жүретін өте
сирек кездесетін ауру.

10.

11. Гудпасчер синдромы

• Гудпасчер синдромы (геморрагиялық
пневморенальды синдром) – бір мезгілде
өкпені де,бүйректі де зақымдайтын
ауру.Оның негізінде өкпелік базальды
мембраналарға және гломерулярлы
капиллярларға қарсы дене түзілуі жатыр.

12.

13. Айерс синдромы

• Айерс синдромы (кіші қан айналымы
шеңберінің біріншілік гипертрофиясы)
кіші қан айналым шеңберінде күрт
қысымның көтерілуімен және оң жақ
қарынша гипертензиясымен
сипатталады.

14. Қорытынды

Көп таралған тыныс алу органдары аурулары: пневмония,
өкпенің созылмалы обструктивті аурулары, бронха
астмасы, гипоплазия, бронхоэктазия, өкпенің
интерстициалды аурулары және т.б.
Тыныс алу жүйесі ауруларының таралуына себеп болатын
негізгі факторлар: климаттың өзгеруі, қолайсыз қоршаған
ортаның әсері, қалалардың өсуі, автокөліктер санының
ұлғаюы, темекі шегу, өнеркәсіп кәсіпорындарының
қалдықтары, түрлі вирустық аурулар санының артуы,
микроағзалардың бактерияларға қарсы препараттарға
тұрақтылығы және т.б.Негізгі респираторлық ауруларды
диагностикалау және емдеу жолдарын жетілдіру, бұл
ауруларға шалдығушылық пен өлім-жітімді азайтуға
мүмкіндік береді.

15. Пайдаланылған әдебиеттер

“Паталогиялық анатомия»
А.И.
Струков,
В.В. Серов.
«Медицинская микробиология» Поздеев О.К.
http://www.sifiliz.ru/lechsif.htm
http://ru.wikipedia.org/wiki/Сифилис