Пульмонологиядағы стандартты диагностикалау және емдеу тәсілдері

1.

Ясауи атындағы халықаралық
қазақ-түрік университеті
Тақырыбы:
Пульмонологиядағы стандартты
диагностикалау және емдеу
тәсілдері.
Қабылдаған: Айдарбекова Д.Н.
Орындаған: Баймбетов Д.Ж
Тобы: ЖМ-510

2.

Протокол: "Бронхиальная астма"
Коды по МКБ 10: J45
J 45.0 Аллергиялық компонентті астма
J 45.1 Аллергиялық емес астма
J 45.8 Аралас астма
J 45.9 Анықталмаған астма

3. Жоспар

І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
Бронхиальды астма
Этиологиясы
Клиникасы
Диагностикасы
Емдеу тактикасы
Профилактика шаралары
Госпитализациялау
ІІІ Қорытынды
ІV Пайдаланылған әдебиет

4. Зерттеу сұрағым

Пульмонологиядағы аурулардың
дифференциальды диагностикасы қалай
жүргізеді.

5. Зерттеу мақсатым

Бронхиальды астманы клиникалық
хаттамаларға сәйкес диагносикалау мен
емдеудегі тиімді әдістері.

6.

7.

Кіріспе
Бронхиальды астма-
көптеген клеткалар мен
клеткалық элементтер
қатысатын, тыныс
жолдарының созылмалы
қабыну ауруы. Созылмалы
қабыну процесі бронхтар
гиперреактивтілігімен,
кеудедегі ауырлық сезімі
мен жөтел, әсіресе кешке
және таңертең.

8.

9. Этиологиясы

• Металл, мақта
,ағаш шаңдары,
қышқыл, сілті
булары, өндірістік
Механика түтін;
• Бактерия,
вирус,
саңырауқұл
ақ
• Өсімдік
тозаңы,
шаң,
өндірістік
аллерген,
дәрілер,
тағамдар
Инфекциял
ық
аллергендер
лық және
химиялы
қ
тітіркенді
ргіштер
Инфекциял
ық емес
аллергендер
Ішкі
факторла
р
• Батопия болуыаллергенмен
жанасқанда Ig
E шамадан
артық түзілуіне
туа біткен

10. Патогенез

Иммундық, эндокриндік, нерв
жүйесінің туа кемістіктері
Бронхтың аллергиялық иммунды
механизммен қабынуы
Бронхтың иммунды емес
механизммен қабынуы

11.

12. БА ауырлық дәрежелері

Интермиттерл
еуші
• І дәрежесі
• қысқа
уақытқа
өршулер,
түнгі симптом
айына 2
реттен аз,
күндізгі
симтом
аптасына 1
рет. ФТШК1
≥80%,
ТШКМЖ 20%
аз.
Персистирле
уші жеңіл
ІІ дәрежесі
Өршуі физ.
активтілік
пен ұйқыны
бұзады; түнгі
симптомдар
айына 2
реттен көп.
ФТШК1≥80%,
ал ТШКМЖ20-30%
Персис-ші
орта
ауырлықта ІІІ
дәреже
• Өршуі физ.
активтілік пен
ұйқыны
бұзады; түнгі
симптомдар
аптасына 1
реттен көп; β
агонисттерді
күнделікті
қабылдайды,
ФТШК1-6080%, ал
ТШКМЖ>30%
Ауыр
персис-ші
ІV
дәрежесі
Симтомдар
ы тұрақты,
қозғалысы
шектелген;
түнгі
симптомдар
ы жиі;
ФТШК1<60%
, ал
ТШШЖ>30
%

13. Клиникасы

• Құрғақ жөтел,
тыныс шығару 34 есе ұзарады.
Құрғақ сырыл,
мәжбүрлі қалып.
Өкпенің шеті
төмен түседі
перкуссияда
қорап дыбыс.
Ұстама бірнеше
сағатқа
созылады.
Басылу кезеңі
• Мұрынкөмекей,
тері қышуы,
мұрын
бітелуі,
кеуденің
қысылу
сезімі,ұйқы
келуі, есінеу
Тұншығу ұстамасы
Продромдық кезең
Клиникасы
• Ұстама басылар
алдында науқас
қайта-қайта
жөтеліп,әйнек
тәрізді
кілегейлі
түйіршікті
қақырық
тастайд.
• Қақырық
түскен соң
тыныс шығару
жеңілдеп,
құрғақ сырыл
азаяды.

14.

15. Диагностикалық шаралар

Амбулаторлы жағдайда:
Негізгі:
ЖҚА;
Бронхиолитикпен сынама жүргізу арқылы
тыныс шығару көлемінің максимальды
жылдамдығын өлшеу және бронхиолитикпен
ішкі тыныстың функциясын
зерттеу(спирография).
Стационарда жоғарыдағыларға қосымша:
Егер SpO2<92% болса, артериялық қанның газдық
құрамын анықтау;
Аллергологиялық тесттер жүргізу, соның ішінде
аллергенмен.

16.

17.

Қосымша:
Жалпы иммуноглобулин Е деңгейі;
Жалпы қақырық анализі;
Қақырықты цитологиялық зерттеу;
Пульсоксиметрия;
Рентгенография кеуе клеткасы органдарын;
Спецификалық аллергодиагностика in vivo/ib vitro;
Эозинофильдік катоинді протеин;
Гельминт және паразиттердің антигеніне қарсы
антиденені анықтау;
Көрсеткіш болса кеуде клеткасы органдарын КТ-ға
түсіру;
ЭКГ;
ЭХО-кардиография;
Фибробронхоскопия;
Аллерголог, пульмонолог, отоларинголог кеңесі.

18. Диагностикалық критерийлері

Шағымы және анамнез
Ентігу, ысқырықты сырылдар, жөтел, кеуде
клеткасында ауырлық сезімі, әсіресе аллергенмен
контакт болғанда. Созылмалы суық тию ауруының
барысында жөтелі 3 аптаға созылған науқасқа көңіл
бөлу керек.
Науқаста атопия белгілері көрінуі: аллергиялық ринит,
атопиялық дерматит, есекжем.
Физикальды қарауда:
Ұстама тәрізді клиникалық симптомдар; тыныс
шығаруда ысқырықты сырылдар, экспираторлы ентігу,
тыныс актісіне көмекші бқлшықеттердің қатысуы,
тахикардия.
Лабораторлы тексеруде:
Жалпы қақырық анализінде эозинофильдер болуы;
Қан сарысуында Ig E деңгейі жоғарылауы.

19.

20.

Аспаптық зерттеулер:
Спирометрия обструкцияның ауырлық
дәрежесін анықтауда бастапқы тестілеу
әдісі(ТШТК1, ӨТТС) БА-ға критерий тез
шығарылған тыныстың алғашқы 1
секундтағы көлемі ≥ 80% жоғары болса;
Пикфлоуметрия- Тыныс шығару көлемінің
максимальды жылдамдығын анықтау.
Бронхиолитикпен ингаляция жасағаннан
кейін ТШКМЖ жоғарылауы не болмаса
тәулік ішінде ТШКМЖ20% - тен
жоғарылауы БА көрсетеді.
Аллергиялық статусын бағалау арқылы
қауіп факторларын анықтаймыз.Негізгі
әдіс- тері сынамалары аллергенмен.

21.

Белгілері
ӨСОА
БА
Жас ерекшелігі
Әдетте жастар
Қарттар не орта жаста
Ауру басталуы
Жиі кенеттен
Біртіндеп
Аллергия белгілері
Жиі болады
сирек
Ентігу
Ұстама тәрізді
Тұрақты
Жөтел
Ұстама тәрізді өршу
Тұрақты
Қақырық
Сирек
тән
ТШКМЖ вариабельдігі
Тән
Тән емес
ТШТК1 жоғарылауы
Тән
Қайтымсыз
Қақырық пен
эозинофилия
Тән
Тән емес
Бронх гиперреактивтілігі
Сипатталады
Аз сипатталады не
болмайд
Өкпе текті жүрек
Тән емес
Жиі кездеседі
ЭТЖ↑лейкоцитоз
Тән емес
Өршу кезінде тән
Аускультацияда
Құрғақ ысқырықты сырыл Құрғақ және ылғалды
сырыл
Қақырық
Шырышты, эозинофил,
Шарко-Лейден кристаллы
Кілегейлі-іріңді,
нейтрофил, лимфоциттер

22. Емдеу тактикасы

Медикаментозды емес
емдеу:
Ингаляциялық құрылғыларды
дұрыс қолдану;
Гипоаллергенді диета;
Аллергенмен контакттың алдын
алу;
Шылым шегуден бас тарту;
Массаж, гимнастика, ЛФК.
Медикаментозды емдеу:
Базисті терапияны таңдау;
БА ауырлық дәрежелеріне
байланысты.

23.

24.

1 дәреже
2 дәреже
1.Ингаляциялық
ГКС :
Беклометазон(10
0-250мкг/тәу)
-будесонид(200400мкг)
-Флутиказон(100250мкг)
-циклезонид(80160)
2.
3 дәреже
1. ИГКС мен
4 дәреже
5 дәреже
Орта және жоғары
дозадағы ИГКС мен
ұзақ әсерлі
ингаляциялық
4 дәреженің
емінің
фонында
пайда
болатын
бақыланбайт
ын ауыр
түрі.Перорал
ьды ГКС
қосуды талап
етеді, ол
нәтижелі
болғанымен,
жағымсыз
әсері бар.
Науқас бұл
туралы білу
керек.

25.

26. Профилактикалық шаралар

Қауіп факторларының әсерін төмендету:
Шылым шегуден бас тарту;
Кәсіби факторлар мен сенсибилизациялық әсерді
төмендету;
БА шақыратын өнімдер, дәрілер, тағамдық
қоспалардан бас тарту.
Үй және ішкі аллергендердің әсерін төмендету;
Дене массасын қалыпқа келтіру;
БА ауыр түріндегі науқастарға – жыл сайын гриппке
қарсы вакцина егу;
ЖТЖ ауруларын емдеу(ринит, полип, т.б.)

27. Диспансеризация

БА ауырлық дәрежесіне байланысты дәрігердің
қабылдауына келу жиілігі әртүрлі;
БА жеңіл және орташа дәрежесінде :
Терапевт қабылдауына жылына 2-3 рет, ал
пульмонолог, стоматолог, ЛОР-дәрігерге 1 рет.
Жалпы қан анализі, қақырық, спирография
жылына 2-3 рет, ал ЭКГ жылына 1 рет.
БА ауыр дәрежесінде:
Терапевт қарауы 1-2 айда 1 рет, пульмонолог,
аллерголог жылына -1рет.

28. Госпитализациялауға көрсеткіш

Шұғыл госпитализациялауға көрсеткіш:
Амбулаторлы этапта өршу кезеңіне жүргізілген
терапиядан эффект болмаса.
Жоспарлы госпитализация:
Амбулаторлы жағдайда дифференциальды
диагностика жүргізуге мүмкіндік болмаған
жағдайда;
Амбулаторлы этапта ауыр, бақыланбайтын астма
кезінде емнің тиімді болмауы.

29.

30. Қорытынды

Тыныс жүйесінң ауруларында БА алатын орны маңызды.
БА клиникалық медицинада өзекті және глобальды
проблема болып табылады. Барлық жастағы адамдар
тыныс жолдарының созылмалы ауруына шалдыққан.
Әсіресе, балалар арасына жиі кездеседі. Бүгінде
дамыған елдерде ауру эпидемия түрінде
қарастырылуда.
ДДСЖ мәліметі бойынша әлемде БА шамамен 300 млн
адам зардап шегуде.
ҚР ресми статистикалық мәліметтерге сәйкес соңғы 5
жылдықта тыныс жүйесінің мына аурулары көш бастап
тұр: пневмония, созылмалы бронхит, БА, анықталмаған
эмфизема.

31. Пайдаланылған әдебиет

ҚР ДСМ клиникалық протокол №6, 2014 жыл;
Глобальная стратегиялечения и профилактики
бронхиальной астмы: пересмотр 2011.Под.ред.А.С.Беловского.- М.:Росс.Респират
общество, 2012.-108 с.
Синопальников А.И. Внебольничные инфекций
дыхательных путей. Украина -2008.-№21.-с 37-38.
Қасенова С.Л. Ішкі аурулар, Алматы. 2009 ж.

32. Кері байланыс

1. БА диагностикалық критерийлері?
2. Алдын алу мақсатында қандай
кеңестер ұсынасыз?