Респираторлық дистресс синдромының клинико-лабораториялық көрінісі

1. Тақырыбы:«Респираторлық дистресс синдромының клинико-лабораториялық көрінісі».

Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті
Медицина факультеті
СӨЖ
«РЕСПИРАТОРЛЫҚ ДИСТРЕСС СИНДРОМЫНЫҢ
КЛИНИКО-ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ КӨРІНІСІ».
Қабылдаған:ИБРАГИМОВА С.И
Орындаған:
РАХМАН М
ОРЫНБАСАР С
САЙДАХМЕТОВ Ш
ТІЛЕУБАЙ Л
МАККАМБАЕВА Д
Тобы: ЖМ-328

2. Жоспар:

ЖОСПАР:
І. КІРІСПЕ
РЕСПИРАТОРЛЫ ДИСТРЕСС СИНДРОМЫНА ЖАЛПЫ ТҮСІНІК
ІІ. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.
1. РЕСПИРАТОРЛЫ ДИСТРЕСС СИНДРОМЫНЫҢ ЭТИОЛОГИЯСЫ
2. РЕСПИРАТОРЛЫ ДИСТРЕСС СИНДРОМЫНЫҢ ПАТОГЕНЕЗІ
3. РЕСПИРАТОРЛЫ ДИСТРЕСС СИНДРОМЫНЫҢ
ДИАГНОСТИКАЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ
4.РЕСПИРАТОРЛЫҚ ДИСТРЕСС СИНДРОМЫНЫҢ КЛИНИКАСЫ,ЕМІ
1. ІІІ. ҚОРЫТЫНДЫ
ІV. ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

3. Кіріспе

КІРІСПЕ
Респираторлы дистресс синдромы латын тілінен аударғанда "distringo“ауыр, қиналу деген мағынаны береді. Респираторлы дистресс синдромы
жаңа туған нәрестелер мен ересектерде кездеседі. Қазіргі кезде оны әр
түрлі атаулармен атайды: "Өкпе шогы“, "Альвеолдардың диффузды
зақымдалуы“, "Альвеолдардың жедел зақымдалуы“. Респираторлы
дистресс синдромы өкпенің бейспецификалық зақымдалуы,альвеола
қабырғасының зақымдалуы, альвеола-капилярлық өткізгіштіктің
жоғарылауы және сурфактант дефецитімен, өкпе паренхимасының
қабынуымен гипоксемия, интерстициональді және альвеоларлы ісінумен
сипатталатын, өкпенің жедел зақымдануы нәтижесінде болатын тыныс
алу жеткіліксіздігі.

4. Этиологиясы

ЭТИОЛОГИЯСЫ
1
• Сурфактанттың дефициті
2
3
• Сурфактанттың сапалық дефекті
• Өкпе тінінің дұрыс дамымауы.

5. РДС пайда болу себептері:

РДС ПАЙДА БОЛУ СЕБЕПТЕРІ:
1.Пневмониялар (бактериалды, вирусты, саңырауқұлақты және басқа этиологиялы);
2.Сепсис;
3.Шок (септикалық, анафилактикалық және т.б), созылмалы ағымды және айқын көрініс
беретін
4.Диссеминирленген тамырішілік ұю синдромы (жедел және жедел асты);
5.Өкпенің тамырлық ағымында көптеген микротромбоэмболия тудыратын массивті
гемотрансфузия;
6.Сұйықтықпен венозды салмақтану (коллоидты және тұзды еретінділермен, плазмамен,
плазма алмастырушылармен, май эмульсияларымен);
7.Жедел геморрагиялық панкреонекроз.

6.

РЕСПИРАТОРЛЫҚ ДИСТРЕСС-СИНДРОМНЫҢ ДАМУЫНА ӘСЕР ЕТЕТІН
ФАКТОРЛАР:
Шок-37%
Асқазандағы тағамның аспирациясы30%
Травма -14%
Инфекциялар -25%
Токсикалық газдар мен түтінді дем алу
Дәрілік препараттардың әсері және
улану
Аралас
Сепсис-29%
Пневмония-38%

7.

1
• Шала туылу
2
• Құрсақ ішілік инфекция
3
• Перинатальді гипоксия
4
• Анасының қант диабеті
5
• Туу барысында жедел қан жоғалту

8. Патогенезі

.

9.

Ересектерде респираторлы дистресс синдромы өкпенің қабынуымен қатар ауыр
гипоксемия ретінде көрініс алады. Жаңа туылған нәрестелердегі респираторлы дистресс –
тынысалудың ауыр бұзылыстарымен жүретін, өкпелердің дұрыс жетілмеуімен және біріншілік
сурфактанттың жетіспеушілігімен жүреді. Көбіне бұл шала туган балаларда байқалады.
Шу дауысты көгершіндердің гүрілі, мысықтың пырылдағаны сияқты естіледі.

10.

• СУРФАКТАНТ- 2 ТИПТІ АЛЬВЕОЛАЛАРМЕН БРОНХИАЛЬДІ ЖАСУШАЛАРМЕН
АКТИВТІ ЗАТЫ. ОЛ 90% ЛИПИДТЕН,8-10% БЕЛОКТАН ТҰРАДЫ.
• СУРФАКТАНТТЫҢ ҚЫЗМЕТІ:
• 1.ТЫНЫС ШЫҒАРУДА АЛЬВЕОЛАЛАРДЫҢ ЫДЫРАУЫН БӨГЕЙДІ.
• 2.АЛЬВЕОЛАРЛЫ ЭПИТЕЛИЙДІ ҚОРҒАЙДЫ.
• 3.ӨКПЕДЕГІ ҚАН АЙНАЛЫМДЫ РЕТТЕЙДІ.
• БАЛАРДА ҚҰРСАҚ ІШІНДЕ СУРФАКТАНТ 20-24 АПТАДА СИНТЕЗДЕЛЕДІ.
• СУРФАКТАНТТЫҢ СИНТЕЗІН ТӨМЕНДЕТЕДІ:
• - СУЫҚТЫҚ ТРАВМА
• -ПАТОЛОГИЯЛЫҚ АЦИДОЗ
• -ГИПОВОЛЕМИЯ
• -ПОЛИЦИТЕМИЯ
• -ГИПОКСЕМИЯ
• -ГИПЕРОКСИЯ
• -ИНФЕКЦИЯ.
ӨНДІРІЛЕТІН ӨКПЕНІҢ БЕТКЕЙ

11.

ЭТИОЛОГИЯЛЫҚ ФАКТОРЛАР ӨКПЕ ТІНІНДЕ ЖҮЙЕЛІ ҚАБЫНУ ПРОЦЕСТЕРІН
ТУДЫРАДЫ. ҚАБЫНУ МЕДИАТОРЛАРЫ ИНТЕРСТИЦИАЛЬДЫ ТІН МЕН ПЛАЗМА
АРАСЫНДАҒЫ ОНКОТИКАЛЫҚ ҚЫСЫМ ГРАДИЕНТІНІҢ ТӨМЕНДЕУІНЕ ӘКЕЛЕТІН
ӨКПЕ КАПИЛЛЯРЛАРЫ ҚАБЫРҒАСЫНЫҢ АҚУЫЗҒА ӨТКІЗГІШТІГІН ЖОҒАРЫЛАТЫП,
СҰЙЫҚТЫҚТЫҢ ТАМЫРЛЫҚ АРНАДАН ШЫҒУЫНА ӘКЕЛІП СОҒАДЫ. НӘТИЖЕСІНДЕ
ИНТЕРСТИЦИАЛЬДЫ ТІН МЕН АЛЬВЕОЛАЛАРДЫҢ ҚАБЫНУЫ ТУЫНДАЙДЫ. ЯҒНИ
ЭНДОТОКСИНДЕР ӨКПЕ КАПИЛЛЯРЛАРЫНЫҢ ЭНДОТЕЛИЙ ҚАБЫРҒАСЫНЫҢ
ЗАҚЫМДАЛУЫНА ӘКЕЛЕДІ. ГАЗ АЛМАСУ АЛЬВЕОЛАЛАРДЫҢ СҰЙЫҚТЫҚҚА
ТОЛУЫМЕН ҒАНА ЕМЕС, СОНЫМЕН ҚАТАР СУРФАКТАНТТЫҢ БЕЛСЕНДІЛІГІНІҢ
ТӨМЕНДЕУІНЕН БОЛАТЫН АТЕЛЕКТАЗҒА БАЙЛАНЫСТЫ БҰЗЫЛАДЫ. АЙҚЫН
ГИПОКСЕМИЯ МЕН ГИПОКСИЯНЫҢ ДАМУЫ САЛЫСТЫРМАЛЫ САҚТАЛҒАН
ПЕРФУЗИЯ ЖӘНЕ ОҢНАН СОЛҒА ӨКПЕІШІЛІК ҚАН ЛАҚТЫРЫСЫ КЕЗІНДЕГІ ӨКПЕ
ВЕНТИЛЯЦИЯСЫНЫҢ ЖЕДЕЛ ТӨМЕНДЕУІМЕН СИПАТТАЛДЫ. ӨКПЕ КАПИЛЛЯРЛАРЫ
ҚАБЫРҒАСЫ ӨТКІЗГІШТІГІНІҢ ЖОҒАРЫЛАУЫ КЕЗІНДЕ ОНДАҒЫ
ГИДРОСТАТИКАЛЫҚ ҚЫСЫМНЫҢ СӘЛ ЖОҒАРЫЛАУЫ ( МЫСАЛЫ, ИНФУЗИОНДЫ
ТЕРАПИЯ КЕЗІНДЕ НЕМЕСЕ ӨРДС ТУЫНДАУЫНА НЕГІЗ БОЛАТЫН ГИПОКСИЯ НЕМЕСЕ
ИНТОКСИКАЦИЯ ӘСЕРІНЕН СОЛ ЖАҚ ЖҮРЕКШЕДЕГІ БҰЗЫЛЫСТАР НӘТИЖЕСІНДЕ)
ИНТЕРСТИЦИАЛЬДЫ ЖӘНЕ АЛЬВЕОЛЯРЛЫ ҚАБЫНУҒА ӘКЕЛЕДІ. АЛ ОСЫ ҚАБЫНУҒА
БАЙЛАНЫСТЫ ӨЗГЕРІСТЕР ГИДРОСТАТИКАЛЫҚ ҚЫСЫМНЫҢ ӨКПЕЛІК
ҚАНТАМЫРЛАРЫНДА МАҢЫЗДЫЛЫҒЫНА БАЙЛАНЫСТЫ ӨКПЕНІҢ ТӨМЕНГІ
БӨЛІКТЕРІНДЕ АЙҚЫН КӨРІНЕДІ.

12.

Асқазан- ішек
жолдарынан қан кету
Сананың бұзылуы ,кома.ДВСсиндромы
лейкопения,тромбоцитопения
Олигоурия,креатинин мен
мочевинаның көтерілуі
Гипербилирубинемия,гиперфер
ментемия,гипоальбунемия,гипо
холестеринемия
Гипотония,айқын
тахикардия,жүрекшелер
фибрилляциясы,жүрекшелердің
тахикардиясы

13. Клиникалық көрінісі:

КЛИНИКАЛЫҚ КӨРІНІСІ:
1
РДС-ң басталуы алғашқы 1248 тәулікте болады,бірақ
кейбір кездерде 5-күннен
кейін де көрінуі мүмкін.РДС-і
бар науқас көбіне
диспноэға,кеуде қуысының
ыңғайсыз
сезімге(дискомфорт),құрғақ
жөтелге шағымданады,бірақ
бұл симптомдар кеуде
қуысының рентгендік
деректерінен көрінуінен
өкпенің диффуздық
инфильтратының дамуы
бірнеше сағатқа асып кетуі
мүмкін.
2
Науқасты қарап тексергенде
цианоз,тахипноэ,тахикардия,өкпе тыныс
алу жұмысының жоғарлауын
көреміз.Ауырудың ерте кезеңінде
науқаста қозғыштық,газ алмасуы
бұзылуының жоғарылауындатежелу,есеңгіреу,гипоксиялық кома
дамуы мүмкін.Сонымен қатар РДС-і бар
науқастарда гипертермия және
артериялық гипотензия
байқалады.Аускультатвті белгілеріне
диффуздық крепитация,тығыз бірақ
кейде бронхиальді “амфоритикалық”
тыныс алу болады.

14. Тексеру әдістері

ТЕКСЕРУ ӘДІСТЕРІ
Жалпы қан анализі
Өкпе
рентгенологиясы
Жалпы зәр анализі
Бронхография,ЭКГ
Өкпе
рентгенелогиясы
Сыртқы тыныс
зерттеу

15.

Лабораториялық белгілерінде арнайы көрінісі жоқ,ол көбінесе негізгі
ауруларымен байланысты болады.РДС ағзадағы қабыну реакциясы және
басқа да әсерлерінен көрініс береді,лабароториялық көрсеткіштері мынаны
көрсетеді:
-лейкоцитоз немесе лейкопения;
-анемия;
◦ Гипопротеинемия
Дизэлектролитемии, гипо-немесе гипергликемия
◦ Гиперлактатемия
-тромбоцитопения көп көрініс бермейді және ол жүйелі қабынулық
реакцияның немесе эндотелийдің зақымдалуын көрсетеді.
гипоальбуминемия, трансаминаз и билирубин жоғарылауы
креатин мочевина
цитолиз холестаз

16. Рентгенографияcы мен компьютерлі томографиясы

РЕНТГЕНОГРАФИЯCЫ МЕН КОМПЬЮТЕРЛІ
ТОМОГРАФИЯСЫ
Респираторлы дистресс
синдромының рентгенологиялық
көрінісіне «жылтырамайтын
әйнек» және жоғары
тығыздықты диффузды
мультифокальды инфильтраттар
(консалидация) анық көрінетін
ауалы бронхограмдар,яғни өкпе
паренхимасының кең көлемді
зақымдануының белгісі.

17. Компьютерлік томография (КТ)

КОМПЬЮТЕРЛІК ТОМОГРАФИЯ (КТ)
• КТ ӨКПЕ ПАРЕНХИМАСЫН ЗАҚЫМДАНУЫ МЕН
ДАМУ САТЫСЫ ТУРАЛЫ ҚОСЫМША МӘЛІМЕТТЕР
БЕРЕДІ. КӘДІМГІ РЕНТГЕНОГРАФИЯДАН
КӨРІНБЕЙТІН БАРОТРАВМАЛАР НЕМЕСЕ
ИНФЕКЦИЯ ОРНАЛАСУЫН АНЫҚТАУҒА
МҮМКІНДІК БЕРЕДІ.
• ЕРТЕ КТМЕН ӨКПЕ ҚҰРЫЛЫМЫН ЗЕРТТЕУ ЖРДСПЕН ӨКПЕСІ ГОМОГЕНДІ ЗАҚЫМДАНУ
КОНЦЕПЦИЯСЫН ҚҰРАСТЫРАДЫ.

18. Емі

ЕМІ
• ТЕМПЕРАТУРАЛЫ ҚОРҒАУ.
• ТЫНЫС АЛУДЫ ЖАҚСАРТУ.
• ПАРЕНТЕРАЛДІ ТАМАҚТАНУ.
• ГЛЮКОЗА 5-10% ТАМЫР ІШІНЕ.
• 2 МОЛЬ/КГ/ТӘУ. КАЛИЙ, НАТРИЙ, КАЛЬЦИЙ ҚОСАДЫ.
• ЖАСАНДЫ СУРФАКТАНТ ЕНГІЗУ- СУРФАКСИН- 0,8-2 МГ/МЛ.
• СУРВАНТА- 1 МГ/МЛ.
• СУРОСУРФ- 08,-4 МГ/МЛ.
• АНТИБИОТИКАТЕРАПИЯ.
• ВИТАМИНОТЕРАПИЯ.
• ЗӘР АЙДАҒЫШТАР.
• ГЛЮКОКОРТИКОИДТАР.

19. Ересектердегі респираторлық дистресс синдромының медикаментозды емінің негізгі принциптері:

ЕРЕСЕКТЕРДЕГІ РЕСПИРАТОРЛЫҚ ДИСТРЕСС
СИНДРОМЫНЫҢ МЕДИКАМЕНТОЗДЫ ЕМІНІҢ НЕГІЗГІ
ПРИНЦИПТЕРІ:
• ЭТИЛОГИЯЛЫҚ ФАКТОРДЫ ЖОЮ
• ОТТЕГІНІҢ АДЕКВАТТЫ ТРАНСПОРТЫН ЖОҒАРЫЛАТУ;
• ӨКПЕЛІК ІСІНУДІ АЗАЙТУ;
• ИНФЕКЦИЯ ЖӘНЕ СУПЕРИНФЕКЦИЯМЕН БЕЛСЕНДІ КҮРЕС;
• АДЕКВАТТЫ ТАМАҚТАНУ.

20. 1.Сурфактант BL 5. Экзосурф 2.Альвеофакт 6. ALEC 3.Сукрим 7. Сурфаксин 4.Куросурф

1.СУРФАКТАНТ BL
2.АЛЬВЕОФАКТ
3.СУКРИМ
4.КУРОСУРФ
5. ЭКЗОСУРФ
6. ALEC
7. СУРФАКСИН
• КУРОСУРФ (CUROSURF) ШОШҚА ӨКПЕСІНЕН АЛЫНҒАН ҚҰРАМЫНДА ФОСФОЛИПИД
ФРАКЦИЯСЫ (ПОРОКТАНТ АЛЬФА) МЕН ТӨМЕН МОЛЕКУЛАЛЫ ГИДРОФОБТЫ ПРОТЕИН
(1%) БАР. ПРЕПАРАТТЫ ҚОЛДАНУ АДЕКВАТТЫ ТЫНЫСТЫ ҚАЛПЫНА КЕЛТІРУГЕ
БАҒЫТТЫЛҒАН.1 КГ ДЕНЕ МАССАСЫНА 2,5 МЛ СУСПЕНЗИЯДАН ИНСТИЛЯЦИЯ ТҮРІНДЕ
ИНТРАТРАХЕАЛЬДЫ ЕНГІЗЕДІ. СОДАН СОҢ 1-2 МИН ТЫНЫС ҚАПШЫҒЫ АРҚЫЛЫ
ВЕНТИЛЯЦИЯ ЖАСАЛЫНАДЫ. ШЫҒАРУ ҚАЛПЫ: 1,5 ЖӘНЕ 3 МЛ – ДЕН ФЛАКОН ТҮРІНДЕГІ
8 % СУСПЕНЗИЯ. +2 +8 ГРАДУСТА САҚТАУ КЕРЕК.

21.

«САЛАМАТТЫ ҚАЗАҚСТАН» ЗЕРТЕУІ БОЙЫНША 100000 ДАҒЫ
РЕСПИРАТОРЛЫ ДИСТРЕСС СИНДРОМЫНА БАЙЛАНЫСТЫ ӨЛІМ
КӨРСЕТКІШІ
2007 жыл
167 адам
2013жыл
185 адам
2011-2015 жыл
342 адам

22.

23. Қорытынды

ҚОРЫТЫНДЫ
СОҢҒЫ ЖЫЛДАРЫ ЖЕТІЛГЕН ТЕХНИКАНЫҢ
АРҚАСЫНДА РЕСПИРАТОРЛЫҚ ЖӘНЕ
СҮЙЕМЕЛДЕУШІ ТЕРАПИЯДАҒЫ БАҒЫТТЫҢ
БІРШАМА ЖЕТІСТІКТЕРГЕ ЖЕТКЕНІН КӨРЕМІЗ.
РДС ЕРЕСЕКТЕРДЕ СИРЕК КЕЗДЕСЕДІ, КӨП
ЖАҒДАЙДА ӨЛІМГЕ АЛЫП КЕЛЕДІ, МҰНДАЙ
ПАТОЛОГИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙҒА СЕБЕПТЕР КӨП БОЛЫП,
ӨКПЕНІҢ ТІКЕЛЕЙ НЕМЕСЕ ЖАНАМА БҰЗЫЛУЫН
КӨРСЕТЕДІ, ҒАЛЫМДАР ОСЫ МӘСЕЛЕЛЕРДІ
ҚАРАСТЫРУДА.

24.

Қолданылған әдебиеттер
1.Қ.Ж. Ахметов-«Ішкі аурулар пропедевтикасы»
пәнінің клиникалық дәрістері
2.Б.Н.Айтбембет-Ішкі ағза ауруларының
пропедевтикасы,568бет-Алматы,2007ж
3.Л.Т. Алимбекова-Ішкі аурулар пропедевтикасы
пәнінен «Жалпы медицина» мамандығы бойынша 3
курс студенттеріне (асқорыту жүйесі және тыныс
жүйесі модульдері) арналған дәрістер жинағыТүркістан,2012ж
4. Патофизиология Әділман Нұрмұхамбетұлы
5.www.google.kz

25.

26.

1.Респираторлы дистресс синдромы латын тілінен
аударғанда қандай мағына береді?
2.Қазіргі кезде оны әр түрлі атаулармен атайды?
3.Респираторлы дистресс синдромының
этиологиясы?
4.Сурфактанттың қызметі?

27.

Назарларыңызға рахмет!!!