Terroryzm międzynarodowy

1.

TERRORYZM
MIĘDZYNARODOWY

2.

Terroryzm międzynarodowy
1.
2.
3.
4.
6.
7.
Pojęcie i istota terroryzmu.
Ewolucja i typy organizacji terrorystycznych.
Aspekt motywacyjny terroryzmu.
Klasyczne i fundamentalistyczne organizacje
terrorystyczne.
Zmiany charakteru i struktury organizacyjnej grup
terrorystycznych.
Czynniki wpływające na rozwój terroryzmu w
dłuższej perspektywie czasowej.

3.

Wielość definicji wynika z faktu, że po pierwsze poszczególne państwa w inny
sposób postrzegają aktywność określonych organizacji. Dla przykładu dla państw
arabskich Palestyńczycy i Czeczeni pozostają „bojownikami o wolność”, podczas
gdy dla państw, na których terenie dokonują zamachów (Izrael i Rosja) oraz
Zachodu są „terrorystami”. Drugi problem to finansowanie przez niektóre kraje
działalności organizacji terrorystycznych. Dla Iranu i Syrii Hezbollah (Partia Boga
dokonująca zamachów na terenie Izraela, mająca bazy w Libanie) nie stanowi tego
typu podmiotu. Po trzecie zaś wyróżnia się wiele rodzajów terroryzmu.

4.

Pojęcie i istota terroryzmu.
Pojęcie „terroryzm” pochodzi od słowa z języka greckiego oznaczającego- „drżeć, bać
się”; „stchórzyć, uciec” oraz łaciny - „strach, trwoga, przerażenie”; „straszne słowo,
straszna wieść” (czyli ogólnie terroryzm jako sianie strachu i grozy).
Terroryzm to: „ służąca realizacji określonego programu politycznego przemoc
lub groźba jej użycia, która ma wzbudzić strach w grupie (społeczeństwie)
szerszej niż bezpośrednio zaatakowani i w ten sposób nakłonić rządzących do
spełnienia żądań terrorystów lub też doprowadzić do zniszczenia
dotychczasowego porządku politycznego” (M. Madej).

5.

Cechy terroryzmu (pojawiające się w definicjach): stosowanie przemocy, bądź
groźby jej użycia, polityczny cel podejmowanych działań oraz chęć zyskania jak
największego rozgłosu poprzez spektakularność operacji, wzbudzenie strachu
i wynikające z tego efekty społeczne i psychologiczne.
Zamach w Bagdadzie

6.

Terroryzm przez dziesięciolecia ulegał głębokim zmianom.
Generalnie można mówić o 4 falach terroryzmu:
I fala rozpoczęła się wraz z głębokimi przemianami w Rosji w
1880 r., a potem rozprzestrzeniła się w Europie, przede
wszystkim na Bałkanach,
II fala wezbrała po I wojnie światowej i wygasła dopiero dwie
dekady po II wojnie światowej. Wiązała się z aktywnością
narodowowyzwoleńczą i powstawaniem nowych państw,
III fala pojawiła się w latach 60. XX w., czerpiąc swą moc
m.in. z wojny w Wietnamie,
wreszcie IV fala wezbrała w 1979 r. i trwa po dziś dzień.
Charakteryzuje się przede wszystkim międzynarodowym
powiązaniem grup terrorystycznych, a jej kulminacją były
zamachy 11 IX 2001 r.

7.

Typologia terroryzmu.
1. kryterium podmiotowe:
- t. niepaństwowy,
- t. sponsorowany przez państwo,
- t. państwowy;
2. Kryterium przedmiotowe:
- t. selektywny,
- t. nieselektywny,
- t. ekonomiczny;
3. kryterium zasięgu przestrzennego:
- t. wewnętrzny,
- t. międzynarodowy,
- t. wewnętrzny sponsorowany międzynarodowo;

8.

4. kryterium metod walki terrorystycznej:
- t. klasyczny,
- superterroryzm,
- cyberterroryzm;
5. kryterium motywacji i celów politycznych:
- t. nacjonalistyczny,
- t. religijny,
- t. nacjonalistyczno-religijny,
- t. „czystej ideologii”: - lewacki,
- skrajnej prawicy,
- t. parapolityczny: - ekoterroryzm,
- t. antyaborcyjny,
- obrońców praw zwierząt (animalterroryzm).

9.

Aspekt motywacyjny terroryzmu.
religijna motywacja:
Pierwsze ugrupowania o zasięgu międzynarodowym
jednoznacznie religijne pojawiły się w 1980 r. Spośród
ugrupowań terrorystycznych motywowanych religia bez
wątpienia największe wyzwanie dla bezpieczeństwa
międzynarodowego, a zwłaszcza dla stabilności państw
stanowi terroryzm radykalnych grup islamskich. Wśród
głównych przyczyn rozwoju terroryzmu islamskiego
wymienia się dwie grupy czynników:
- przemiany i zjawiska społeczno-ekonomiczne,
- ciąg wydarzeń politycznych na Bliskim Wschodzie,
zapoczątkowany zwycięstwem rewolucji islamskiej w Iranie.

10.

motywacja etnonacjonalistyczna i separatystyczna:
Jej istota polega na usprawiedliwianiu aktywności
terrorystycznej dążeniami określonej grupy narodowej
lub etnicznej do politycznego usamodzielnienia się i
uzyskania niepodległości względnie zwiększenia
autonomii.
Madryt, luty 2005

11.

Fundamentaliści chcą osiągnąć m.in. następujące cele:
1) zjednoczenie Muzułmanów i wspieranie ich w walce z niewiernymi na całym świecie,
2) zbudowanie „światowego państwa Boga”, do czego środkiem jest „święta wojna” –
dżihad,
3) zniszczenie głównych wrogów islamu, w szczególności Izraela i wspierających go USA,
4) obalenie świeckich i prozachodnich rządów w krajach muzułmańskich np. w Egipcie,
Indonezji i Turcji,
5) utworzenie nowego międzynarodowego ładu ekonomicznego korzystnego dla państw
arabskich, ale i szerzej, krajów „Trzeciego Świata”.

12.

Obecnie najbardziej znaną organizacją tego typu jest Al Kaida (w tłumaczeniu - baza) składająca się
z wielu ugrupowań tworzących sieć działającą na całym świecie. Pierwszy raz nazwa ta pojawiła się w
1988 roku, kiedy to milioner pochodzący z Arabii Saudyjskiej Osama bin Laden w pakistańskim
mieście Peszawar założył bazę komputerową ochotników udających się na wojnę do Afganistanu.
Jednak na terenie Afganistanu działał już od 1979 roku.
„sieć”
Ayman al Zawahri i Osama bin Laden

13.

Do największych zamachów terrorystycznych przeprowadzonych w XXI wieku zaliczyć
możemy ataki na: WTC i Pentagon 11 IX 2001, na wyspie Bali 12 X 2002, Centrum
Teatralne na Dubrowce 23 – 26 X 2002, pociągi w Madrycie 11 III 2003, szkołę w
Biesłanie 1 IX 2004, na londyńskie metro (oraz jeden autobus) 7 VII 2005 roku, w
Bombaju 26 XI 2008.
Bali
Bombaj, hotel Taj Mahal
Madryt
Biesłan
New York
Londyn

14.

Czynniki wpływające na rozwój terroryzmu w
dłuższej perspektywie czasowej
rozwój nacjonalizmów,
rozwój ruchów fundamentalistycznych,
ekoterroryzm,
destabilizacja polityczna.
Wszelka destabilizacja polityczna może sprzyjać
rozwojowi ruchów terrorystycznych, często
wspieranych przez rządy różnych państw. Terroryzm
jest stosunkowo tanim i skutecznym sposobem na
dywersję za linią frontu i destabilizację społeczną w
państwie.