Ból nowotworowy diagnostyka i leczenie

1. Ból nowotworowy diagnostyka i leczenie

Magda Pogorzelska
Klinika Onkologii UMB
Białostockie Centrum Onkologii

2. Definicja bólu

To doświadczenie czuciowe i emocjonalne,
subiektywnie odbierane jako nieprzyjemne,
związane z rzeczywistym lub potencjalnym
uszkodzeniem tkanek
Uczucie złożone, integrowane na poziomie
kory mózgowej
Najnowsze doniesienia sugerują, że
nieodpowiednia analgezja skraca oczekiwaną
długość życia

3.

4.

5.

6.

Ból odczuwa
Ok. 15-30% chorych w okresie początkowym
choroby
2/3 chorych w okresie terminalnym choroby
nowotworowej
50-64 tys. chorych na nowotwory złośliwe w
Polsce wymaga leczenia przeciwbólowego

7.

8.

Potrzeba lepszej kontroli bólu nowotworowego
Według statystyk:
- około 30% pacjentów nie otrzymuje
prawidłowego leczenia przeciwbólowego,
szczególnie w ostatnim roku życia
- te 30 % to 46 000 osób leczonych w np.
Wielkiej Brytanii.
Dlaczego wskaźniki rosną?

9.

10.

Ośrodkowe odczuwanie bólu
kora mózgowa,
zakręt obręczy,
wyspa.
istota szara w obszarze wodociągu
Sylwiusza,
rdzeń przedłużony

11. Skąd się bierze ból nowotworowy?

bezpośrednia inwazja nowotworu na tkanki otaczające
ból przerzutowy w kościach
bóle osteoporotyczne i degeneracyjne u ludzi starszych
niedrożność porażenna
ucisk nerwów i kompresja pni nerwowych
niedokrwienie
ból zapalny
neuropatia indukowana chemioterapią( np. oxaliplatyną )
neuropatia paraneoplastyczna
artropatie
ból pooperacyjny
martiwca po napromienianiu

12.

Typy bólu:
Niereceptorowe
Receptorowe

13. Bóle niereceptorowe

BÓL NEUROPATYCZNY
Typ powstający w wyniku zniszczenia
neuronów (obwodowych bądź centralnych)
Akumulacja podwyższonych poziomów Na+ i
Ca2+ w szczelinie synaptycznej
następuje zmiana ekspresji genów w kwestii
liczby i charakteru receptorów (upregulation)

14. Bóle niereceptorowe

uszkodzone neurony ulegają spontanicznemu
rozładowaniu potencjału- następuje zjawisko
"cross- talk" i pobudzanie zdrowych włókien
nerwowych.
wzrasta liczba receptorów NMDA, a funkcję
tracą receptory opioidowe i gabaergiczne.

15. Ból neuropatyczny

Jest fundamentalnie różny od bólu
somatycznego
Rozlany,
niezlokalizowany,
tępy ból,
zdecydowanie wielorako opisywany ( uczucie
ciężkości, rozpieranie, palenie, rażenie
prądem, spazm )

16. Ból neuropatyczny

Charakterystyczną cechą jest allodynia- ból
wywoływany jest dotykiem, dmuchnięciem.
W przypadku bólów pochodzących z
uszkodzenia układu współczulnego
obserwuje się zaburzenia wegetatywne w
postaci zaburzeń ucieplenia, pocenie.
W skrajnych przypadkach zmiany troficzne
(rany, martwica tkanek).

17. Ból neuropatyczny- mediatory

Kluczowymi transmiterami są:
serotonina
caltitonin-gen-related peptide
VIP
Kininy
GABA

18. Ból receptorowy= ból zapalny

mediatory:
bradykininy,
czynniki wzrostu,
cytokiny,
ATP,
protony ( powstające z obumarłych komórek )

19. Ból receptorowy= ból zapalny

akumulacja powoduje mechanizm tzw. feedforward loop. Ciągłe wytwarzanie
mediatorów:
uwrażliwia pierwotnie nieme włókna
aferentne,
pobudza uśpione nocyceptory
powoduje hyperalgezję obwodową.

20. Bóle kostne

Najczęstszy typ bólów receptorowych ( > 70
% wszystkich dolegliwości receptorowych )
Bardzo problematyczne dla pacjenta
Bóle o dużym nasileniu ( VAS 7 i więcej)
Radioterapia jest bardzo efektywna
Nasilają się w nocy, nie dają pacjentowi spać

21. Ból indukowany chemioterapią

Neuropatie nowotworowe po cytostatykach mają
dwutorowy mechanizm:
zmieniają włókna aferentne
oraz
upośledzają funkcje motoryczne.
Dochodzi do tego naciek zapalny dając pełen
obraz tego zespołu.

22. Ból indukowany chemioterapią

Szczególnie „bólogennymi” cytostatykami są:
Taksany (rak piersi, rak płuca, rak prostaty)
Analogi platyny (rak płuca, rak jelita grubego,
rak piersi)
Bortezomib (szpiczak mnogi, chłoniak z
komórek płaszcza)

23.

24. Neuropatia po chemioterapii

Bolesne parestezje i dyzestezje, rzadziej
hiporefleksja, ponadto zaburzenia ruchowe i
czuciowe oraz autonomiczne

25. Ból trzewny

Cechy bólu trzewnego
Ból niezlokalizowany, rozlany
Niestały w nasileniu
Powstaje w wyniku podrażnienia zakończeń
nerwowych zlokalizownch wokół narządów

26. Ból wszechogarniający

27. Zlokalizuj ból?

Ostry ból szyi promieniuje do tylnej części czaszki
oraz szczytu, nasila się podczas ruchów, zwłaszcza
zginania
Odpowiedź: Przerzut do zęba kręgu obrotowego (C2)
Ból jest głęboki i stały w okolicy przykręgowej,
promieniujący do obu barków lub jednostronny ból
korzeniowy prom. do barku i przyśrodkowej części
ramienia
Odpowiedź: Przerzuty w kręgosłupie piersiowym

28. Zlokalizuj ból?

Charakterystyczne bóle nocne, gorączka,
często wyczuwalny guz. Bóle nocne są
znaczne, często zmuszają chorego do
wstania z łóżka
Odp: Przerzuty w okolicy lędźwiowej
Ból nasila się w ciągu miesięcy i staje się
bardziej ostry, dobrze umiejscowiony, często
nocny. Możliwy naciek nerów: zasłonowego. i
kulszowego.
Odp: Naciek na miednicę

29. Po jakim zabiegu stwierdzisz następujące dolegliwości pacjenta?

Ściskający, opasujący, palący w tylnej części
ramienia, dołu pachowego, przedniej ściany
klatki piersiowej. Jest nasilany przez ruchy
ramienia.
Odp: Zespół po mastektomii.
Uszkodzenie nerwu międzyżebrowo-ramiennego
Ostry rozrywający w blizny z zaburzeniami
czucia, zaburzenia autonomiczne. Często
istnieją punkty spustowe w środkowej i
dystalnej części blizny.
Odp: zespół po torakotomii
Uszkodzenie nerwów międzyżebrowych

30. Szczególne typy bólu

Ból przebijający
Ból końca dawki
Ból incydentalny

31. Ból przebijający

Napad szybko narastającego bólu, który trwa
zazwyczaj od kilku do 30 min
Nakłada się on zwykle na na ból o
charakterze ciągłym
Występuje u ok. 40-60% chorych leczonych
przeciwbólowo

32. Ból przebijający

Cechy kliniczne
Napadowy charakter (kilka do kilkunastu
epizodów dziennie)
Szybko narasta (w ciągu kilku min)
Krótki (ok. 30 min) czas trwania
Znaczne nasilenie (VAS ok. 5 u chorych
leczonych przeciwbólowo)

33. Ból przebijający

Zlokalizowany zazwyczaj w tym samym
miejscu, co ból podstawowy
U 1/3 chorych występują krótko przed
przyjęciem kolejnej dawki analgetyku
Mogą wykazywać cech bólów
neuropatycznych lub nocyceptywnych

34. Ból końca dawki

Pojawia się wraz z ustępowaniem działania
leków
Powtarza się regularnie przed porą podania
kolejnej porcji analgetyku u chorych, u
których zastosowano zbyt małą dawkę leku
Zaleca się zwiększenie dawki o 25-50%

35. Ból incydentalny

Pojawia się przy wykonywaniu określonych
czynności (zabiegów pielęgnacyjnych, kaszlu,
ruchu, wypróżnienia, itp.)
Zaleca się podania „ratujących dawek”
prewencyjnie, przed wykonaniem czynności
prowokującej

36. Ocena natężenia bólu

Skala wzrokowo – analogowa – VAS (visual analogue score) –
graficzna skala opisowa- stosowana najczęściej.
VAS 0-30 – leczenie prawidłowe
VAS > 70 – bardzo silne bóle, nie do wytrzymania,
do natychmiastowej interwencji

37. Inne skale

Skala słowna (VRS – verbal rating scale) –opisowa:
Brak bólu
Ból słaby
Ból umiarkowany
Ból silny
Ból nie do zniesienia
Skala numeryczna 0-10
0- brak bólu
10- ból nie do zniesienia, największy, jaki chory może sobie
wyobrazić

38.

39. Leczenie bólu nowotworowego

Leki
przeciwbólowe
Chemioterapia
Radioterapia
Hormonoterapia
Bisfosoniany
Leczenie zabiegowe

40.

41. Leczenie zabiegowe

neuroliza splotu trzewnego
Intratekalne (dokanałowe) podawanie leków
Kordotomia Implantacja stymulatora
rdzeniowego (bramkowanie)
Pulsacyjna radiofrekfencja (nerwy obwodowe,
ból chroniczny)
Neuromodulacja- nieinwazyjna (akupunktura,
wibracje etc.) inwazyjna (bezpośrednia
stymulacja nerwów obwodowych, stymulacja
sznurów tylnych rdzenia kręgowego)

42. Leczenie farmakologiczne

Klasyczna drabina analgetyczna WHO –
podstawa działania, ma jednak ograniczenia
Obecnie dopuszcza się każdą drogę podania
leku, która nie przysparza choremu trudności
(doustna, plastry przezskórne, porty
naczyniowe)
Nadal preferowana jest droga doustna ze
względu na zachowanie samodzielności
chorego

43. Drabina WHO

Dawki leków należy podawać „wedle zegara” a
nie „wedle bólu”

44. NLPZ i paracetamol

Skuteczne w bólach receptorowych
Podobny mechanizm działania nie równa się
identycznemu efektowi klinicznemu
Brak efektu analgetycznego jednego leku nie
wyklucza dobrej kontroli bólu przy użyciu
innego
Wykazują EFEKT PUŁAPOWY:
osiągnięcie max. efektu terapeutycznego,
eskalacja dawki nie poprawia wyniku leczenia

45. NLPZ

IBUPROFEN 400-600 mg (co 4 h)
P./bólowo, p./zapalnie, spazmolitycznie
Nieznaczne objawy niepożądane
DICLOFENAC 100-200mg/dobę (co 12 h)
Dobre działanie p./bólowe, słabsze
p./zapalne
KETOPROFEN 200mg/dobę (co 8,12,24 h)
Bardzo dobre działanie p./bólowe

46. Paracetamol

PARACETAMOL 500mg co 4h, do 3-4g/dobę
Działanie ośrodkowe – hamuje COX3
Słabo drażni błonę śluzową żołądka
Działanie toksyczne na wątrobę przy
przekroczeniu dawek terapeutycznych lub w
szczególnych sytuacjach:
Stosowanie tzw. stymulatorów enzymatcznych
- fenobarbitalu
Alkoholizm
Głodzenie, niedobory witaminowe
Inne przewlekłe schorzenia wątroby

47. Słabe opioidy

KODEINA
CODEINI PHOSPHORICI 30-60 mg co 4 h
DIHYDROKODEINA (DHC Continus) – 60, 90, 120 mg (co
12 h)
Nie przekraczać 500mg/d !!!
Działanie przeciwbólowe i przeciwkaszlowe
Działania niepożądane:
Zaparcia
Nudności, wymioty
Bóle nadbrzusza, stany skurczowe dróg żółciowych

48. DHC continus- dihydrokodeina

Czysty agonista receptora opioidowego mi
Ze względu na siłę działania przeciwbólowego
(1/10 siły morfiny) i efekt pułapowy należy do
grupy słabych opioidów
Wchłania się dobrze z p. pokarmowego w
ok.20%

49. DHC continus - dihydrokodeina

Jest formą leku o przedłużonym uwalnianiu stężenie terapeutyczne utrzymuje się przez
12h ( do następnej dawki)
Po podaniu doustnym początek działania po
0,5-1h, maksymalne stężenie w surowicy
uzyskuje po 3h, okres półtrwania: 3,3 - 4,5h
Przepisywana jak silne opioidy! (dawka
dobowa i całkowita), liczba tabletek,

50. Słabe opioidy

TRAMADOL 50mg co 4 h lub 100-200 mg
co 12 h maks.400 mg/d
Wiele dróg podania
Oprócz działania przeciwbólowego wykazuje
działanie przeciwdepresyjne ( SSRI- like)

51. Tramadol- działania niepożądane

Działania niepożądane:
nudności,
wymioty,
lekkie splątanie,
zaparcia mniejsze niż przy stosowaniu
kodeiny,
ortostatyczne spadki ciśnienia
interakcje z lekami przeciwparkinsonowskimi

52. Silne opioidy

Morfina
Fentanyl
Buprenorfina
Oksykodon

53. Terminologia

Używane są trzy nazwy:
Opiaty – naturalne leki p.bólowe otrzymywane z
opium
Opioidy – naturalne i syntetyczne leki wykazujące
powinowactwo do receptorów opioidowych. Ich
działanie morfino podobne jest znoszone przez
nalokson
Narkotyki – pojęcie prawne (nie medyczne) dotyczące
zarówno opioidów jak i innych leków prowadzących
do uzależnienia fizycznego i psychicznego

54. Morfina

Przy stopniowym zwiększaniu dawki leku nie powoduje
depresji ośrodka oddechowego
Rzadko wywołuje zamroczenie lub sedację o znacznym
nasileniu
Nudności, wymioty i zaparcia są do opanowania (jedyne
realne działania niepożądane) !!!
Niezmiernia rzadko powoduje uzależnienia psychiczne –
1 na 20 000 chorych leczonych morfiną
Konieczność stosowania wyższych dawek morfiny wynika
ze wzrostu nasilenia bólu, a nie ze wzrostu tolerancji leku

55. Morfina- uzależnienie fizyczne

Po nagłym odstawieniu leku mogą wystąpić objawy zespołu
abstynencyjnego (trwają 24-72h):
Niepokój
Wypieki na twarzy
Bóle stawowe, bóle brzucha
Nudności, wymioty
Należy jednak pamiętać, iż zależność fizyczna, z objawami
odstawienia występuje również po lekach nie będących
opioidami, np.: baklofen - agonista GABA, klonidyna - agonista
2
Uzależnienie fizyczne nie świadczy jednak o uzależnieniu
psychicznym

56. Morfina-uzależnienie psychiczne

Nie należy mylić z zależnością fizyczną
Uzależnienie psychiczne to przyjmowanie
opioidów celem osiągnięcia stanu
euforycznego
Mylenie zależności fizycznej z psychiczną jest
główną przyczyną suboptymalnego
podawania silnych opioidów i złej kontroli
bólu nowotworowego!

57. Inne zjawiska związane z podawaniem opioidów

1) Opioidowa hyperapgezja
Zespół objawów podczas podnoszenia
dawki
Objawia się przeczulicą skórną
Konieczna jest redukcja dawki
2) Tolerancja
Redukcja efektu przy podaniu ekwiwalentnej
dawki z koniecznością jej podniesienia.
Wynika ze zmian w liczbie receptorów
błonowych

58. Hyperalgezja ≠tolerancja

59.

60.

61.

62. Morfina- redukcja dawki

Zmniejsz dawkę w przypadku eliminacji
źródła bólu
Opioidy można odstawić przechodząc na
niższy szczebel drabiny analgetycznej
Zmniejsza się dawki opioidu o 25% każdego
dnia do osiągnięcia dawki morfiny (lub
ekwiwalentu przeliczeniowego) do 30mg /
dobę, którą utrzymuje się przez dwa dni, a
następnie odstawia

63. Morfina- preparaty

-
Preparaty krótkodziałające
doustne: mieszanka morfinowa, Sevredol
s.c. lub i.v.
Preparaty
- Doltard
o przedłużonym działaniu

64. Mieszanka morfinowa

P.O.
Czas działania 4 h
1ml roztworu = 1 mg morfiny
10 mg (ml) co 4 h
5 mg (ml) co 4 h – chorzy starsi, wyniszczeni, nie
przyjmujący wcześniej słabych opioidów
Wykorzystywana przy miareczkowaniu opioidów,
czyli określania minimalnego indywidulanego
zapotrzebowania na opioid

65. Morfina krótkodziałająca

Preparat Rp. Sevredol
Jedyna krókodziałająca morfina na rynku
10 lub 20 mg co 4 godziny
W praktyce klinicznej do miareczkowania

66. Morfina- preparaty długodziałające

Siarczan morfiny
MST Continus (10, 30, 60, 100, 200 mg)
Doltard (10, 30, 60, 100)
Chlorowodorek morfiny
Vendal
(10, 30, 60 mg)

67. Morfina- preparaty długodziałające

Co 12 h
Dawka wyjściowa 2 x 30 mg, u osób
wyniszczonych 2 x 10 mg
Przy braku efektu zwiększanie dawki o 2550% dawki dobowej
Tabletek nie można dzielić !!

68. Buprenorfina

Częściowy agonista receptorów
Nie powinna być kojarzona z morfiną (może dochodzić do
antagonistycznego działania tych leków)
Równoważna dawka buprenorfiny jest 60 -100 razy niższa
niż morfiny
Według najnowszych publikacji generalnie nie wykazuje
efektu pułapowego
Działa długo, lecz jeżeli jest nieskuteczna, przejście na
morfinę wymaga czasu, ponieważ receptory opioidowe są
zablokowane przez buprenorfinę.

69. Buprenorfina- formy podania

Bunondol - tabletki podjęzykowe
0,2 mg; 0,4 mg (co 5-8h)
W dawkach 3-5 mg/dobę efekt pułapowy !!!
Transtec – plastry przezskórne, co 96 godzin
35 μg/godz – 20 mg w plastrze
52,5 μg/godz – 30 mg w plastrze
70 μg/godz – 40 mg w plastrze
Max. Dawka 140 μg/godz. !!

70. Fentanyl

Analgetyk opioidowy wybiórczy działający na receptory
(morfina na i к)
70-100 razy silniejszy od morfiny
Działa p./bólowo i uspokajająco
W mniejszym stopniu wywołuje zaparcia i upośledzenie
funkcji poznawczych niż morfina
W większym stopniu wywołuje nudności
Nie gromadzi się w organizmie, nie jest toksyczny dla
chorych z niewydolnością nerek (metabolizowany głównie
w wątrobie)

71. Fentanyl – system transdermalny

Preparaty
Fentanyl Actavis, Matrifen, Durogesic
1 plaster co 72 h, 2 op. (10 szt.)
25 μ/h 4,125 mg/plaster (Fentanyl Actavis); 4,2
(Durogesic)
50 μ/h 8,25 mg/plaster (Fentanyl Actavis); 8,4
(Durogesic)
75 μ/h 12,375 mg/plaster (Fentanyl Actavis);
12,6 (Durogesic) 100 μ/h 16,5 mg/plaster
(Fentanyl Actavis); 16,8 (Durogesic)

72. Fentanyl – system transdermalny

Stężenie terapeutyczne po 12-24h – odstawić
wcześniejsze leki przeciwbólowe dopiero po tym
okresie
U chorych, którzy otrzymywali pełne dawki kodeiny
lub tramadolu leczenie rozpocząć od dawki 25 μg/h
U chorych, którzy leczeni byli morfiną podawaną
doustnie, należy podzielić dawkę dobową morfiny w
miligramach przez 3 i wybrać plaster o dawce
najbliższej uzyskanej wartości
dawka dobowa morfiny 120mg / 3 = 40 - plaster 50
μg/h

73. Fentanyl – system transdermalny

Niewskazany:
U chorych gorączkujących – zwiększenie
wchłaniania
U chorych nadmiernie pocących się – ryzyko
odklejenia plastra
U chorych z miejscowymi reakcjami
alergicznymi
U chorych z komponentą zapalną bólu lub
bólem neuropatycznym preferowana morfina

74. Fentanyl- inne formy

Fentanyl donosowy:
Pegylowana forma, zapobiega nadmiernemu
wchłanianiu
Podanie donosowe- szybszy efekt działania
Systemy blokujące nadmierną ilość podań w
opakowaniach

75. Fentanyl inne formy

Fentanyl podpoliczkowy, podjęzykowy
Preparat: Effentora
Szybki efekt działania
Dla pacjentów już przyjmujących opioidy
Efekt działania po 14 minutach
Zarejestrowany dla bólów przebijających

76. Oksykodon

Syntetyczna pochodna kodeiny o silnym
działaniu przeciwbólowym (silny opioid !)
W formie o przedłużonym uwalnianiu ( Rp.
OxyContin)
Silna interakcja z lekami uspakajającymi i
alkoholem
Silne pocenie się- częsty efekt uboczny

77.

78. Metadon

Silnie działający lek przeciwbólowy o
charakterze agonisty opioidowego
Po podaniu p.o. działa 2-krotnie słabiej niż
po podaniu pozajelitowym
Po nagłym odstawieniu metadonu mogą
wystąpić objawy zespołu odstawienia, jednak
o łagodniejszym przebiegu niż po
odstawieniu morfiny.

79. Metadon- wskazania

Leczenie zespołu abstynencji od alkaloidów
opium.
Leczenie substytucyjne uzależnień od heroiny
i morfiny (wyłącznie w ramach specjalnych
programów leczenia substytucyjnego).
Jako lek drugiego rzutu w leczeniu bólu
nowotworowego oraz w analgezji
pooperacyjnej

80. Pytania?

Łączenie opioidów?
Petydyna – czemu nie?
-Kumulowanie się metabolitu – norpetydyny
-Upośledzającego funkcję nerek i OUN
-Szybka tolerancja i lekozależność
Pentazocyna- czemu nie?
-Krótki czas działania
-Działanie psychomimetyczne
-Szybkie uzależnienie psychiczne

81.

Zawsze włączając do terapii
silne opioidy należy
rozpocząć profilaktykę
przeciwwymiotną i
przeciwzaparciową!

82. Oporność na opioidy?

„Oporność” na opioidy wynika głównie z
komponenty neuropatycznej bólów
nowotworowych (odczuwane jako piekący,
palący, przeszywający, kłujący)
Ważny jest prawidłowy dobór i dawkowanie
leków uzupełniających

83. Oporność na opioidy

Brak, lub bardzo niewielki efekt
przeciwbólowy, mimo stopniowego
zwiększania dawek
Objawy uboczne, których chory nie może
tolerować, mimo standardowego
postępowania w celu kontrolowania tych
objawów

84. Oporność na opioidy

Prawdziwa
Rzekoma
Częściowa

85. Oporność prawdziwa

Objawy:
Skurcze „brzuszne”
Kurcze mięśni
Ból duchowy
Ból neuropatyczny?

86. Oporność rzekoma - pseudooporność

Zbyt małe dawki
Złe absorpcja z przewodu pokarmowego
Wymioty
Aspekty psychosocjalne i duchowe, a
właściwie ich pomijanie

87. Oporność częściowa

Ból neuropatyczny, ucisk na nerw /niektóre/
Bóle kostne
Wzmożone ciśnienie śródczaszkowe
Ból związany z aktywnością, ruchem
Naciekanie tkanek miękkich, mięśni

88. Leczenie uzupełniające

l. przeciwdepresyjne (np. pregabalina)
Leki p./drgawkowe (np. karbamazepina)
Benzodwuazepiny (np. relanium, dormicum)
Środki znieczulające miejscowo (np.
mexicord, xylocaina)
Kortykosteroidy (np. dexamethason)
Bifosfoniany (np. Aredia, Bonefos)

89. Ból neuropatyczny- charakter a lek?

Palące, piekące – l. przeciwdepresyjne
Strzelające, napadowe –l. przeciwdrgawkowe
Ucisk na nerwy - deksametazon

90. Najczęściej stosowany lek w bólu neuropatycznym

Pregabalina
Od 150 do 600 mg/dobę
Dawkę zwiększamy w odstępach kilkudniowych
Przy wolnym zwiększaniu dawek rzadko występują nasilone objawy
uboczne (splątanie, drażliwość)
Mogą być stosowane przez długi czas bez rozwijania się zależności
psychicznej i tolerancji
Pochodna kwasu gamma-aminomasłowego (GABA).

91. Napadowe, rwące bóle neuropatyczne

KARBAMAZEPINA 2x 200-400 mg/dobę
Uwaga; modyfikuje metabolizm wielu leków
FENYTOINA 300-500 mg/dobę
Głównie w postaci wlewów dożylnych
Stabilizuje błony komórkowe
GABAPENTYNA 100-300 mg co 8 h
Nie wykazuje istotnych objawów ubocznych
Zmienia przewodzenie w kanałach wapniowych

92. Napadowe, rwące bóle neuropatyczne

KLONAZEPAM 0,5 – 3 mg/dobę
Stabilizuje błonę komórkową
MIANSERYNA (Lerivon)
30-60 mg w 2 dawkach
Hamuje wychwyt zwrotny noradrenaliny

93. Bolesne spazmy mięśniowe

MIDAZOLUM (DORMICUM)
p.o., s..c., i.v. 1,5 mg
DIAZEPAM (Relanium)
p.o., p..r. 5-20 mg/d

94. Bóle z ucisku na nerw, z powodu rozciągania torebki wątroby i uciskiem na żołądek, bóle kostne

DEXAMETHASON
2-6 mg /dobę

95. W zagrażającej i dokonanej kompresji rdzenia

DEXAMETHASON
16-24 mg /dobę i wyższe

96. Kalcytonina

Ma działanie przeciwbólowe poprzez indukcję
wytwarzania endorfin w ośrodkowym
układzie nerwowym. Stosowana w leczeniu
przerzutów do kości (zarówno jako leczenie
hamujące jak i przeciwbólowe).

97. Bisfosoniany

Działają przeciwbólowo i przeciw uszkodzeniu kości
Dobre przypadku raka prostaty, raka piersi i
szpiczaka.
Stosowane przy przerzutach osteolitycznych do kości.
ŁĄCZENIE- ZAGROŻENIA:
z niesterydowymi lekami przeciwbólowymi mogą
powodować uszkodzenie nerek.
z GKS lub kalcytoniną- zmniejszają stężenie wapnia
we krwi, co prowadzi do hipokalcemii.

98.

Dziękuję za uwagę.