Ірі қалаларда жалпы қалалық маңызы бар нысандарды орналастыру ерекшеліктері

1.

Оңтүстік Қазақстан Мемлекеттік Фармацевтикалық
№2 қоғамдық денсаулықты сақтау
Академиясы
Ірі қалаларда жалпы қалалық
маңызы бар нысандарды орналастыру
ерекшеліктері.
Орындаған : Адасов Қ.
Тобы : 411 ҚДС

2.

Жоспар
I Кіріспе
II Негізгі бөлім
1.Ірі қалаларды салу және жоспарлау.
2. Ірі қалаларда жалпы қалалық маңызы
бар нысандарды орналастыру.
IV Қорытынды
V Пайдаланған әдебиеттер

3.

Кіріспе
Тұрғындардың қажетті қызмет көрсетуші жүйелермен қамтамасы
етудің,
тұрмыстың игілікті және қолайлы жағдайларын жасаудың рөлі зо
Қазіргі нормаларға сәйкес тұрғындарға қызмет көрсету жүйелері
білім беру, денсаулық, дене тәрбиелеу, әлеуметтік қамтамасыз ету
мәдени, көркемөнер,сауда, қоғамдық тамақтану, тұрмыстық қызм
көрсету, басшылық және қаражаттық, байланыс, коммуналды
шаруашылық мекемелері мен кәсіпорындары жатады. Осы барлы
мекемелер халыққа қызмет көрсетудің біртұтас торабын құрау
керек.

4.

Ірі қалаларды жоспарлау және салу.
Қала келесі ( селитебті),
өндірістік, коммунальдықойма, сыртқы транспорт,
тұрғындардың демалысына
арналған қала шетіндегі
орындар мен нысандар
сияқты негізгі функционалдық
зоналарға бөлінеді.
Қалада қолайлы гигиеналық
жағдайларды жасау үшін
функционалдық аймақтардың
өзара тиімді орналасуы ең
маңызды болып табылады.

5.

Қаланың селитебті аумағы тұрғын
аудандарды, қоғамдық
орталықтарды ( әкімшілік, ғылыми,
білім беру, медициналық, т.б.) және
жасыл желектерді орналастыруға
болады. Ол үшін жасыл желектер
көп, су көздері жақын орналасқан ,
таза қолайлы жер тілімдері таңдап
алынады.

6.

Өндірістік аумақ.
Өндірістік аумақта барлық шаруашылық
нысандары мен өндірістік кешендер ( жөндеумеханикалық шеберханалары, мал жемін
дайындайтын цехтар, мал бордақылау
фермалары, қосалқы өндіріс орындары)
орналастырылады.
Өндірістік аумақты, елді мекен
аумағындағы су көздерінен өндірістік
ағызынды сулармен ластамау үшін, өзен
ағысының бойымен тұрғын аумақтағын
аумақтын төмен, белгілі қашықтықта және
тұрғын аумақтың ық жағында орналасады.

7.

Өндірістік аумақ
Жел басым қарама-қарсы бағытта соғатын
аудандарда, адамдар тұрғын аудандарды
желдің бағыты бойынша өндіріс өнеркәсіптердің
оң және сол жақтарында орналастырады.
Селитебті және өндірістік аймақтардың
арасында оларды бөлетін аймақ, санитарлық
қорғау аймақ орналастыруы тиіс, оның өлшемі
ластаушы заттар көздерінің зиянды заттар
көздерінің зиянды әсер ету сипатына
байланысты болып, 50-1000мдейін жетеді.

8.

-Ықшамаудан 6-20 мың адамға есептелген ,
оның құрамында тұрғын үй ғимараттары ,
күнделікті қолданылатын мекемелер (
бөбекханалар , бала бақшалар , мектептер, спорт
кешендері, азық- түлік дүкендері , асханалар,
кір жууға қабылдайтын орындар т.б.) сол
сияқты сабақтар , тұрғындардың күнделікті
демалу үшін шағын бақтар болады. Оның
ауданы 20-50 га құрайды. Ықшамаудандардың
шекаралары магистральдар немесе тқрғын
көшелер, көлік жүретін жолдар мен табиғи
шекаралар болып табылады. Мөлтекаудан
территориясында осы топтағы мекемелер
қызмет көрсету радиусы 300-ден 500м дейінгі
қашықтықта орналастырады.

9.

Балабақша

10.

11.

Мектептер

12.

Жақсы тұрмыс жағдайларды қамтамасыз ету үшін
және шу, діріл деңгейлерін төмендету мен ауаның
шаңмен, автакөліктерден бөлінетің ластаушы
заттармен ластануын төмендету мақсатында ,
тұрғын үйлер мен балалар мекемелерінің негізгі
бөлігін ықшамауданның қақ ортасында
орналастырады. Тұрғын үйлердің қабаттары
неғұрлым көп болса , күн сәулесінің жарығының
түсу және желдету жағдайлары нашарлайды,
сондықтан ғимараттардың арасындағы қашықтық
жеткілікті болуы керек: ғимараттардың алдыңғы
жақтарының арасы олардың биіктіктерінен екі
еседен кем емес, ал екі бүйірлерінің арасы-10-15м
болуы қажет.

13.

Сыртқы транспорт
Сыртқы транспорт аумағында
жолаушылар және жүк
тасымалдайтын темір жол бекеттері,
порттар, кемежайлар, т.б.
Орналастырылады. Тұрғын ауданы
теміржол
желісінің 100метрлік
санитарлық қорғаныш аумағы арқылы
бөлуді ұсынады. Жаңа теңіз және
өзен порттары тұрғын аудандар
аумағынан тыс, 100м кем емес
қашықтықта орналастырылады.
Әуежайлар үшін санитарлық қорғаныш
аумағы олардың кластарына
байланысты 5-30км дейін болуы керек.

14.

15.

Орман –саябақ белдеуі.
Қала маңы аумағындағы жасыл алап
елді мекен үшін таза ауаның
резервуары болып табылады,
Тұрғындардың тиімді демалуына, ені
5-10км болатын, орман-саябақ белдеуі
маңызды рөл атқарады. Мұнда
демалушыларға барлық жағдайлар
жасалуы керек, сонымен қатар, жоғары
деңгейдегі санитарлық жабдықталуы (
сумен қамтамасыз ету, канализация,
қалдықтарды жою, т.б.) қарастырылуы
керек.

16.

17. б

Коммуналдық-қойма
б
Коммуналдық-қойма аумағы сауда
қоймаларын, көкеністер мен жемістерді
сақтауға арналған қоймаларды,
көліктерге қызмет көрсету мекемелерін (
кір жуатын депо, автотұрақтар),
орналастыруға арналған. Оны тұрғын
ауданнан тысқары, көбінесе өндірістік
мекемелердің санитарлық-қорғаныш
аумағында орналастырады.

18.

Жасыл желектер
Жасыл желектер тұрғын
аудандардың міндетті
түрдегі құрамдас
бөлігіболып табылады.
Олар қаланы көркейтіп,
қала тұрғындарын
табиғатқа жақындатады
және олардың
денсаулық жағдайына
қолайлы әсер етеді.
Жасыл желектер қала
микроклиматының
адамға әсерін
жеңілдетеді.

19.

20. Пайдаланған әдебиеттер

Ү.И. Кенесариев, Р.М. Балмахаева, Н.Ж.
Жақашов, Ж.Д. Бекмағамбетова, М.И
Жоламанов, К.К. Тоғызбаев «Гигиена»,
Алматы 2010 ж
М.С. Шабдарбаева, С.Қ. Омаров
«Коммуналдық гигиена» І бөлім, Алматы –
2011
www.google.kz

21. Назарларыңыза рахмет !!!