Қаржылық инвестициялар, инвестицияның сапасы мен тиімділігін бағалау

1.

Қаржылық инвестициялар,
инвестицияның сапасы мен
тиімділігін бағалау
Сультанбекова Арайлым

2.

Қаржылай инвестициялар дегеніміз – пайыздар, дивидендтер, роялти және
жалақысы түрінде, инвестицияланған капиталды арттыру немесе
коммерциялық қатынастардың нәтижесінде пайда табу мақсатында
субъект ие болып отырған актив. Қаржылай инвестицияларға, сондай-ақ
пайдаланылмай тұрған жылжымайтын мүлікке салынған инвестиция да
жатады.
Мемлекеттік құнды қағаздарға және шаруашылық жүргізуші ұйымның
жарғылық капиталына қаржылай инвестициялар салынады. Сондай-ақ
Қазақстан Республикасының аумағында және одан тыс шетелдерде
орналасқан басқа да шаруашылыққа қарыздар (зайымдар) беріледі.

3.

Бағалы қағаздардың инвестициялық
сапасы.
Инвестициялық портфель – бұл кәсіпорынның
жетілдірілген инвестиция
стратегиясына сәйкес және ортамерзімді кезеңдегі
инвестицияның қызметті жүзеге
асыруға арналған нақты және қаржыландырылған
инвестицияның объектісінің
нысаналы жиынтығы болып табылады.
Инвестициялық портфелді қалыптастыру – бұл
инвестицияның объектісін
нысаналы немесе мақсатты іріктеу процесі болып
табылады.

4.

Бағалы қағаздар құқығы бойынша кімге жататындығы туралы белгілерін
куіәләндыру
үшін олар былайша бөлінеді:
•бағалы
қағазды
ұсынушы
•атаулы
бағалы
қағаздар
•ордерлік
бағалы
қағаздар

5.

Бағалы қағазды ұсынушыға ― құқықтарын орындау үшін, бірақ
олардың иелерін теңестіруді
талап етпейді, ұстаушылардың атына тіркеу жасалынбайды.
Ұсынушы бағалы қағазды
куәландыратын құқығын басқа адамға қарапайым жолмен қолына
береді.

6.

атаулы бағалы қағаздар ― белгілі бір адамның атына жазылады. Бағалы
қағаздарда
куәландырылған құқықтары ондағы қойылған талапты жеңілдету үшін
белгіленген тәртіппен
басқа тұлғаға беріледі. Атаулы бағалы қағаздар бойынша құқық беретін
адам соған сәйкес
келетін талаптардың орындалуы емес, ондағы тиесілі талаптың заңды
еместігіне жауап береді.

7.

•ордерлік бағалы қағаздар ― ол ең алғашында иемденушінің атына
немесе оның бұйрығы
бойынша жазылады. Бұл онда көрсетілген құқықтар қағазға түсірілген
тәртіпке байланысты
ауыспалылығын сақтайтындай етіп ― индоссаментке жазып береді.
Индоссамент өзінде
құқықтың болғанына ғана емес, сонымен бірге, оның жүзеге асуына да
жауап береді. Бағалы
қағаздардан алынатын табысқа қатысты оларды борыштық және
инвестициялық деп бөлуге
болады.

8.

Инвестициялық ресурстардың портфелін қамтамасыз ету – бұл
кәсіпорынның инвестициялық ресурстарының көлемін инвестициялық
жобалардың
портфеліне
жинақтайтын
жалпы
капитал
сыйымдылығының жиынтығы.
Инвестициялық стратегияны жүзеге асыруды қамтамасыз ету – бұл
орта және ұзақ метзімді кезеңдерде кәсіпорынның қызметтері иен
жоспарларында
қабылданған
инвстициялық
стратегияның
мақсаттары
мен инвестициялық портфелдлің қалыптасуының мақсаттарына
сәйкес
келеді.

9.

Аудитор қаржылй инвестициялардың есебін тексеруге кірістердің алдында
тексерудің сапасы мен тиімділігін арттыру мақсатында тексеру барысында
анықтауды, назар аударуды, тексеруді талап ететін мәселелер бойынша бағдарлама
жасайды:
- баланста инвестициялардың дұрыс көрсетілгендігін тексеру;
- инвестициялардың аналитикалық және синтетикалық есеп мәліметтерінің
сәйкестігін тексеру;
- шаруашылық қаржылай инвестициялардың дұрыс сыныпталуын тексеру;
- инвестициялардың құнын анықтауда бағалану тәртіптерінің қолданылғандығын
тексеру;
- нақты қолда бар құнды қағаздардың сақталу орнын анықтайтын бастапқы
құжаттармен танысу;
- құнды қағаздарға сатып алу операцияларының бухгалтерлік есеп жазуларының дер
кезінде жүзеге асырылғандығын тексеру;
- қаржылай инвестицияларды қайта бағалаудың нәтижесін қайта бағалаудың
қайталану жиілігін тексеру;
- қаржылай инвестицияларды шығысқа шығару операцияларының бухгалтерлік есеп
жазуларының дұрыс, дер кезінде жүзеге асырылғандығын тексеру;
- шаруашылықтың басқа заңды тұлғаларға берген қарыздарының (зайымдарының)
құжаттарымен танысу.

10. Назарларыңызға рахмет!