Росографтың құрылысы мен жұмыс істеу принципі

1.

Студенттің өзіндік жұмысы
Тақырыбы: Росографтың құрылысы мен жұмыс істеу принципі
Тексерген: Сулейменова А.Р.
Орындаған: Махамбетова М.М.

2.

Шықты бақылау
Метеорологиялық станцияларда шықты бақылау жұмыстары жүреді. Бақылау
жүргізу кезінде шықтың түсу уақытын, шықтың мөлшерін, шықтың мөлшері
максимумға жеткен уақыт және шықтың жойылып кету уақыты . Шықтың
горизонтальді бетте пайда болған мөлшері миллиметрмен өлшенеді. Шықты
бақылау росограф М-35 құрылғысымен жүргізіледі. М-35росографы пайда болған
шық мөлшерін тоқтаусыз жазып отырады.

3. Росографтың құрылысы

РОСОГРАФТЫҢ ҚҰРЫЛЫСЫ
1. Жоғарғы, негізгі шық жинағышы
2. Төменгі шық жинағышы
3. Стрелка
4. Өлшеуге арналған салмақша
5. Кранштейн
7. Пластина
9. Демпфердің штогы
10. Демпфер
12. Уровень
13. Росографтың корпусы
орналасқан плата
14. Гайка
15. Бұранда
16. Қақпақша
17. Сағаттық механизмі бар барабан
18. Қаламұшы кигізілген стрелка
19. Стрелканың салмақшасы
21. Срелка бұрандасы
22. Қаламұш өсі

4. Росографтың негізгі белгілері

РОСОГРАФТЫҢ НЕГІЗГІ БЕЛГІЛЕРІ
I.
II.
III.
IV.
V.
VI.
Шықты өлшеу шегі, 0,02—0,3мм
Өлшенетін аудан, 160±3см2
Негізгі қателіктер, ± (0,005+0,02Q)мм,
Q — шық мөлшері мм-мен
Уақыттың жүру қателігі (24 мағ), ±5мин
Массасы, 6кг

5. Росографтың жұмыс істеу принципі Құралдың өлшеуге арналған негізгі бөлігі төтрбұрышты таразы болып келеді. Таразының бір жақ

РОСОГРАФТЫҢ ЖҰМЫС ІСТЕУ ПРИНЦИПІ
ҚҰРАЛДЫҢ ӨЛШЕУГЕ АРНАЛҒАН НЕГІЗГІ БӨЛІГІ ТӨТРБҰРЫШТЫ ТАРАЗЫ БОЛЫП КЕЛЕДІ.
ТАРАЗЫНЫҢ БІР ЖАҚ ШЕТІНДЕ ШЫҚТЫ ҚАБЫЛДАЙТЫН ВИНИПЛАСТТАН ЖАСАЛҒАН КОНУСТЫ ЫДЫС
ОРНАТЫЛҒАН, ЕКІНШІ ШЕТІНДЕ САЛМАҚША ОРНАТЫЛҒАН. ШЫҚТЫ ЖИНАҒЫШТЫН АСТЫНДА ЖИНАЛҒАН
ШЫҚТЫ ЖИНАУ ҮШІН ОНЫҢ АСТЫНДА ЕКІНШІ ШЫҚ ЖИНАҒЫШ ОРНАТЫЛАДЫ. ШЫҚТЫҢ МӨЛШЕРІ
СТРЕЛКАНЫН ҚОЗҒАЛУЫНАН ЖАЗЫЛЫП ОТЫРЫЛАДЫ. СТРЕЛКАНЫҢ ҰШЫНДАҒЫ ҚАЛАМҰШ САҒАТ
МЕХАНИЗМІ БАР БАРАБАН ЛЕНТАСЫНЫҢ ҮСТІНДЕ ЖАЗУ ҚАЛДЫРЫП, БЕЛГІ САЛАДЫ. ЖЕЛДЕН КЕДЕРГІ КЕЛМЕУ
ҮШІН ҚАБЫЛДАҒЫШ ЭКРАНМЕН ЖАБЫЛҒАН, АЛ СТРЕЛКА МАЙЛЫ ДЕМПФЕРМЕН ҚОСЫЛҒАН. ТАРАЗЫ
МЕХАНИЗМІ ПЛАТАДА ЖИНАЛҒАН ЖӘНЕ ҚҰРЫЛҒЫ КОРПУСЫНДА ОРНАТЫЛҒАН. САҒАТТЫҚ МЕХАНИЗМІ БАР
БАРАБАН ОРТАЛЫҚ ОСКЕ ОРНАТЫЛАДЫ, ЖӘНЕ САҒАТ СТРЕЛКАСЫМЕН ЖҮРЕДІ. ДИАГРАММАЛЫҚ ЛЕНТА
ГОРИЗОНТАЛЬДІ ЖӘНЕ ВЕРТИКАЛЬДІ СЫЗЫҚТАРМЕН БӨЛІНГЕН, ГОРИЗОНТАЛЬДІ 0,01 ММ БӨЛІНГЕН, АЛ
ВЕРТИКАЛЬДІ 15 МИН БӨЛІНГЕН. ҚҰРЫЛҒЫНЫҢ МЕХАНИЗМІНЕ ҚАУЫП ТҮСПЕУ ҮШІН ОНЫ РЫЧАКПЕН БЕКІТІП
ҚОЯДЫ. ҚҰРЫЛҒЫ 0 ПЕН +40°С ГРАДУС АРАЛЫҒЫНДА ЖҰМЫС ІСТЕУГЕ АРНАЛҒАН.

6. Шық түспеген жағдайда стрелка қарама-қарсы салмақшамен теңесіп, қаламұш лентаның нөл сызығына келеді. Шық түскен кезде таразы

ШЫҚ ТҮСПЕГЕН ЖАҒДАЙДА СТРЕЛКА ҚАРАМА-ҚАРСЫ САЛМАҚШАМЕН ТЕҢЕСІП,
ҚАЛАМҰШ ЛЕНТАНЫҢ НӨЛ СЫЗЫҒЫНА КЕЛЕДІ. ШЫҚ ТҮСКЕН КЕЗДЕ ТАРАЗЫ
МЕХАНИЗМІ ОСІ БОЙЫНША ҚОЗАЛА БАСТАЙДЫ ДА, ҚАЛАМҰШ БАРАБАН ЛЕНТАСЫНА
ІЗ ҚАЛДЫРАДЫ. ШЫҚ ЖОЙЫЛЫП КЕТКЕНДЕ ҚАЛАМҰШ ҚАЙТА НӨЛДІК ӨЛШЕМГЕ
КЕЛЕДІ.

7.

Росографты тексеру ортасында орнатылған гиря салмақшалары
арқылы жасалынады. 1600 мг салмақшаны салған кезде лентада
0 , 1 0 мм шықты корсетуі керек, ал 3200 мг салмақшаны салғанда
лентада 0,20мм көрсету керек.

8.

Длярегистрацииросыросографустанавливаютнаметеорол
огическойплощадкевблизипочвенныхтермометровнепосредс
твеннонаповерхностиземлинаучастке,покрытомтравой,так,
чтобыросоприемникбылнаправленкюгу.Росографзакрепл
яетсяспомощьюколышковилиштырей,вбиваемыхвпочву.
К о ж у х 16 с н и м а е т с я . С п о м о щ ь ю р е г у л и р о в о ч н ы х в и н т о в 15
к о р п у с р о с о г р а ф а у с т а н а в л и в а е т с я п о у р о в н ю 12 и с п о м о щ ь ю
г а е к 14 э т о п о л о ж е н и е ф и к с и р у е т с я . П л а с т и н а 7 о с в о б о ж д а е т с я
отудерживающихеевинтовиснимается.
Р о с о г р а ф в к л ю ч а е т с я н а р е г и с т р а ц и ю з а 1 ,5 — 2 ч а с а д о з а х
одасолнца,когдапредполагаетсявыпадениеросы,ивыключ
а е т с я ч е р е з 1 ,5 — 3 ч а с а п о с л е в о с х о д а с о л н ц а ( п о с л е и с п а р е н
ияросы).Есливэтовремяначинаетсявыпадениеосадковили
в о з н и к а е т в е т е р с о с к о р о с т ь ю б о л е е 3 м/сек, т о р о с о г р а ф в ы к л ю ч
аютизакрываюткожухом.Вдневноевремяитогда,когда
непредполагаетсявыпадениеросы,прибордолженбытьпокрыт
кожухомивыключен(пероспомощьюрычага'/2отводится
отбарабана).Регистрацияколичестваросыпроизводитсяна
специальнойдиаграммнойленте,разделеннойгоризонтальными
л и н и я м и с ц е н о й д е л е н и я 0 ,0 1 мм и в е р т и к а л ь н о р а с п о л о ж е н н
ы м и д у г а м и , р а с с т о я н и е м е ж д у к о т о р ы м и с о о т в е т с т в у е т 15 м и н
времени.Обработказаписизаключаетсявопределениимомента
началавыпаденияросы,моментаиспаренияросы,продолжит
ельностиналичияросы,максимумаимоментаегонаступления,
атакжеколичестваросы,имеющейсявконцекаждогочаса.
Записьэтихданныхпроизводитсяналенте(рис.5.15).
Правилаобслуживаниясамописца(надеваниеленты,зап
равкачернилами,заводчасовогомеханизмабарабана,отвод
п е р а о т б а р а б а н а и т . п .) т а к и е ж е , к а к д л я т е р м о г р а ф а .
Позаписямросографа,по-видимому,нельзявоспроизвести
точнуюкартинувыпаденияросынаестественныхповерхностях
(вчастности,моментисчезновенияросыможетнесколькоотлич
атьсяотзафиксированногоросографом).Однакоросограф,явл
яясьвесьмапростымприбором,позволяетсдостаточнойдля
практикиточностьюпроизводитьобъективныеколичественные
измеренияхарактеристикросы.