Стоматологияға арналған саймандар мен құралдар

1. Стоматологияға арналған саймандар мен құралдар.

Оттегімен тыныс алдыруға арналған және наркоздық емдік
аппаратура.

2. Стоматологиялық құрал-жабдықтар

Тісті емдеу және тіс техникасы тәжірибесінде қолданылатын ірі
көлемдегі мүліктер.

3.

Фармацевтикалық ұйымдардың функцияларының бірі, номенклатурасы
үнемі кеңейіп отыратын дәрілік заттарды, медициналық мақсаттағы
бұйымдарды және басқа да дәріхана ассортиментіндегі
фармацевтикалық тауарларды босату болып табылады. Медициналық
бұйымдардың ассортименті жаңарып отырады және жаңа
технологияларға негізделген үлгілері пайда болады.

4.

Медициналық және фармацевтикалық
тауарлар нарығының дамуы және
нарықтық экономика жағдайындағы
бәсекелестік күрес, медициналық
техниканы және медициналық
мақсаттағы бұйымдарды бөлшек және
көтерме сату саласында жұмыс істейтін
маман-фармацевтерді дайындауға жаңа
талаптар қояды.

5.

«Медициналық және фармацевтикалық
тауартану» пәнінің жұмыс бағдарламасы
дәріхана желісі арқылы босатылатын
және емдеу алдын алу ұйымдарында
кеңінен қолданылатын медициналық
және фармацевтикалық тауарлардың
сипаттамаларын, негізгі талаптарын
оқып-үйренуге бағытталған.

6. Стоматологиялық құрал-жабдықтар

Пломбылайтын материалдар
Терапевтикалық стоматологияға арналған саймандар
Хирургиялық стоматологияға арналған саймандар
Көмекші саймандар

7. Пломбылайтын материалдар

сыртқы қоршаған ортаның әсерінен
қорғау үшін тіс каналын немесе қуысын
уақытша немесе тұрақты толтыруға
арналған материалдар.

8. Терапевтикалық стоматологияға арналған саймандар 

Терапевтикалық стоматологияға арналған
саймандар
тіс тіндерін, түбір
каналын, тісті
пломбылауда және тістің
тастарын алуда өңдеу үшін
қолданылатын саймандар.

9. Хирургиялық стоматологияға арналған саймандар

тіс түбірлерін алып
тастауда қолданылатын
саймандар (тіс қысқыштары,
элеваторлар).

10. Көмекші саймандар

• тісті және ауыз қуысын
тексеруде қолданылатын
саймандар (айналар, зондтар,
пинцеттер және т.б.)

11. Ортопедиялық стоматологияға және тіс протездеу жұмыстарына арналған саймандар

тіс протездерін өңдеуге, тіс
коронкаларын салуға және алуға
қолданылатын саймандар (тістің
техникалық жұмыстарына арналған
фрездер, тегістейтін дөңгелектер,
сеперациялық дискілер, штихельдер,
көшірмесін алуға арналған қасықшалар,
коронканы алуға арналған саймандар
және т.б.).

12. Стоматологиялық саймандардың, материалдардың, құрал-жабдықтардың сапасын бағалау

Тіс борлары мен тіс техникалық фрездері
• Лупаның көмегімен бордың жұмыс бөлігінің кескіш жиегінің
бүтіндігі тексеріледі. Кескіш қасиетін шойын пластинканы бірнеше
рет (3-5) бұрғылап көру арқылы тексереді.
Қырлары бар түбір инелері
• Иненің серпімділігін тексеру үшін оны 90°-қа майыстырады және
қайтадан қалпына келтіреді. Сынау кезінде және сынаудан кейін ине
сынып қалмауы керек.

13.

Экскаваторлар
• Тіс экскаваторларының беріктігін қатып
қалған дентин мен сүйекті қырнап көру
арқылы тексереді. Сынау кезінде жұмыс
бөліктері майыспау керек, ал кескіш жиегі
– үгітілмеуі және өткірлігін жоғалтпауы
керек.
Тіс зондтары
• Зондтардың икемділігін оның жүзіне аздап
басып көру арқылы тексереді. Зонд
пружиналанбауы керек және қалдық
деформация бермеуі керек.

14.

Тіс қысқыштары
• Тіс қысқыштарының беріктігін диаметрі 8 м болатын
мыстан жасалған сымды 20 кг күш жұмсап қысу арқылы
арнайы приборда тексереді. Сынаудан кейін құлпы
босаңсымауы керек және қысқыштың жұмыс бөлігінде
қалдық деформация байқалмауы керек.
Тіс элеваторлары
• Беріктігін тексеру үшін элеватордың лапкасын ағаш
кесіндісіне енгізеді де, ұстайтын жеріне рычаг тәрізді
әсер ете отырып ағаш қабатын сындырады. Сынаудан
аяқтағаннан кейін сайманда қалдық деформация болмауы
керек.

15. Коронканы кесуге арналған қайшы

Қайшының кескіш қасиетін қалыңдығы 0,3-0,5 мм болатын тот
баспайтын болат пластинкасын кесіп көру арқылы тексереді. Қайшы
металды барлық ұзындығы бойынша кесуі керек және жүзі өткірлігін
жоғалтпауы керек.

16. Саймандарға қойлыатын негізгі талаптар

• · Адам ағзасымен және дәрілік заттармен ұзақ уақыт жанасатын (үздіксіз 6
сағаттан көп) саймандар тек коррозияға тұрақты металдар мен құймалардан
жабынсыз дайныдалуы керек.
• · Саймандардың бетінде сызаттар, жырылған жерлер, бояуы түскен жерлер,
кедір-бұдырлар және қабатталып түскен жерлері болмау керек.
• · Саймандар дезинфекциядан, стерилизация алдындағы тазалаудан және
стерильдеуден тұратын өңдеу циклдарына тұрақты болуы керек.
• Саймандардың сапасын бағалауды қабылдау кезінде жүргізеді (партиямен
қабылдайды). Партия деп бір құжат бойынша қабылданатын бір тип
мөлшеріндегі саймандрды айтады.

17. Наркоз

• Наркоз [1](грек. narkosіs – мелшию, ұйып
қалу) – орталық жүйке жүйесіне арнайы
дәрілер жіберу арқылы организмде
жасанды түрде шақырылған терең ұйқы.
Наркоздан кейін адам есінен толық не
жартылай айырылып, ауыру сезімін
жоғалтып, тіндер жансызданады.

18.

Негізінен күрделі хирургиялық операциялар кезінде ауру сезімін болдырмау
мақсатында наркоз беріледі. Наркозды организмге жіберудің: ингаляциялық(дәріні
тыныс жолдарына жіберу), ингаляциялық емес (дәріні қан тамырына, бұлшық
етке, тері астына егу) және күрделі (аралас) түрлері бар.

19.

Наркоз берер алдында науқастың ауыз
қуысы, асқазаны, ішегі толық тазаланады,
жүйке жүйесін тыныштандыратын дәрі
беріледі, мұны премедикациякезеңі деп
атайды. Наркоз арнайы наркоз
аппараттарымен
беріледі. Анестезиологтар жіберілетін
дәрінің мөлшерін аппарат
(электрэнцефалограф) арқылы бақылап,
тамырдың соғуын, қан қысымын өлшеп
отырады. Өйткені науқастың организмі
жіберілген дәріге реакция
беріп, анафилакстік шок (естен тану)
болуы не наркоз беретін түтік тыныс
жолдарын жарақаттап, ауаның өтпей
қалуы мүмкін.

20.

Ингаляциялық наркоз — наркотикалық затты тыныс жолдары арқылы
енгізеді. Ингаляциялық емес наркоз — наркотикалық затты баска
жолдармен енгізеді.

21.

Ингаляциялық емес наркозды келесі тәсілдермен енгізеді:
-Күре тамыр арқылы
-Тері астына
-Бұлшықетке
-Тік ішекке
Әсер ету уақытына байланысты ингаляциялық емес наркозды мынадай уш топқа бөлеміз:
-Аз уақыт әсер ететіндер (10-15мин) пропанидид,кетамин.
-Орташа уақыт әсер ететіндер (20-40мин) гексобарбитат, тиопентал натрий.
-Узақ уақыт асер ететіндер (60-мин) нартий оксибутират.
Күре тамырлық анестезиякүре тамырына ауырсыздандыратын заттарды енгізу арқылы жүргізілетін жансыздандырудын түрі.
Негізгі артықшылыгы – техникалық қарапайымдылық және сенімділік болып табылады.
Күре тамырлық наркозды жүргізу үшін келесі
заттар қолданылады: барбитураттар, гексенал, тиопентал натрий, пропанидид,натрий оксибутираты
, кетамин, диприван қолданылады.

22.

Наркоз аспабы.
Қүрделі операция алдында ауамен не
месе оттекпен қосылған
еліткіш затты тыныс
жолдарына жіберіп, ештеңе
сезбейтіндей, (қозғалтпау, ауыртпау,
бұлшық еттерді босаңсыту) жағдайға
келтіретін құрал.

23.

Аппаратура, применяющаяся в анестезиологии и реанимации, условно
делится на аппараты для наркоза, для искусственной вентиляции легких
и аппаратуру для контроля за состоянием больных. Все аппараты для
наркоза имеют примерно одинаковое принципиальное устройство и
состоят из следующих частей

24.

1) корпус, на котором крепятся все детали аппарата;
2) баллоны для кислорода и газообразных
наркотических веществ. Баллоны с кислородом
окрашены в синий цвет, с закисью азота - в серый, с
циклопропаном - в красный. В крупных больницах
организуется централизованная подача кислорода с
его разводкой к местам потребления с помощью
труб высокого давления. К наркозным аппаратам
кислород подается также через эластичные трубки
высокого давления. Работа с кислородом под
высоким давлением требует соблюдения техники
безопасности, заключающейся в том, что баллоны
не должны подвергаться толчкам, ударам или
падению. Здесь не должно быть веществ,
содержащих жиры или масла. Соприкосновение
этих веществ с кислородом под высоким давлением
может приводить к взрывам вследствие быстрого
окисления жиров под влиянием кислорода;

25.

3) редукторы и манометры - это
приборы, призванные контролировать и
снижать давление в кислородных
баллонах с 150 атм до 4-5 атм при
подаче кислорода в редуктор наркозного
аппарата, а затем в дыхательные пути
больного;
4) дозиметры газообразных веществ
подсоединяются к редукторам и
дозируют поступление газов в
дыхательные пути пациента;

26.

5) испарители для жидких наркотических веществ
представляют собой градуированные банки с
испаряющимся наркотическим веществом,
поступающим в дыхательные пути больного с
потоком кислорода;
6) дыхательный контур представляет собой
систему трубок, обеспечивающих поступление в
дыхательные пути больного кислороднонаркотической смеси. Эта система состоит из
гофрированных вдыхательных и выдыхательных
шлангов, банок для химического поглотителя
углекислоты (адсорбер), переходника (адаптер) от
шлангов к маске или эндотрахеальной трубке,
дыхательного мешка и маски.

27.

В настоящее время анестезиология и реаниматология обладают
большим арсеналом наркозной и дыхательной аппаратуры. Первыми
отечественными аппаратами для наркоза являлись аппараты АН,
«Наркон», УНА-1, УНАП-2 и др. Затем были созданы более
совершенные наркозно-дыхательные аппараты РО-5, РО-6. В настоящее
время созданы отечественные аппараты для наркоза и ИВЛ класса
«Фаза», которые являются компактными и удобными в использовании, с
электронной регуляцией основных параметров (ЧД, объема вдоха).