Turizm Hareketleri

1. Slayt 1

2. Turizm Çeşitleri
1

2. Slayt 2

A. Katılan Kişi Sayısına Göre Turizm Çeşitleri
1. Bireysel (Ferdi) Turizm
2. 2. Kitle Turizmi
3. 3. Grup Turizmi
2

3. Slayt 3

B. Ziyaret Edilen Yere Göre Turizm Çeşitleri
1. İç Turizm
2. Dış Turizm
“dış pasif turizm” ve “dış aktif turizm”
3

4. Slayt 4

C. Katılanların Yaşlarına Göre Turizmin Çeşitleri
1. Gençlik Turizmi
2. 2. Yetişkin (Orta Yaş) Turizmi
3. 3. Üçüncü Yaş Turizmi
4

5. Slayt 5

a D. Katılanların Amaçlarına Göre Turizm Çeşitleri
1. İş Seyahati
a. Ticari seyahatler:
b. Şirket Grup Seyahatleri:
c. Kurumsal Seyahatler:
5

6. Slayt 6

2. Tatil Seyahati
a. Aile seyahati:
b.Bireysel Tatil Seyahati:
c. Özel ilgi seyahati:
c. Diğer Amaçlarla Yapılan Seyahatler
6

7. Slayt 7

E. Türlerine Göre Turizm Çeşitleri
1. Geleneksel (Klasik) Turizm
2. Alternatif Turizm
Alternatif Turizm Kavramının Ortaya Çıkış Nedenleri
Turizmde Yeni Eğilimler
7

8. Slayt 8

A. Katılan Kişi Sayısına Göre Turizm Çeşitleri
1. Bireysel (Ferdi) Turizm
Burada, turizme bireysel katılım söz konusu olmaktadır. İnsanlar, yeni
yerler görme, macera arama veya buna benzer nedenlerle turizme bireysel
olarak katılmaktadırlar.
2. Kitle Turizmi
İnsanların turizme geniş ölçüde büyük kitleler halinde katıldıkları turizm
çeşididir. Günümüzün turizm hareketlerinin belirleyicisi durumundadır.
Kitle turizminin en tipik özelliği insanların daha çok paket turları tercih
etmesidir. Kitle turizminin, bir defada katılan kişi sayısı yönüyle sahip
olduğu üstünlüğünün yanı sıra, oluşturulan grupların sürekliliği de söz
konusudur. Bu nedenle turizmin geliştirilmesi aşamasında üzerinde en
fazla durulan turizm türünü oluşturmaktadır
3. Grup Turizmi
Burada çeşitli toplumsal grupların turizme birlikte katılmaları söz
konusudur.
Dernek üyeleri, öğrenci grupları, meslek organlarının katılımı ile
gerçekleştirilen turlar örnek olarak sayılabilir. Katılan kişi sayısının belli8
rakamlarla sınırlı olması ve grupların devamlılık arz etmemesi yönüyle
grup turizmi, kitle turizminden farklılık gösterir.

9. Slayt 9

B. Ziyaret Edilen Yere Göre Turizm Çeşitleri
1. İç Turizm
Bir ülkenin vatandaşlarının kendi ülke sınırları içinde turizm faaliyetine
katılmalarına “iç turizm” denilmektedir.
İç turizmin, ekonomiye döviz getirici etkisi yoktur. Ancak, milli gelirin
bölgeler arasında dengeli dağılımında önemli katkıları vardır.
Ekonomik anlamda bu katkının yanı sıra, turizme katılan kişilerin kendi
ülkelerinin doğal ve kültürel değerlerini öğrenmelerine ve sevmelerine
yardımcı olan, iş yaşamlarında verimliliklerini arttıran, sosyal faydası
yüksek olan bir turizm şeklidir
2. Dış Turizm
Dış turizm, yabancıların bir ülkeye olan seyahatleri ile ülke
vatandaşlarının yabancı bir ülkeye seyahatlerini ifade eder.
İç turizmden farklı olarak pasaport, döviz, vize gibi işlemleri gerektirir.
Dış turizmin en önemli ayırıcı özelliği döviz getirici etkisidir.
Bu yönüyle incelendiğinde dış turizm, “dış pasif turizm” ve “dış aktif
9
turizm” olarak kendi içinde iki alt gruba ayrılır.

10. Slayt 10

C. Katılanların Yaşlarına Göre Turizmin Çeşitleri
1. Gençlik Turizmi
15-24 yaş grupları arasındaki bireylerin anne, baba veya diğer aile
yakınları olmaksızın turizme katılmalarıdır.
Genç nüfus, psikolojik yapıları gereği harekete, maceraya ve değişime
daha açık bir kişiliğe sahiptir.
Ayrıca, gençlerin aile bağlarının, sorumluluklarının az olması ve
konaklama yerlerinin seçiminde çok titiz davranmamaları bu yaş
grubundakilerin seyahat eğilimlerini artırmaktadır
Dünya Turizm Örgütü (WTO)’nün tahminlerine göre dünya genelinde
yılda 70 milyon genç seyahat etmekte ve bu rakam toplam uluslar arası
seyahatlerin yaklaşık % 17’sini oluşturmaktadır
Gençlik turizmi, genel turizm olayı içerisinde kendine has
özellikleri olan bir turizm türüdür. Bu tür turizmin özellikleri ve ilgili
birimlerini dört grupta toplamak mümkündür :
- Seyahat eden gençler
- Eğitim ve kültürel içerikli programlar
- Öğrenci ve gençlere yönelik turizm faaliyetleri,
- Öğrenci ve gençlerle ilgili turizm kuruluşları
10

11. Slayt 11

2. Yetişkin (Orta Yaş) Turizmi
25-64 yaşları arasında olan insanların turizme katılmalarına verilen
isimdir.
Bu turizm çeşidinde yer alan bireyler çalışma çağındadır ve genellikle her
birey bir aile yapısına ve aile düzenine sahip olmaktadır.
Bu sorumluluklar, orta yaş turizmini diğer turizm türlerinden ayıran en
önemli etkenlerden birisi olmaktadır. Bu kesimin gezi zamanı ve gezi
biçimleri, çalışma koşullarından etkilenmekte ve turizme katılma
zamanları genellikle yaz aylarına denk gelmektedir.
Ekonomik koşullardaki değişimler de bu kesimin turizm davranışını
önemli ölçüde etkilemektedir.
Eş ve çocukların uygun oldukları zamanda tatile çıkmak ve yine eş ve
çocuklarla birlikte rahat seyahat edilebilecek ulaşım aracına ve rahat tatil
yapılabilecek tatil yöresine ve tesisine karar vermek, bu grubun en önemli
özelliğini oluşturmaktadır.
Turizm harcamalarında en fazla pay ve turizm hareketindeki en büyük
11
arzı yetişkin turizmi oluşturmaktadır.

12. Slayt 12

3. Üçüncü Yaş Turizmi
İnsan hayatında üçüncü dönem sayılan ve değişik kaynaklara ve ülkelere göre 50-60- 65 ve
üzerinde yaşlara sahip olan insanların gerçekleştirdikleri turizm etkinliklerine üçüncü yaş
turizmi adı verilmektedir. (Emeklilik sonrası dönem olarak da tanımlanabilir.
Özellikle gelişmiş ülkelerde, sağlık koşullarının iyileşmesi ile birlikte insan ömrü uzamış
ve bunun sonucunda 65 ve daha yukarı yaş grubunda yer alan bireylerin toplam nüfus
içerisindeki oranları yükselmiştir.
Gelir ve boş zamanın üçüncü yaş grubundaki insanlarda bulunması ile özellikle gelişmekte
olan ülkelerde bu turizm türü gelişmiştir.
•Üçüncü yaş grubu zamanı bol olan kişilerden oluşmaktadır. Bu sebepten dolayı
konaklama endüstrisi, sezonun yüksek olmadığı dönemler için tur operatörleriyle özel
imkanlar sağlayarak üçüncü yaş turizminin gelişimine yardımcı olmalıdır.
•Genelde ülke güvenliği, özellikle turizm bölgelerinde can ve mal güvenliği sağlanmalıdır.
•Ülkemizde bulunan sağlık turizm potansiyelinden daha iyi yararlanılmalı, bu potansiyelin
pazarlama ve tanıtımı geliştirilmelidir.
•Bu grubun zamanı bol olmasına karşın hareket kabiliyetleri oldukça sınırlıdır.
•Üçüncü yaş gruplarını ağırlayan tesislerde diyet mönüleri, gürültüsüz müzik, yeterince
aydınlanmış ve hijyenik şartlara uygun mekanlar ve mümkün olduğunca az katlı tesisler ve
12
bu tesislerde çok iyi seçilmiş tecrübeli personel istihdam edilmelidir.

13. Slayt 13

D. Katılanların Amaçlarına Göre Turizm Çeşitleri
1. İş Seyahati
İş Seyahatleri genel olarak üç bölüme ayrılabilir.
a. Ticari seyahatler: İş toplantılarına katılmak, satış temsilcilerinin
müşteri ziyaretleri, mühendislerin proje, montaj seyahatleri, yöneticilerin
büro tetkikleri gibi birçok amaçla yapılan seyahatlerdir.
b. Şirket Grup Seyahatleri: bayi toplantıları, satış toplantıları, ürün
sunumları kongreler ve konferans katılımları için yapılan seyahatleri
kapsar.
Kongreler genellikle bilimsel, eğitsel veya sosyal amaçlarla profesyoneller,
ticari birlikler, kurumlar, özel ilgi grupları tarafından organize edilir.
c. Kurumsal Seyahatler: Kurumsal seyahat pazarı hükümetler, okullar,
hastaneler, üniversiteler ve benzer kurumların çalışanlarını kapsar.
Bilimsel araştırma gezileri, öğretmenlerin katıldıkları konferanslar,
diplomatların toplantı seyahatleri gibi seyahatleri kapsar.
İş gezileri oldukça sık yapılmakta ancak kalış süresi kısa olmaktadır.
Bununla beraber, çeşitli konferans, fuar, sergi ve geziler düzenleyerek iş
turizmini belirli yörelere çekmek, canlandırmak ve ortalama kalış süresini
uzatmak mümkündür.
13

14. Slayt 14

2. Tatil Seyahati
Motivasyonu, özellikleri ve seyahat edenin ihtiyaçları anlamında bakıldığında, tatil
pazarı aşağıdaki bölümleri kapsar.
a. Aile seyahati: Amerikan Otomobil Birliği’ne göre Amerikalı ailelerin yüzde 92 si en
azından bir kez otomobille, yüzde 45 i havayolu ile tatile çıkmış bulunuyor.
Ailece tatile çıkan grupların özel ihtiyaçları olabilir. Diğer şeylerin arasında, çocuklar
için eğlence alanları, ev hayvanlarının getirilmesine izin verilen konaklama tesisleri
gibi.
Birçok otel, belli yaşın altındaki çocukların aileleriyle aynı odada kalması durumunda
ilave ücret almaz. Ulaşımda ve tur fiyatlarında çocuklara özel indirimler uygulanır.
Birçok otelde, aynı odada iki yetişkin kalması durumunda, oda fiyatları ayrı odalarda
kalmaya göre daha düşüktür.
b.Bireysel Tatil Seyahati: Tatile yalnız çıkanların ihtiyaçları genellikle çiftler ve
ailelerden farklıdır. Bazı yalnız tatilciler özellikle yetişkinlere yönelik konaklama
tesisleri ararlar. Diğerleri, karşı cinsle tanışmayı arzu eder.
Maliyet tasarrufu bu tip tatilciler için öncelikli bir konu olabilir veya olmayabilir. Birçok
tatil mekanı ve sınırlı hizmet sunan konaklama zinciri reklamlarında bireysel tatilcileri
etkilemeye çalışır.
c. Özel ilgi seyahati: Tatil pazarının en hızlı büyüyen bölümüdür. Özel ilgi tatilcilerinin
temel özeliği; özel bir temaya, faaliyete veya olaya odaklanmış olmalarıdır. Dağ
14
tırmanıcıları, balıkadamlar, doğa yürüyüşçüleri gibi. Macera tatilcileri gittikçe önemi
artan bu müşteri gurubunun bazı örnekleridir.

15. Slayt 15

c. Diğer Amaçlarla Yapılan Seyahatler
Pazarın bu bölümü,
aile ziyaretlerini,
eğitim ve araştırma gezilerini,
sportif ve dinsel turizmi ve benzerlerini içermektedir.
Bu tür turizm talebi de mutlak fiyat düzeylerine ve fiyat değişmelerine
karşı duyarlıdır.
Kalış süresi genellikle uzun olan bu turizmde ortalama harcama düzeyi
ise oldukça düşüktür.
Pazarlama çabaları ile pazarın bu bölümünü etkileme olanakları
sınırlıdır.
15

16. Slayt 16

E. Türlerine Göre Turizm Çeşitleri
1. Geleneksel (Klasik) Turizm
Geleneksel turizm; yörenin klasik, turizmin gelişmesi aşamasında ilk
olarak yararlanılan ve geliştirilen turizm çeşitlerini ifade etmektedir.
Örneğin; Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerimiz için deniz-kum-güneş
üçlemesi geleneksel turizmi oluşturmaktadır.
Uludağ ve Kartalkaya için Kayak Turizmi geleneksel turizm çeşidi
olarak görülürken, Pamukkale ve Afyon yörelerimiz için kaplıca turizmi
geleneksel turizm çeşitleri olarak kabul edilebilir.
Deniz - kum - güneş üçgeni olarak nitelendirdiğimiz turizm çeşidi, yurt
dışında daha çok alt tabakaya hitap etmektedir.
Bu da kalitesi düşük, sayı olarak çok fakat az döviz bırakan turistin
ülkemize gelmesine, dolayısıyla, sayısal çokluktan daha fazla personel
bulundurma, daha fazla gider yapma sonucu ülkemize istenilen düzeyde
gelir bırakmamaktadırlar.
Bu da bize, gelişen destinasyonlara kaymamız ve turizmimizi
çeşitlendirmemiz gerektiğini göstermektedir.
16

17. Slayt 17

2. Alternatif Turizm
Turizm ürünlerini çeşitlendirme çabası yanında; Kitle turizminin yarattığı
problemleri en aza indirme araştırmalarında ve çevre dostu bir turizm
kavramı çerçevesinde, nasıl bir turizm olmalı konusunda yeni fikirler
oluşmaya başladı.
Bu fikirlere genellikle “alternatif turizm” genel başlığı verildi.
“Alternatif Turizm” yeni yeni gelişen ve tanımlanmasında bazı sorunlar
yaratan bir kavramdır.
Kitle turizmine tepki biçiminde, onun alternatifi olarak ortaya çıkmış
gibidir.
Bu nedenle, çoğunlukla kitle turizmi “hard-sert” olarak nitelendirilirken,
alternatif turizm “soft-yumuşak” olarak tanımlanır.
Ayrıca “yeşil, kırsal ve eko-turizm” gibi kavramlarla da tanımlanmaktadır.
Cater (1995:85) alternatif turizmin birçok özelliğinin, geleneksel kitle
turizminin özelliğine karşıt olduğunu vurguluyor.
17
Alternatif turizmde faaliyetler küçük ölçekte, yerel sahiplik sonucu daha az
etkili ve sızıntılı, kârlar büyük oranda o yörede kalıyor...

18. Slayt 18

1. Alternatif Turizm Kavramının Ortaya Çıkış Nedenleri
•Tüketici (turist) talebinde meydana gelen değişiklikler.
•Ülkelerde ve turizm işletmelerinde yılın belirli zamanlarında ve
ülkelerin belirli bölgelerinde meydana gelen yoğunlaşmaları azaltmak,
turizmi tüm yıla ve ülke sathına yaymak.
•Ülkelerin daha fazla turist kabul ederek elde ettikleri turizm
gelirlerinin ve ödemeler dengesine olumlu katkıların arttırılması.
•Ülke genelinde bölgesel bazda mevcut turistik arz potansiyeline göre
geliştirilecek alternatif turizm türleri ile bölgeye yönelik talep
yaratılarak, bölgeler arası gelişmişlik farklarını ortadan kaldırmaya
çalışmak.
•Ülkede yeni turizm alanları oluşturmak, bazı alanların koruma altına
alınması ve mevcut turizm arzını verimli ve dengeli şekilde kullanma
18
isteği.

19. Slayt 19

•Turizmin direkt veya dolaylı olarak otuzdan fazla sektörü
etkilemesi dolayısıyla genel ekonomiye yapacağı olumlu etkilerin
arttırılması.
•Turizmin çeşitlendirilmesi ile artacak talebe yönelik yapılacak
tanıtım faaliyetleri. Bu tanıtım sadece turistik tanıtımı değil,
siyasi, kültürel ve ekonomik tanıtımı da kapsayacaktır.
•Alternatif turizm türleri ile ülkenin farklı bölgelerinde yeni
turizm yatırımlarını teşvik etmektir.
•Turizm sektörünün emek yoğun özelliği dolayısıyla yıl boyunca
faaliyet gösterecek turizm işletmelerinde istihdamı kesintiye
uğratmamak, aksine ek istihdam olanakları yaratmak.
19

20. Slayt 20

Alternatif Turizmin geliştirilmesi çalışmaları kapsamında II.
Turizm Şurası kararlarından biriside şudur.
4 Mevsim – 12 Ay turizm yapılabilmesi ve alternatif turizm
türlerinin geliştirilmesi için;
•Kongre Turizmi,
•Termal Turizm,
•Yat/ Kruvaziyer Turizm,
•İnanç Turizmi,
•Yayla Turizmi,
•Kış Turizmi,
•Golf,
•Rafting,
•Trekking,
•Hobi Turizmi,
20

21. Slayt 21

•Kamp/Karavan Turizmi,
• Mağara, Dalış
•Eğlence merkezleri,
•Safari/ botanik parklar,
•gibi alternatif turizm potansiyelleri harekete geçirilmelidir.
(2. Turizm Şurası, 12-14 Kasım 2002, Ankara)
21

22. Slayt 22

Turizmde Yeni Eğilimler
Dünya Turizm Örgütü (WTO)’nun yaptığı “Seyahat Endüstrisinin
Yeni Yüzyıl Trendleri” konulu bir araştırmaya göre, değişen tüketici
eğilimlerine bağlı olarak yeni yatırım tür ve alanları ortaya çıkacak
ve yeni yüzyılın yatırım trendleri bu eğilimlere uygun olacak.
Değişen müşteri profiline bağlı olarak önümüzdeki yıllarda turistlerin
ihtiyaçlarına cevap verebilecek beş alanda yeni turizm türleri öne
çıkacak. Bunlar:
Eko-turizm,
kültürel turizm,
yüksek dağlar,
denizaltı,
kutuplar,
macera turizmi,
kruvaziyer,
eğlence olarak sıralanıyor.
22

23. Slayt 23

21. Yüzyıl turizm trendleri dünya turizmindeki rekabetin
Akdeniz’de odaklanmasına yol açacak.
Araştırmaya göre, değişen turist profilinin talebine karşılık
verebilmek için önümüzdeki dönemin turizm trendleri belirlenirken
talebin alternatif alanlarda yoğunlaşacağı öngörülüyor.
Yayla, kongre, golf, eko turizm ve kış turizmi gibi turizm türlerinin
gelişme trendi içinde olması, Akdeniz Bölgesi’nde odaklanan turizm
yatırımlarının yavaş yavaş tüm Türkiye’ye yayılacağı anlamına
geliyor
Bu durumda Türkiye’nin Akdeniz bölgesindeki rakip ülkelere göre
şansının daha yüksek olduğuna dikkat çekilerek,
Türkiye’nin dünya turizminde gelişen yeni eğilimlere karşılık
verebilecek yatırım, pazarlama ve tanıtıma yönelmesi halinde
bölgedeki payını
ikiye katlayabileceği belirtiliyor.
23

24. Slayt 24

2000 yıllarında toplam 350 milyon Avrupalının yaklaşık 100
milyonunun 65 yaşın üzerinde olması bekleniyor.
Aynı şekilde sosyal, ekonomik, değişiklikler çerçevesinde çalışan
kadın sayısı artıyor.
Ailelerin ortalama geliri yükseliyor.
Avrupa’da insanların daha ileri yaşlarda evlendiklerini görüyoruz.
Çocuksuz aile sayısı artıyor.
Daha az ve daha esnek saatlerle çalışma ortaya çıkıyor.
Bütün bunlar bize turizm talebinde bir çeşitlenme olduğunu
gösteriyor.
Turist tipi değişiyor.
24
Turist tipi ve buna bağlı olarak beklentileri değişince, turizm arzının
da hem coğrafi, hem türler, hem de konaklama tesisleri itibarı ile
buna uyum göstermesi gerekiyor.

25. Slayt 25

Bu bizi geleneksel olanların dışına çıkıp yeni turizm türlerine olan
talebi değerlendirmeye, kıyı bölgelerinin dışında da yatırımlar
yapmaya, altyapıyı güçlendirmeye zorluyor.
Bütün bunları yaparken doğaya özen gösteren, doğaya saygılı, aynı
zamanda gelecek turistlerin talep edecekleri yeni konaklama
tesisleri üretmemiz gerekiyor.
Bir yaylada beş yıldızlı otel dikmenin mantığı olmayabilir.
Buna karşılık küçük kapasiteli otel yapmak, yer yer av köşkü
niteliğinde yerler kurmak daha mantıklı ve ekonomik olabilir.
Geleneksel “deniz, kum, güneş” üçlemesinin artık eskiden olduğu
kadar talep görmediğini ifade etmek yanlış olmayacaktır.
Dünyadaki yeni trendler ışığında, artık tarih, sağlık, kültür, kongre
turizmi gibi alternatif alanlar gelişme göstermektedir.
25

26. Slayt 26

Bu tarz kaynaklara sahip ülkelerin dünya turizm pastasından
yüksek oranda pay almaları olası görünmektedir.
Türkiye de bu ülkelerden bir tanesidir.
Ancak başarı için; doğru yatırımları yaparak belirlenmiş hedefler
doğrultusunda stratejik pazarlama ve tanıtım faaliyetleri yapılması
gerekmektedir.
Dünya Turizm Örgütü (WTO),
global ölçekte eko turizmin gelişmeye devam edeceğini,
kültür turizminin yükselişini sürdüreceğini,
doğa sporları ve dağcılığın giderek daha çok ilgi çekmeye
başlayacağını,
yeni gelişmeye başlayan denizaltı seyahatlerinin ciddi bir pazar
yaratacağını ve son olarak yakın geleceğin yıldızının
macera turizmi olacağını söylüyor.
26