Паразиттік жұқпалар кезіндегі жүргізілетін шаралардың стандарттары мен алгоритмдері

1. С. Ж. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті Эпидемиология кафедрасы СӨЖ

Тақырыбы: Паразиттік жұқпалар кезіндегі жүргізілетін
шаралардың стандарттары мен алгоритмдері
Орындаған: Мамбеталиева Ж.
Курс:3
Топ: 25-1
Факультет: ЖМ
Алматы 2016

2. Жоспар

Кіріспе
Паразиттік жұқпалар
Қарапайымдар, түрлері, олармен туындайтын
нозологиялық формалар
Амебиоз, лямблиоз,токсоплазмоз,
балантидиоздар
Лейшманиоз,трипаносома,лямблиоз
Безгек,микроспоридиоз,криптоспоридиоз
Қорытынды

3.

Паразиттер басқа организм түрлерін өмір сүру ортасы
ретінде пайдалану арқылы өзінің тіршілік ету
процестерін атқарады. Қоздырғыштар мен оның
иелерінің қарым-қатынастық жиынтығы осы түрлердің
ерекше биоценотикалық жүйесін құрайды. Ол «
паразитарлық жүйе» деп аталады. Оны алғаш рет
ғылымға енгізген Martiny. Паразитарлық жүйе паразит
пен иесінің қарым-қатынасын көрсететін биологиялық
құбылыс ретінде ғана қаралады. Паразиттік
жұқпалардың бірнеше түрін қарастырамыз: амебиоз,
лямблиоз, балантидиоз, токсоплазмоз, безгек,
токсоплазмоз, микроспоридиоз, криптоспоридиоз

4. Криптоспоридиоз

- 20
ға жуық түрі белгілі,
көбінесе қойларды
зақымдайды. (С.
parvum),түрі ғана
адамдарды
зақымдайды, бірақ
тұрақты иесі жоқ.

5.

Криптоспоридиоздың диаметрі 4-5 мкм, адам
ағзасына немесе жануарға тағам арқылы
немесе су арқылы түседі. Таралу жолы фекальды- оральді Науқастарда температура
жоғарылайды,адам қатты арықтайды.
Криптоспоридиоз. Емі - диета, ферменттер,
мукопротекторлар ,этиотропты терапия,
макролид, котримоксазол, дараприм,
метронидазол, фуразолидон,регидратационды
терапия қолданылады.

6. Безгек

— бұл инфекциялық қан ауруы, ол
адамды қалтыратып, аласұрғызады Бұл
безгекпен ауыратын адамның қанынан
безгек паразиттерін сорып алатын шыбыншіркейлер, маса-соналар арқылы тарайды
және олар басқа адамды шағып, оның
қанына безгек инфекциясын түсіреді.

7. Безгектің белгілері

Безгек үстамасы әдетте 3 сатыдан тұрады:
Безгек қалтыраудан басталады және бас жиі ауырады. Науқас 15 минуттан
1 сағатқа дейін қалтырайды.
Қалтырау ыстықтың көтерілуіне жалғасып, ол 40°-қа дейін ж әне одан да
жоғары көтеріледі. Адам әлсірейді, терісі қызарады, сандырақтайды.
Ыстық бірнеше сағат немесе күн бойы сақталады.
Ақырында адам малшына терлейді және ыстық түседі. Ұстамадан кейін
адам әлсірейді, бірақ өзін біршама сергек сезіне бастайды.
Әдетте адамда безгек кезінде әр 2—3 күн сайын қызу болады (безгектің
түріне қарай), ал ұстама басталатын кезінде қызу күн сайын қайталайды.
Ыстықтың түсуі мен кетерілуі оқтын-оқтын өзгеріп тұрады Сондықтан
себепсіз ыстығы көтерілген әрбір адам қанын безгекке тексерту керек.
Созылмалы безгек көбіне талақтың үлкеюі мен қанның азаюына себепші
болады.
Жас балаларда беттің бозаруы мен қанның азаюы бір-екі күннен кейін
басталады. Бұл жағдай безгек миды зақымдаған кезде болады
(церебральды безгек), қызба үстамасы естен тану үстамасына жалғасады.
Науқастың қолы көгіс тартады, демалысы жиілеп, тереңдейді. (Ескерту:
Емшек сүтін ембеген балалар безгекпен тым жиі ауырады).

8. Алдын-алу жолдары

Өзіңізді шыбын-шіркей, масадан аулақ
ұстаңыз. Олар жоқ жерге немесе
масаханада ұйықтаңыз. Баланың бесігін
маса кірмеу үшін жұқа матамен жауып қою
керек.
Безгектен сезіктенсеңіз жедел емдеуге
кірісіңіз. Сіз емделіп, сауыққаннан кейін
сізді шаққан шіркей басқаға ауруды
таратпайды

9. Тасымалдаушысы маса

Шіркейлерді және оның ұрықтарын құртыңыз. Шіркейлер лас суда тез
көбейеді. Тоғандарды, шұңқырларды, лас су жиналып қалатын ескі банк
немесе құтыларды тазартыңыз. Шіркейлер көбеюі мүмкін барлық су
тоғандарын немесе батпақты құрғатыңыз. Құмдарды бамбук
қадаларымен толтырыңыз.
Безгекке қарсы дәрілерді ұдайы пайдалану арқылы безгекті болдырмауға
болады немесе оның таралуын елеулі түрде азайтуға болады

10. Лейшманиоз

Лейшманиоз —
паразиттік
жұқпалардың бір
түрі. (Leishmania
donovani,
Leishmania
tropica).

11.

Лейшманиоздың
екі түрін
қарастырамыз:
Антропонозд типі .
инкубационды
кезеңі 3-8 айға
созылады.
Зақымдалған жері
3-6 ай да үлкен
жараға айналады.

12.

Зоонозды
типі.инкубациялық
кезеңі ұзақ емес —
 3 апта. Бірнеше
күннен кейін
тістелген жердің
диаметрі 10-15 мм 
ке дейін
жетеді,ортасы
некрозға
ұшырайды.
3 айдан соң жара
5 см жетеді.

13. Лямблиоз

(гиардиаз) — өт
жолдары мен
жіңішке ішекті
зақымдайды.

14. Лямблиоздың ағзаға енуі

15. Трипаносома

Трипоносоманы
көбінесе жәндіктер
таратады.

16. Паразиттік жұқпалар кезіндегі жүргізілетін шаралар

Зақымданған жерді оқшаулау
Вакцина енгізу
Зоонозды инфекцияларға қарсы егу
Жұқпалы аурулардан иммунды әдіспен алдын-ала
сақтандыру

17. Қолданылған әдебиеттер:

Вернер, Дэвид. Халыққа медициналық
жәрдем көрсету жөніндегі
(Анықтамалық). Қазақ тіліне
аударғандар: Айымбетов М, Бермаханов
А.—Алматы: "Демалыс", "Қазақстан",
1994— 506 бет.
В.Черкасский Б.Л. Руководство по
общей эпидемиологии М.2001
Власов В.В. Эпидемиология. Учебное
пособие 2-е издание –М.2006
Www.Google.ru