Cөздің мағыналары

1. Cөздің мағыналары

Орындаған:Базарбек Еркежан ШТҚ 311

2. Жоспар:

• 1.Сөз мағынасы дегеніміз ..............
• 2.Семасиология ғылымы нені зерттейді?
• 3.Сөз мағынасының түрлері

3.

Сөз дегеніміз —
заттың, түрлі
құбылыстың, қимыләрекеттердің атауы.

4.

5.

• Сөз мағынасы — шындықтың
(заттың, сапаның, қатынастың,
қимыл-әрекеттің, қалыптың)
белгілі бір құбылысының сөзде
бейнеленуі. Сөз мағынасының
грамматикалық және лексикалық
түрлері болады.

6.

7.

Тау мен тасты жел бұзар.

8.

Орман — ел байлығы деп,
сөйлем құрастырсақ, тау,
тас, орман, ел, байлық деген
сөздер, бір жағынан, жекежеке ұғымның атауы болып,
лексикалық мағынаны
білдіреді.

9.

Екінші жағынан, ол
сөздердің барлығы да
жалпы зат атауы мәнін
білдіріп, зат есім болып
түр. Бұл
грамматикалық
мағынасы.

10.

Сөз
Тура мағынасы
Ауыспалы мағына

11.

Тура мағына – сөздің
бастапқы, негізгі мағынасы.
Тура мағына заттың немесе
құбылыстың атын тура атап
көрсетеді. Мысалы, адамның
аяғы, адамның қолы,
адамның көзі, ыдыстың түбі,
қыздың төркіні, қоянның
құлағы, суық жел, биік тау,
жылы киім.т.б.

12.

Ауыспалы мағына –
сөздің тура
мағынасының негізінде
қалыптасқан, ойды
көркемдеп жеткізу үшін
қолданылатын келтірінді
мағына. Мысалы, күннің
көзі, жұмыстың аяғы,
әңгіменің басы, сөздің
төркіні, ел құлағы, суық
хабар, биік мақсат,
жылы сөз.

13. В. И. Ленин

• «Сезімдер
реалдықты
көрсетеді ал, ой
мен сөз
жалпыны
көрсетеді»
дейді.
В. И. Ленин