Биологиялық мембраналардың қызметтері. Мембраналардың иондық каналдары

1. Биологиялық мембраналардың қызметтері. Мембраналардың иондық каналдары.

Астана медицина университеті
Қалыпты физиология кафедрасы
Биологиялық мембраналардың
қызметтері. Мембраналардың иондық
каналдары.

2. Жоспар

І. Биологиялық мембраналардың қызметі
ІІ. Иондық каналдар

3.

4. Мембрана құрылысы

5.   1- фосфолипид биқабаты, 2- фосфолипид молекуласының гидрофильді полярлы басы, 3- фосфолипид молекуласының гидрофобты құйрығы, 4- интегралды

1- фосфолипид биқабаты, 2- фосфолипид молекуласының гидрофильді полярлы
басы, 3- фосфолипид молекуласының гидрофобты құйрығы, 4- интегралды
ақуыздар, 5- гликолипид, 6- перифериялық ақуыздар, 7- иондық канал, 8пор(саңлау), 9- ақуызға жабысқан микротүткіше.

6.

Бөгеттік қызметі – қоршаған орта мен жасушаның
арасында таңдамалы, кезекпен белсенді, енжар зат алмасу
процестері жүреді. Таңдамалы дейтін себебі биологиялық
мембранада , басқа топқа жататын заттар тасымалданбайды.
Клетка ішіндегі оттегі, көмірқышқыл газы, су оңай өтеді
де, басқа заттардың өтуі қиындай түседі және бұл
өткізгіштік олардың майларда және суда ерігіштігіне
тәуелді.

7.

Механикалық қызметі – жасушалармен
жасушалар ішіндегі құрылымдар берік
болып өзін – өзі басқарады.

8.

Матрицалық қызметі – мембаранадағы
ақуыздардың орналасуын, олардың
бағытын және өзара ұтымды әсерлесуін
қамтамасыз етеді.

9.

Энергетикалық қызметі –
митохондрийдің ішкі мембраналарында
АТФ – ті синтездеу және хлоропласт
мембранасында фотосинтездеу.

10. Мембрана  арқылы  тасымал

Тасымал
қоректік арқылы
және қуаттық
заттардың жасушаға
Мембрана
тасымал
келуін, қалдық өнімдер мен биологиялық дәртті
нәрселердің одан шығарылуын, иондардың
алмасуын қамтамасыз етеді. Тасымалдың бірнеше
түрі
бар: диффузия, белсенді тасымал, экзо-және
эндоцитоз.

11.

Диффузия –бұл заттардың мөлшері көп
жағынан аз жағына қарай, яғни мөлшерлік
айырмашылығына сәйкес өтуі. Мембрана
арқылы оттек және көмірқышқыл газы осы
тәсілмен өтеді. Иондар, глюкоза мен амин
қышқылдары, майлар баяу өтеді.

12.

13. Осмос  мембрана  арқалы  су  молекуласы  заттардың   аз  мөлшерлі  жағынан  көп   шоғырланысуы  жағына  қарай   ығысуы. 

Осмос мембрана арқалы су молекуласы
заттардың аз мөлшерлі жағынан көп
шоғырланысуы жағына қарай ығысуы.

14. Эндоцитоз және экзоцитоз

15. Мембрананың иондық каналдары

16.

17.

Каналдар арқылы иондардың тасмалдануы импульстің
таралуы үшін энергия көзі болып табылады.
Процестің негізінде АТФ энергия есебінде қатысатын
натрий насосы болады. Ионды каналдар жоғарғы
селективті болып келеді. Бірақта К-каналдарын жауып
тастап, Nα-каналдарын басқа катиондарды
тасмалдатуға болады. Мұны К-каналдарына
тасмалдатуға болады.

18. Қорытынды

Мембрананың сырын, қорын зерттеу
жаратылыстану ғылымындағы ең
басты, тез дамыған сала.
Қазіргі таңда әр түрлі ғылыми зерттеу
әдістерінің жетілуінен таза
мембраналық фракцияларды таза
күйінде бөліктерін алып, жеке-жеке
құрылымын, қасиетін анықтады.