Kompetencje przyszłości 2020

1.

PORADNIK
KOMPETENCJE
PRZYSZŁOŚCI 2020
www.vistula.edu.pl
www.vistulahospitality.edu.pl

2.

3 ELEMENTY DECYDUJĄCE O TWOIM SUKCESIE,
CZYLI CZYM SĄ KOMPETENCJE?
Kompetencje to wiedza, umiejętności, cechy osobowościowe, wzorce zachowania
i postawa niezbędne do efektywnego wykonywania zadań w pracy i procesie
uczenia się, a także w życiu w ogóle. Kompetentne wykonywanie zadań pozwala
realizować wyznaczone cele, a w efekcie odnosić sukcesy oraz czuć satysfakcję
i poczucie spełnienia.
Dzięki kompetencjom budujemy zaufanie do siebie, oraz przekonanie, że potrafimy
dobrze działać, a nawet jeśli nie – to umiemy się tego nauczyć. Na zaufaniu do siebie
opiera się wysoka samoocena. Gdy wynika ona ze świadomości swoich kompetencji,
daje siłę do stawiania czoła wyzwaniom – stanowi krok do mistrzostwa na drodze
rozwoju.
MODEL KOMPETENCJI
1
1
Najwyższym poziomem piramidy jest wiedza – ogół wiarygodnych i uporządkowanych
informacji o rzeczywistości.
2
Środkowy poziom to umiejętności – zdolność do stosowania wiedzy i korzystania
z know-how w wykonywaniu zadań i rozwiązywaniu problemów*.
3
Najniższy poziom a zarazem najszerszy, stanowiący fundament piramidy to postawa
i doświadczenie. Postawa jest przekonaniem determinującym aktualne i potencjalne
reakcje człowieka wobec świata społecznego, wzmacniane powtarzalnością. Przejawia się we wszystkich aktywnościach człowieka. Ma wpływ na cele działania, motyw
i predyspozycje. Decyduje o poziomie zaangażowania w wykonywanie określonych
zadań, o zainteresowaniu uczeniem się – zdobywaniem nowej wiedzy i doskonaleniem
umiejętności. Z tego z kolei tworzy się doświadczenie – ogół wiadomości i umiejętności
zdobytych na podstawie obserwacji i własnych przeżyć.
WIEDZA
2
UMIEJĘTNOŚCI
3
* Tak są rozumiane umiejętności w Polskiej Ramie Kwalifikacji PRK – jest to narzędzie pozwalające porównywać
POSTAWA I DOŚWIADCZENIE
kwalifikacje uzyskiwane na różnych etapach edukacji formalnej w Polsce i innych państwach Unii Europejskiej. PRK
dzieli umiejętności na kognitywne (obejmujące myślenie logiczne, intuicyjne i kreatywne) oraz praktyczne (obejmujące
sprawność i korzystanie z metod, materiałów, narzędzi i instrumentów).
2

3.

KWALIFIKACJE - CZWARTY ELEMENT
Warto zapamiętać jeszcze jeden termin – kwalifika-
Tym formalnym udokumentowaniem może być
cje, które są definiowane jako formalnie udokumen-
dyplom ukończenia studiów I, II lub III stopnia,
towany poziom posiadanej wiedzy i umiejętności,
certyfikaty po szkoleniach lub certyfikaty językowe.
umożliwiający jednostce wypełnianie obowiązków
w określonym zawodzie, na danym stanowisku.
KOMPETENCJE TWARDE I MIĘKKIE - JAK SIĘ UZUPEŁNIAJĄ?
Kompetencje są różnie dzielone. Zwykle
spotykamy się z podziałem na kompetencje
miękkie i twarde.
Kompetencje twarde, nazywane także
funkcjonalnymi, umożliwiają wykonywanie konkretnych zadań, jak np. obsługa
komputera i określonych programów
komputerowych. Informują one o tym,
co ludzie muszą wiedzieć, aby dobrze wykonać swoją pracę.
Kompetencje miękkie, inaczej behawioralne, określają natomiast sposób wyko-
nywania zadań, zachowania, które umożliwiają ich dobre wykonanie. Przykłady
kompetencji miękkich to: kreatywność,
zarządzanie sobą w czasie czy komunikatywność.
Jedne bez drugich są bezużyteczne. Kompetencje twarde i miękkie zdobywa się
Szacuje się, iż w ciągu następnych 10 lat nawet 65 proc.
zawodów będzie wymagało
rozwiniętych kompetencji
miękkich. Dlatego tak ważne jest, bycie świadomym
zarówno swoich twardych,
jak i miękkich kompetencji.
Bez miękkich kompetencji trudno jest
w pełni zaktywizować kompetencje twarde
– trudno pracować z innymi ludźmi, znaleźć się w nowym środowisku, poradzić
sobie z problemami, a nawet zacząć rozmowę, przedstawić się i w przekonujący
sposób przekazać informację o sobie –
tak, aby znaleźć odpowiednią pracę.
podczas studiów. Ważna jest świadomość
swojego punktu wyjściowego, dlatego stu-
3
denci Vistuli na początku studiów przechodzą badanie poziomu swoich kompetencji. Drugie badanie, przeprowadzone
pod koniec studiów, pozwala sprawdzić
różnicę i odpowiedzieć sobie na pytanie:
na ile udało mi się wykorzystać czas studiowania dla rozwoju kompetencji?

4.

ROZWÓJ
KOMPETENCJI
NIESIE WIELE
KORZYŚCI.
POZNAJ
5 Z NICH!
1
Doskonali charakter
Jest treningiem samodyscypliny, wytrwałości,
planowania i organizacji, dokładności i efektywności.
2
Umożliwia wykreowanie
atrakcyjnej ścieżki kariery
Osoba świadoma swoich kompetencji i gotowa
na rozwój ma szansę zdobyć wymarzoną pracę
i kolejne możliwości rozwoju.
3
Wzmacnia poczucie
własnej wartości
Osoba mająca przeświadczenie, że właściwie
wykorzystuje swoje predyspozycje, ma poczucie, że wysiłek i zaangażowanie przynoszą
wymierne rezultaty, ufa sobie, budując dzięki
temu wysoką samoocenę.
4
Daje satysfakcję
i poczucie spełnienia
Kompetencje pracowników są podstawowym kapitałem przedsię-
Satysfakcja i spełnienie przekładają się na
biorstw, decydują o ich sukcesie na rynku, przewadze konkuren-
jakość życia zarówno zawodowego, jak i oso-
cyjnej, rozwoju i wynikach finansowych. Dlatego w procesach re-
bistego.
5
DLACZEGO
WARTO
ROZWIJAĆ
KOMPETENCJE?
krutacyjnych pracodawcy poszukują pracowników o określonych
kompetencjach twardych, aby posiadali kwalifikacje do wykonywania
Daje perspektywę awansu i coraz
wyższych zarobków
4
powierzonych im zadań oraz miękkich, aby wykonywali je jak najlepiej
i byli gotowi do ich dalszego rozwoju i uczenia się.

5.

KOMPETENCJE
PRZYSZŁOŚCI.
CZEGO OCZEKUJE
RYNEK PRACY?
Na rynku nie brakuje osób wykształconych,
a jednak trzy czwarte przedsiębiorców
twierdzi, że nie może znaleźć kandydatów
o pożądanych kompetencjach. To zjawisko jest nazywane niedopasowaniem
kompetencyjnym lub luką kompetencyjną (skill gap) – przyszli pracownicy mają
kompetencje na określonym poziomie,
ale jest on niższy, niż oczekiwania pracodawców lub są to inne kompetencje.
pracodawca wymaga zaś od kandydatów
do pracy przede wszystkim staranności,
skrupulatności, dokładności, odpowiedzialności, dyscypliny pracy, uczciwości
oraz wiarygodności. Wśród najczęściej
wymienianych wskazywane są także łatwe
nawiązywanie kontaktów z ludźmi, kultura
osobista i autoprezentacja, chęć do pracy,
zarządzanie czasem i terminowość.
NAJWAŻNIEJSZE KOMPETENCJE
WG PRACODAWCÓW
Pracodawcy pytani o wskazanie najpotrzebniejszych kompetencji wymaganych
od kandydatów do pracy na danym stanowisku – bez względu na zawód – niezmiennie od lat wymieniają trzy kategorie w następującej kolejności:
Jakimi kryteriami kierują się pracodawcy
w doborze pracowników?
Samoorganizacyjne:
Zawodowe:
Interpersonalne:
zarządzanie sobą w czasie
komunikatywność
W badaniach przeprowadzonych w 2018 r.
w ramach jednego z największych europejskich projektów w tym zakresie pod nazwą
Bilans Kapitału Ludzkiego (BKL), największe grono ankietowanych – 83 proc. –
wskazało na wykształcenie, a 69 proc.
na doświadczenie. Dalej są szeroko rozumiane kompetencje miękkie. Co czwarty
samodzielność
kompetencje ściśle
związane z zadaniami
na danym stanowisku
podejmowanie decyzji
przejawianie inicjatywy
odporność na stres
motywacja do pracy
5
praca zespołowa
rozwiązywanie konfliktów

6.

JEDNOCZEŚNIE PRACODAWCY
OD LAT PODKREŚLAJĄ, ŻE KANDYDATOM
DO PRACY NAJCZĘŚCIEJ BRAKUJE
KOMPETENCJI SAMOORGANIZACYJNYCH
ORAZ INTERPERSONALNYCH.
Dlatego właśnie w Uczelni Vistula proponujemy
studentom badanie, aby mieli wiedzę na temat
poziomu swoich kompetencji. To pozwala im
zaplanować rozwój zawodowy i pokazuje
pracodawcom ich świadomość w tym zakresie.
W PRZYSZŁYM
ŚWIECIE
NIEZBĘDNE
BĘDĄ
Podczas Światowego Forum Gospodarczego
w Davos w 2018 r. za najważniejsze cechy
współczesnych pracowników uznano otwartość na zmiany, chęć doskonalenia się i rozwoju
oraz kreatywność.
kompleksowe rozwiązywanie problemów
współpraca z innymi
negocjacje
krytyczne myślenie
inteligencja emocjonalna
elastyczność poznawcza
kreatywność
wnioskowanie i podejmowanie decyzji
zarządzanie ludźmi
zorientowanie na usługi
6

7.

NA UCZELNI VISTULA MOŻESZ ROZWINĄĆ
TE KOMPETENCJE PRZYSZŁOŚCI!
Kreatywność i elastyczność
Wychodzenie z inicjatywą
Zdolności adaptacyjne
Pracodawcy często oczekują, że pracownik
Osoby z inicjatywą nie czekają wyłącznie na
Szybkie dostosowanie się do zmian oraz umie-
będzie umiał rozwiązać problem i wpadnie
polecenia, ale same widzą problem czy sytuację
jętności sprawnego działania w niestabilnym
na nowe pomysły. W dzisiejszych czasach
wymagającą działania i sensownie na nie reagu-
bądź szybko zmieniającym się otoczeniu są
wszystko szybko się zmienia, idzie do przo-
ją. Inicjatywa to także umiejętność dostrzegania
wyzwaniami współczesnego środowiska pracy.
du, zyskuje nowy kształt. Dlatego ważne jest,
oczekiwań pracodawcy czy przełożonego i wy-
Elastyczność w przyjmowaniu zmian i umiejęt-
aby pracownicy potrafili się do tych zmian
chodzenie im naprzeciw.
ność dostosowywania się do nowej sytuacji są
dostosować, nie bali się ich, nie mieli z nimi
dzisiaj podstawą sukcesu.
problemu a nawet potrafili je kreować.
Asertywność
Zarządzanie sobą w czasie
Inteligencja emocjonalna
To zachowanie oparte na szacunku i życzliwości
To umiejętność dobrego planowania, przewidy-
To rozumienie emocji własnych oraz innych ludzi
dla innych i siebie, partnerska postawa i mądre
wania kolejnych zdarzeń, oceny sytuacji, wykony-
oraz adekwatne reagowanie na nie i zarządzanie
dbanie o interesy własne biorąc też pod uwagę
wania kilku zadań równolegle, a także zdolność
nimi. Zdarza się, że podczas rekrutacji pracow-
dobro innych i całego zespołu. To umiejętność
do realnej oceny własnych możliwości i radzenia
ników inteligencję emocjonalnę (EQ) stawia się
dania sobie prawa do świadomej decyzji, czy chce-
sobie ze stresem. To także rozwijanie automo-
wyżej niż iloraz inteligencji (IQ) kandydata, a na-
my na coś się zgodzić, czy też nie, bo narusza to
tywacji i planowanie swoich celów oraz wyzwań
wet jego osiągnięcia zawodowe.
nasze prawa.
w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej.
7

8.

NA UCZELNI VISTULA MOŻESZ ROZWINĄĆ
TE KOMPETENCJE PRZYSZŁOŚCI!
Chęć ciągłej nauki
Wyszukiwanie i przetwarzanie
informacji
Otwartość na innych i umiejętność budowania relacji
mnóstwo nowych informacji, urządzeń, tech-
Jesteśmy dziś atakowani mnóstwem informacji.
W świecie pełnym nieuzasadnionego hejtu coraz
nologii. Pojawiają się nowe zawody, które są
Trzeba wiedzieć, jak je filtrować, weryfikować
trudniej o relacje oparte na szacunku. Dlatego
w zasięgu możliwości każdego, kto potrafi się
i analizować.
pracodawcy cenią pracowników, którzy potrafią
W dzisiejszych czasach nieustannie pojawia się
uczyć. Uczenie się przez całe życie to ciągły roz-
rozmawiać merytorycznie z każdym, nawet jeśli
wój.
się z nim nie zgadzają.
Komunikatywność
Umiejętności negocjacyjne
Zarządzanie sobą
To zarówno nawiązywanie kontaktu i budowanie
To przekonywanie do swoich racji i wywieranie
To optymalne wykorzystanie wszystkich na-
relacji, jak i umiejętność formułowania komuni-
wpływu, znajdowanie kompromisów oraz poszu-
szych zasobów osobistych dla realizacji celów,
katów tak, by były jasne i zrozumiałe przez od-
kiwanie optymalnych rozwiązań, elastyczność
które sobie postawiliśmy. Wymaga uświadomie-
biorcę.
w działaniu i w prowadzeniu rozmów.
nia sobie, jakie mamy silne strony, jacy jesteśmy,
jakie wartości kierują naszym postępowaniem,
co jest dla nas w życiu ważne.
8

9.

1
BADANIE
komunikatywność
IDENTYFIKUJE
praca zespołowa
POZIOM
wywieranie wpływu
NASTĘPUJĄCYCH
innowacyjność i elastyczność
KOMPETENCJI
przedsiębiorczość
Zarejestruj się na www.e-kariera.vistula.edu.pl i wykonaj test
Wykonanie testu wymaga zarejestrowania się i utworzenia konta na portalu e-kariera.vistula.edu.pl, do którego automatycznie
jest podpięte badanie. Możesz je wykonać w dowolnym czasie i miejscu, nie masz też ograniczeń czasowych przy odpowie-
ROZWIJAJ
KOMPETENCJE
PRZYSZŁOŚCI
W VISTULI!
dziach na pytania. Jeśli z jakichkolwiek powodów będziesz chciał przerwać wykonanie testu, udzielone odpowiedzi będą
automatycznie zapisane i będziesz mógł wznowić badanie dokładnie w tym miejscu, w którym przerwałeś.
2
3
Skonsultuj się z doradcą zawodowym Vistuli
W Biurze Karier Uczelni Vistula na chętnych czekają doradcy zawodowi, z którymi można porozmawiać na temat interpretacji
wyników oraz wspólnie zastanowić się nad zaplanowaniem rozwoju kompetencji i ścieżki kariery zawodowej.
4
Rozwijaj się w wybranym kierunku
Kompetencje doskonali się na wszystkich przedmiotach wykładanych w ramach kierunków studiów – im bardziej świadomie,
tym skuteczniej. Uczelnia oferuje także unikalną możliwość rozwoju osobistego – to zajęcia pod ogólną nazwą Zarządzanie
Indywidualnym Potencjałem, w skrócie ZIP, które pozwalają na doskonalenie takich kompetencji, jak zarządzanie sobą,
komunikatywność, praca zespołowa, uczenie się i work life balance.
5
www.vistulahospitality.edu.pl
Wyniki będą widoczne od razu po zakończeniu testu. Możesz je też wygenerować z systemu w formie raportu, do którego
dołączone będą wskazówki rozwojowe, odpowiadające poziomowi twoich kompetencji.
WYKONAJ BADANIE KOMPETENCJI MIĘKKICH
Z UŻYCIEM NARZĘDZIA AUTORSTWA
GRZEGORZA FILIPOWICZA.
www.vistula.edu.pl
Pobierz wyniki
Wykonaj test na zakończenie studiów
Badanie tych samych kompetencji wykonane pod koniec studiów pokaże ci, na jakim etapie drogi jesteś – drogi do mistrzostwa,
samorealizacji, sukcesu i szczęścia. Bo taką drogę sobie wyznaczasz, doskonaląc kompetencje i korzystając z różnych form
wsparcia, jakie oferuje ci Vistula.
9

10.

ZNAJDŹ
SWOJĄ
ŚCIEŻKĘ
Jak wykorzystać kompetencje miękkie,
by osiągnąć sukces w życiu zawodowym? Przeczytaj, co na ten temat mówią
nasi eksperci.
My, ludzie lubimy wybierać
wydeptane ścieżki. Czasem zupełnie nie zastanawiamy się, przez kogo
i po co zostały wydeptane.
A przecież najpiękniejsze
szlaki są jeszcze nieodkryte.
Czyżbyśmy bali się je odkryć?
Doceń kompetencje miękkie. Na coraz bardziej wymagającym rynku pracy,
z powszechnie wiadomym brakiem chętnych
do pracy (naniższe w historii bezrobocie, któremu
towarzyszy niska najniższa aktywność zawodowa) pracodawcy koncentrują się mniej
na możliwościach technicznych i doświadczeniu kandydatów do pracy, a bardziej na
umiejętnościach miękkich, które jednostka
może wnieść do firmy i zespołu.
A może czekamy aż jakiś śmiałek wydepcze naszą ścieżkę.
Raczej mało możliwe, ponieważ nasza ścieżka jest tylko
nasza i tylko my możemy ją stworzyć.
Idziemy po śladach innych, bo wierzymy, że ich droga
Nie bój się marzyć i weryfikować swój potencjał
sprawdzi się również dla nas. Rzeczywiście do jakiegoś
do pracy, którzy je posiadają.
Dlatego też rozwijanie umiejętności miękkich może pomóc poczuć się pewnie, ubiegając się o pracę. Nawet jeśli
nie masz „właściwej” wiedzy lub brakuje Ci doświadczenia
wymaganego w ogłoszeniu o pracy - jeśli możesz wykazać,
że chcesz się uczyć i rozwijać, jesteś otwarty na krytykę,
wielu pracodawców nadal poważnie zastanowi się nad zatrudnieniem ciebie.
Jakub Gontarek, Lewiatan
momentu może się wydawać, że tak jest, ale wcześniej
czy później przychodzi taki dzień, gdy trzeba odrobić swoją
Chociaż posiadanie podstawowych umiejętności i wiedzy
Nie ma oczywiście niezawodnej
lekcję, zdać swój egzamin i pójść własną drogą. Kończą
zawodowej będzie ważne w większości procesów rekruta-
recepty na zdobycie upragnio-
się wskazówki, a cudze mistrzostwo nie jest odpowiedzią.
cyjnych, niemniej warto pamiętać, że to umiejętności mięk-
nej pracy. W pewnych sytuacjach
To chwila, gdy ma się dokonać nasze osobiste mistrzo-
kie, a ostatnio także sama postawa i wyznawane wartości,
stwo, nieosiągalne dla kogoś innego.
często ostatecznie zadecydują o zatrudnieniu w firmie.
uwarunkowania rynku pracy mogą
rzekają, że zaskakująco trudno jest znaleźć kandydatów
zniweczyć najpiękniejsze nawet marzenia zawodowe. Można
Może się też zdarzyć, że nasza ścieżka może być dla kogoś
jednak zrobić sporo aby zwiększyć prawdopodobieństwo
początkiem jego drogi, ale na pewno nie będzie jej końcem.
Przede wszystkim dla pracodawców liczą się chęci ucze-
tego, że będziemy pracować w takiej roli, która daje nam
Jednym z cudów Wszechświata jest niepowtarzalność
nia się, analityczne i krytyczne myślenie i umiejętność wy-
maksimum satysfakcji. Kluczem do osiągnięcia takiej
ludzkich ścieżek. Można używać tych samych zasad, któ-
ciągania wniosków i to one mogą dać przewagę osobom
sytuacji jest precyzyjne określenie własnego potencjału za-
rych używali inni, ale odkryć trzeba swoje tajemnice. Tak
poszukującym pracy. I pomimo tego, jak cenne są te umie-
wodowego i dopasowanie go do tego co potrzebuje rynek.
to realnie wygląda.
jętności i jak dużo się o nich mówi, rekruterzy nadal na-
Grzegorz Filipowicz, autor testu badania kompetencji Uczelni Vistula
Piotr Pilipczuk, Values Team
INTERESUJE CIĘ TEMAT ROZWOJU KOMPETENCJI? PRZECZYTAJ WIĘCEJ NA:
10
www.e-kariera.vistula.edu.pl

11.

WIĘCEJ INFORMACJI NA TEMAT KOMPETENCJI
ZNAJDZIESZ W NASTĘPUJĄCYCH ŹRÓDŁACH:
WIĘCEJ
INFORMACJI
NA TEMAT
KOMPETENCJI
www.vistula.edu.pl
1
Kupczyk T., Stor M., Zarządzanie kompetencjami. Teoria, badania i praktyka biznesowa
2
Filipowicz G., Zarządzanie kompetencjami. Perspektywa osobista i zawodowa
3
Aktualne wyniki badań na temat oczekiwanych na rynku pracy kompetencji znajdziesz
na stronie PARP: www.parp.gov.pl
4
Informacje o kompetencjach uznanych w Davos za kompetencje przyszłości znajdują się pod linkiem:
www.weforum.org/agenda/2018/02/tomorrows-jobs-skills-qualify-automation
5
Wskazówek, tekstów, kierunkowskazów rozwoju szukaj zawsze w portalu e-Kariera:
www.e-kariera.vistula.edu.pl, w którym zrobisz też pierwsze badanie kompetencji.
Wyższa Szkoła Handlowa we Wrocławiu 2017.
Wolters Kluwer, Warszawa 2019.
www.vistulahospitality.edu.pl
11