Եթերայուղերի հակասնկային ակտիվության գնահատում միկոզներ հարուցող սնկերի նկատմամբ

1.

ԵՐԵՎԱՆԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆ
ԿԵՆՍԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ՖԱԿՈՒԼՏԵՏ
ԲՈՒՍԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՍՆԿԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՄԲԻՈՆ
ՊՈՂՈՍՅԱՆ ՏԱԹԵՎԻԿ ՀԱՅԿԻ
ԵԹԵՐԱՅՈՒՂԵՐԻ ՀԱԿԱՍՆԿԱՅԻՆ ԱԿՏԻՎՈՒԹՅԱՆ
ԳՆԱՀԱՏՈՒՄ ՄԻԿՈԶՆԵՐ ՀԱՐՈՒՑՈՂ ՍՆԿԵՐԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ
Գիտական ղեկավար՝ կ. գ. թ., դոցենտ Ն. Հ. Զաքարյան

2.

Երկիր մոլորակի
միջավայրի աղտոտում
Հակաբիոտիկների
անկանոն կիրառում
Սթրեսային
վիճակներ
Սնկային հիվանդությունների լայնամասշտաբ տարածում և զարգացում
2

3.

Մակաբուծելով օրգանիզմում սնկերը արտադրում են միկոտոքսիններ իրենց
գործունեության ընթացքում, և դրա հետևանքով զարգանում են
հիվանդությունները (միկոզները):
Ինչ է
Ինչ է
Ինչ է
3

4.

Որպես
կենսաբանական
պայքարի
միջոց
միկոզներ
հարուցող սնկերի դեմ հանդես
են գալիս բուսատեսակներում
առկա
տարբեր
ծագման
կենսակտիվ
նյութեր՝
հատկապես եթերայուղերը:
4

5.

ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ՆՊԱՏԱԿԸ
Ուսումնասիրել որոշ դեղաբույսերի եթերայուղի
հակասնկային ակտիվությունը օպորտունիստական
սնկերի նկատմամբ
ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ
ուսումնասիրել մարդու սնկային հիվանդությունները հարուցող պաթոգեն
սնկերը;
կատարել պաթոգեն հարուցիչների անջատում և նույնականացում;
պարզաբանել Thymus rariflorus և Chamomilla recutita դեղաբույսերի եթերայուղի
հակասնկային ակտիվությունը Alternaria alternata, Cladosporium herbarum,
Fusarium oxysporum, Aspergillus niger և Penicillium cyclopium սնկերի նկատմամբ:
5

6.

Ուսումնասիրության օբյեկտը և առարկան
Chamomilla recutita
Thymus rariflorus
6

7.

ՍՆԿԵՐԻ ՏԵՍՏ ԿՈՒԼՏՈՒՐԱՆԵՐ
Alternaria alternata
A
Penicillium cyclopium
A
Aspergillus niger
A
Fusarium oxysporum
A
CladosporiumAherbarum
7

8.

ՀԵՏԱԶՈՏՈՒԹՅԱՆ ՄԵԹՈԴՆԵՐ
• Շտամները տարանջատվել են
բնակելի տարածքների օդից:
• Հակասնկային ակտիվության
գնահատումը կատարվել է
դիսկո-դիֆուզային եղանակով
• Նույնականացվել են մորֆոլոգիական
(Методы экспериментальной
մեթոդով ըստ հետևյալ որոշիչների և
микологии, 1982):
մենագրությունների` Н.М.
Пидопличко (1972), М.А. Литвинов
(1967), Осипян Л.Л. (1974), В.И. Билай
(1977), Л.Н. Егорова (1986), Н.Е.
Иванушкина (2003), Ю.В. Сергеев
(2008):
• Փորձաքննության ժամանակ
օգտագործվել է STB-300
մանրադիտակային բինոկուլյար
ստերեո խոշորացույցը (ձախից) և МL300 VWR մանրադիտակը (աջից):
8

9.

THYMUS RARIFLORUS և CHAMOMILLA RECUTITA
ԴԵՂԱԲՈՒՅՍԵՐԻ ԵԹԵՐԱՅՈՒՂԻ ՀԱԿԱՍՆԿԱՅԻՆ
ԱԿՏԻՎՈՒԹՅՈՒՆԸ
Thymus rariflorus
Chamomilla recutita
-
-
Aspergillus niger
++
+
Cladosporium herbarum
+
++
Fusarium oxysporum
-
-
++
+
Սնկի տեսակը
Alternaria alternata
Penicillium cyclopium
- ֆունգիցիդ ակտիվություն բացակայում; + ցածր ֆունգիցիդ ակտիվություն (210 մմ); ++ միջին ֆունգիցիդ ակտիվություն (10-14 մմ):
9

10.

Alternaria alternata սնկի աճը բույսերի եթերային
յուղի ազդեցության տակ
Alternaria alternate սնկի նկատմամբ T. rariflorus (1) և C. recutita (2)
տեսակների եթերայուղը չի ցուցաբերել ֆունգիցիդ ակտիվություն
10

11.

Aspergillus niger և Penicillium cyclopium սնկերի աճը
T. rariflorus եթերայուղի ազդեցության տակ
T. rariflorus տեսակից ստացված եթերայուղը ցուցաբերել է միջին ֆունգիցիդ
ակտիվություն Aspergillus niger և Penicillium cyclopium սնկերի նկատմամբ
(ստուգիչ՝ ձախ սկավառակը)
11

12.

Cladosporium herbarum սնկի աճը T. rariflorus և
C. recutita բույսերի եթերայուղի ազդեցության տակ
Ուրցի եթերայուղը չի ցուցաբերել
հակասնկային ակտիվություն Cladosporium
herbarum սնկի նկատմամբ
Երիցուկի կապույտ եթերայուղը դրսևորել
է միջին ֆունգիցիդ ակտիվություն
12

13.

Fusarium oxysporum սնկի աճը բույսերի եթերային
յուղի ազդեցության տակ
Fusarium oxysporum սնկի աճը չի դադարեցվել ո՛չ T. rariflorus, ո՛չ էլ C.
recutita տեսակների եթերային յուղի ազդեցության տակ
13

14.

Penicillium cyclopium և Aspergillus niger սնկերի աճը
երիցուկի եթերային յուղի ազդեցության տակ
1
2
Penicillium cyclopium և Aspergillus niger սնկերի նկատմամբ
երիցուկի եթերայուղը ցուցաբերել է ցածր հակասնկային
ակտիվություն (ձախ սկավառակը՝ ստուգիչ)
14

15.

ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
1. Համաձայն սանիտարահամաճարակաբանական կանոնների հետազոտված սնկերի տեսակները
պատկանում է IV պաթոգենության խմբերի միկրոօրգանիզմներին, հետևաբար, կարող են
պոտենցիալ վտանգ ներկայացնել մարդկանց համար` առաջացնելով մի շարք սնկային
հիվանդությունների։
2. Երիցուկ դեղատնայինի եթերայուղը ցուցաբերել է ցածր հակասնկային ակտիվություն Aspergillus
niger ու Penicillium cyclopium, և միջին ֆինգիցիդ ազդեցություն Cladosporium herbarum տեսակի
նկատմամբ:
3. Ուրց նոսրածաղկի եթերայուղը ցածր աղդեցություն է ունեցել Cladosporium herbarum սնկի աճի
վրա և զգալի ճնշել է Aspergillus niger ու Penicillium cyclopium տեսակների զարգացումը:
4. Դեղաբույսերի եթերայուղերը չեն ցուցաբերել հակասնկային ակտիվություն Alternaria alternate և
Fusarium oxysporum սնկերի նկատմամբ:
5. Ստացված տվյալները հիմք կհանդիսանան հետագայում ուսումնասիրել սնկերի աճի ընկճման
աստիճանը կախված նշված բույսերի եթերայուղի կոնցենտրացիաներից, ինչը կբացահայտի
երիցուկի և ուրցի եթերայուղերի օգտագործման հնարավորությունը որպես հակասնկային
դեղամիջոց:
15

16.

ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ
ՈՒՇԱԴՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՐ