Międzynarodowy Dzieo Języka Ojczystego

1. Międzynarodowy DzieN Języka Ojczystego

Paweł Chilko
Anna Burłaka
Anna Nikiforowa

2. Co to za święto?

Międzynarodowy Dzieo Języka
Ojczystego został ustanowiony
17 listopada 1999 roku przez
UNESCO, a jego pierwsze
obchody odbyły się 21 lutego
2000r. Ta data jest związana z
wydarzeniem, jakie miało
miejsce tego dnia w 1952 roku we
wschodnim Pakistanie (dziś – w
Bangladeszu). Zginęło wtedy
pięciu studentow, ktorzy
domagali się nadania językowi
bengalskiemu statusu
urzędowego. Pierwsze obchody
Dnia Języka Ojczystego w Polsce
zorganizowano 7 lat temu.

3. Cel obchodzenia MDJO

Połowa spośród ponad 7 tys. języków, którymi mówi się
na świecie, jest zagrożonych wyginięciem. UNESCO
ustanowiło Dzieo Języka Ojczystego 1999 roku dla
podkreślenia bogactwa różnorodności językowej
świata, a także w celu zwrócenia uwagi na liczbę
języków zagrożonych i ginących.

4.

Wkrotce mogą zupełnie zniknąd języki zagrożone, a ich miejsce zajmą
angielski i inne dominujące języki ponadregionalnej i ponadnarodowej
komunikacji. Zagrożenie dotyczy głownie paostw wieloetnicznych, jak
Afryka czy Indie. W samych Indiach zarejestrowanych jest dwadzieścia
oficjalnych językow. To samo dotyczy Afryki, w ktorej już
kilkudziesięcioosobowa wspolnota ma na swoj użytek odrębne
narzecze. Są one wypierane na rzecz języka urzędowego regionu lub
dominującego w kontaktach ekonomicznych.

5. „Kiedy umiera język umiera kultura”- Ryszard Kapuścioski

Język polski liczy wiele lat.
Przetrwał lata zaborów oraz
lata wpływów obcych
trendów. Polacy powinni
troszczyd się o swoją mowę
ojczystą. Potoczny język,
wulgaryzmy oraz słowa
zaczerpnięte z innych
języków przeszkadzają w
poprawnej wymowie. W
innych krajach także
występuje ten problem.
Starajmy się z nim walczyd,
gdyż za kilka pokoleo nasz
język może byd zapomniany.

6.

Trwają wysiłki w celu odtworzenia
niektórych wymarłych języków i dialektów.
Również w Polsce coraz częściej można
spotkad próby ocalenia lub odtworzenia
lokalnych gwar, dialektów i języków, które,
chod utrudnione przez wydarzenia
historyczne, są prowadzone z sukcesami.
Wystarczy wspomnied najbardziej znane język (dialekt) kaszubski czy gwarę śląską.
Kwestia wielojęzyczności Polski na razie nie
dotyczy. Posługujemy się jednym językiem.
Ale liczba dzieci wychowanych na emigracji,
a tym samym pokolenia dwujęzycznego,
szybko rośnie. Coraz więcej przyjeżdża też
imigrantów zza wschodniej granicy. Czy
będziemy potrafili zapewnid ich dzieciom
edukację i szkolnictwo z poszanowaniem ich
języka?

7.

Ostatnie badania wykazują, że w Polsce na
wielką skalę występuje zjawisko tzw.
wtórnego analfabetyzmu. Ponad połowa
naszych rodaków nie rozumie czytanego
tekstu. Wielu nie potrafi prawidłowo się
wysłowid. Większośd ma problem z
poprawną pisownią. Spora częśd ludzi
posługuje się dziwnymi uproszczeniami
językowymi. Niestety jest to zatrważająca
rzeczywistośd . Z drugiej jednak strony
Polacy należą do nielicznych narodów
dbających o swój język ojczysty. Ilośd
artykułów w mediach poświęconych tej
tematyce wyraźnie za tym przemawia.
UNESCO opracowało "Atlas Języków
Zagrożonych", gdzie można znaleźd dane na
temat 3 tys. języków. Z obszarem Polski
związanych jest osiem z nich: kaszubski,
białoruski, jidisz, rusioski, romski, poleski,
wiliamowicki, a także słowioski, który
uważany jest za wymarły.

8.

Według pesymistycznych wizji pod koniec naszego wieku przetrwa tylko co
dziesiąty z obecnie używanych języków. Optymistyczne przewidywania też
nie są radosne - według nich używad się będzie połowy języków dzisiaj
funkcjonujących. Obecnie ginącymi językami (3500 języków i dialektów)
posługuje się zaledwie 0,2 procent ludzkości. 80 procent mieszkaoców Ziemi
mówi 83 najpopularniejszymi językami. Dziś znacznie bardziej niż jeszcze
kilkadziesiąt lat temu zwraca się uwagę na koniecznośd zachowania
ginących języków i odtwarzania tych, które nie są już używane. Służą temu
między innymi takie przedsięwzięcia jak edukacja dwujęzyczna (w języku
urzędowym i lokalnym) w szkołach.