Антибиотиктер

1.

АНТИБИОТИКТЕР
Орындаған: Әшім Аружан, Әзімханқызы Анель
Қабылдаған: Балпанова Назерке Жумагалиевна

2.

• Антиобиотиктердің жалпы
сипаттамалары;
Жоспар:
Антиобиотиктердің жіктелуі;
•Антиобиотиктердің қосымша
зиянды әсерлері;
•Антибиотиктердің өндірісі
• Антибиотиктерге қарсы
микроорганизмдердің
түрақтылығы;

3.

•Антибиотиктер - бір микроорганизмдерде
түзіліп басқа микроорганизмдер мен кейбір
қатерлі ісіктердің өсу мен дамуын тежейтін
биологиялық белсенді заттар.
Микроорганизмдерде антибиотиктер
түзілетін процесс антибиоз деп аталады.
•Антибиоз процесті қолданбалы пайдалану
идеяны Л. Пастер мен Мечников ұсынған.
•Антибиотик атауын З. Ваксман 1942 ж
ұсынған.
•Антибиотиктер микроорганизм
клеткаларында түзілетін екінші реттік
метаболиттердің тобына жатады.

4.

Антибиотиктер туралы негізін қалап, алғаш көгерткіш саңырауқұлақтан
пенициллин алған (1929) ағылшын ғалымы А.Флеминг болды..
Антибиотикалық заттарды қолдану өте ертеде басталған. Осыдан 3500
жыл бұрын Қытайда көгерген ірімшік, кейіннен көгерген нан іріңді
жараларды емдеу үшін қолданылғаны туралы деректер бар.
Антибиотиктердің ашылуына жуықтап келген орыс ғалымы А.Г.
Полотебнов (1872 ж) айтуы бойынша пенициллиум саңырауқұлағының
спорының көгінен дайындалған ұнтақпен іріңді жараны емдеуге болады.

5.

Белгілі табиғи антибиотиктердің ішінен (14000 жұық)
медицинада ауруларды емдеу үшін 2 -3 %-ті ғана
пайдалынады, 97%-ті медицина дәрі препараттарға
ұсынатын талаптарына сай келмейді. Антибиотиктер
дамыған мемлекеттердің фармацевтикалық өнеркәсібі
шығаратын препараттардың ішінде бірінші орынды
алады. Жыл сайын дүние жүзінде 100000 т
антибиотиктер шығарылады, антибиотиктерді шығару
үшін 20 млрд доллар шамасындай жүмсалынады,
сатылған күны 5 млрд долларға жетеді.

6.

Антиобиотиктерді топтастырады:
• әсер ететін микроорганизмнің түріне
байланысты;
• химиялық құрылымына байланысты;
• әсерінің спектрі мен түріне байланысты;
• әсер ететін механизміне байланысты.

7.

Жіктелуі
ШЫҒУ ТЕГІ БОЙЫНША
•Табиғи ( өсімдіктер мен жануарлар
тіндерінен айда болады)
•Жартылай синтетикалық ( табиғи
молекула модификациясы арқылы
алады)
•Синтетикалық ( жасанды түрде
өндіріледі)
ӘСЕР ЕТУ БАҒЫТЫ БОЙЫНША
• Антибактериальды(ішек және
нейрохирургиялық инфекция, тыныс және
зәр шығару жолдарының инфекциялары
кезінде, эндокардит, менингит)
•Саңырауқұлаққа қарсы ( тері
инфекциялары, ауыз және жұтқыншақ
инфекциялары)
•Ісікке қарсы ( онкологиялық аурулар мен
қатерлі ісіктер үшін қолданылады)

8.

1.БИОЛОГИЯЛЫҚ СИНТЕЗ
Бұл тәсілмен антибиотиктерді алу
үшін, микроорганизмдердің
жоғарғы өнімді штаммдарын және
оларды өсіретін арнайы қоректік
орталарын пайдаланады. Мысалы,
бұл тәсілмен пенициллинді
алады.
АЛУ ЖОЛДАРЫ
2.ХИМИЯЛЫҚ СИНТЕЗ
Кейбір антибиотиктердің
құрылымын білгеннен кейін,
оларды химиялық синтездеу
тәсілімен алу мүмкіндігі туды.
Мысалы, бұл тәсілмен алынған
алғашқы антибиотктердің
алғашқысы – левомицетин.
3. КОМБИНИРЛЕНГЕН ТӘСІЛ
Бұл тәсіл алдыңғы екі тәсілдің
ұштасуы болып табылады.
Биологиялық синтез жолымен
антибиотиктің ядросын алса
(мысалы, пенициллен ваминопенициллан қышқылын) ал,
химиялық синтез жолымен оған әр
түрлі радикалдарды қосады. Осы
тәсілмен алынған антибиотиктерді
жартылай синтетикалық деп атайды

9.

Антибиотиктердің ашылуы медициналық үлкен жетістік
болды. Сынға қарамастан, антибиотиктер өлімге әкелетін
ауруларды емдейді. Антибиотиктердің ағзаға әсері үнемі
зерттеліп, жетілдірілген штамдар шығарылуда.
Антибиотиктердің адамға пайдасы зияннан жоғары
болатын аурулар тізімі:
• пневмония;
• туберкулез;
• асқазан-ішек жолдарының инфекциясы;
• жыныстық ауру;
• қанмен улану;
• операциядан кейінгі асқынулар.

10.

•Бізді бактериялар қоршап тұр. Антибиотиктерді
қолдану оларға қатты әсер етеді, бірақ олардың денесі
де шабуылға ұшырайды. Сондықтан антибиотиктердің
зияны анықталды, бұл кейде пайдасынан асып түседі.
• - уыты әсері;
• - Антибиотиктердің әсерінен дисбактериоз және
аллергиялық реакциялары дамиды;
• - Иммунитет тежеледі, ауру асқынады;
• - Организмді жұқпалы аурулардан қорғайтын ерекше
және ерекшесіз факторлар тежеледі, соның ішінде
иммуноглобулиндердің түзілуі, комплемент жүйесі,
лизоцим ақуыздың әсері.

11.

12.

13.

Антибиотиктер дайындау бойынша кәсiпорындарды
ерекше топқа бiріктірген. Қазір химиялық қосылыстың
әр түрлі класына жататын антибиотиктердің 400 түрі бар.
Антибиотиктердің медицинада қолданылуы
антибактериалды қасиетке негізделген. Антибиотиктерді
алудың технологиялық процессі, белгілі реттілікте және
қажетті сәйкес қондырғыларда жүретін бірнеше сатыдан
тұрады:
•егістік материалды өсіру және антибиотиктердің
биосинтезі
(ферментация);
•көбейген сұйықтықты алдын-ала өңдеу;
•фильтрлеу;
•бөліп алу және химиялық тазалау;
•дайын дәрілік түрлерді дайындау;
•бөлшектеу және орамдау;

14.

Антибиотиктер өндірісінде еңбек гигиенасы ауаға жоғары
дисперсті антибиотикті шаңның, химиялық заттардың
технологиялық процесінде қолданылатын бу мен газдың және
артық жылу бөлінуімен сипатталады.
Жұмысшылар антибиотиктерді ферментациялау сатысында
бөлмені және қондырғыны стерильдеу үшін қолданылатын фенол
мен формальдигид буының және түзілетін шаңның әсеріне
ұшырауы мүмкін.
Осы зиянды факторлардың әсерінен мамандыққа байланысты
аурулар туындайды, оларға аллергия, дерматит, экзема,
бронхиалды астма, дисбактериоз, анемия, лейкопения және т.б.
жатады
Антибиотиктер өндірісінде жұмыс істейтіндердің денсаулығын
зерттегенде әр түрлі улану әсерлері анықталады, олар терінің
дуылдап қышуы, бастың жиі ауруы, көздің шаншып ауруы,
тамақтың ауруы және кебуі, тәбеттің болмауы, жүректің айнуы,
метеоризм, іштің ауруы деген көрсеткіштермен сипатталады.

15.

Антибиотик ангина