Кәсіпкерлікке кіріспе

1.

№1 Сабақ: КӘСІПКЕРЛІККЕ КІРІСПЕ
" Кәсіпкер – бұл өзіндік көзқарасы бар және жаңа нәрсе
жасағысы келетін адам "
Дэвид Карп

2.

Құрметті 10 сынып оқушылары !
-
-
Осы тоқсанда сізді 16 сабақ күтіп тұр. Онда біз кәсіпкерлікті экономикалық
құбылыс ретінде қарастырамыз. Осы тоқсанда сіз:
Кәсіпкерлік ойлау қабілеті дегеніміз не екенін;
Кәсіпкер қандай қасиеттерге ие болуы керек екенін;
Кәсіпкердің бизнесмендерден қандай айырмашылығы барын біле аласыздар;
Кәсіпкерліктің пәні, мақсаттары және міндеттерімен танысасыздар;
Жаңа алынған білім призмасы арқылы біздің еліміздегі кәсіпкерліктің даму
тарихын қарастырасыз;
Өндіріс үшін қандай ресурстар мен факторлар қажет екенін білесіз;
Сұраныс пен ұсыныс заңына талдау жасауды үйренесіз, тапшылық, артықшылық
және нарықтық тепе-теңдік ұғымдарымен танысасыз.

3.

Сабақтың мақсаты:
• «Жеке кәсіпкер», «бизнесмен», «қажеттілік»,
«игілік» ұғымдарымен танысу;
• Кәсіпкерліктің пәнін, мақсаттары мен
міндеттерін түсіну.

4.

Кәсіпкерлік ойлау қабілеті дегеніміз не?
Кәсіпкерлік ойлау қабілеті — бұл өз ісін
ашқысы келген болашақ кәсіпкердің ғана емес,
сонымен бірге қазіргі уақыттағы бәсекеге
қабілетті болғысы келетін әрбір азаматтың
бойында болуы тиіс және де күнделікті дамытуды
талап ететін қасиет

5.

Кәсіпкерлердің және бизнес-көшбасшылардың қарапайым
адамдардан қандай айырмашылығы бар?
Кәсіпкерлерге ойлаудың үш ерекше қабілеті тән:
олар белсенді;
жауапкершілігі мол;
нәтижеге жетуге ұмтылады.
Мұндай ойлау қабілеті бар адамдар ешқашан дайын
нәрсені күтіп отырмайды, олар кез келген істі алдын
ала жоспарлайды, өз ісіне сенімді болады және
жоспарлаған ісін жарты жолда тастап кетпейді.

6.

Кәсіпкер
Өз идеясын іске асыру үшін олар жаңа бастамаларды қолға алуға, сондайақ іс-әрекетін қатаң қадағалап, кез келген істе жауапкершілік алуға
әрдайым дайын тұрады. Егер қиындыққа тап болса, олар бұл жағдай үшін
басқа адамдарды немесе жағдаятты кінәламайды, сынамайды және
шағымданбайды.
Кәсіпкерлік ойлау қабілеті — бұл XXI ғасырдың қажетті дағдысы
болып табылатын өнертапқыштық, яғни өмірде әлі жоқ жаңа
нәрселерді ойлап таба алу және іске асыра білу мүмкіндігі.

7.

Кәсіпкерге тән негізгі қасиеттер:
Тез бейімделгіштік - жаңа жағдайларға
бейімделу мүмкіндігі.
Ұтқырлық - өмірлік жағдаяттарға тез арада
жауап беру қабілеті.
Бірақ бүгінгі күнде осы аталған дағдылар
кәсіпкерлер мен жалдамалы жұ мыс шыларға,
мұғалімдерге , сарапшыларға, студенттерге
барлығына бірдей қажет.

8.

Кәсіпкерлік және бизнес
Кәсіпкерде, бизнесменде адамдар үшін игілік
өндірумен айналысады, яғни олар адамдардың
түрлі қажеттіліктерін қанағаттандыруға мүмкіндік
беретін, оларға пайда әкелетін өнім өндіреді.
Олар тұтынушылардың қажеттіліктерін, яғни
олардың өміріндегі қандай да бір жетіспеушілік
сезімін қанағаттандыра отырып, нарықтық бағасы
мен құндылығы бар нәрселерді өндіреді.

9.

Жеке кәсіпкер дегеніміз кім?
Біз сіздермен кәсіпкерлер мен бизнес көшбасшылардың ойлау
қабілеті бойынша қарапайым адамдардан қандай айырмашылығы
барын білдік. Енді олардың бір-бірінен қандай ерекшелігі барын
анықтап көрейік.
Жеке кәсіпкер - заңды тұлға құрмайақ кәсіпкерлік қызметті жүзеге
асыратын Қазақстан Республикасының азаматы.
Осы тұрғыдан алғанда кәсіпкерліктің негізгі мақсаты тұтынушылардың
қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін игіліктер өндіру нәтижесінде жүйелі
түрде пайда көру болып табылады.

10.

Кәсіпкер дегеніміз кім?
Бизнес әдебиетке шолу жасай отырып, кәсіп кер мен
бизнесменге қатысты бірнеше айырмашылықты табуға
болады.
Олардың негізгілері мыналар:
Кәсіпкер жаңа идеяларды іске асырады және жаңа тауар
жасаумен, қызмет көрсету түрлерін құрумен айналысады,
Бизнесмен болса нарық үшін дәстүрлі тауар немесе қызмет
көрсету түрін өндірумен байланысты тәуекелі төмендеу
салаларда коммерциялық қызметті жүзеге асырады.

11.

1-тапсырма
Өз елді мекеніңізден шыққан кәсіпкерге мысал
келтіріңіз.
Қазақстанда ең беделді кәсіпкер ретінде кімді
айтуға болады? Неге олай санайтыңызды
түсіндіріңіз.?
Табысты кәсіпкердің, бизнесменнің ерекше
сипаттарын келтіріңіз.

12.

Жоспарлай білу
Кәсіпкер үшін негізгі біліктіліктердің бірі — жұмысын дұрыс жоспарлай алу,
яғни алға қойылған мақсатқа жету үшін ресурстарды оңтайлы бөліп
орналастыру.

13.

Жоспарлаудың кезеңдері:
Жоспарлау бірнеше кезеңнен тұрады:
Мақсат құру
Әрекеттер бағдарламасын жасау
Ісқимылдардың нұсқалық бағдарламасы
Қажетті ресурстарды анықтау
Орындаушыларды анықтау
Жазбаша жоба құру

14.

Сіздің мақсаттарыңыз қаншалықты өзгеріп
отырады?
Велосипед
Скутер
Демалыс
Машина
Білім
Телефон
мен планшет

15.

SMART мақсат қоя білу
S
M
A
R
T
Specific
Нақты
Нәтиже?
Іске
асыру
нышандары?
Measurable
Өлшемді
Қанша?
Achievable
Қол жетімді
Relevant
Маңызды\
қатысты
Time-bound
Мерзімі
шектелген
Мүмкін бе?
Іске
Қажет пе?
Қашан?

16.

2-тапсырма
Өз мақсатыңызды құрыңыз және көрсетіңіз:
Бір аптаға:
бір айға:
жыл соңына дейін:
келесі 5 жылға:
келесі 10 жылға:
Кәсіпкерлікпен айналысу сізге мақсаттарыңызға
жетуде қалай көмектесетінін түсіндіріп көріңіз.

17.

3-тапсырма
Кәсіпкерлік қызметпен айналысудың 5
артықшылығы мен кемшілігін көрсетіңіз.
Артықшылықтар (мысалы: шығармашылық
еркіндігі):
Кемшіліктер (мысалы, белгіленбеген жұмыс
кестесі):

18.

4-тапсырма
Өзіңіздің және өз достарыңыздың бизнес әлемі
туралы көзқарастарыңызды салыстырыңыз.
Ұқсастықтар мен айырмашылықтарды
көрсетіңіз.
5-тапсырма
Кәсіпкерлік қызметпен айналысу арқылы
өз мақсатыңызға қалай жетуге болатынын
көрсетіңіз.

19.

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!