Presentation

1. Ազգայնականություն

«Ազգայնականություն» և «ազգայնամոլություն» եզրերը,
հնարավորություն են տալիս սահմանազատել նրա չափավոր
դրսևորումները ծայրահեղություններից: Ազգայանականությունը՝
ճնշված ազգերի ազգայնականությունը, հիմնականում
համամարդկային բովանդակություն ունի: Այն և ուղղված է
արտաքին ոտնձգությունների դեմ, ար արտահայտում է համաց
ազգային շահեր նպաստում ազգային ինքնագիտակցության
զարգացմանը։ Ազ Ազգայնակ ականության իմացաբանական հիմքն քն
ազգային մի շարք դրական հատկանիշների՝ ազգային հպարտության
ու արժանապատվության և գիտակցումն է: Ազգայնականության
հիմնական թշնամիները միշտ եղել են բազմազգ
կայսրությունների ու պետությունների տիրապետող, տիտղոսակիր
ազգերն ու նրանց շահերը պաշտպանող տեսաբանները, որոնք
տեսականորեն արդարացրել են դարերի ընթացքում նվաճված ու
հպատակեցված փոքր ժողովուրդների կարգավիճակը և նրանց մղած
ազատագրական պայքարը որակել որպես ազգայնամոլություն,
անջատողականություն, դավաճանություն:

2. Կանաչ քաղաքականությունը

Կանաչ
քաղաքականությունը կամ էկոքաղաքականությունը ք
աղաքական գաղափարախոսություն է, որը
նպատակաուղղված է խթանել էկոլոգիապես կայուն
հասարակություն, որը հաճախ, բայց ոչ միշտ,
արմատավորված է բնապահպանության, բռնության
մերժման, սոցիալական արդարության և շարքային
քաղաքացիների ժողովրդավարությանը։ Այն սկսեց
ձևավորվել արևմտյան աշխարհում 1970-ականներին.
այդ ժամանակից ի վեր կանաչ կուսակցությունները
զարգացել և հաստատվել են աշխարհի շատ
երկրներում և որոշակի ընտրական հաջողությունների
են հասել։

3. Սոցիալիզմ

Սոցիալիզմ կամ ընկերվարություն (լատ.՝ socialis
— ընկերական, հասարակական), տնտեսական և
սոցիալական համակարգերի համակցություն, որը
բնորոշվում է արտադրության միջոցների հանրային
սեփականությամբ և աշխատողների
ինքնակառավարմամբ, ինչպես նաև սոցիալիզմի հետ
ասոցացվող քաղաքական տեսություններով և
շարժումներով։ Սեփականությունը կարող է
լինել հանրային, կոլեկտիվ կամ կոոպերատիվ սեփակ
անություն։ Կան սոցիալիզմի տարբեր տեսակներ և
չկա ընդհանուր սահմանում, որը բնորոշում է
բոլորին, քանի որ հասարակական սեփականությունը
կարող է դրսևորվել տարբեր ձևերով։

4. ֆեմինիզմ

Պատմության ընթացում ֆեմինիզմը
և իրավահավասարությունն
ունեցել են ալիքաձև
զարգացումներ և դրա առաջին
դրսևորումները տեղի ունեցան
18-րդ դարի սկզբին Ըստ
Խաղաղօվկիանոսյան համալսարանի
պրոֆեսոր և տնօրեն Մարթա
Ռեմփթոնի խոսքերի: «Շարժման
ալիքը պաշտոնապես սկսվեց 1848
թվականին Սենեկա Ֆոլսի
կոնվեցիայում, երբ երեք
հարյուր տղամարդիկ և կանայք
հավաքվեցին կանանց
հավասարության համար»:
Այնուամենայնիվ, ֆեմինիզմի
որոշ ձևեր և հավասարությունը
հասել են քաղաքական
արդյունքների, որոնք
վավերացված են 1920 թվականի
օգոստոսի 18-ին 19-րդ
փոփոխությունը երաշխավորում էր
բոլոր ամերիկացի կանանց
ընտրելու իրավունքը։ Եվ ինչպես

5. Ազատականություն

Ազատականություն, լիբերալիզմ (ֆր.՝ libéralisme), ք
աղաքական փիլիսոփայություն կամ աշխարհայացք՝
հիմնված ազատության ու հավասարության գաղափար
ների վրա։ Առաջին սկզբունքը շեշտված է դասական
ազատականության մեջ, իսկ վերջինն ավելի ակնառու
է սոցիալական ազատականության մեջ։
Ազատականների տեսակետների շրջանակը մեծ է՝
կախված այդ սկզբունքների նկատմամբ նրանց
դիրքորոշումից, սակայն ընդհանուր առմամբ նրանք
սատարում են այնպիսի գաղափարներ, ինչպիսին
են ժողովրդավարական
ընտրությունները, քաղաքացիական
իրավունքները, մամուլի ազատությունը, կրոնի
ազատությունը, ազատ առևտուրը և մասնավոր
սեփականությունը։

6. Պահպանողականություն

Պահպանողականություն կամ Կոնսեր
վատիզմ (լատին․՝ conservo «պահպանու
մ եմ»
բառից), քաղաքական և սոցիալական փիլ
իսոփայության ուղղություն, որը
նպաստում է ավանդական սոցիալական
համակարգերի պահպանմանը
մշակութային և քաղաքակրթական
բնագավառներում։ Որոշ
կոնսերվատիվներ ձգտում են պահպանել
իրերն այնպես, ինչպես կան՝ շեշտը
դնելով կայունության և
շարունակականության վրա, մինչդեռ
մյուս մասը դեմ են մոդերնիզացմանը և
ցանկանում են վերադարձնել հինը։
Առաջին անգամ տերմինը օգտագործվել է
քաղաքական կոնտեքստում ՖրանսուաՌընե դը Շատոբրիանի կողմից 1918
թվականին Բուրբոնների իշխանության
վերականգնման ժամանակ, որոնք
գտնում էին, որ պետք է վերադառնան
նախքան Ֆրանսիայի հեղափոխությունը
գործող քաղաքականությունը։