ANX.ADJ.DSM.5

1.

‫بسم هللا الرحمن الرحیم‬

2. اختلالات اضطرابی

‫اختالالت اضطرابی‬
‫‪ ‬ازشایع ترین اختالالت ‪،‬درصد باالی ی از مراجعات به پزشکان مختلف‬
‫‪ ‬بصورت عالئم روانشناختی (مثل ترس)‪،‬عالئم جسمی (مثل تپش قلب و دلپیچه) یا هردو بروز می کند‬
‫‪ ‬شیوع و تداخل این عالئم با بیماریهای جسمی انقدر زیاد است که هرپزشکی باید این اختالالت را بشناسد‪:‬‬
‫• تداوم دهنده بیماری جسمی(‪)HTN‬‬
‫• ناشی از بیماری های جسمی(ترس بدنبال بیماری تهدیدکننده)‬
‫• تقلید عالئم جسمی (شباهت حمله هراس به حمله قلبی)‬
‫‪1 /31‬‬

3.

‫‪ ‬ترس و اضطراب هردو به فرد هشدارمیدهند که خطری درراه است‬
‫‪ ‬ترس درپاسخ به خطری معلوم‪،‬بیرونی‪،‬معین یا بامنشا غیرتعارضی است‬
‫‪ ‬اضطراب درپاسخ به تهدیدی است که نامعلوم‪،‬درونی ومبهم است یا ازتعارض منشا گرفته است‬
‫‪ ‬تفاوت روانشناختی عمده این دو واکنش در ناگهانی بودن ترس و مزمن بودن اضطراب است‬

4.

‫‪ ‬آیا ترس واضطراب جنبه های انطباقی دارد؟‬
‫‪ ‬اساس مکانیسم دفاعی ترس کمک به افزایش شانس بقا است‬
‫‪ ‬اضطراب سبب میشود فرد برای پیشگیری از خطرات یا برای تخفیف عواقب‬
‫آنها کاری کند‬
‫‪ ‬گاه شدت ترس و اضطراب به حدی است که عملکرد فرد مختل میشود‬
‫‪ ‬عالیم اضطراب‪:‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫باخبرشدن ازتظاهرات جسمی‬
‫باخبرشدن ازاینکه عصبی شده یا ترسیده است‬
‫تظاهرات جسمی اضطراب(افزایش فعالیت اتونوم)‪:‬اتساع‬
‫مردمک‪،‬اسهال‪،‬افزایش فشارخون و‪...‬‬
‫اثر برتفکر‪،‬ادراک ویادگیری‪:‬کاهش تمرکز‪،‬کاهش قدرت یادآوری‬

5.

‫‪ ‬اضطراب مرضی‪:‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫اختالالت اضطرابی ازشایع ترین طبقات اختالالت روانی هستند‬
‫ابتال یک نفرازهرچهارنفر‬
‫شیوع درزنان باالتراست‬
‫شیوع در طبقات اجتماعی اقتصادی باالتر کمتراست‬

6.

‫‪ ‬پایه زیستی‪:‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫افزایش فعالیت دستگاه اتونوم در برخی بیماران به ویژه پانیک‬
‫افزایش عملکرد نورآدرنرژیک(بیخوابی‪،‬ازجاپریدن‪،‬انگیختگی مفرط دستگاه‬
‫اتونوم)‬
‫افزایش فعالیت محور‪HPA‬‬
‫احتمال کارکرد غیرطبیعی گابا‬

7. اختلال پانیک (هراس)

‫اختالل پانیک (هراس)‬
‫‪ ‬حمله پانیک‪:‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫مشخصه ی اصلی شدید و ناگهانی بودن‬
‫هجوم عالئم اضطرابی که چنددقیقه تاچندساعت طول میکشد و با احساس قریب‬
‫الوقوع بودن مرگ یا جنون همراه است‬
‫درسایراختالالت روانی بجزاختالل پانیک هم ممکن است رخ دهد‬
‫حمله ی پانیک غیرمنتظره‪:‬حمله ای که درهرزمانی رخ میدهد و به هیچ‬
‫محرک موقعیتی قابل شناسایی ای ربط ندارد‬
‫برای تشخیص اختالل هراس باید این حمالت غیر منتظره و بدون دلیل خاصی‬
‫رخ دهند‬

8. ملاک های حمله ی پانیک

‫مالک های حمله ی پانیک‬
‫‪ ‬بروز ناگهانی ترس یا ناراحتی شدید که درچنددقیقه به اوج میرسد وطی‬
‫این مدت چهارمورد یابیشترازعالیم زیر بروز میکند‪:‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫تپش‪،‬کوبش یا افزایش ضربان قلب‬
‫تعریق‬
‫لرزش‬
‫احساس تنگی نفس ونرسیدن هوا‬
‫احساس خفگی‬
‫درد یاناراحتی قفسه سینه‬
‫تهوع یاناراحتی شکم‬
‫احساس سرگیجه‪،‬بی ثباتی‪،‬منگی یاغش‬
‫احساس گرگرفتگی یالرز‬
‫احساس پارستزی(خواب رفتن و سوزن سوزن شدن)‬
‫گسست ازواقعیت یا گسست ازخویشتن‬
‫ترس از دست دادن کنترل یا دیوانه شدن‬
‫ترس از مردن‬
‫‪ ‬عالیم مختص فرهنگ هم دیده میشود(مثل وزوزگوش‪،‬سردرد‪،‬درد گردن‪،‬گریه و فریاد‬
‫غ ق کنترل)‪،‬اینگونه عالئم نباید بعنوان ‪4‬عالمت الزم برای تشخیص محسوب شوند‬

9. ملاک های اختلال پانیک

‫مالک های اختالل پانیک‬
‫‪ ‬حمالت مکرر غیر منتظره ی پانیک‬
‫‪ ‬درپی حداقل یکی از حمالت یکی ازموارد زیر به مدت حداقل یک ماه باشد‪:‬‬
‫‪ ‬نگرانی مداوم درمورد بروز حمله مجدد یا پیامد حمله‬
‫‪ ‬تغییر ناسازگارانه ی رفتار ناشی ازحمالت(مثل ورزش نکردن یا نرفتن به مکان های نا آشنا)‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫مواد و اختالالت طبی(مثل پرکاری تیروئید و بیماری های قلبی ریوی) رد شود‬
‫توسط اختالل روانی دیگری بهترتوجیه نشود‪:‬‬
‫حمله پانیک فقط در واکنش به ترس از موقعیت اجتماعی در اختالل اضطراب‬
‫اجتماعی‬
‫حمله ی پانیک فقط در واکنش به یک موقعیت خاص مثل هراس اختصاصی‬
‫حمله ی پانیک فقط در پاسخ به افکار وسواسی مثل ‪OCD‬‬
‫و‪0000‬‬

10.

‫•‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫سبب شناسی‪:‬‬
‫سیستم لیمبیک و ساقه ی مغز‬
‫نوراپ ی نفرین و سروتونین‬
‫بعضی مواد مانند گازکربنیک‪،‬سدیم الک تات‪،‬بی کربنات و کافیین می توانند ایجاد‬
‫کننده ی حمالت پانیک باشند‬
‫عوامل ژنتیک‪:‬خطرابتال دربستگان درجه یک ‪4‬تا‪8‬برابر بیشترازمردم عادی است‬
‫طبق مطالعات جدید بروز پروالپس دریچه میترال دراختالل هراس بیش از سایر موارد‬
‫نیست‬

11. خصایص بالینی

‫خصایص بالینی‬
‫‪ ‬نخستین حمله اغلب کامال خودبخود است‬
‫‪ ‬گاه حمله درپی برآشفتگی‪،‬فعالیت بدنی‪،‬فعالیت جنسی یا آسیب‬
‫هیجانی متوسط رخ میدهد‬
‫‪ ‬موقعیت های مسبب حمله مشخص شوند‪:‬مصرف کافیین‪،‬الکل‪،‬نیکوتین‬
‫یامواد دیگر‪،‬تغییرات الگوی خواب و تغذیه‪،‬استفاده ازنورتند حین کار‬
‫‪ ‬حمالت ناگهانی شروع می شوند ودرعرض ‪10‬دقیقه به اوج میرسند و اغلب تا حداک ثر ‪2‬ساعت‬
‫فروکش میکنند‬
‫‪ ‬حمله عموما ‪20‬تا‪30‬دقیقه و ندرتا بیش از یک ساعت طول میکشد‬

12.

‫‪ ‬تجربه ی بیمار بصورت احساس مرگ قریب الوقوع یا احساس ازدست دادن عقل یا ابتال به جنون‬
‫است‬
‫‪ ‬تجربه ی بیمار در فرهنگ های مختلف متفاوت است‬
‫‪ ‬در موارد زیادی بیماران شکایات جسمی یا قلبی ریوی یا سرگیجه ناگهانی شدید دارند‬
‫‪ ‬خیلی ازموارد همراه با اختالالت اضطرابی و خلقی است‬
‫‪ ‬شایع ترین همبودی اگورافوبیا(گذرهراسی) ست‬
‫‪ ‬گذرهراسی ناتوان کننده است(اجتناب از خروج ازمنزل یا ورود به مکان شلوغ بدون همراهی با‬
‫اشنایان)‬
‫‪ ‬وقتی حمله در موقعیت های خاصی رخ میدهد بیمار نسبت به ان مکانها شرطی میشود‬

13.

‫‪ ‬عالیم به نفع علت زمینه ای طبی‪:‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫خصوصیات آتیپیک درحین حمله مانند آتاکسی‪،‬تغییر هوشیاری یا عدم کنترل‬
‫مثانه‬
‫شروع نسبتا دیررس‬
‫عالیم یا نشانه های حاکی ازاختالل طبی‬
‫اختالل پانیک معموال دراواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع میشود‬
‫تشخیص افتراقی علل عضوی‪:‬‬
‫اختالالت تیروئید‪،‬هیپرپاراتیروئیدی‪،‬هیپوگلیسمی دوره ای‪،‬اختالالت قلبی‪،‬تشنج‬
‫خصوصا صرع لوب تمپورال و‪...‬‬

14. درمان

‫درمان‬
‫‪ ‬درمان دارویی‪:‬‬
‫• بنزودیازپین ها‪:‬آلپرازوالم و کلونازپام(آلپرازوالم مورد تائید ‪)FDA‬‬
‫• ‪SSRI‬ها ‪:‬شروع با دوز کم و افزایش تدریجی‬
‫• مصرف ‪SSRI‬ها تا ‪ 1.5‬تا ‪ 2‬سال ادامه یابد‬
‫• ‪TCA‬‬
‫• آموزش کافی به بیماردرمورد اینکه حمالت خطرناک نیست و اینکه‬
‫شروع اثرات بهبودی تا ‪3‬هفته طول میکشد‬

15. آگورافوبیا

‫آگورافوبیا‬
‫‪ ‬عالیم اضطرابی وقتی ظاهر میشود که فرد خود رادرموقعیتی فرض می کند که امکان کمک‬
‫گرفتن یا فرار ازان دشوار است‬
‫‪ ‬اغلب وقتی رخ میدهد که فرد دریک موقعیت دچارپانیک شده وبدنبال ان ازحضور درهمان‬
‫محل ومحل های مشابه دچاراضطراب میشود‬
‫‪ ‬موقعیت های محتمل‪:‬تنها درخانه ماندن‪،‬تنها ازمنزل خارج شدن‪،‬ازمنزل زیاد‬
‫دورشدن‪،‬مسافرت‪،‬حضور در مجالس‪،‬حمام‪،‬اسانسور‪،‬اتوبوس‪،‬هواپیما‪،‬جاهای‬
‫شلوغ‪،‬مسجد‬

16.

‫‪ ‬مثال‪:‬‬
‫• اتوبوس بین ایستگاه ها توقف ندارد واگرفرد بخواهد خارج شود مشکل است‬
‫• خروج ازحمام نیازمند صرف زمان جهت لباس پوشیدن است وخروج درصورت نیاز سخت‬
‫است‬
‫• ترس از هواپیما بعلت عدم امکان خروج‬
‫‪ ‬در افتراق باید به منشا ترس توجه کرد مثال در آگورافوبیا ترس از‬
‫عدم امکان کمک گرفتن است اما در فوبی پرواز ترس از مرگ‬
‫دراثر سقوط است‬
‫‪ ‬بسیار ناتوان کننده‬

17. ملاک های تشخیصی

‫مالک های تشخیصی‬
‫‪ ‬ترس در حداقل دو موقعیت زیر‪:‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫استفاده از وسایل نقلیه عمومی (اتوبوس‪،‬هواپیما‪،‬قطارو‪)...‬‬
‫بودن درفضاهای باز(پارکینگ بزرگ‪،‬مراکزخرید‪،‬پل ها)‬
‫بودن درفضاهای بسته (فروشگاه‪،‬تئاتر‪،‬سینما)‬
‫ایستادن درصف یاجاهای شلوغ‬
‫تنها ماندن خارج ازخانه‬
‫اجتناب از موقعیت های مذکوریا تحمل موقعیت با اضطراب شدید یا نیازمند‬
‫همراه‬
‫موقعیت ها همیشه سبب ترس یا اضطراب میشوند‬
‫حداقل ‪ 6‬ماه‬
‫اضطراب بیش از حد مورد انتظار ونامناسب با زمینه ی فرهنگی‬

18.

‫‪ ‬مسبب ناراحتی زیاد یا افت عملکرد‬
‫‪ ‬درصورت وجود بیماری طبی ترس یا اجتناب بیش ازحد مورد‬
‫انتظاراست‬
‫‪ ‬توسط یک اختالل روانی دیگر بهتر توجیه نمی شود‬
‫‪ ‬برای تشخیص نیاز به وجود حمالت پانیک نیست‬

19. هراس اختصاصی

‫هراس اختصاصی‬
‫‪ ‬ترس شدید ومداوم ازشی یا موقعیتی معین‬
‫‪ ‬شایع ترین اختالل روانی درزنان ودومین اختالل روانی شایع‬
‫درمردان‬
‫‪ ‬هراس موقعیتی بجز هراس از ارتفاعات درسنین باالتر شروع‬
‫میشوند‬
‫‪ ‬نوع خون‪،‬آمپول‪،‬جراحت زمینه خانوادگی بیشتری دارد‬
‫‪ ‬در زنها دوبرابر مردان رخ میدهد‬

20.

‫‪ ‬ترس غیرمنطقی و بسیارشدیدتراز احتمال خطری است که ممکن است رخ دهد‬
‫‪ ‬اضطراب شدید درمواجهه بامورد هراس وگاه پیش بینی ان رخ میدهد‪،‬حتی حمله‬
‫ی پانیک محتمل است‬
‫‪ ‬بیمار از موقعیت اجتناب می کندواین اجتناب سبب ناراحتی زیادی برای وی‬
‫میشود مثال رفتن مسافت طوالنی با اتوموبیل بعلت فوبی پرواز‬
‫‪ ‬اغلب در پ ی درمان نیستند‬

21. ملاک های تشخیصی

‫مالک های تشخیصی‬
‫‪ ‬‬
‫•‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫ترس یا اضطراب چشمگیر درمورد یک موقعیت یا جسم‬
‫خاص(پرواز‪،‬بلندی‪،‬حیوانات‪،‬تزریق‪،‬دیدن خون)‬
‫در کودکان ممکن است ترس و اضطراب بصورت گریه‪،‬قشقرق‪،‬میخکوب شدن‬
‫یا چسبیدن به دیگران بروز کند‬
‫اجتناب از موقعیت یا شی ترسناک یا تحمل با اضطراب شدید‬
‫حداقل ‪ 6‬ماه‬
‫موقعیت یا شی مذکورهمیشه باعث ترس یا اضطراب شود‬
‫اضطراب بیش از حد مورد انتظار ونامناسب با زمینه ی فرهنگی‬
‫ناراحتی قابل مالحظه یا افت عملکرد‬
‫عدم توجیه با اختالل دیگر(مثال ترس از دوری از عزیزان در اختالل‬
‫اضطراب جدایی)‬

22. اختلال اضطراب اجتماعی

‫اختالل اضطراب اجتماعی‬
‫‪ ‬ترس از موقعیت های اجتماعی که مستلزم تماس باافراد غریبه یا‬
‫زیرنظربودن افراد غریبه است‬
‫‪ ‬این افراد از شرمسارشدن وتحقیرشدن درموقعیت های اجتماعی‬
‫میترسند مثل صحبت کردن‪،‬مالقات کردن و‪...‬‬
‫‪ ‬درزنان بیش ازمردان است‬
‫‪ ‬درجاتی ازکمرویی واضطراب اجتماعی درجمعیت عمومی شایع‬
‫است‬

23.

‫‪ ‬این بیماران هنگام حضوردرجمع دچاراضطراب شدید می شوند یا از ان اجتناب می‬
‫کنند‬
‫‪ ‬بخاطر احتمال خطر شرمساری در جمع تصورات مربوط به صحنه های شرمگینی‬
‫درذهن فرد مرور میشود‬
‫‪ ‬این بیماران در جمع طوری فکر و عمل می کنند انگار همه در جمع دست از کار‬
‫کشیده و اعمال انها را زیر ذره بین گذاشته اند‬

24.

‫‪ ‬تشخیص افتراقی‪:‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫اختالل شخصیت دوری گزین‪ :‬بیمارالگوی ثابتی از خجالتی بودن‪،‬شرمساری‬
‫واجتناب ازجمع همراه با انگیزه حضوردرجمع دارد وعالئم ازکودکی شروع‬
‫شده اند‬
‫اختالل شخصیت اسکیزوئید‪ :‬درجمع مضطرب نیست‪،‬انگیزه ی حضور در‬
‫جمع ندارد‬
‫اسکیزوفرنیا‪ :‬گاه بعلت عقاید گزند و آسیب ازجمع گریزان هستند(بیمار با‬
‫اختالل اضطراب اجتماعی به غیرطبیعی بودن ترس خود واقف است)‬
‫افسردگی‪ :‬عدم حضور در جمع بعلت خلق پائین و عدم احساس لذت است‬

25.

‫• انواع‪:‬‬
‫• نوع موقعیتی یا عملکردی‪:‬فرد در جمع مضطرب نیست بلکه وقتی مورد توجه در‬
‫جمع قرار میگیرد مضطرب می شود مثال وقتی در کالس درس از وی سوال می‬
‫شود‬
‫• نوع منتشر‪:‬دراغلب جمع ها فرد دچار اضطراب می شود(کالس درس‪،‬مهمانی و‪)...‬‬

26. ملاک های تشخیصی

‫مالک های تشخیصی‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫ترس یا اضطراب قابل مالحظه دریک یاچند موقعیت اجتماعی که درآنها احتمال دقت‬
‫نظربه بیمار وتجزیه وتحلیل دیگران وجود دارد‬
‫درکودکان باید هنگام حضورهمساالن نیزدیده شود‬
‫فرد میترسد کاری انجام دهد یا عالیمی بروز دهد که دیگران برداشت منفی داشته‬
‫باشند(طرد شود‪،‬شرمنده شود‪،‬مسخره شود و‪)...‬‬
‫اجتناب از موقعیت یا تحمل با اضطراب شدید‬
‫حداقل ‪ 6‬ماه‬
‫موقعیت مذکورهمیشه باعث ترس یا اضطراب شود‬
‫درکودکان اضطراب بصورت گریه‪،‬قشقرق‪،‬میخکوب شدن‪،‬چسبیدن به دیگران‪،‬کناره‬
‫گیری یا عدم صحبت در موقعیت های اجتماعی‬
‫اضطراب بیش از حد مورد انتظار ونامناسب با زمینه ی فرهنگی‬
‫ناراحتی قابل مالحظه یا افت عملکرد‬
‫عدم توجیه با اختالل دیگر(مثل اوتیسم یا اختالل بدریخت انگاری)‬
‫رد مواد وبیماری طبی‬

27. درمان

‫درمان‬
‫‪ ‬رواندرمانی‪:‬‬
‫‪ ‬درمان دارویی‪:‬‬
‫روش های شناختی رفتاری‬
‫‪SSRI ‬ها و بصورت کوتاه مدت همراه با بنزودیازپین ها‬
‫‪ ‬بتابلوکرها (‪ 20‬تا‪ 40‬میلی پروپرانولول بیست دقیقه قبل از حضور در موقعیت‬
‫فوبیک)‬

28. اختلال اضطراب فراگیر

‫اختالل اضطراب فراگیر‬
‫‪ ‬افرادی که تقریبا برای هرچیزی نگران به نظر میرسند‬
‫‪ ‬اضطراب ونگرانی مفرط درمورد چند واقعه یا فعالیت‬
‫‪ ‬اضطراب واکنشی است به خطراتی که بیماربه غلط خیال می کند‬
‫تهدیدش میکنند‬
‫‪ ‬توجه انتخابی به جزییات منفی‬
‫‪ ‬پردازش تحریف شده ی اطالعات درذهن بیمار‬
‫‪ ‬دیدگاه بیش ازحد منفی درمورد قدرت مدارا‬

29.

‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫این بیماران اغلب درمورد هرچیزی نگران هستند‬
‫نگرانی تمام امور زندگی شان را درگیر می کند‬
‫عالیم روانشناختی اضطراب‪ :‬دلهره‪،‬نگرانی‪،‬گوش به زنگی و انتظارخبربد‪،‬تحریک‬
‫پذیری‪،‬اشکال در بخواب رفتن‪،‬بی قراری‪،‬شکایت اینکه همواره دلم می لرزد‬
‫عالیم جسمی اضطراب‪:‬تنش عضالنی‪،‬عالیم گوارشی‪،‬عالیم ریوی مثل تنگی نفس‬
‫اگر عالئم بیش از ‪ 6‬ماه طول بکشد وافت عملکرد بدهد بیمار به‬
‫‪GAD‬مبتالست‬

30.

‫‪ ‬شایع است‬
‫‪ ‬بیش از نیمی از بیماران مبتال به اختالالت خلقی و اضطرابی هستند‬
‫‪ ‬گروهی حمالت پانیک را تجربه میکنند‬
‫‪ ‬زنها دوبرابر مردان مبتال می شوند‬
‫‪ ‬سبب شناسی‪:‬‬
‫• درگیری لوب اکسی پوت‬
‫• اختالل سروتونرژیک‬

31.

‫‪ ‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫خصایص بالینی‪:‬‬
‫عالمت عمده نگرانی شدید و پایدار است‬
‫عالئم جسمی اضطراب مثل تنگی نفس‪،‬تهوع‪،‬اسهال و‪ ...‬و بعلت این عالئم به‬
‫سایر متخصصین مراجعه می کنند (با شکایت اسهال مزمن و‪IBS‬و‪)...‬‬
‫عالئم روانشناختی اضطراب مثل گوش به زنگی‪،‬ازجاپریدن‪،‬انتظار خبر بدو‪...‬‬
‫تشخیص افتراقی‪:‬‬
‫آزمایشات روتین‪،‬نوارقلب و تست عملکرد تیروئید‬

32. ملاک های تشخیصی

‫مالک های تشخیصی‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫اضطراب و نگرانی مفرط که در ‪ 6‬ماه گذشته دربیشتر روزها وجود داشته ودرباره ی‬
‫وقایع وفعالیت های مختلفی است‬
‫کنترل نگرانی دشوار است‬
‫حداقل ‪3‬عالمت از ‪6‬عالمت زیر باشد(درکودکان یک مورد)‬
‫بی قراری یا احساس برانگیختگی و بی تابی‬
‫زود خسته شدن‬
‫اشکال در تمرکز یا خالی شدن ذهن‬
‫تحریک پذیری‬
‫تنیدگی عضالنی‬
‫اختالل خواب‬
‫ناراحتی قابل مالحظه یا افت عملکرد‬
‫عدم توجیه با اختالل دیگر(نگران بودن درمورد جدایی از فرد مورد دلبستگی)‬
‫رد مواد وبیماری طبی‬

33.

‫‪ ‬درمان‪:‬‬
‫• ترکیب دارودرمانی و رواندرمانی بهتراست‬
‫• بوسپیرون‪BZD،SSRI،‬‬
‫• بوسپیرون روی عالئم روانشناختی اضطراب تاثیر بیشتری‬
‫دارد‬

34. سایر اختلالات اضطرابی

‫سایر اختالالت اضطرابی‬
‫‪ ‬اختالل اضطرابی ناشی از یک بیماری طبی دیگر‪:‬‬
‫‪ ‬اختالالت تیرویید وپاراتیرویید‪،‬کمبود ‪،B12‬هایپوگلیسمی‪....‬‬
‫‪ ‬آریتمی قلبی‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫شایع ترین تصویربالینی سندرومی شبیه پانیک‬
‫کمترین تصویربالینی سندرومی شبیه فوبیا‬
‫دربیماران کاردیومیوپاتی میزان بروز اختالل پانیک ثانویه به بیماری طبی‬
‫عمومی بیش از همه است(‪)%80‬‬
‫عالیم اختالل پانیک در پارکینسون و ‪ COPD‬نیز دیده میشود‬
‫عالئم شبیه به اختالل اضطراب منتشر در شوگرن و گریوز‬

35.

‫• بیشترین شیوع عالیم اضطراب فراگیر در بیماری طبی‬
‫عمومی در گریوز است‬
‫• باید رابطه سببی بین اختالل عضوی و عالئم اضطرابی‬
‫باشد‬
‫• اصل اولیه درمان‪،‬درمان اختالل عضوی است‬

36.

‫‪ ‬اختالل اضطرابی ناشی از مواد‪:‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫انواع مواد و داروها مثل مقلدهای سمپاتیک(آمفتامین‪،‬کافئین‪،‬کوکائین)‬
‫مواد سروتونرژیک مثل ‪LSD‬‬
‫عالئم در طول مصرف یا حداکثر یک ماه پس از قطع مصرف ظاهر شود‬
‫در تشخیص نوع ماده‪،‬وضیت مصرف و الگوی عالمت ایجادشده ذکرشود‬
‫مرحله ی اول درمان حذف ماده ی مسبب است‬

37. اختلال وسواسی جبری و اختلالات مرتبط

‫اختالل وسواسی جبری و اختالالت مرتبط‬
‫‪ ‬اختالل وسواسی جبری‬
‫‪ ‬اختالل بدریخت انگاری بدن‬
‫‪ ‬اختالل ذخیره سازی‬
‫‪ ‬وسواس کندن مو‬
‫‪ ‬اختالل کندن پوست‬

38. اختلال وسواسی جبری

‫اختالل وسواسی جبری‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫اختاللی آزاردهنده با آسیب جدی به عملکرد بیمار‬
‫فکر وسواسی ‪ :‬فکر‪،‬تمایل یا تصویر راجعه که مزاحم و‬
‫ناخواسته تجربه میشود‪،‬فرایندی ذهنی است‬
‫عمل وسواسی ‪ :‬رفتاری آگاهانه و عودکننده مانند‬
‫شمارش‪،‬وارسی و‪،...‬یک رفتار است‬
‫عمل وسواسی جهت کاهش اضطراب ناشی از فکر وسواسی‬
‫است اما همیشه سبب کاهش اضطراب نمیشود(بدون تغییر یا‬
‫حتی افزایش)‬
‫مقاومت دربرابر عمل وسواسی هم سبب افزایش اضطراب‬
‫میشود‬

39. ملاک های تشخیصی

‫مالک های تشخیصی‬
‫‪ -A‬وجود فكر وسواسي(‪ ،)obsession‬يا عمل وسواسي‬
‫(‪)Compulsion‬یا هردو‪:‬‬
‫‪ ‬فكر وسواسي‪ ،‬با (‪ )1‬و(‪ )2‬مشخص مي شود‪:‬‬
‫• ‪ -1‬افكار‪ ،‬تكانه ها‪ ،‬يا تصورات ذهني تكراري و مقاوم كه زماني در طول اختالل‬
‫براي شخص‪ ،‬مزاحم و نامتناسب شمرده مي شوند و اک ثر موارد اضطراب و ناراحتي‬
‫بارز به وجود مياورند‪.‬‬
‫• ‪ -2‬شخص ميكوشد اين افكار يا تكانه ها را ناديده گرفته يا سرکوب کند يا انها را با‬
‫عمل يا فكري ديگر خنثي نمايد‪.‬‬

40. ملاک های تشخیصی

‫مالک های تشخیصی‬
‫‪ ‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪.‬‬
‫اعمال وسواسي‪ ،‬بطوري كه با (‪ )1‬و (‪ )2‬تعيين مي شوند‪:‬‬
‫‪ -1‬رفتارهای تکراری (مثل شستن دستها‪ ،‬منظم كردن و وارسي كردن) و اعمال ذهني(مثل دعا‪،‬‬
‫شمارش‪ ،‬تكرار كلمات درسکوت) كه شخص احساس مي كند در پاسخ به افكار وسواسي‪ ،‬يا‬
‫مطابق با اصولي كه فرد ناگزير از انجام دقيق انها است‪ ،‬مجبور است انها را انجام دهد‪.‬‬
‫‪ -2‬رفتارها يا اعمال ذهني براي خنثي سازي يا پيشگيري از اضطراب یا ناراحتي يا وقوع يك اتفاق يا‬
‫رويداد ترسناك طرحريزي ميشود؛ معهذا اين رفتارها يا اعمال ذهني رابطه اي واقعگرايانه با انچه‬
‫قرار است خنثي شده يا پيشگيري شود ندارند‪ ،‬يا اشكارا افراطي هستند‪.‬‬
‫کودکان ممکن است قادر به ابراز اهداف این اعمال یا فعالیت های ذهنی نباشند‬

41. ملاک های تشخیصی

‫مالک های تشخیصی‬
‫‪ -B‬افكار و اعمال وسواسي یا ناراحتي شديد ايجاد مي كنند یا وقتگير (بیشتر از یک‬
‫ساعت در روز)هستند يا بطور قابل مالحظه در برنامه هاي معمول‪ ،‬عملكرد‬
‫شغلي‪ ،‬يا فعاليتهاي اجتماعي و روابط با ديگران تداخل مي نمايند‬
‫‪-C‬اگر یک اختالل محور یک دیگر موجود باشد محتوی افکار و اعمال وسواسی‬
‫مرتبط با ان نیست مثل اشتغال ذهنی با غذا ذر اختالل خوردن‪،‬کندن مو در‬
‫تریکوتیلومانیا‪...‬‬
‫‪-D‬ناشی از ماده یا اختالل طبی نیست‬

42. ملاک های تشخیصی

‫مالک های تشخیصی‬
‫مشخص شود اگر‪:‬‬
‫• همراه با بینش خوب یا کافی‪ :‬میداند باور هایش قطعا یا احتماال‬
‫صحیح نیستند یا ممکن است صحیح باشند یا نباشند‬
‫• همراه با بینش کم ‪:‬فکر میکند باورهایش احتماال واقعی هستند‬
‫• فقدان بینش یا باور هذیانی ‪ :‬کامال باور دارد که افکارش واقعی‬
‫هستند‬
‫مرتبط با تیک‪:‬‬
‫درحال حاضر یک اختالل تیک یا سابقه ی آن را دارد‬

43.

‫• دو مشخصه ی وسواس‪:‬‬
‫‪ ‬خالف خواست فرد هستند(‪: )Ego dystonic‬مثال فردی که خیلی به‬
‫نظافت اهمیت میدهد افکار الودگی به ذهنش حمله ور میشود یا فردی که مذهبی‬
‫است با تکانه های وسواسی ضد مذهبی به شدت دچار اضطراب میشود‬
‫‪ ‬بیمار میداند این افکار وتکانه ها متعلق به خود اوست‬

44.

‫تفکر جادوی ی‪:‬‬
‫• فکر می کند به صرف اندیشیدن درمورد یک موضوع می تواند سبب وقوع ان‬
‫شود(احساس ‪)omnipotency‬‬
‫• همین سبب میشود افکار پرخاشگرانه ی فرد مبتال به اختالل وسواسی جبری‬
‫برایش ترسناک باشد‬

45.

‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫شیوع ‪2 :‬تا‪ 3‬درصد‬
‫بی نظمی سیستم سروتونرژیک از فرضیات مهم ایجاد‬
‫اختالل وسواسی جبری است‬
‫شیوع در بستگان درجه یک ‪ 3‬تا ‪ 5‬برابر‬
‫ارتباط با اختالل شخصیت وسواسی جبری کم است‬

46.

‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫انواع‪:‬‬
‫الودگی‪:‬شایع ترین الگوی وسواس الودگی است و بدنبال ان شست و شو یا‬
‫اجتناب اجبارگونه ازشی ای که فرد فکر می کند الوده است‬
‫تردید مرضی‪:‬دومین الگوی شایع وسواس تردید است که بدنبال ان وسواس عملی‬
‫وارسی رخ می دهد(احساس خطر از انجام عملی خشونت بار مثال خاموش نکردن‬
‫اجاق)‬
‫افکار مزاحم‪:‬صرفا افکار وسواسی بدون وسواس عملی‬
‫تقارن‪:‬لزوم رعایت تقارن یا دقت(کندی)‬

47.

‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫درمان ‪:‬‬
‫‪SSRI‬ها ‪:‬خط اول درمان‬
‫کلومی پرامین‬
‫داروهای کمکی‪ :‬والپورات‪،‬لیتیوم‪،‬بوسپیرون‪،‬ریسپریدون‪،‬‬
‫کلونازپام و‪....‬‬
‫رفتاردرمانی‬

48. اختلالات مربوط به سانحه و عوامل استرس

‫اختالالت مربوط به سانحه و عوامل استرس‬
‫• اختالل استرس پس از سانحه‬
‫• اختالل استرس حاد‬
‫• اختالالت انطباقی‬

49. اختلال استرس پس از سانحه و اختلال استرس حاد

‫اختالل استرس پس از سانحه و اختالل استرس‬
‫حاد‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪ ‬‬
‫عالئم اضطرابی گاه بدنبال تجربه ی استرس های شدید و تهدید کننده ی‬
‫حیات یا آبروی فرد روی میدهند‬
‫عامل استرس زا برای ایجاد اختالل الزم است ولی کافی نیست و نیاز به استعداد زیست شناختی و‬
‫روانشناختی هم وجود دارد‬
‫عوامل مستعد کننده ی ‪:PTSD‬‬
‫تجربه ی تروما در کودکی‬
‫صفات مرزی‪،‬پارانویید‪،‬وابسته یا ضد اجتماعی‬
‫سیستم حمایتی ضعیف خانواده یا جامعه‬
‫جنس مونث‬
‫اسیب پذیری ژنتیک نسبت به بیماری روانی‬
‫مصرف الکل‬
‫تغییرات استرس امیز اخیر در زندگی‬

50.

‫• مشخصه ی ‪ PTSD‬تجربه ی رویداد استرس آمیزی است که‬
‫تهدیدی برای حیات فرد یا آبرو و حیثیت فرد بوده است‬
‫وتقریبا این رویداد برای هرفردی استرس آور است‬
‫• تصادف مرگبار‪،‬تجاوز‪،‬سیل‪،‬زلزله‪،‬شاهد مرگ دوستان در‬
‫جنگ بودن و‪...‬‬
‫• عالئم شامل فالش بک‪،‬کابوس‪ ،‬اجتناب از یادآورهای‬
‫حادثه‪،‬عصبانیت و‪....‬‬

51. ملاک های تشخیصی PTSD

‫مالک های تشخیصی ‪PTSD‬‬
‫• ‪ A‬مواجهه با مرگ واقعی یا تهدید به مرگ‪،‬آسیب شدید یا‬
‫خشونت جنسی بصورت یکی از موارد زیر‪:‬‬
‫‪ ‬تجربه ی مستقیم حادثه‬
‫‪ ‬شاهد بودن فرد وقتی حادثه برای دیگران رخ می دهد‬
‫‪ ‬آگاهی ازاینکه حادثه برای یک عضو خانواده یا دوست‬
‫صمیمی رخ داده است(درموارد مرگ واقعی یا تهدید به‬
‫مرگ عضو خانواده یا دوست حادثه باید فجیع یا غیرمترقبه‬
‫باشد)‬
‫‪ ‬تجربه ی مکرر حادثه (مسئول جمع آوری اجساد)‬

52. ملاک های تشخیصی PTSD

‫مالک های تشخیصی ‪PTSD‬‬
‫• ‪ B‬یک مورد یا بیشتر عالمت مزاحم‪:‬‬
‫‪ ‬یادآوری مکرر‪،‬ناخواسته و مزاحم حادثه(بازی تکراری در‬
‫کودک)‬
‫‪ ‬کابوس با محتوای حادثه‬
‫‪ ‬واکنش تجزیه ای مثل فلش بک(طوری عمل میکند انگار حادثه‬
‫در حال وقوع است‪،‬گاهی آقدر شدید که با ازدست دادن آگاهی‬
‫نسبت به محیط همراه است)‬
‫‪ ‬ناراحتی شدید یا طوالنی در مواجهه با نماد بیرونی یا درونی‬
‫‪ ‬واکنش فیزیولوژیک محسوس در مواجهه با نماد بیرونی یا‬
‫درونی‬

53. ملاک های تشخیصی PTSD

‫مالک های تشخیصی ‪PTSD‬‬
‫• ‪ C‬اجتناب مداوم از محرک های مربوط به حادثه (یک مورد یا‬
‫بیشتر)‪:‬‬
‫‪ ‬اجتناب از خاطرات‪،‬افکار یا احساسات مربوط به حادثه‬
‫‪ ‬اجتناب از یادآورهای محیطی (افراد‪،‬مکان ها و‪)...‬‬
‫• ‪ D‬تغییرات منفی در خلق و شناخت(دومورد یا بیشتر)‪:‬‬
‫‪ ‬ناتوانی در بخاطر آوردن جنبه های مهم حادثه‬
‫‪ ‬عقاید یا انتظارات منفی و مبالغه آمیز درباره ی خود‪،‬دیگران و‬
‫جهان(من بدم‪،‬به کسی نمیشود اعتماد کرد‪،‬دنیا خطرناک است)‬

54. ملاک های تشخیصی PTSD

‫مالک های تشخیصی ‪PTSD‬‬
‫‪ ‬افکار تحریف شده پایدار درمورد علت یا عواقب‬
‫حادثه(سرزنش خود و دیگران)‬
‫‪ ‬حاالت هیجانی منفی مداوم(ترس‪،‬شرم‪،‬گناه و‪)...‬‬
‫‪ ‬کاهش عالقه یا شرکت در فعالیت های مهم‬
‫‪ ‬احساس جدایی و بیگانگی از دیگران‬
‫‪ ‬ناتوانی مستمر در تجربه ی هیجانات مثبت مثل تجربه ی‬
‫شادی یا احساس محبت‬

55. ملاک های تشخیصی PTSD

‫مالک های تشخیصی ‪PTSD‬‬
‫• ‪ E‬تغییر در انگیختگی و واکنش پذیری (دو مورد یا بیشتر)‪:‬‬
‫‪ ‬رفتار تحریک پذیر یا حمالت خشم با کمترین محرک یا‬
‫بدون محرک‬
‫‪ ‬رفتار خودتخریبی‬
‫‪ ‬گوش بزنگی مفرط‬
‫‪ ‬تشدید واکنش از جاپریدن‬
‫‪ ‬اشکاالت تمرکز‬
‫‪ ‬اختالل خواب‬

56. ملاک های تشخیصی PTSD

‫مالک های تشخیصی ‪PTSD‬‬
‫• ‪ F‬مدت اختالل بیشتر از یک ماه‬
‫• ‪ G‬ایجاد ناراحتی شدید یا افت عملکرد‬
‫• ‪ H‬ناشی از مواد و بیماری جسمی نیست‬

57. اختلال استرس حاد(ASD)

‫اختالل استرس حاد(‪)ASD‬‬
‫• عالئم شبیه ‪PTSD‬اما دریک دوره ی یک ماهه محدود‬
‫میشود‬
‫• ‪PTSD‬ممکن است سالها ادامه یابد یا حتی سالها بعد از‬
‫حادثه شروع شود‬

58. اختلال انطباقی

‫اختالل انطباقی‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫می تواند براساس یک عامل یا چند عامل استرس زا رخ‬
‫دهد‬
‫شدت اختالل تابع عامل استرس زا به تنهایی نیست‬
‫عواملی مانند شدت‪،‬مدت و برگشت پذیری استرسور‪،‬محیط‬
‫و تفاوت های فردی فرد در شدت اختالل موثراست‬
‫استرسور میتواند تکرارشونده باشد مثل بیکاری های‬
‫فصلی‪،‬یا ممتد باشد مثل بیماری مزمن‬
‫شروع عالئم درطی ‪3‬ماه ازشروع استرسور‬

59.

‫‪ ‬تظاهرات بالینی‪:‬‬
‫• وجود عامل استرس زا الزمه ی اختالل انطباقی است‬
‫• عالئم ممکن است به سرعت برطرف شدن استرسور برطرف‬
‫نشود‬
‫• اگر عامل استرسور ادامه یابد بیماری می تواند مزمن شود‬
‫• در هرسنی رخ میدهد‬
‫• انواع بالینی متنوع است‬
‫• درکودکان وسالمندان عالئم جسمی ودربزرگساالن خلق افسرده‬
‫و اضطراب شایع است‬

60.

‫‪ ‬انواع بالینی ‪:‬‬
‫• اختالل انطباقی با خلق افسرده ‪:‬‬
‫‪ ‬عالئم غالب افسردگی خفیف‬
‫‪ ‬گریه و زاری‪،‬ناامیدی و خلق افسرده‬
‫‪ ‬نوجوانان مبتال به این نوع درخطر باالی ابتال به ‪ MDD‬دربزرگسالی‬
‫• اختالل انطباقی با عالئم اضطرابی‪:‬‬
‫‪ ‬عالئم غالب عالئم اضطرابی است‪،‬نگرانی‪،‬بیقراری‪...‬‬
‫• اختالل انطباقی با عالئم توام خلق افسرده و اضطراب‪:‬‬
‫‪ ‬ترکیبی از عالئم اضطراب و افسردگی بدون وجود مالک های‬
‫تشخیصی اختالل افسردگی یا اضطرابی دیگر‬

61.

‫• اختالل انطباقی با آشفتگی رفتاری ‪:‬‬
‫‪ ‬تظاهرات عمده مربوط به رفتار‪:‬زیرپا گذاشتن حقوق‬
‫دیگران‪،‬نادیده گرفتن موازین و هنجارهای اجتماعی متناسب با‬
‫سن مانند رانندگی بی محابا‪،‬فرار از مدرسه‬
‫• اختالل انطباقی با عالئم توام آشفتگی رفتاری و هیجان‬
‫• اختالل انطباقی نامشخص‪:‬‬
‫‪ ‬واکنش نامشخص به استرس هایی که منجر به اختالل انطباقی‬
‫می شوند‬
‫‪ ‬واکنش نامناسب به تشخیص بیماری‪،‬انکار تشخیص‬
‫سرطان‪،‬عدم همکاری با دستورات دارویی‬

62.

‫‪ ‬مالک های تشخیصی ‪:DSM5‬‬
‫• پیدایش عالئم هیجانی و رفتاری در واکنش به یک یا چند عامل‬
‫استرس زا در طی ‪3‬ماه از شروع استرسور‬
‫• عالئم یا رفتارها از نظر بالینی قابل مالحظه هستند و به یکی از‬
‫دوصورت زیر ظاهر میشوند‪:‬‬
‫‪ ‬اختالل قابل مالحظه ی عملکرد‬
‫‪ ‬ناراحتی شدیدی که فراتر از حد انتظار برای استرسوراست‬
‫• واجد مالک های سایر اختالالت محور یک نباشد و تشدید اختالل قبلی‬
‫محور یک یا دو نیست‬
‫• پس از اتمام عامل استرس زا عالئم بیشتر از ‪6‬ماه ادامه نمی یابند‬
‫• عالئم حاکی از داغدیدگی نیست‬

63.

‫• حاد‪ :‬کمتر از ‪6‬ماه‬
‫• مزمن ‪:‬بیشتراز‪6‬ماه‬
‫‪ ‬درمان ‪:‬‬
‫• رواندرمانی‬
‫• دارودرمانی ‪ :‬براساس نوع عالئم مثال بنزودیازپین در‬
‫عالئم شدید اضطرابی یا محرک در بیمار شدیدا منزوی‬