Миллий ғоя: асосий тушунча ва тамойиллар» йўналиши бўйича малака ошириш тингловчиси

1. ФАРҒОНА ДАВЛАТ УНИВЕРСИТЕТИ ХУЗУРИДАГИ ПЕДАГОГ КАДРЛАРНИ ҚАЙТА ТАЙЁРЛАШ ВА УЛАРНИНГ МАЛАКАСИНИ ОШИРИШ МИНТАҚАВИЙ МАРКАЗИ

«Миллий ғоя: асосий тушунча ва тамойиллар»
йўналиши бўйича малака ошириш
тингловчиси
ХОЛМИРЗАЕВ НОДИРЖОН НИЗОМЖОНОВИЧНИНГ
БИТИРУВ ЛОЙИҲА ИШИ
МАВЗУ: ГЛОБАЛЛАШУВ ЖАРАЁНИДА МИЛЛИЙ
ҒОЯГА ЭҲТИЁЖНИНГ ОРТИШИ
Илмий раҳбар:
Н.Собиров
Фарғона 2016

2. Глобаллашув жараёнида миллий ғояга эхтиёжнинг ортиши мавзусидаги лойиҳа ишининг таркиби

Битирув лойиҳа иши кириш, икки боб, хулоса ва
тавсиялардан иборат бўлиб, унинг биринчи бобида
мавзуни ўқитишнинг устивор йўналишлари ва
назарий масалари, ҳамда фанни ўқитишнинг
инновация ва хорижий тажрибалари ёритилган.
Иккинчи боб мавзунинг электрон ўқув модулидан
иборат. Хулоса ва тавсиялар мавзу юзасидан берилган.
Шунингдек мавзуни ёритишда фойдаланилган
адабиётлар рўйхати берилган.
Кириш қисмида мавзунинг модулли ёндошувдаги
долзарблиги ёритилган. Мавзу бугунги куннинг
долзарб масаласи глобаллашув масаласи, унинг
мамлакатимиз ҳаётига ижобий ҳамда салбий
таъсирларини ва унда миллий ғоянинг муҳим аҳамият
касб этишини кўрсатиб берганлиги билан ҳам
долзарбдир.

3. ДУНЁДА МАФКУРАВИЙ ЖАРАЁНЛАРИНИНГ ЎЗГАРИШЛАРИ ВА ГЛОБАЛЛАШУВНИНГ МОҲИЯТИ класстер усулида ўрганиш

Ғоялар
йиғиндиси
Ҳаёт
суратларини
нг беқиёс
даражада
тезлашуви
Оммави
й
мадани
ят
Ғоявий
тахдид
Милли
й ғояга
эхтиёж
Коммуник
ация
ривожи
Глобаллашу
в бу
интеграция
Зид
ғоялар
Мафкур
авий
тахдид
Ғоявий
бўшлиқ
Алоқала
р
тезлашув
и
Мафкурав
ий
иммунитет
плюра
лизм
Ижтимо
ий
хамкорл
ик
Ўзга
маданият
нинг
кириб
келиши
Ахборо
т
хуружи
субмада
ният
Ёт
ғоялар

4. Глобаллашув хақида олимларнинг фикрлари

Глобаллашув - турли мамлакатлар иқтисоди, маданияти, маънавияти,
одамлари ўртасидаги ўзаро таъсир ва боғлиқликнинг кучайишидир.
Глобаллашувга берилган таърифлар жуда кўп.
Француз тадқиқотчиси Б.Банди таърифида глобаллашув жараёнининг 3
ўлчовли эканига урғу берилади:
1. Глобаллашув - муттасил давом этадиган тарихий жараён.
2. Глобаллашув - жаҳоннинг гомогенлашуви (бир жинсли) ва
универсаллашуви жараёни.
3. Глобаллашув - миллий чегараларнинг «ювилиб кетиш» жараёни
Россиялик А.Паршев глобаллашувга қуйидагича таъриф беради:
«Аслида, глобаллашувнинг асосий мазмуни бошқа мамлакатларда ишлаб
чиқарилган маҳсулотнинг қўшимча қийматини, дунёдаги асосий
заҳираларини ўзлаштиришдан иборат».
Маҳатма Гандининг қуйидаги сўзларида яхши ифодаланган:
«Мен уйимнинг дарвоза ва эшикларини доим маҳкам беркитиб ўтира
олмайман, чунки уйимга тоза ҳаво кириб туриши керак. Шу билан бирга,
очилган эшик ва деразаларимдан кираётган ҳаво довул бўлиб уйимни ағдартўнтар қилиб ташлаши, ўзимни эса йиқитиб юборишини ҳам истамайман».
Ўзбекистон Республикасининг биринчи президенти И,Каримов: Глобаллшув
хаёт суръатларининг беқиёс даражада тезлашувидир

5. Ғоявий-мафкуравий муносабатларнинг глобаллашуви ва оқибатлари ва глобаллашув келтириб чиқарадиган омиллар ва миллий ғояга

эхтиёжнинг ортиши
АҚЛИЙ ХУЖУМ САВОЛЛАРИ
- Глобаллашув жараёнида ғояларни ўрни
- Ҳукмронлик қилишга интилаётган мафкура шакллари
- Глобаллашувнинг шахс ва жамият ҳаётидаги ўрни
ҳақида
- Хукмронлик қилишга интилган мафкуралар
- Ҳукмронлик мафкура шакллари қандай номаён
бўлади?
-Мафкуравий иммунитет нима
- Ташқи ва ички мафкуравий тахдидларнинг инсоният
учун -хавфлилик даражаси қандай
- Ташқи мафкуравий таҳдидлар.
- Ички мафкуравий таҳдидлар.

6. Глобаллашув хамда бу жараёнда миллий ғояга эхтиёжнинг ортиши тўғрисида БББ органейзири

Билар эдим
• Жамиятимизда учраб
турадиган худбинлик,
лоқайдлик,
бошқаларни
менсимаслик каби
салбий иллатлар
Билиб олдим
• Лоқайдлик, бепарволик ва маънавий
қашшоқлик келтириб
чиқарадиган
иллатларни
Билишни истайман
• Инсон маънавиятида
ғоят муҳим бўлган
ижобий сифатларни,
халқимизга хос бўлган,
буюк маънавий
меросимизда мавжуд
бўлган юксак инсоний
фазилатларни ёшлар
онгига сингдириш,
уларни ҳаёт
синовларига
бардошли этиб
тарбиялаш бўйича
янги тавсияларни

7. ВАЗИФА ГЛОБАЛЛАШУВ КЕЛТИРИБ ЧИҚАРАДИГАН ОМИЛЛАР ВА МИЛЛИЙ ҒОЯГА ЭХТИЁЖНИНГ ОРТИШИ Т-чизмаси орқали англаш ва тушуниш

ГЛОБАЛЛАШУВНИНГ ИЖОБИЙ ҲАМДА
САЛБИЙ ЖИҲАТЛАРИ
Ижобий жихатлари
Ахборот майдони кенгаяди, дунёдаги
воқеа ходисалардан хабар топиш
имкони тезлашади, билим олиш
имконияти кенгаяди, одамлар
бажараётган ишларни компютерлар
бажаради, илмий-техникавий
салоҳиятдан кенг ва самарали
фойдаланиш имконияти, замонавий
ахборот теҳнологиялардан мақсадли ва
ўринли фойдаланиш
Салбий томонлари
“оммавий маданият”, халқнинг бой
маънавий ҳаётини бир хиллашуви,
миллий ўзлик туйғусининг сусайиши,
ахборот ҳуружи хавфи,,ахборот
маданиятининг тўла
шаклланмаганлиги,вестеринизация
(ғарблаштириш), эгоцентризм
(худбинлик) гедонизм (ёшлигингда
ўйнаб қол), киберлудомания (интернет
ўйинларига берилиш) субмаданият (бу
ҳаётга мослашмаслик, ўз ҳаёти билан

8. МАВЗУ ЮЗАСИДАН ХУЛОСА ВА ТАВСИЯЛАР

• Глобаллашувнинг салбий оқибатларни олдини олишда
миллий ғоямизга таянмоқ керак
• Миллий ғоямиз ўзида акс эттирган озод ва обод ватан эркин
ва фаровон хаёт қуриш бизнинг асосий мақсадимиз
эканлигини ёшларга доимо эслатиб туриши даркор
• Глобаллашув илгари сураётган космополитизм яъни ягона ер
фуқаролиги деган пуч ғояга “Туркистон – умумий уйимиз”
деган ғоямиз билан зарба бериб космополитизм келтириб
чиқариши мумкин бўлган иллатларни олдини олиш зарур
• Бунда хориж, тўғрироғи Япония тажрибасидаги жамоанинг
ютуғи ҳам, мағлубияти ҳам гуруҳнинг ҳар битта аъзосига
боғлиқ деган ғоя хар бир фуқаромизнинг маънавий аҳлоқий
қадриятига айлантириш муҳим роль ўйнайди

9. МАВЗУ ЮЗАСИДАН ХУЛОСА ВА ТАВСИЯЛАР

• Глобаллашувнинг салбий иллатларини олдини
олишда
ёшларни
бирлаштирган
ташкилот
“Камолот” ЁИҲ нинг ролини ошириш муҳим
• Маънавий мададга мухтож қатлам вакилларига
глобаллашув ва у келтириб чиқарган тушунчалар
ҳақида аниқ тушунча бериш ҳамда уни етказишда
самарали услублардан фойдаланиш зарур
• Ёшларни миллий қадриятларимиз ва миллий ғоямиз
ҳамда
тарихимиз
билан
қуроллантириш
глобаллашувнинг салбий жихатларини олдини
олишда катта аҳамият касб этади Бунда Т-схема
методидан фойдаланиш самаралироқ бўлади

10. Фойдаланилган ҳамда тавия этиладиган манбалар ва адабиётлар рўйхати

• Каримов И.А. Жамиятимиз мафкураси халқни – халқ, миллатни –
миллат қилишга хизмат этсин // «Тафаккур» журнали. , 1998.
• Каримов И.А. Тарихий хотирасиз келажак йўқ. Т.: Шарқ. 1998. Б. 32
• Каримов И.А. Хушёрликка даъват. Т.: «Ўзбекистон». 1999.
• Каримов И.А. Миллий истиқлол мафкураси – халқ эътиқоди ва буюк
келажакка ишончдир. «Фидокор» газетаси. 2000 йил. 8-июн.
• Миллий истиқлол ғояси: асосий тушунча ва тамойиллар. Т.:
«Ўзбекистон». 2000.
• Туленов.Ж. Ғофуров.З. Мустақиллик ва миллий тикланиш. Т.:
Ўзбекистон. 1996.
• Хоназаров.К. Ҳозирги замон ва мустақил Ўзбекистонда миллий
муносабатлар. Т.: Узбекистон. 1998.
• Қуръонов.М. Ўзбек характери ва миллий ғоя. Т.: Ўзбекистон. 1998.
• Рахмонов.Р. Ғофуров.З. Мустақиллик ва миллий ўзликни англашнинг
тикланиши. Т.: Ўзбекистон. 1999.