Astmatik status. Tez yordam algoritmi

1.

Mavzu: Astmatik status.
Tez yordam algoritmi
Tayyorladi: Turmuxammedova Mohinabonu va Ferdashova Obida
Tekshirdi: Nodirbek Shermuhammadovich

2.

Status astma shoshilinch algoritmi:
yordam berishi mumkin boʻlgan
harakatlar
Astmatik holatida parvarishlash ketma-ketligi quyidagicha:
Agar bemorda uzoq vaqt davomida astma xurujlari boʻlsa va
alomatlar kuchaysa, birinchi navbatda tez yordam chaqirish
kerak.
Shundan so'ng, astmatik status shoshilinch yordam algoritmi
bemorning dam olishini va toza havoga chiqishini ta'minlashni
o'z ichiga oladi. Buning uchun, agar xuruj olomon orasida sodir
bo'lsa, oynani ochishingiz va tarqalishingiz kerak.

3.

Agar kiyim bemorga xalaqit bersa,
ularni yechish yoki tugmalarini ochish
kerak.
Agar hujum allergenlar tomonidan
qo'zg'atilgan bo'lsa, ularni yo'q qilish
kerak, masalan, sabab bo'lgan gullar,
hayvonlar, oziq-ovqatlarni olib
tashlash kerak
Favqulodda astma holati algoritmi
bemorni qulay holatga keltirish,
shuningdek, ingalyatordan
foydalanishga ruxsat berish kerakligini
koʻrsatadi.

4.

Bemorni qulay joyga qo'ying, boshini va yelkasini ko'taring. Klinikada
yoki tez yordam mashinasida buni maxsus yotoq yoki jihozlar
yordamida amalga oshirish mumkin.
Keyin bemorga niqob yoki burun tipidagi kateter taqiladi, u orqali
namlangan kislorod yetkazib beriladi.
Mutaxassis xuruj boshlanishidan oldin amalga oshirilgan davolanish
haqida ma'lumotni aniqlashtirish, shuningdek, dorilarning dozasi
haqida bilish uchun bemorning qarindoshlari orasida so'rov o'tkazishi
kerak.
Bemor niqob yoki maxsus aerozol mahsulotlari, masalan, Berotek
yoki Salbutamol yordamida nafas oladi.

5.

Andrenomimetikani boshqarish uchun,
masalan,Terbutalin yoki Brikanil
inyektsiyalari tomir ichiga yoki mushak
ichiga kiritilishi kerak.
Bemorning notinch xulq-atvori bo'lsa, u
tinchlantiruvchi vositalarni qabul qilishi
kerak, masalan, "Diazepam". Bolalarni
tinchlantirish uchun vena ichiga natriy
oksibutirat yuboriladi.
Agar bemorning ahvoli yomonlashsa
yoki bajarilgan harakatlarga reaksiya
boʻlmasa, u holda mutaxassislar oʻpkani
ventilyatsiya qilishlari kerak.

6.

BRONXIAL ASTMA
ETIOLOGIYASI
Bronxial astma — surunkali, yuqumsiz, yallig’lanish tabiatli havo yo’llari kasalligidir.
Nafas olish organlarida surunkali yallig’lanish jarayonlari ularning giperfaolligiga
olib keladi, natijada allergen yoki qo’zg’atuvchi ta’sirga uchraganda bronxial
obstruktsiya (qisilish) rivojlanadi, bu havo oqimi tezligini kamaytiradi va
bo’g’ilishga olib keladi.
Astmani rivojlantiruvchi eng xavfli omillarga ekzogen allergenler hisoblanadi.
Laboratoriya sinovlari astmatik bemorlarda va xavf guruhidagi insonlarda
allergenlarga sezuvchanlik yuqori darajada ekanligini tasdiqlaydi.
Eng keng tarqalgan allergenlarga bu maishiy allergenlar — uy va kitob changi,
shuningdek, akvariumdagi baliqlar ozuqasi, uy hayvonlari qazg’oqi, o’simlik
tabiatli allergenlar va nutritiv deb ataluvchi oziq-ovqat allergenlarni sanaladi.
Bronxial astmadan aziyat chekuvchi bemorlarning 20-40 foizida doridarmonlarga, 2 foizida salbiy ta’sir qiluvchi ishlab chiqarish joylarida ishlash,
masalan parfyumeriya do’konlarda ishlash natijasida allergiya muztiladi.

7.

Infektsion omillar ham bronxial astma patogenezida muhim bo’g’in
hisoblanadi, chunki mikroorganizmlar, ularning metabolik
mahsulotlari allergen sifatida ta’sir qilishi va shu sabab
sensibilizatsiyaga olib kelishi mumkin. Bundan tashqari, infektsiya
bilan doimiy aloqada bo’lishi bronxial yo’llarning yallig’lanishini faol
holatda ushlab turadi.
Gapten allergen deb atalmish, oqsil tuzilishli bo’lmagan allergenlar
inson organizmiga tushishi va uning oqsillari bilan bog’lanishi
natijasida ham allergik xurujlar yuzaga kelishi va bronxial astma
xavfini oshiradi. Sovuq qotish, nasliy tarix va stress holatlari kabi
omillar ham broxial astma etiologiyasida muhim o’rin tutadi.

8.

BRONXIAL ASTMA TASNIFI
Yuzaga kelishi bo’yicha:
Allergik bronxial astma
Noallergik bronxial astma (allergik
bo’lmagan)
Aralash bronxial astma
Holati bo’yicha:
Kuchayishi
Remissiya
Beqaror remissiya
Barqaror remissiya
Aniqlanmagan bronxial astma
Og’irlik darajasi bo’yicha:
Intermittiv, ya’ni davriy
Yengil darajadagi persistiv
O’rta darajadagi persistiv
Og’ir darajadagi persistiv
Nazorat darajasi bo’yicha:
Nazorat ostida
Qisman nazorat qilinadi
Boshqarib bo’linmaydigan

9.

BRONXIAL ASTMANING ASORATLARI
Nafas qisilishining davomiyligi va kasallikning
og’irligiga qarab bronxial astma o’pka
emfizemasi va ikkilamchi yurak-o’pka
yetishmovchiligi kabi asoratlar qoldirishi
mumkin. Beta-adrenostimulyatorlarning
peredozirovkasi yoki glyukokortikosteroidlar
dozasining keskin kamaytirilishi, shuningdek
massiv allergen bilan aloqa qilish astmatik
status (Status asthmaticus)ga olib kelishi
mumkin, bunda nafas qisilishi xurujlari birinketin yuzaga keladi va ularni to’xtatish uchun
deyarli imkonsiz. Astmatik status o’limga olib
kelishi mumkin.

10.

BRONXIAL ASTMANI DAVOLASH
Bronxial astma surunkali kasallik bo’lgani
va xurujlar davriyligidan qat’iy nazar,
davolashning asosida allergenlar bilan
aloqani cheklash, to’gri parhezga rioya
qilish va to’g’ri ishda ishlash yotadi. Agar
allergenni aniqlash imkoni bo’lsa, o’ziga
xos giposensibilitiv davolash allegenga
organizmning reaktsiyasini kamaytirishga
yordam beradi.
Nafas qisilishi xurujlarini bartaraf etish
maqsadida aerozol shaklida betaadrenomimetiklar qo’llaniladi, ular
bronxlarni tezda kengaytishiga va
bal’gam ko’chishiga yordam beradi.