Химияның негізгі стехиометриялық заңдары

1.

Химияның негізгі
стехиометриялық
заңдары

2.

Стехиометрия –әрекеттесуші заттар
арасындағы массалық және көлемдік
қатынастарды қарастыратын химияның бір
саласы. (1792 г. И. Рихтер)

3.

Значение стехиометрии
Стехиометрия имеет фундаментальное значение в
современной химии. Она является основой
количественного химического анализа. В химической
промышленности знание стехиометрии необходимо
для вычисления выхода продуктов реакции и
эффективности химических реакций. В
аэрокосмической и транспортной промышленности
стехиометрические методы необходимы для
вычисления расхода горючего.

4.

Заңның заманауи тұжырымдмасы:
реагенттердің массасы өнімдердің
массасына тең болады. (1748 жылы орыс ғалымы
М.В. Ломоносов және одан бөлек француз химигіА.Л.
Лавуазье 1789 жылы ашты).
Бұл заң атом молекулалық ілім тұрғысынан былайша
түсіндіріледі: химиялық реакциялар барысында
атомдардың жалпы саны өзгермейді, тек олар қайта
топтасады.

5.

Энергияның сақталу заңы зат
массасының сақталу заңымен тығыз
байланысты: энергия жоқтан пайд
болмайды және із түзсіз жоғалып
кетпейді
Е= mc2
Мысалы: шам, батареяларының химиялық энергиясы
электр энергиясына, ал электр шамындағы электр
энергиясы жылу мен жарыққа айналады.

6.

Зат мөлшері – зат құрамындағы біртипті
құрылымдық бөлшектердің (атомдар,
молекулалар және т.б.) санын сипаттайтын
физикалық шама
Моль- құрылымдық бөлшек саны 6.02*10 23 тең
заттың мөлшерін айтуға болады.
Заттың бір молінің массасын молдік масса (М) деп
атайды.

7.

М= m/n, где М-заттың мольдік массасы, m- заттың
массасы, n-зат мөлшері
(m=М *n ; n= m/М )
ЕСЕП: Массасы 8,8 г көмірқышқыл газының зат
мөдшерін есептеңдер

8.

Шешуі:
1.М (СО2) = 44г/ моль
2. СО2 қосылысының мольдік массасын есептейміз
n (CO2) = m(CO2) =
8,8 г = 0,2 моль
M(CO2)
44г/моль

9.

Авогадро заңы. Көлемдік қатынастар заңы.
Гей- Люссак реакция нәтижесінде түзілген және
реакцияға қатысатын газдардың көлемдерін
өлшей отырып, әрекеттесуші газдардың
көлемдерінің бір біріне және олардың
әрқайсының реакция нәтижесінде түзілген газ
тәрізді өнемдердің көлемдеріне қатынасы кіші
бүтін сандар қатынасындай болатындығын
анықтады.
,

10.

Авогадро заңының бірінші салдары.
Бірдей жағдайда әртүрлі газдардың бірдей
молекулалары бірдей көлем алады:
Vm – мольдік көлемі (22,4л)
V=Vm*n
V=Vm * m
M

11.

Авогадро заңының екінші салдары
Кез келген заттың тығыздығы - зат массасының m
оның көлеміне V қатынасына тең:
= m/V
ЕСЕП: көмірқышқыл газының: а) сутек және б) ауа
бойынша салыстырмалы тығыздығы неге тең?

12.

Үй тапсырмасы :
Массасы
8г оттектегі молекулалардың
санын есептеңдер.
Массасы 7,3г хлорсутек пен 5,6 л(қ.ж)
аммиак әрекеттескенде түзілген тұздың
массасың есептеңдер.