Металдардың тұз ерітінділерімен реакциялары. №3 көрсетілім «Тұз ерітінділерінен металдарды ығыстыру». 8 сынып

1.

Нұр-Сұлтан қаласы, №54 мектеп-лицейі
Металдардың тұз ерітінділерімен реакциялары.
№3 көрсетілім «Тұз ерітінділерінен металдарды ығыстыру»
8 сынып
Химия пәні мұғалімі: Есиркепова Акерке Усеновна

2.

Оқу мақсаты
8.2.4.6 -металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуінің жоспарын жасау
және жүргізу
Бағалау критерийлері
металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуінің жоспарын жасайды және
жүргізеді.
2

3.

Металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуі
ф
Металдардың маңызды қасиеттерінің бірі – олардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуі.
Белсенділік қатары металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесу не әрекеттеспеуін болжауға
мүмкіндік береді. Белсенділігі жоғары металл әрқашан белсенділігі төмен металды оның
қосылысынан ығыстырады.
Мырыш
Мыс
сульфаты
ерітіндісі
CuSO4 + Zn = ZnSO4 + Cu
ZnSO4 + Cu ≠ әрекеттеспейді
https://cdn4.bilimland.kz/upload/content/platform_lessons/L_12735/8.mp4
https://cdn4.bilimland.kz/upload/content/platform_lessons/L_12735/4.mp4
3

4.

Металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуінің жоспарын жасау
1-мысал. Берілген металдар мен тұз ерітінділерінің әрекеттесуінің жоспарын
жасаңыз: Pb(NO3)2, ZnSO4, FeCl2, Fe, Cu, Pb
Шешуі: Белсенділік қатарын пайдалана отырып жоспар жасаймыз:
https://cdn4.bilimland.kz/upload/content/platform_lessons/L_12735/6.mp4
Fe
Cu
Pb
Pb(NO3)2
Ығыстырады
Ығыстырмайды
-
ZnSO4
Ығыстырмайды
Ығыстырмайды
Ығыстырмайды
FeCl2
-
Ығыстырмайды
Ығыстырмайды
Реакция теңдеуі: Fe + Pb(NO3)2 = Fe(NO3)2 + Pb
4

5.

Бекіту тапсырмасы
1-тапсырма. Берілген металдар мен тұз ерітінділерінің әрекеттесуінің
жоспарын жасаңыз: Pb(NO3)2, ZnCl2, FeSO4, Zn, Hg, Fe
Дескриптор:
металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуінің жоспарын жасайды
5

6.

Дұрыс жауабы
1-тапсырма. Берілген металдар мен тұз ерітінділерінің әрекеттесуінің
жоспарын жасаңыз: Pb(NO3)2, ZnCl2, FeSO4, Zn, Hg, Fe
Шешуі: Металдарды тұздарынан ығыстыра алуы бойынша жоспар құрамыз:
Реагент
Zn
Hg
Fe
Pb(NO3)2
Ығыстырады
Ығыстырмайды
Ығыстырады
ZnCl2
-
Ығыстырмайды
Ығыстырмайды
FeSO4
Ығыстырады
Ығыстырмайды
-
Реакция теңдеуі: Zn + Pb(NO3)2 = Zn(NO3)2 + Pb
Fe + Pb(NO3)2 = Fe(NO3)2 + Pb
Zn + FeSO4 = ZnSO4 + Fe
Дескриптор:
- металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуінің жоспарын жасайды
6

7.

Бекіту тапсырмасы
2-тапсырма. Берілген металдар мен тұз ерітінділерінің әрекеттесуінің
жоспарын жасаңыз: Cu(NO3)2, CaCl2, FeSO4, Ca, Cu, Fe
Дескриптор:
металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуінің жоспарын жасайды
7

8.

Дұрыс жауабы
2-тапсырма. Берілген металдар мен тұз ерітінділерінің әрекеттесуінің
жоспарын жасаңыз: Ca, Cu, Fe Cu(NO3)2, CaCl2, FeSO4
Шешуі: Металдарды тұздарынан ығыстыра алуы бойынша жоспар құрамыз:
Реагент
Ca
Cu
Fe
Cu(NO3)2
Ығыстырады
Ығыстырмайды
Ығыстырады
CaCl2
-
Ығыстырмайды
Ығыстырмайды
FeSO4
Ығыстырады
Ығыстырмайды
-
Реакция теңдеуі: Ca + Cu(NO3)2 = Ca(NO3)2 + Cu
Fe + Cu(NO3)2 = Fe(NO3)2 + Pb
Ca + FeSO4 = CaSO4 + Fe
Дескриптор:
- металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуінің жоспарын жасайды
8

9.

Оқу тапсырмасы
Кальций, магний, қалайы және сынап металдары мен тұз ерітінділерінің
арасындағы химиялық реакция теңдеулерін құрастырыңыз: Pb(NO3)2, ZnCl2,
FeSO4, Zn, Hg, Fe
Дескриптор:
металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуінің жоспарын жасайды
9

10.

Қорытынды
Бүгінгі сабақта:
металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуінің жоспарын жасауды
және жүргізуді үйрендік
10

11.

Қосымша ресурстар
Химия оқулығы 8 сынып Оспанова М.Қ., Белоусова Т.Г.
https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/8-synyp/
https://cdn4.bilimland.kz/upload/content/platform_lessons/L_12735/6.mp4
https://cdn4.bilimland.kz/upload/content/platform_lessons/L_12735/8.mp4
https://cdn4.bilimland.kz/upload/content/platform_lessons/L_12735/4.mp4
11