№1_Химиялық_реакциялардың_жіктелуі (3)

1. ХИМИЯЛЫҚ РЕАКЦИЯЛАРДЫ ЖІКТЕУ

10-сынып. Химия

2.

3. Психологиялық дайындық

Бұдан қандай
қорытынды
жасауға
болады?

4.

Сынып оқушыларын топтарға бөлу
«Атомдар мен молекулалар»
» дегенде(3,4,5 атомды), оқушыМолекулалар
атомдардың жиынтығы екені баршаға мәлім.
Оқушылар сыныптың бос жеріне жиналады.
«Атомдар» деп дауыстағанда, біреуден әрлі-берлі
жүреді. Ал «Молекулаларлар аталған сан
құрамында жедел бірігеді. Құралған топтар сол
құрамда парталарға отырады
(«Street Law» бағдарламасы практикасынан
алынды)

5.

І топ.
«Реакцияға
қатысқан және
түзілген өнім
бойынша
жіктеу»
ІІ топ.
Жылу эффектісі
бойынша
реакцияларды
жіктеу
ІІІ топ.
Агрегат
күйлеріне
байланысты
жіктеу.
ІV. Топ
Бағытына
қарай жіктеу

6.

Топтар тапсырмалары бойынша
тұжырымдамалық картасын
дайындап, топ көшбасшысы оны
қорғайды, топ мүшелері
толықтырады

7.

Жаңа материалды пысықтау
Айырылу
АВ= A+ B
2HgO→ 2 Hg + O2↑
Қосылу
А+B= AB
4 P + 5 O2 →2
P2O5
Реакцияға
қатысқан және
түзілген өнім
бойынша
Алмасу реакциясы
AB+ CD= AD + BC
Fe(OH)3 + 3 HCI → FeCI3 + 3 H2O
Орынбасу
А+ BC= AC +B
CuO + H2 → Cu + H2O

8.

Жылу эффектісі бойынша
Экзотермиялық реакция
C +O2 →CO2 + Q
Энтотермиялық реакция
CaCO3 →CaO + CO2 - Q

9.

Тотығу- тотықсыздану
реакциясы
Молекулааралық
K2Cr2O7 + 14 HCI → 2CrCI3 + 3CI2↑ + 2KCI + 7H2O
Молекулаішілік
2KCIO3→ 2 KCI + 3 O2↑
Диспропорциялану
3S + 6 NaOH→ 2 Na2S + Na2SO3 + 3 H2O

10.

Агрегат күйлері бойынша
Гомогенді
N2 + 3H2→2 NH3
Гетерогенді
CuO + H2 → Cu + H2O

11.

Катализатор қатысына қарай
Катализдік
N2 + 3H2→2 NH3
Катализдік емес
Fe(OH)3 + 3 HCI → FeCI3 + 3 H2O

12.

Бағытына қарай
Қайтымды
2SO2 + O2 ↔2SO3
Қайтымсыз
Na2SO4+ BaCI2→ BaSO4 ↓+ 2 NaCI

13.

Ион алмасу реакциялары
Тұнба түзіле жүретін
CuSO4+ 2NaOH→ Cu(OH)2 ↓+ 2 NaCI
Газ бөле жүретін реакциялар
K2CO3 + 2 HCI→ 2KCI + CO2↑ + H2O
Аз диссоциацияланатын зат түзе жүретін реакциялар
LiOH + HCI→LiCI + H2O

14.

Реакциялар түрлері
Қосылу
№1
№2
№3
№4
Реакция типін анықтаңдар
Айырылу
Орынбасу
Алмасу
1) 2SO2 + O2 ↔2SO3
ТТР
2) 2NaNO3→2 NaNO2 + O2 ↑
Экзотермиялық
3) CuO + H2 → Cu + H2O
Энтотермиялық
4) CuSO4+ 2NaOH→ Cu(OH)2 ↓+ 2 NaCI
Гомогенді
Гетерогенді
Қайтымды
Қайтымсыз
Ион алмасу

15.

Тапсырма №1.
Мынадай реакцияларда қосылу және айырылу
реакцияларының коэффициенттерін қойыңыз:
2NH3+H2SO4=(NH4)2SO4
2Mg+O2=2MgO
2H3PO4=P2O5+3H2O
2HNO3=2NO2+O2+H2O

16.

Тапсырма№2. Жұптық жұмыс. «FILA» әдісін
қолданып кестені толтырыңыз
Дерек
Идея
Сұрақ
Іс- әрекет
(реакция
теңдеуі)

17.

Тапсырма №3.
Кремний хлориді (ІV) SiCI4 – түссіз, ұшқыш сұйықтық. Ақ түтін
пайда болуы үшін, бұл сұйықтық бар ыдысты ашу жеткілікті. Булану
барысында кремний хлориді (ІV) ауадағы ылғалмен әрекеттеседі:
SiCI4 + 4H2O = H4SiO4 + 4HCI.
Бұл реакцияның нәтижесінде кремний қышқылының (H4SiO4)
қатты бөлшектерінен тұратын түтін пайда болады.
Сұрақ: бұл түтінді қайда пайдалануға болады?
Жауабы: Орындалған тапсырмада оқушылар
кремний түтінің өзге улы түтіннен қорғаныш перде жасау үшін
қолданылатының және әр түрлі адсорбенттерді, су және газ
қоспаларын сорғыштар ретінде қолданыла алатының біледі.

18.

Тапсырма №4. ЕБҚ үшін. Сәйкестендіру тапсырмасын орындаңыз

19.

Үйге тапсырма §3.1 оқу №3-5 жаттығу
Бас бармақ – Бүгін мен жаңадан нені
үйрендім (дағдыландым)?
Балан үйрек - Бүгін мен не жасадым
және неге қол жеткіздім?
Ортан терек – Менің көңіл-күйім?
Шылдыр шүмек – Бүгін кімге
көмектесе алдым?
Кішкене бөбек –
Қандай қиындық болды, оны жеңе
алдым ба?